์ด ์น์ ์ ๋ค์ค ํ์ด์ง ์ถ๋ ฅ ํ๋ฉด์. ์ฌ๊ธฐ๋ฅผ ํด๋ฆญํ์ฌ ํ๋ฆฐํธ.
2022
Akka๋ ๋ ์ด์ ์คํ์์ค๊ฐ ์๋๋๋ค.
์คํ์์ค๋ก ์์ํ ์ํํธ์จ์ด ๊ธฐ์ ์ด ๋ผ์ด์ ์ค ์ ์ฑ ์ ๋ณ๊ฒฝํ๋ ์ฌ๋ก๊ฐ ์ฆ๊ฐํ๊ณ ์๋๋ฐ์, ๊ทธ๋์ Apache-2.0์ผ๋ก ์คํ์์ค ๋ผ์ด์ ์ค ์ ์ฑ ์ ์ ์งํด์ค๋ ๋ฏธ๊ตญ์ Lightbend์ฌ๋ 2022๋ 9์, Akka์ ๋ผ์ด์ ์ค๋ฅผ BUSL-1.1 (Business Source License)๋ก ๋ณ๊ฒฝํ๋ค๊ณ ๋ฐํํ์์ต๋๋ค.
Business Source License๊ฐ ๋ฌด์์ธ์ง, Lightbend๊ฐ Akka์ ๋ผ์ด์ ์ค๋ฅผ BSL๋ก ๋ณ๊ฒฝํ ๋ฐฐ๊ฒฝ๊ณผ ๊ทธ ์ํฅ์ ๋ฌด์์ธ์ง์ ๋ํด ์์๋ณด๊ฒ ์ต๋๋ค.
Akka๋?
Akka๋ JVM์์ ์ฌ๋ฌ ๊ฐ์ thread๊ฐ ๋์์ ์์ ํ๋ ๋ถ์ฐ ์ ํ๋ฆฌ์ผ์ด์ ์ Actor Model์ ๊ธฐ๋ฐ์ผ๋ก ๋จ์ํํ๋ ํดํท์ผ๋ก live chatting ๋ฑ ์ฃผ๋ก ๊ณ ์ฑ๋ฅ์ด ์๊ตฌ๋๋ ๋ฐฑ์๋ ํ๋ซํผ์ ์ฌ์ฉ๋๋ค๊ณ ํฉ๋๋ค.
๋ผ์ด์ ์ค ๋ณ๊ฒฝ
๋ฏธ๊ตญ์ Ligntbend ์ฌ๋ 2022๋ 9์ Akka์ ๋ผ์ด์ ์ค๋ฅผ ๋ณ๊ฒฝํ์์ต๋๋ค.
๋ผ์ด์ ์ค ๋ณ๊ฒฝ์ ์ฃผ์ ๋ด์ฉ์ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ต๋๋ค.
- ์คํ์์ค(Apache-2.0)์ด์๋ Akka๊ฐ v2.7 ๋ถํฐ ์๋ก์ด ๋ผ์ด์ ์ค๊ฐ ์ ์ฉ๋๋ค.
- ์๋ก์ด ๋ผ์ด์ ์ค๋ BUSL-1.1 (Business Source License)์ด๋ค.
- ์์ ์ ๋ชฉ์ ์ด ์๋ ๊ฒฝ์ฐ ๋ฌด๋ฃ๋ก ์ฌ์ฉํ ์ ์์ผ๋, ์์ ์ฉ์ ๋ํด์๋ ๋ผ์ด์ ์ค ๋น์ฉ์ ์ง๋ถํด์ผ ํ๋ค.
Lightbend๋ ์ง๋ ์ญ์ฌ ๋ ๊ฐ Apache-2.0์ผ๋ก Akka ์คํ์์ค ํ๋ก์ ํธ๋ฅผ ์ง์ํด ์์ง๋ง ์ด๋ฅผ ์ง์ํ๊ธฐ๊ฐ ์ด๋ ค์์ก๋ค๊ณ ๋ฐํ์ต๋๋ค.
Over the years, Lightbend has steadily borne more of the support for Akka. With Akka now considered critical infrastructure for many large organizations, the Apache 2.0 model becomes increasingly risky when a small company solely carries the maintenance effort. Balancing the global demands of our corporate community while supporting these needs of a vast open source base is a tremendous weight to bear.
๊ฒฐ๊ตญ Lightbend๋ Apache-2.0 ์คํ์์ค ๋ชจ๋ธ์ ์ง์ํ๋ ๊ฒ์ ํฌ๊ธฐํ๊ณ , BUSL-1.1์ด๋ “Source Available” ๋ผ์ด์ ์ค๋ฅผ ๋์ ํ์ฌ ์ปค๋ฎค๋ํฐ์๋ ์์ค ์ฝ๋๋ฅผ ๊ณต๊ฐํ์ง๋ง, ๊ธฐ์ ์ฌ์ฉ์์๊ฒ๋ ๋ผ์ด์ ์ค ๋น์ฉ์ ์ฒญ๊ตฌํ์ฌ ์์ต์ ์ฐฝ์ถํ๊ณ ์ ํ์์ต๋๋ค. ์คํ์์ค๋ก ์ํํธ์จ์ด๋ฅผ ๊ฐ๋ฐํ๋ ๊ธฐ์ ์ด ์์ต์ฑ์ ํฅ์ํ๊ธฐ ์ํด ๋ผ์ด์ ์ค ์ ์ฑ ์ ๋ณ๊ฒฝํ๋ ์ฌ๋ก๋ 2018๋ ์ดํ ์ฆ๊ฐํ๊ณ ์์ต๋๋ค. MongoDB์ SSPL์ด ๋ํ์ ์ธ ์ฌ๋ก์ด๋ฉฐ, Elasticsearch๋ Elastic License๋ฅผ ๋์ ํ์์ต๋๋ค. ์ด์ ๋ํ ์ธ๋ถ ๋ด์ฉ์ ์ด์ ๊ธ, ‘Elastic License 2.0 (๋ถ์ : ์งํํ๋ ์คํ์์ค ๋ผ์ด์ ์ค)‘์์ ํ์ธํ์ค ์ ์์ต๋๋ค. Lightbend๋ ์ด๋ฌํ ๋ฐฐ๊ฒฝ๊ณผ ์์ต์ฑ์ ๊ณ ๋ คํ์ฌ ๋ผ์ด์ ์ค ๋ณ๊ฒฝ์ ๊ฒฐ์ ํ์๋ค๊ณ ์ถ์ธกํ ์ ์์ต๋๋ค.
BUSL-1.1์ Akka ์ด์ ์๋ ์ฌ๋ฌ ์คํ์์ค์ด์๋ ํ๋ก์ ํธ์ ์ ์ฉ๋ ๋ฐ ์์ต๋๋ค.
Business Source License
BUSL-1.1์ ์คํ์์ค ๋ผ์ด์ ์ค์ ๋ฌด์์ด ๋ค๋ฅผ๊น์?
non-production use์ ํํ์ฌ ์ฌ์ฉ ๊ถ๋ฆฌ ๋ถ์ฌ
BUSL-1-1์ ์ผ๋ฐ์ ์ธ ์คํ์์ค ๋ผ์ด์ ์ค์๋ ๋ฌ๋ฆฌ non-production use
์ ํํ์ฌ ๋ณต์ฌ, ์์ , ์ฌ๋ฐฐํฌ ๋ฑ์ ํ ์ ์๋ ๊ถ๋ฆฌ๋ฅผ ๋ถ์ฌํฉ๋๋ค.
The Licensor hereby grants you the right to copy, modify, create derivative works, redistribute, and make non-production use of the Licensed Work.
non-production use
์ ํด๋นํ์ง ์์ ๊ฒฝ์ฐ, Licensor์๊ฒ commercial license๋ฅผ ๊ตฌ๋งคํ ๊ฒ์ ์๊ตฌํฉ๋๋ค.
If your use of the Licensed Work does not comply with the requirements currently in effect as described in this License, you must purchase a commercial license from the Licensor, …
๋ฐ๋ผ์, BUSL-1.1์ด ์ ์ฉ๋ Akka ๋ฒ์ (v2.7 ์ดํ)๋ฅผ ์ฌ์ฉํ๋ ๊ธฐ์ ์ ๋ ์ด์ ๋ฌด๋ฃ๋ก Akka๋ฅผ ์ฌ์ฉํ ์ ์์ผ๋ฉฐ, Lightbend์๊ฒ ์์ฉ ๋ผ์ด์ ์ค๋ฅผ ๊ตฌ๋งคํด์ผ ํฉ๋๋ค.
Change Date, Change License
BUSL-1.1 ๋ ๋ค๋ฅธ ํน์ง์ Change Date
์ Change License
์
๋๋ค. BUSL-1.1์ด ์ ์ฉ๋ ๋ฒ์ ์ ์ํํธ์จ์ด๊ฐ ๋ฆด๋ฆฌ์ฆ๋ ์ดํ Change Date
๊ฐ ์ง๋๋ฉด Change License
๊ฐ ์ ์ฉ๋๋ฉฐ ๋ ์ด์ BUSL-1.1์ด ์ ์ฉ๋์ง ์๊ฒ ๋ฉ๋๋ค.
Effective on the Change Date, or the fourth anniversary of the first publicly available distribution of a specific version of the Licensed Work under this License, whichever comes first, the Licensor hereby grants you rights under the terms of the Change License, and the rights granted in the paragraph above terminate.
Akka์ BUSL-1.1์ ๊ฒฝ์ฐ Change Date
๋ ๋ฆด๋ฆฌ์ฆ ํ 3๋
์ด๋ฉฐ, Change License
๋ Apache-2.0์
๋๋ค.
์๋ฅผ ๋ค์ด, Akka 2.8์ด 2023๋
1์ 1์ผ์ ๋ฆด๋ฆฌ์ฆ๋์๋ค๋ฉด, 3๋
์ด ์ง๋ ํ, 2026๋
1์ 1์ผ๋ถํฐ๋ Apache-2.0์ด ์ ์ฉ๋์ด ๊ธฐ์
๋ ๋ฌด๋ฃ๋ก ์ฌ์ฉ์ด ๊ฐ๋ฅํฉ๋๋ค. BUSL-1.1์ ์ด๋ฌํ Change License
์กฐํญ์ ์ ๊ณตํ์ฌ ์ ๊ท ๋ฒ์ ์ ์ฌ์ฉํ๋ ค๋ฉด ๋์ ๋ด๊ณ ์จ์ผ ํ์ง๋ง ์ค๋๋ ๋ฒ์ ์ ์์ฉ ๋ชฉ์ ์ ์ฌ์ฉ์ด๋ผ๊ณ ํ๋๋ผ๋ ๋ฌด๋ฃ๋ก ์ฌ์ฉํ ์ ์๊ฒ ํ์์ต๋๋ค. ์ด๋ ์ํํธ์จ์ด์ Heavy user์ธ ๋๊ธฐ์
์๋ ๋น์ฉ์ ์ฒญ๊ตฌํ๊ฒ ๋ค๋ ์์ง๋ก ๋ณด์
๋๋ค.
Additional Use Grant
BUSL-1.1์ Licensor๊ฐ ์ผ์ ์กฐ๊ฑด ํ์ ์์ฉ ๋ชฉ์ ์ ์ฌ์ฉ์์๊ฒ ๊ถ๋ฆฌ๋ฅผ ๋ถ์ฌํ ์ ์๋๋ก ํ๋ Additioanl Use Grant
์กฐํญ์ ๊ฐ๊ณ ์์ต๋๋ค.
The Licensor may make an Additional Use Grant, above, permitting limited production use.
๋ฐ๋ผ์, Licensor๋ ํ์์ ๋ฐ๋ผ ์ฌ์ฉ์์ ์์ฉ ๋ชฉ์ ์ ์ํํธ์จ์ด ์ฌ์ฉ์ ํ๋ฝํ ์ ์์ต๋๋ค. ์๋ฅผ ๋ค์ด, Lightbend๋ Play Framework๋ฅผ ์ฌ์ฉํ์ฌ application์ ๊ฐ๋ฐํ๋ ๊ณผ์ ์์ akka๊ฐ ํ์ฉ๋๋ ๊ฒฝ์ฐ๋ akka๋ฅผ ์ฌ์ฉํ ์ ์๋ค๊ณ ํ์ฉํ์์ต๋๋ค.
Additional Use Grant: If you develop an application using a version of Play Framework that utilizes binary versions of akka-streams and its dependencies, you may use such binary versions of akka-streams and its dependencies in the development of your application only as they are incorporated into Play Framework and solely to implement the functionality provided by Play Framework; provided that, they are only used in the following way: Connecting to a Play Framework websocket and/or Play Framework request/response bodies for server and play-ws client.
Akka์ ๋ผ์ด์ ์ค FAQ
Lightbend๋ Akka์ ๋ผ์ด์ ์ค ๋ณ๊ฒฝ๊ณผ ๊ด๋ จํ FAQ๋ฅผ ์ ๊ณตํ๊ณ ์๋๋ฐ์, ์ฌ๊ธฐ์๋ ๋ช ๊ฐ์ง ์ฃผ์ํ ๋ด์ฉ๋ง ์๊ฐํ๊ฒ ์ต๋๋ค.
์คํํธ์ ๊ท๋ชจ์ ํ์ฌ์๋ ๋ฌด๋ฃ๋ก ์ ๊ณต
๋จผ์ Akka์ ๊ฐ๊ฒฉํ๋ฅผ ๋ณด๋ฉด ์ฐ๊ฐ ๋งค์ถ์ด 2,500๋ง ๋ฌ๋ฌ ๋ฏธ๋ง์ ์คํํธ์ ํ์ฌ์๋ ๋ฌด๋ฃ๋ก ์ ๊ณต๋ฉ๋๋ค.
์ด์ ๋ฒ์ ์ Akka๋ ๊ณ์ ์ฌ์ฉํ ์ ์๋?
์ด์ ๋ฒ์ ์ ๋ผ์ด์ ์ค๋ ๋ณ๊ฒฝ ์์ด Apache-2.0์ ๋๋ค. ๊ทธ๋ฌ๋ ์ถ๊ฐ์ ์ธ ๊ธฐ๋ฅ, ๊ฐ์ ์ฌํญ, non-critical security updates, non-critical bug fix๋ ์ ๊ณต๋์ง๋ ์์ต๋๋ค. 2.6.x ๋ฒ์ ์ ๊ฒฝ์ฐ, ํฅํ 1๋ ๊ฐ, ์ฆ 2023๋ 9์๊น์ง๋ง Apache-2.0์ผ๋ก critical security updates์ critical bug fix๋ง ์ ๊ณต๋ฉ๋๋ค.
Production์ ์ํด ์ฌ์ฉํ๊ธฐ๋ ํ๊ณ , ๊ฐ๋ฐ, ํ ์คํธ ๋ Staging์ผ๋ก์ฌ์ฉํ๊ธฐ๋ ํฉ๋๋ค. ์ด๋ค ๊ฒฝ์ฐ์ ์์ฉ ๋ผ์ด์ ์ค๊ฐ ํ์ํ๊ฐ์?
Production์ ์ํด ์ฌ์ฉํ๋ ์ํํธ์จ์ด ์ฌ๋ณธ์ ๋ํ ์์ฉ ๋ผ์ด์ ์ค๋ง ์์ผ๋ฉด ๋ฉ๋๋ค.
์์ต๊ณผ ๊ด๋ จ ์๋ ์ ๋ถ ๋ถ์ฒ์์ ์ผํ๋๋ฐ, ์์ฉ ๋ผ์ด์ ์ค ๊ตฌ๋งค๊ฐ ํ์ํ๊ฐ์?
non-production use
๊ฐ ์๋ production์ Akka๋ฅผ ์ฌ์ฉํ๋ค๋ฉด ์ ๋ถ ๋ถ์ฒ์์๋ ์์ฉ ๋ผ์ด์ ์ค ๊ตฌ๋งค๊ฐ ์๊ตฌ๋ฉ๋๋ค.
Government departments using Akka in production will require a commercial license.
BUSL-1.1์ด ์ ์ฉ๋ ์ํํธ์จ์ด์ ์ผ๋ถ๋ฅผ Apache-2.0์ด ์ ์ฉ๋ older version์ backportํด๋ ๋๋์?
์๋์, ์ด๋ Lightbend์ ์ ์๊ถ์ ์นจํดํ๋ ๊ฒ๋ฟ๋ง ์๋๋ผ Apache-2.0์ ์๋ฐํ๋ ๊ฒ์ ๋๋ค.
No. In this circumstance, you would either violate Lightbendโs copyright by re-releasing the code under Open Source, or you would violate the earlier Akka versionโs Apache license by introducing incompatible BSL code (i.e., code subject to a use limitation not allowed by the Open Source Apache 2.0 license).
๋ง์น๋ฉฐ
๊ธฐ์ ์ ์คํ์์ค ๊ฑฐ๋ฒ๋์ค ์ญํ ์ ๊ฐ์๋ก ์ค์ํด์ง๊ณ ์์ต๋๋ค. ์คํ์์ค๋ฅผ ์ ํ์ ์ฌ์ฉํ๋ฉด์ ์คํ์์ค ๋ผ์ด์ ์ค์ ์๋ฌด๋ฅผ ์ค์ํ์ฌ ์คํ์์ค ๊ณ ์ง, ์์ค ์ฝ๋ ๊ณต๊ฐ ๋ฑ์ ํ๋์ ๊ธฐ์ ์ด ์ง์ผ์ผ ํ ๊ธฐ๋ณธ์ ์ธ ์ปดํ๋ผ์ด์ธ์ค ํ๋์ ๋๋ค. ๊ทธ๋ฐ๋ฐ ์ผ๋ง ์ ๋ถํฐ๋ ์คํ์์ค ๋ผ์ด์ ์ค ์๋ฌด ์ค์๋ฟ๋ง ์๋๋ผ ์คํ์์ค์ด์๋ ์ํํธ์จ์ด๊ฐ BUSL-1.1๊ณผ ๊ฐ์ด ์์ฉ ๊ตฌ๋งค๋ฅผ ์๊ตฌํ๋ ๋ผ์ด์ ์ค๋ก ๋ณ๊ฒฝ๋๋ ์ฌ๋ก๊ฐ ์ฆ๊ฐํ๊ณ ์์ต๋๋ค. ๋ฐ๋ผ์, ์คํ์์ค๋ฅผ ์ฌ์ฉํ์ฌ ์ ํ/์๋น์ค๋ฅผ ๊ฐ๋ฐํ๋ ๊ธฐ์ ์ ์ด๋ฌํ ๋ผ์ด์ ์ค ๋ณ๊ฒฝ ์ํํธ์จ์ด์ ๋ํ ๋น ๋ฅธ ๋์ฒ๊ฐ ํ์ํฉ๋๋ค. ๊ทธ๋ ์ง ์์ ๊ฒฝ์ฐ, ๋ผ์ด์ ์ค ์๋ฐ์ผ๋ก ํฐ ์์ค์ด ๋ฐ์ ๋ ์ ์์์ ๊ธฐ์ตํด์ผ ํฉ๋๋ค.
ํนํ ๊ธฐ์ ์ SBOM(Software Bill of Materials) ๊ด๋ฆฌ ์ฒด๊ณ๋ฅผ ๊ตฌ์ถํ์ฌ, ์ด๋ฒ Akka์ ๊ฐ์ด ๋ผ์ด์ ์ค ๋ณ๊ฒฝ ์ฌ๋ก๋ฅผ ํ์ธํ์์ ๊ฒฝ์ฐ, ๊ธฐ์ ๋ด ์ด๋ ์ ํ/์๋น์ค ํน์ ๋ด๋ถ ์์คํ ์ Akka๊ฐ ์ฌ์ฉ๋๊ณ ์๋์ง, ๊ทธ ๋ฒ์ ์ ๋ฌด์์ธ์ง๋ฅผ ๋ฐ๋ก ํ์ธํ๊ณ , ํ์ํ ์กฐ์น (older version ์ฌ์ฉ, ํน์ ์ฌ์ฉ ๋ผ์ด์ ์ค ๊ตฌ๋งค)๋ฅผ ์ทจํ ์ ์์ด์ผ ํ๊ฒ ์ต๋๋ค.
๊ฐ์ฌํฉ๋๋ค.
SFC vs. Vizio ํ๊ฒฐ ๊ฒํฅ๊ธฐ
์๋ ํ์ธ์, ์ฅํ์ฑ์ ๋๋ค.
SFC(Software Freedom Conservancy)๊ฐ GPL ์๋ฐ์ ์ด์ ๋ก ๋ฏธ๊ตญ์ ์ค๋งํธ TV ์ ์กฐ์ฌ์ธ Vizio์ ์์ก์ ์ ๊ธฐํ์๋๋ฐ์, ์ง๋ 2022๋ 5์ 13์ผ, ์ด์ ๊ด๋ จํ ๋ฏธ๊ตญ ์ฐ๋ฐฉ ๋ฒ์์ ํ๊ฒฐ์ด ์์์ต๋๋ค.
์ด๋ฒ ํ๊ฒฐ์ ๋ฐฐ๊ฒฝ๊ณผ ์์ฌ์ ์ ์๋ฐ ๊ฒํฅ๊ธฐ๋ก ์ ๋ฆฌํด๋ณด์์ต๋๋ค. ์ ๊ฐ ๋ฒ๋ฅ ์ ๋ฌธ๊ฐ๊ฐ ์๋๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ์ฉ์ด๋ ํด์์ ์์ด์ ์ค๋ฅ๊ฐ ์์ ์ ์์ต๋๋ค. ์ฌ๋ฌ ์ ๋ฌธ๊ฐ๋ถ๊ป์ ํผ๋๋ฐฑ ์ฃผ์๋ฉด ๊ณ ๋ง๊ฒ ์ต๋๋ค. ^^
References
๋จผ์ ์ด ๊ธ์ ์์ฑํ๋ฉด์ ์ฐธ๊ณ ํ references๋ฅผ ๋ฐํ๋๋ค.
- PROCEEDINGS: (IN CHAMBERS) ORDER GRANTING PLAINTIFFโS MOTION TO REMAND : https://storage.courtlistener.com/recap/gov.uscourts.cacd.837808/gov.uscourts.cacd.837808.30.0.pdf
- Software Freedom Conservancy files right-to-repair lawsuit against California TV manufacturer Vizio Inc. for alleged GPL violations : https://sfconservancy.org/copyleft-compliance/vizio.html
- SFC Files GPL Enforcement Suit Against Vizio Advancing Novel Legal Theories : https://heathermeeker.com/2021/11/09/sfc-files-gpl-enforcement-suit-against-vizio-advancing-novel-legal-theories/
- First Update on the Vizio lawsuit : https://sfconservancy.org/blog/2021/nov/30/vizio-update-0/
- SFC v. Vizio remanded back to California state courts : https://lwn.net/Articles/895405/
- Software Freedom Conservancy right-to-repair lawsuit against California TV manufacturer Vizio, Inc. remanded to California State Court : https://sfconservancy.org/news/2022/may/16/vizio-remand-win/
- ๋ฏธ๊ตญ ๋ฒ์ “GPL๋ ๊ณ์ฝ”โฆ์๋น์์ ์ฝ๋ ์๊ตฌ๊ถ ์ธ์ : https://zdnet.co.kr/view/?no=20220518145132
- ์คํ์์ค ๋ผ์ด์ ์ค ์๋ฐ๊ณผ ์ ์๊ถ ์นจํด : https://olis.or.kr/library/openSwDetail.do?bbsId=103&bbsNum=26400
- ์คํ์์ค ๋ผ์ด์ ์ค์ ๋ํ ๋ฒ์ ํจ๋ ฅ : https://www.copyright.or.kr/information-materials/trend/the-copyright/download.do?brdctsno=10231&brdctsfileno=4699
- ์ฐ๋ฐฉ ๋ฒ์(Federal Court) ํน์ง : https://lawandstory.com/์ฐ๋ฐฉ-๋ฒ์federal-court-ํน์ง/
1. ๋ฐฐ๊ฒฝ์ง์
์ง๋ 5์ 18์ผ, “๋ฏธ๊ตญ ๋ฒ์ “GPL๋ ๊ณ์ฝ”โฆ์๋น์์ ์ฝ๋ ์๊ตฌ๊ถ ์ธ์ “์ด๋ผ๋ ์ ๋ชฉ์ ๊ธฐ์ฌ๊ฐ ๋์๋๋ฐ์, ๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ ๋ฌธ์ฅ์ ๋ญ๊ฐ ์ค์ํ ๋ง์ธ ๊ฒ ๊ฐ์๋ฐ ์ ํํ ์ด๋ค ์๋ฏธ์ธ์ง ์ ์ดํด๊ฐ ๋์ง ์์์ต๋๋ค.
๊ทธ๋์ ํธ๊ธฐ์ฌ์ ๋ช๋ช ์๋ฃ๋ค์ ์ฐพ์๋ณด์๊ณ , ๋๋ฆ๋๋ก ์ดํดํ ๋ฐ๋ฅผ ์ ๋ฆฌํด ๋ณด์์ต๋๋ค. ์ ์ ๋น์ทํ ๊ณ ๋ฏผ์ด ์์ผ์ จ๋ ๋ถ๋ค๊ป ๋์์ด ๋๊ธธ ๋ฐ๋๋๋ค.
1-1 ์ ์๊ถ๋ฒ๊ณผ ๊ณ์ฝ๋ฒ
์ ์๊ถ๋ฒ
- ์ด์ฉ๊ถ์(๋ผ์ด์ ์)๋ ์ ์๊ถ๋ฒ์ด ํ๋ฝ ํ๋ ์ด์ฉ ๋ฐฉ๋ฒ ๋ฐ ์กฐ๊ฑด์ ๋ฒ์ ์์์ ์ ์๋ฌผ์ ์ด์ฉ ๊ฐ๋ฅ
- ์ฌ๊ธฐ์ โ์ด์ฉ’์ ๋ณต์ , ๊ณต์ค ์ก์ , ๋ฐฐํฌ, ์ด์ฐจ์ ์ ์๋ฌผ ์์ฑ ๋ฑ์ ์ ์์ฌ์ฐ๊ถ์ด ๋ถ์ฌํ๋ ํ์๋ง์ ๋ปํ๊ณ , โ์ฌ์ฉ’ํ์๋ ํฌํจํ์ง ์์
- โ์ฌ์ฉ’ํ์์ ๋ํ ๋ฐฉ๋ฒ์ด๋ ์กฐ๊ฑด์ด ์๋ค๋ฉด ์ด๋ฅผ ์๋ฐํ์ฌ๋ ์ ์์ฌ์ฐ๊ถ ์นจํด๋ ์ฑ๋ฆฝํ์ง ์๊ณ , ๊ณ์ฝ์๋ฐ์ผ๋ก ์ธํ ์ฑ ์๋ง ๋ถ๋ด
- ์ด์ฉ๊ถ์(๋ผ์ด์ ์)๊ฐ ์ ์๊ถ๋ฒ์ด ํ๋ฝํ๋ ์ด์ฉ ๋ฐฉ๋ฒ๊ณผ ์กฐ๊ฑด์ ๋ฒ์๋ฅผ ๋ฒ์ด๋๋ ํ์๋ฅผ ํ๋ค๋ฉด ์ ์๊ถ ์นจํด์ ํด๋น
- ์ ์๊ถ ์นจํด์ ํด๋นํ๋ค๋ฉด ์ ์๊ถ๋ฒ ์๋ฐ์ผ๋ก ํ์ฌ์ฒ๋ฒ, ๊ธ์ง ์ฒญ๊ตฌ ๊ฐ๋ฅ
๊ณ์ฝ๋ฒ
- ์ผ๋ฐ์ ์ผ๋ก ๊ณ์ฝ์ ๋ผ์ด์ผ์(์คํ์์ค๋ผ๋ฉด copyright owner)์ ๋ผ์ด์ ์ ์ฌ์ด์ ํฉ์
- ๊ณ์ฝ๋ฒ์ ์ํ ์ฑ ์์ ๋ฌผ์ผ๋ ค๋ฉด ์ฐ์ ์ ๋น์ฌ์ ์ฌ์ด์ ์ ๋นํ๊ฒ ๊ณ์ฝ์ด ์ฑ๋ฆฝ๋์์์ด ์๊ตฌ๋จ
- ๊ณ์ฝ(ํฉ์)์ ํจ๋ ฅ์ผ๋ก์ ๋ถ๋ดํ๋ ์๋ฌด์ ์๋ฐํ ๊ฒฝ์ฐ์๋ ์ฑ๋ฌด๋ถ์ดํ์ผ๋ก ์ธํ ๊ณ์ฝ ์ฑ
์๋ง ๋ถ๋ด
- ์ ์๊ถ ์นจํด์ฒ๋ผ ํ์ฌ์ฒ๋ฒ์ด๋ ๊ธ์ง ์ฒญ๊ตฌ๋ฅผ ๋นํ ์ผ๋ ค๋ ์์ผ๋ฉฐ ์ฝ์ ๋ ์ํด๋ฐฐ์์ก์ ๋ฌผ์ด์ฃผ์ด์ผ ํจ
- ์คํ์์ค ๋ผ์ด์ ์ค ํ์ ์ ์๋ฌผ์ ๊ณ์ฝ์ ์ฑ๋ฆฝ์ด ๊ตฌ์ฑ๋๋ค๊ณ ๋ณด๋ ๊ฒ์ ๊ดํ ๊ถ๋ง๋ค ๋คํผ์ ์ฌ์ง๊ฐ ์์
- ์ํด๋ฐฐ์์ ์ก์๋ ๊ตฌ์ ์กฐ์น ๋ฑ์ ์์ด์ ์ ํ์
์ฌ๋ก
- GPL software์ ์ ์๊ถ์๊ฐ ์ ์๊ถ ์นจํด ์ฃผ์ฅ์ผ๋ก ์์ก ์ ๊ธฐ
- ์: Harald Welte, Patrick McHardy
- Jacobsen v. Katzer ํ๋ก
- ๋ผ์ด์ ์ค ์กฐ๊ฑด์ ๋ถ๊ณผํ๊ณ ์๋ ์ ์๊ถ ๋ผ์ด์ ์ค๊ฐ ์ค์๋์ง ์๋ํ ๊ฒฝ์ฐ์๋ ์ ์๊ถ ์นจํด
- ๋ผ์ด์ ์ค ๊ท์ ์ด ์กฐ๊ฑด(condition)์ด๋ผ๋ฉด ์ ์๊ถ๋ฒ์ด ์ ์ฉ๋๊ณ ํฉ์์ฌํญ (covenants)์ ๋ถ๊ณผํ๋ค๋ฉด ๊ณ์ฝ๋ฒ ์ ์ฉ
- ํ์ปด vs. ์ํฐํฉ์ค
- ํ์ปด์ ๊ณ์ฝ ์๋ช ๊ณผ ๊ฐ์ ํ์ ๋๋ ์ํธ ํฉ์ ๊ณผ์ ์ด ์์๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ๊ณ์ฝ ์๋ฐ์ด ์๋๋ผ๊ณ ์ฃผ์ฅ
- ๋ฒ์์ ๊ณ์ฝ ์๋ฐ์ ํด๋นํ๋ค๊ณ ํ๊ฒฐ
1-2 ๋ฏธ๊ตญ ์ฐ๋ฐฉ ๋ฒ์ (Federal Court)์ ์ฃผ ๋ฒ์ (State Court)
- ๋ฏธ๊ตญ์๋ ์ฐ๋ฐฉ ๋ฒ์๊ณผ ์ฃผ ๋ฒ์์ด ์์ผ๋ฉฐ, ๊ฐ๊ฐ ๋ค๋ฅธ ์ฑ๊ฒฉ์ ์ฌ๊ฑด์ ๋ค๋ฃฌ๋ค.
- ์ฃผ ๋ฒ์ : ๋์ฒด๋ก ์ฃผ๋ฏผ์ ๊ฐ์ธ์ ์ธ ์ถ์ ์ํฅ์ ๋ฏธ์น๋ ์ฌ๊ฑด (๊ฐ์ ๋ฒ, ์ ์ธ๋ฒ ๋ฑ)
- ์ฐ๋ฐฉ ๋ฒ์
- ์ง์ญ ๋ฒ์ (District Court), ํญ์ ๋ฒ์ (Appellate Court), ๋๋ฒ์ (Supreme Court)๋ก ์ด๋ฃจ์ด์ ธ ์์
- ์ ํ๋ ์ฌ๊ฑด๋ง ๋ค๋ฃจ๊ณ ์์ : ํ๋ฒ, ์ฐ๋ฐฉ ๋ฒ์ฃ, ๊ตฐ๋ฒ, ์ง์ ์ฌ์ฐ๊ถ ๋ฑ
- ์ ์๊ถ๋ฒ(Copyright Act)์ ์ฐ๋ฐฉ ๋ฒ์์์ ๋ค๋ฃธ
- ๋ฏธ๊ตญ์์๋ ์ฐ๋ฐฉ ๋ฒ์์์ ์ ์๊ถ ์ฃผ์ฅ์ ๋ํ ๋
์ ์ ์ธ ๊ดํ ๊ถ์ ๊ฐ๊ณ ์๋ค.
- ๋ฐ๋ผ์, ๊ณผ๊ฑฐ ๋ฏธ๊ตญ์์์ GPL ์์ก์ ์ํ ๊ฑฐ์ ๋ชจ๋ ์ฃผ์ฅ์ ์ ์๊ถ๋ฒ์ ๋ํ ๋ ์ ๊ดํ ๊ถ์ ๊ฐ์ง ์ฐ๋ฐฉ ๋ฒ์(Federal Court)์ ์ ๊ธฐ๋๋ค.
- ์์ฅ์ ์๋ฑํ ๋ฒ์์ ์ ์ถํ๋ค๋ฉด, ์ฌ๊ฑด์ ๊ธฐ๊ฐ๋๊ฑฐ๋ ๋ค๋ฅธ ๋ฒ์์ผ๋ก ์ด์ก๋๋ค.
- ์ฆ, ์ฃผ ๋ฒ์(State Court)์ ์ ๊ธฐ๋ action์ด ์ฐ๋ฐฉ ๋ฒ์์ ์ํด ์ ์ (preempt)๋๋ ๊ฒฝ์ฐ ์ ๊ฑฐ๋ ์ ์์
2. SFC vs. Vizio ์์ก ํ์คํ ๋ฆฌ
SFC๋ 2021๋ 10์์ Vizio๋ฅผ ์๋๋ก ์์ก์ ์ ๊ธฐํ์์ต๋๋ค. ๋น์ ์์ก ๋ด์ฉ๊ณผ ์ดํ ํ์คํ ๋ฆฌ๋ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ต๋๋ค.
2021-10-19
- SFC๋ Vizio๋ฅผ ์๋๋ก SmartCast TV์ ๊ด๋ จํ์ฌ GPL ๋ฐ LGPL์ ์๋ฐํ๋ค๊ณ ์ฃผ ๋ฒ์์ ์์ก์ ์ ๊ธฐ
- plaintiff : Software Freedom Conservancy, Inc. (โSFCโ)
- defendant : Vizio, Inc. (โVizioโ)
- allege :
- Vizio uses โat least twenty-five programs, including the Linux kernel softwareโ in its smart TVs that are covered by the GPL Agreements,
- Vizio does not make the corresponding source code for these programs available to purchasers of its smart TVs.
- seek :
- to enforce SFCโs right to have access to the source code corresponding to the executable code resident on Vizioโs devices covered by the GPL Agreements.
- as a remedy to its breach of contract claim, SFC seeks to compel Vizio to make the source code available
- claim :
- breach of contract and
- declaratory relief (์ ์ธ์ ํ๊ฒฐ)
- ์ ์ธ์ ํ๊ฒฐ์ด๋ ๋ฏธ๊ตญ์ ๋ฏผ์ฌ์์ก๋ฒ ๋ด ์ ์ฐจ๋ก ํ์ฌ๊ฐ ๋ฏผ์ฌ์์ก์์ ๋น์ฌ์๋ค์ ๊ถ๋ฆฌ, ์๋ฌด, ์ฑ ์ ๋ฑ์ ์ ์ธํ๋ ๊ฒ์ ๋งํ๋ฉฐ ์ด๋ ์ด๋ค ์ดํ ๋ช ๋ น์ด๋ ์กฐ์น, ๋๋ ๋ฐฐ์์ ๋ช ๋ นํ์ง๋ ์์. ํนํ ๋ฑ์ ์์ก์ ๊ฒฝ์ฐ, ์นจํดํ์์๊ฐ ํนํ๊ถ์๋ฅผ ์๋๋ก ๋น์นจํด, ๋ฌดํจ, ๊ถ๋ฆฌ ๋ถํ์ฌ์ ํ์ธ์ ๊ตฌํ๋ ์ ๋๋ ๋ฐ์ ๋ฑ์ผ๋ก ์ฌ์ฉ๋จ.
- ์ฐธ๊ณ : โ์ต๊ทผ ์์ก ์ฌ๋ก : Stockfish v. ChessBase, SFC v. Vizio (๋ฐ์์ฌ)โ
2021-11-29
์ด์ ๋ํด Vizio๋ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ด ๋ฐ๋ฐํ์์ต๋๋ค.
- GPL์ ์๋ฐํ๋ ๊ฒ์ ์ ์๊ถ ์นจํด์ ํด๋น
- ์ ์๊ถ๋ฒ์ ์ฐ๋ฐฉ ๋ฒ์์ด ์ ์ (preemption)ํ๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ์ฃผ ๋ฒ์์์ ๋ค๋ฃฐ ์ฌ์์ด ์๋
- ์ ์๊ถ๋ฒํ์์ ์ ์๊ถ ์์ ์๋ง GPL ๋ฐ LGPL์ ๋ฐ๋ผ ์์ค ์ฝ๋๋ฅผ ์์ฒญํ ๊ถ๋ฆฌ๊ฐ ์๊ณ , SFC๊ฐ ์๋น์๋ก์ ์์ค ์ฝ๋๋ฅผ ์๊ตฌํ ๊ถ๋ฆฌ๋ ์๋ค.
๊ทธ๋ ๊ธฐ ๋๋ฌธ์, Vizio๋ ์ฃผ ๋ฒ์์ ์ ๊ธฐ๋ ์ด ์ฌ๊ฑด์ ์ฐ๋ฐฉ ๋ฒ์์์ ๋งก์์ค ๊ฒ์ ์์ฒญ(NOTICE of REMOVAL of ACTION to FEDERAL COURT)ํ์์ต๋๋ค.
๋ง์ฝ ์ด๋ฅผ ์ฐ๋ฐฉ ๋ฒ์์ด ์น์ธํ ๊ฒฝ์ฐ, ๋ฏธ๊ตญ ์ ์๊ถ๋ฒ์ ๋ฐ๋ผ ์ฌ์ฌ๊ฐ ์งํ๋์ด์ผ ํ๊ณ , SFC๋ ์ ์๊ถ์๊ฐ ์๋๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ์๊ณ ๋ก์์ ์๊ฒฉ์กฐ์ฐจ ์๊ฒ ๋ฉ๋๋ค.
In Response,
SFC๋ ์ด๋ฌํ Vizio์ ์ฃผ์ฅ์ ๋ฐ๋ฐํ๋ฉฐ ์ด ์ฌ๊ฑด์ ๋ค์ ์ฃผ ๋ฒ์์ผ๋ก ํ์กํ๊ธฐ ์ํ ์์ฒญ์(Motion to Remand)๋ฅผ ์ฐ๋ฐฉ ๋ฒ์์ ์ ์ถํ์์ต๋๋ค.
2022-05-13
์ฐ๋ฐฉ ๋ฒ์์ SFC์ Motion to Remand๋ฅผ ์น์ธ(ORDER GRANTING PLAINTIFF’S MOTION TO REMAND)ํ์ฌ ์ด ์ฌ๊ฑด์ ์ฃผ ๋ฒ์์ผ๋ก ํ์กํ์์ต๋๋ค.
3. ์ฃผ๋ชฉํ ๋งํ ์ฌํญ
์ด๋ฒ ์์ก์ ๊ธฐ์กด GPL ์์ก ์ฌ๋ก์๋ ์ฌ๋ฌ ์๋ก์ด ๋ฉด์ด ์์ต๋๋ค. ๋ฏธ๊ตญ์ ์คํ์์ค ์ ๋ฌธ ๋ณํธ์ฌ์ธ Heather Meeker๋ ์ด์ ๋ํด ์๋์ ๊ฐ์ด ์ค๋ช ํ์์ต๋๋ค.
3-1. ๊ณ์ฝ ์๋ฐ(Breach of Contract)๊ณผ ํน์ ์ดํ(Specific Performance)
- ๊ณผ๊ฑฐ์๋ ๊ฑฐ์ ๋ชจ๋ GPL ์์ก์ด ์ ์๊ถ ์นจํด ์ฃผ์ฅ์ผ๋ก ์ ๊ธฐ๋์์
- ํ์ง๋ง, ์ด๋ฒ ์์ก์ ์ ์๊ถ๋ฒ์ด ์๋ ๊ณ์ฝ๋ฒ ํ์ claim
- ๊ธ์ ์ ์ํด ๋ฐฐ์(monetary damages)์ด ์๋ ๋ชจ๋ TV ๊ตฌ๋งค์์๊ฒ copyleft license๊ฐ ์๊ตฌํ๋ technical information์ ์ ๊ณตํ ๊ฒ์ ์๊ตฌ (์์ค ์ฝ๋ ๊ณต๊ฐ)
- โdamagesโ์ ๋ํ ๋ณด์์ด ์๋ ์์ค ์ฝ๋ ๊ณต๊ฐ๋ฅผ ์๊ตฌ : โspecific performanceโ
- ๊ณ์ฝ๋ฒ์์ ๊ธ์ ์ ์ํด๋ฅผ ์ ์ธํ ๋ชจ๋ ๊ตฌ์ ์ฒญ๊ตฌ๋ ํน์ ์ดํ(specific performance)์ ์๊ตฌํ๋ ๊ฒ์ (specific performance)๋ ๊ณ์ฝ๋ฒ์์๋ ๋๋ฌธ ๊ตฌ์ ๋ฐฉ๋ฒ
- ์ผ๋ฐ์ ์ผ๋ก ์๊ณ ๊ฐ ๊ณ์ฝ์ ์๋ฐํ ํผ๊ณ ์๊ฒ ๋ณด์๊ธ ๋์ specific performance๋ฅผ ์๊ตฌํ๋ ๊ฒฝ์ฐ๋, ๋์ผ๋ก ๋์ฒดํ ์ ์๋ ๊ฒ์ ์ํ๊ธฐ ๋๋ฌธ
specific performance
Fulfilling the requirements of a contract in exactly the way the contract specifies. When most contracts are disputed in court, the plaintiff expects to receive money, that they can use to remedy the harm that the other party caused them in not holding up their side of the deal. When a plaintiff seeks specific performance, they want something that money canโt replace.3-2. Claim Brought in State Court
- ๋ฏธ๊ตญ์์๋ ์ฐ๋ฐฉ ๋ฒ์์์ ์ ์๊ถ ์ฃผ์ฅ์ ๋ํ ๋ ์ ์ ์ธ ๊ดํ ๊ถ์ ๊ฐ๊ณ ์์
- ๋ฐ๋ผ์, ๊ณผ๊ฑฐ ๋ฏธ๊ตญ์์์ GPL ์์ก์ ์ํ ๊ฑฐ์ ๋ชจ๋ ์ฃผ์ฅ์ ์ ์๊ถ๋ฒ์ ๋ํ ๋ ์ ๊ดํ ๊ถ์ ๊ฐ์ง ์ฐ๋ฐฉ ๋ฒ์์ ์ ๊ธฐํ๋ค.
- ํ์ง๋ง ์ด๋ฒ SFC๊ฐ ์ ๊ธฐํ ์์ก์ Orange County, California ์ฃผ ๋ฒ์์ ์ ๊ธฐํ์๋ค.
- ์ฃผ ๋ฒ์ ์์ก์ ์ฐ๋ฐฉ ๋ฒ์์ ๋นํด ์์ธก ๋ถ๊ฐํ๊ณ , ๊ฒฐ๊ณผ๊ฐ ์ผ๊ด์ ์ด์ง ์์ผ๋ฉฐ, ์๋ก์ด ๋ฒ๋ฅ ์ด๋ก ์ ๋ํด ์์์น ๋ชปํ ๊ฒฌํด๋ฅผ ๋ณด์ผ ๊ฐ๋ฅ์ฑ์ด ์๋ค.
3-3. No Author as Plaintiff
- SFC๋ ์ ํ์ ๊ตฌ๋งค์๋ก์ ์์ก์ ์ ๊ธฐ
- ๊ณผ๊ฑฐ GPL ์์ก์ ์๊ณ ๋ GPL software์ ์ ์๊ถ ์์ ์์๋ค.
- ์ด์ ๋ฌ๋ฆฌ, ์ด ์์ก์ ์๊ณ ๋ SFC์ด๊ณ , Vizio TV๋ฅผ ๊ตฌ๋งคํ ์๋น์๋ก์ ์์ก ์ ๊ธฐ
- SFC๋ ์ ์๊ถ ์์ ์๋ฟ๋ง ์๋๋ผ ์ ํ์ ์๋น์๋ ์์ค GPL ์ฝ๋๋ฅผ ๋ฐ์ ๊ถ๋ฆฌ๊ฐ ์์์ ์ฆ๋ช ํ๊ณ ์ ํจ
3-4. Declaratory Relief
- ์ด ์์ก์ ๋ณธ์ง์ ์ผ๋ก ๋ฒ์์ GPL ๋ฐ LGPL์ด ๋ฒ์ ์ผ๋ก ์งํ ๊ฐ๋ฅํ๊ณ (enforceable) Vizio๊ฐ ์ด๋ฅผ ์๋ฐํ์์์ ์ ์ธํ๋๋ก ์์ฒญํ๋ค.
- GPL์ ๊ณ์ฝ์ผ๋ก ๋ณธ๋ค๊ณ ํด๋, ์ผ๋ฐ์ ์ผ๋ก ๊ณ์ฝ์ licensor (i.e. code copyright owner)์ licensee ์ฌ์ด์ ๊ณ์ฝ์ด๊ธฐ ๋๋ฌธ์ SFC๋ ๊ณ์ฝ ๋น์ฌ์๋ก ๋ณด๊ธฐ ์ด๋ ต๋ค.
- ๊ทธ๋์, SFC๋ ์์ ๊ณผ ๋ชจ๋ ์๋น์๊ฐ ๊ณ์ฝ์ ์ ์ผ์ ์ํ์ (third party beneficiary)๋ผ๋ ์ด๋ก ์ผ๋ก ์์ก์ ์ ๊ธฐํ์๋ค.
- Third Party Beneficiary : ๊ณ์ฝ์์ ๋น์ฌ์๊ฐ ์๋๋ฉด์ ๊ณ์ฝ์๋ฅผ ๊ฐํํ๋๋ก ์์ก์ ๊ฑธ ์ ์๋ ์ฌ๋์ ์๋ฏธ, ์ฆ, ๊ณ์ฝ์์ ๋น์ฌ์๊ฐ ์๋๋๋ผ๋ ๊ณ์ฝ์ ์ด์ต์ ์ง์ ์ ์ผ๋ก ๊ด์ฌ๋ ์ฌ๋์ ์๋ฏธ
- GPL์ ์ ์ผ์ ์ํ์ : GPL ๊ณ์ฝ์ ๋น์ฌ์๋ ์๋์ง๋ง, GPL ๊ณ์ฝ ๋น์ฌ์๋ค์ด ๊ณ์ฝ์ ์ฑ์คํ ์ํํ ๋ ํํ์ ์ป์ ์ ์๋ ์. ์ด๋ฌํ ํํ์ ํ ์๋ GPL software์ ์์ค ์ฝ๋๋ฅผ ๋ฐ๋ ๊ฒ์
third-party beneficiaries of the GPL
People who arenโt a party to aย GPLย agreement, but who would benefit from theย contract if the parties to theย GPLย do as they promise under the agreement. Anย example of such a benefit might be the receipt of the source code of theย GPLโd software. See also General Public License (GPL).4. ์ฐ๋ฐฉ ๋ฒ์ ํ๊ฒฐ ์ฃผ์ ๋ด์ฉ (2022-05-13)
2022๋ 5์ 13์ผ ์ฐ๋ฐฉ ๋ฒ์์์๋ ์ด๋ค ๋ด์ฉ์ ํ๊ฒฐ์ ํ๋์ง ์ดํด๋ณด๊ฒ ์ต๋๋ค.
4-1. ์ฃผ์ ๊ด๊ฑด
๋ฒ์์ ์ฐ์ ์ฐ๋ฐฉ ๋ฒ์์์ ํ๋จํด์ผ ํ ์ฃผ์ ๊ด๊ฑด์ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ด ์ค๋ช ํ์์ต๋๋ค.
- ๋ฒ์์ด ๊ฒฐ์ ํด์ผ ํ ์ ์ผํ ๋ฌธ์ ๋ federal Copyright Act (์ฐ๋ฐฉ ์ ์๊ถ๋ฒ)์ด SFC์ claim (breach of contract and declaratory relief)์ ์์ ํ ์ ์ (preempt)ํ์ฌ ์ฐ๋ฐฉ ๊ดํ ๊ถ์ ์์ฑํ๋์ง ์ฌ๋ถ์ด๋ค.
- ๋ง์ฝ claim์ด ์ฐ๋ฐฉ ์ ์๊ถ๋ฒ์์ ๋ค๋ฃจ๋ ์ผ๋ฐ์ ์ธ ์ ์๊ถ ๋ฒ์ ๋ด์ ๊ถ๋ฆฌ(๋ณต์ , 2์ฐจ ์ ์๋ฌผ ๋ฐฐํฌ ๋ฐ ์ ์์ ๋ํ ๋ฐฐํ์ ๊ถ๋ฆฌ ๋ฑ)์ ๋๋ฑํ๋ค๋ฉด ์ฐ๋ฐฉ ์ ์๊ถ๋ฒ์ ์ํด ์ ์ ๋๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ์ฐ๋ฐฉ ๊ดํ ๊ถ์ ์์ฑํ๋ค.
- ๋ง์ฝ ์ฌ๊ฑด์ด ์ฐ๋ฐฉ ์ ์๊ถ๋ฒ์ ์ํด ์ ์ ๋์ง ์๋๋ค๊ณ ์ฃผ์ฅํ๋ ค๋ฉด, ์์ก ์์ธ์ด ์ ์๊ถ์ด ๋ณดํธํ๋ ๊ถ๋ฆฌ ์ด์ธ์ ๊ถ๋ฆฌ๋ฅผ ๋ณดํธํด์ผ ํ๊ณ , ์ด์ ํด๋นํ๋ โextra elementโ๊ฐ ์์ด์ ์์ก์ ์ฑ๊ฒฉ์ ๋ณ๊ฒฝํ ์ ์์ด์ผ ํ๋ค.
4-2. ๊ด๋ จ ํ๋ก : “Versata Software vs. Ameriprise”
- GPL์ด derivative work์ ๋ํด ์์ค ๊ณต๊ฐ๋ฅผ ์๊ตฌํ๋ ๊ฑด ์ ์๊ถ ์๋ฌด์๋ ๋ณ๊ฐ์ด๋ค.
- ํผ๊ณ ๋ ์ ์๊ถ ์นจํด๋ก ์์ก์ ์ ๊ธฐ๋นํ๊ฒ ์๋๋ค.
- ์คํ์์ค ํ๋ก๊ทธ๋จ์ ํฌํจํ๋ ํ์ ์ ์๋ฌผ์ ๋ํ โadditional obligation : ์์ค ๊ณต๊ฐ ์๋ฌด ๋ฏธ์ค์โ์ ์๋ฐํ๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ์๊ณ ๋ก๋ถํฐ ์์ก์ ๋นํ ๊ฒ์ด๋ค.
- ์ด์ฒ๋ผ ์ ์๊ถ๋ฒ์ ์ํด ์ ๊ณต๋๋ ๊ถ๋ฆฌ์ ํด๋นํ์ง ์๋ โadditional contractual promiseโ์ โextra elementโ์ ํด๋นํ๋ค.
4-3. SFC์ Claim์ด โextra elementโ์ธ์ง ์ฌ๋ถ
- ์ ์๊ถ๋ฒ์ ๋ณดํธ ๋ชฉ์ ์ ์ ์๋ฌผ์ ๋ณต์ , ๋ฐฐํฌ, ์ ์ํ ์ ์๋ ์ฌ๋์ ์ ํํ๋ ๋ ์ ๊ถ์ด๋ค.
- ๊ทธ๋ฌ๋ ์ ์๊ถ๋ฒ์ ์์ค ์ฝ๋๋ฅผ ๋ฐ์ ๊ถ๋ฆฌ๋ฅผ ๋ถ์ฌํ์ง ์๋๋ค. ์ด๋ฐ ๊ถ๋ฆฌ๋ ์คํ๋ ค ์ ์๊ถ๋ฒ์ด ๋ณดํธํ๋ ๋ ์ ๊ถ๊ณผ ์ ๋ฐ๋์ด๋ค.
- ์ ์๊ถ์๊ฐ ์๋ SFC๊ฐ GPL agreement์ ์ ์ผ์ ์ํ์๋ก์์ ์ง์๋ฅผ ์ฃผ์ฅํ๋ ๊ฒ์ ์ ์๊ถ๋ฒ์ ๋ฐ๋ฅธ ๊ถ๋ฆฌ์๋ ๋ค๋ฅด๋ค.
- ์ฆ, SFC๊ฐ GPL agreement์ ์ ์ผ์ ์ํ์ (third-party beneficiary)๋ก์ ์์ค ์ฝ๋๋ฅผ ๋ฐ์ ์๊ฒฉ์ด ์๋ค๊ณ ์ฃผ์ฅํ๋ ๊ฑด โextra elementโ์ด๋ค.
4-4. Vizio์ ์ฃผ์ฅ์ด ์ ํจํ์ง ์ฌ๋ถ
- Vizio๋ ์คํ์์ค ๋ผ์ด์ ์ค ์๋ฐ์ ์ ์๊ถ ์นจํด๋ผ๊ณ ์ฃผ์ฅํ์ง๋ง, SFC๋ ์ด๋ฒ ์์ก์์ ์ ์๊ถ ์นจํด์ ๋ํ claim์ ํ์ง ์์๋ค.
- ์๊ณ ๊ฐ claimํ์ง ์์ ์ฌํญ์ ๋ฒ์์ด ํ๋จํ ์ด์ ๋ ์๋ค.
- ๊ฒ๋ค๊ฐ SFC๋ ์ ์๊ถ์๊ฐ ์๋๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ๊ทธ๋ฐ ์ฃผ์ฅ์กฐ์ฐจ ํ ์ ์๋ค.
- SFC๋ ์ ์๊ถ๋ฒ์ ์ํด Vizio์ ๋ณต์ , ํ์์ ์๋ฌผ ์ ์ ๋ฑ์ ํ๋ ๊ฒ์ ์ ํํ๋ ค๋ ๊ฒ์ด ์๋๋ผ, ์์ค ์ฝ๋๋ฅผ ์ ๊ณตํ๋๋ก ์์ฒญํ ๋ฟ์ด๋ค.
- Vizio๋ ์์ค ์ฝ๋ ์ ๊ณต์ด ๋ผ์ด์ ์ค์ โconditionโ์ด๋ฏ๋ก ์ด๋ฅผ ์๋ฐํ๋ ๊ฑด โ๊ณ์ฝ ์๋ฐ’์ด ์๋๋ผ โ์ ์๊ถ ์นจํด’์ ํด๋นํ๋ค๊ณ ์ฃผ์ฅํ์๋ค.
- ๋ฐ๋ผ์ SFC์ โcontract claimโ์ ์ ์๊ถ ์นจํด๋ก ์ ํ๋์ด์ผ ํ๋ค๊ณ ์ฃผ์ฅํ์๋ค.
- ํ์ง๋ง โ์ํ ์๋ฌด๊ฐ ๋ฐ์ํ๊ธฐ ์ ์ ๋ฐ๋์ ๋ฐ์ํด์ผ ํ๋ ํ์ ๋๋ ์ฌ๊ฑด” ์ด๋ผ๋ condition ์๋ฐ ๋ง์ด ์ ์๊ถ ์นจํด๋ฅผ ๊ตฌ์ฑํ ์ ์์ผ๋ฉฐ, ์ด์ธ ๋ค๋ฅธ ๋ชจ๋ license terms, covenants์ ์๋ฐ์ ๊ณ์ฝ๋ฒ์ ์ํด์๋ง ์์ก์ด ๊ฐ๋ฅํ๋ค
- ๋ํ, ๋ชจํธํ ๊ณ์ฝ ์กฐํญ์ condition์ด ์๋๋ผ covenant๋ก ํด์ํ๋ค
4-5 ํ๊ฒฐ
- SFC์ ์ฃผ์ฅ์ด ์ ์๊ถ๋ฒ์ ์ํด ์์ ํ ์ ์ ๋์ง ์์๋ค.
- GPL ๊ณ์ฝ์ ์ ์๊ถ ๋ผ์ด์ ์ค๋ฟ๋ง ์๋๋ผ ๊ณ์ฝ(contractual agreement)์ ๊ธฐ๋ฅ์ ๋ชจ๋ ์ํํ๋ค.
- ๋ฐ๋ผ์, ์ฐ๋ฐฉ ๋ฒ์์ ๊ดํ ๊ถ์ด ์์ผ๋ฉฐ ์ฃผ ๋ฒ์์ผ๋ก์ ํ์ก ์ ์ฒญ์ ์น์ธํ๋ค(the Motion to Remand is GRANTED).
5. ์์ฌ์
์ด๋ฒ ํ๊ฒฐ์ ๋ํด SFC๋ ๋ง์ ์ฌ๋์ด GPL์ ์ ์๊ถ ๋ผ์ด์ ์ค๋ก๋ง ๊ธฐ๋ฅํ๋ค๊ณ ์๊ณ ์๋๋ฐ, ์ ์๊ถ ๋ผ์ด์ ์ค ๋ฟ๋ง ์๋๋ผ ๊ณ์ฝ์ผ๋ก์๋ ๊ธฐ๋ฅํ๋ค๋ ๊ฒ์ ๋ณด์ฌ์ค Copyleft license ์ญ์ฌ์์์ ๋ถ์๋ น์ด ๋ ์๊ฐ์ด๋ผ๊ณ ๋งํ์์ต๋๋ค. ๋ํ, SFC๋ ์ด ์์ก์ด GPL์ ์ ์ผ์ ์ํ์๋ก์์ ๊ฐ์ธ ์๋น์์ ๊ถ๋ฆฌ์ ์ด์ ์ ๋ง์ถ ์ต์ด์ ๋ฒ์ ์ฌ๋ก์ด๋ฉฐ, ์ด๋ฐ ์๋น์์ ๊ถ๋ฆฌ๋ฅผ ์ฃผ ๋ฒ์์์ ์ฆ๋ช ํ ๊ธฐํ๋ฅผ ๊ธฐ๋ํ๊ณ ์๋ค๊ณ ๋ฐํ์ต๋๋ค.
์ฌ์ค ์ ๋ ๊ตญ๋ด ๊ธฐ์ฌ๋ง์ (๋์ถฉ) ๋ดค์ ๋๋ SFC๊ฐ ์์ก์์ ์ด๊ฒผ๊ณ , ์ด์ ์ผ๋ฐ ์๋น์๋ ๊ธฐ์ ์ ๋์์ผ๋ก GPL ์์ค ์ฝ๋๋ฅผ ์๊ตฌํ ๋ฒ์ ๊ถ๋ฆฌ๊ฐ ์๊ธด ์ค๋ก ์๊ฐํ๋๋ฐ, ์ด๋ฒ ํ๊ฒฐ ๋ด์ฉ์ ๊ทธ์ ๋ํ ์ต์ข ํ๊ฒฐ์ ํ ๊ฒ์ ์๋์์ต๋๋ค. ์์ผ๋ก ์ฃผ ๋ฒ์์์ ์ด๋ฅผ ์ํ ๋คํผ์ ํ ์ ์๋ ๊ธฐํ๋ฅผ ๋ถ์ฌ ๋ฐ์ ํ๊ฒฐ๋ก ์ดํด๋ฉ๋๋ค.
๋์ผ๋ก, ์ด์ ๊ด๋ จํ Heather Meeker์ ์๊ฒฌ์ ์ข์ ์ฐธ๊ณ ๊ฐ ๋ฉ๋๋ค.
- SFC๋ GPL ์์ก ๊ธฐ์ค์ ์๋กญ๊ฒ ๋ง๋ค๋ ค๊ณ ๋
ธ๋ ฅํ๊ณ ์๋ค. ํ์ํ ๋งํ์ง๋ง ์ญํจ๊ณผ๋ ์ฐ๋ ค๋๋ค.
- ์ง๋ 25๋ ๊ฐ GPL software๋ฅผ ์ฌ์ฉํ์ฌ ์ ํ์ ๋ง๋๋ ๋ง์ ํ์ฌ๋ GPL ์์ก์ ํฌ๊ฒ ๊ฑฑ์ ํ์ง ์์๋ค.
- ๋ง์ฝ ์ด๋ฒ ์์ก์์ SFC๊ฐ ์น์ํ๋ค๋ฉด, ๊ธฐ์ ์ GPL code๋ฅผ ์ฌ์ฉํ๋ ๋ฐ ๋ถ๋ด์ ๊ฐ์ง ์ ์๊ณ , ์ด๋ free software์ ํ์ฐ์ ๊ฑธ๋ฆผ๋์ด ๋ ์ ์๋ค.
- ๋ํ, ์ผ๋ฐ ๋์ค์ด GPL ์์ก์ ์ ๊ธฐํ ์ ์๊ฒ ๋๋ ๊ฒฝ์ฐ, ๊ธ์ ์ ์ธ ์ด์ต๋ง์ ๋ชฉ์ ์ผ๋ก ํ๋ ํธ๋กค์ด ๋ํ๋ ์ ์๋ค.
- SFC์ ์๋๊ฐ ์ฑ๊ณตํ ์ ์์์ง๋ ์์ง์ ๋ชจ๋ฅธ๋ค.
- ์ฐ๋ฐฉ ๋ฒ์์ด ์ด ์ฌ๊ฑด์ ๊ธฐ๊ฐํ์ง ์๊ณ ์ฃผ ๋ฒ์์ผ๋ก ํ์กํ๋ค๋ ๊ฒ์ SFC์ ์ฃผ์ฅ์ ๋ชจ๋ ๋ฐ์๋ค์๋ค๊ณ ๋ณด๊ธฐ๋ณด๋ค๋ ๋จ์ํ ์ฌ๊ฑด์ด ์ฐ๋ฐฉ ๋ฒ์์ ์ ์ ํ์ง ์์ผ๋ฉฐ, ๋ฐ๋ผ์ ๊ธฐ๊ฐํ ๊ทผ๊ฑฐ๋ ์๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ํ์กํ๋ค๊ณ ๋ณผ ์ ์๋ค.
- ์ผ๋จ, SFC๋ GPL์ ์ ์ผ์ ์ํ์๋ก์ ํผ๊ณ ์ ์์ค ์ฝ๋ ๊ณต๊ฐ๋ฅผ ์์ฒญํ ์๊ฒฉ์ด ์๋ค๊ณ ์ฃผ์ฅํ ์ ์ง๋ฅผ ์ป์๋ค.
- ํ์ง๋ง, ์์ผ๋ก ์ด ์์ก์ ๋ณต์กํ๊ณ , ๊ธธ์ด์ง ์ ์์ผ๋ฉฐ, ํฐ ๋น์ฉ์ด ๋ค์ด๊ฐ ์ ์๋ค.
- ๋๋ถ๋ถ์ GPL ์์ก์ ๋๊ฐ ์ ์ํ ํฉ์๋ก ํด๊ฒฐ๋๊ธฐ๋ ํ๋ค.
์ด์์ผ๋ก ์ ๋ฆฌ๋ฅผ ๋ง์น๋ฉฐ, ๋ค์ ์ ์ดํด๋์ง ์์๋ ๊ตญ๋ด ๊ธฐ์ฌ๋ฅผ ๋ณด๊ฒ ์ต๋๋ค.
์ด์ ์ดํด๊ฐ ๋๋ ๊ฒ ๊ฐ์ต๋๋ค. ๊ทธ๋ฐ๋ฐ, ์ฌ์ ํ ์ “(์๊ธ๋ฒ์์ผ๋ก)” ํ์กํ๋ค๊ณ ํํํ๋์ง๋ ์ ๋ชจ๋ฅด๊ฒ ์ต๋๋ค. ๋ฏธ๊ตญ ์ง๋ฐฉ๋ฒ์์ ์ฐ๋ฐฉ ๋ฒ์์ ํด๋นํ๊ณ , ์ด ์ฌ๊ฑด์ ์ฃผ ๋ฒ์์ผ๋ก ํ์กํ๋ ๊ฑด๋ฐ, ์ “(์๊ธ๋ฒ์์ผ๋ก)” ํ์กํ๋ค๊ณ ํํํ์๊น์? ์คํ์ผ๊น์, ๋ฏธ๊ตญ์์๋ ์ฃผ ๋ฒ์์ ์๊ธ๋ฒ์์ผ๋ก ํํํ๋์? ์๋๋ฉด ์ ๊ฐ ๋ญ๊ฐ๋ฅผ ์ ๋ชป ์ดํดํ๊ณ ์๋๊ฑธ๋ผ์? ๋ฒ๋ฅ ์ ๋ฌธ๊ฐ ๋ถ์ ์๊ฒฌ ๋ถํ ๋๋ ค๋ด ๋๋ค. :)
๊ฐ์ฌํฉ๋๋ค.
์ด๋์์ค ๋์ ์ ์ํ ๊ณผ์ ์ ํจ๊ณผ
์๋ ํ์ธ์, ์ฅํ์ฑ์ ๋๋ค.
์ด๋์์ค(Inner Source)๋ ์คํ์์ค ๊ฐ๋ฐ๋ฐฉ๋ฒ๋ก ์ ์ฌ๋ด์ ๋์ ํ์ฌ ์กฐ์ง๊ฐ ๊ณต์ ์ ํ์ ์ ๊ทน๋ํํ๊ณ , ๋น ๋ฅธ ๊ฐ๋ฐ ์๋์ ํฌ๋ช ํ ์ปค๋ฎค๋์ผ์ด์ , ์ฝ๋ ํ์ง ํฅ์ ๋ฑ์ ํจ๊ณผ๋ฅผ ๊ธฐ๋ํ๊ธฐ ์ํ ๋ฐฉ๋ฒ์ ๋๋ค.
์ด๋์์ค๋ฅผ ์ํ ๋ฐฉ๋ฒ์ ์ฌ๋ฌ ๋ฌธ์์์ ์ค๋ช ํ๊ณ ์๋๋ฐ์, ์ค๋์ ๋ค์ ์๋ฃ์์ ์ธ๊ธํ๊ณ ์๋ ์ด๋์์ค๋ฅผ ์์ํ๋ ๋ฐฉ๋ฒ๊ณผ ๊ธฐ๋ํจ๊ณผ์ ๋ํด ๊ฐ๋ตํ ์ ๋ฆฌํ์์ผ๋ ์ฐธ๊ณ ํ์๊ธฐ ๋ฐ๋๋๋ค.
1. ์คํ์์ค Practice ์ฃผ์ ์ฌํญ
๋จผ์ , ์คํ์์ค ๊ฐ๋ฐ๋ฐฉ๋ฒ๋ก ์์ ๊ฐ์กฐํ๋ ์ฃผ์ Practice๋ฅผ ์ดํด๋ณด๊ฒ ์ต๋๋ค. ์ด๋ป๊ฒ ๊ฑฐ๋ํ ์คํ์์ค ํ๋ก์ ํธ๊ฐ ์๋ฐ์ ์ธ ์ฐธ์ฌ์ ์ํด ์ฑ์ฅํด๊ฐ ์ ์์๊น์? ์ ์คํ์์ค ํ๋ก์ ํธ์ ์ฐธ์ฌํ๋ฉด ๊ฐ๋ฐ์ ๊ฐ์ธ์ ์ฑ์ฅ์ ์ด๋ฃฐ ์ ์๋ค๊ณ ํ ๊น์? ์คํ์์ค ํ๋ก์ ํธ์๋ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ ์ฃผ์ Practice๊ฐ ์๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ๋๋ค.
(1) ์กฐ์ง๊ฐ ํ์
- ์คํ์์ค ํ๋ก์ ํธ์์๋ ์ฝ๋๋ฅผ ์ ์ธ๊ณ์ ๊ณต์ ํ๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ์ด๋ฅผ ๋๊ตฌ๋ ์์ ๋กญ๊ฒ ๋ณด๊ณ , ๋ฐฐ์ฐ๊ณ , ๊ฐ์ ํ ์ ์์ต๋๋ค.
- branch๋ฅผ ์์ ๋กญ๊ฒ ๋ง๋ค๊ณ , ๋ณํฉํ๊ธฐ ์ํ rule์ด ์๊ณ , ์ด๋ฅผ ๊ฐ๋ฅํ๊ฒ ํ๋ tool์ด ์์ต๋๋ค.
- ์ด๋ก์จ ๊ทผ๋ฌด์ง์ ๋ฌด๊ดํ๊ฒ ๋์ผํ code์์ ์์ ํ ์ ์์ต๋๋ค.
(2) ๋ฌธ์ํ
- ์คํ์์ค ํ๋ก์ ํธ๋ Code์ ๋ํด์ ๊ฐ๋ฅํ ์์ธํ ๋ฌธ์ํ๋ฅผ ํฉ๋๋ค.
- ์ด๋ฐ ๋ฌธ์ํ๊ฐ ์ํํธ์จ์ด ์ํคํ ์ฒ ๊ฐ์ ์ผ๋ก ์ด์ด์ง๋๋ค. ๋ฌธ์๋ก ์ค๋ช ํ๋ค ๋ณด๋ฉด ๋ณต์กํ๊ณ ์ง๊ด์ ์ด์ง ์์ ์ํคํ ์ฒ์ ๋ณ๊ฒฝ ํ์์ฑ์ ๊ณต๊ฐํ๊ฒ ๋ฉ๋๋ค.
- ๋ฌธ์ํ๊ฐ ์ ๋์ด ์๋ ํ๋ก์ ํธ๋ ์ ๊ท Contributor์ ์ ์ ๋ ์์ํ๊ฒ ํฉ๋๋ค.
(3) Continous Test
- ์ผ๋ฐ์ ์ผ๋ก ์คํ์์ค ํ๋ก์ ํธ๋ ๊ฐ ๊ธฐ์ฌ๋ฅผ ๊ฐ๊ด์ ์ผ๋ก testํ๋ ์๊ฒฉํ ์์คํ ์ ๊ตฌ์ถํฉ๋๋ค. ์ด๋ก์จ collaborator ๊ฐ ์ ๋ขฐ๋ฅผ ์ ์งํ๊ฒ ํ๊ณ , ์ฝ๋ ํ์ง์ ๋ณด์ฅํฉ๋๋ค.
- ์ฆ, ๋ณ๊ฒฝ์ฌํญ์ commit ํ๊ธฐ ์ quality๋ฅผ ๋ณด์ฅํ๊ธฐ ์ํด ํ์ธํ๋ tool๊ณผ ์ ์ฐจ๊ฐ ์์ต๋๋ค.
- unit test
- continuous integration
- code coverage
- static analysis ๋ฑ
- ๊ฐ ๊ฐ๋ฐ์๋ ์์ ์ code์ ๋ํ unit test๋ฅผ ์์ฑํด์ผ ํฉ๋๋ค.
(4) ๋ชจ๋ Communication ๋ฐ ์์ฌ๊ฒฐ์ ์ด ํฌ๋ช ํ๊ฒ ๊ณต๊ฐ๋จ
- ์คํ์์ค ํ๋ก์ ํธ์์์ ๋ชจ๋ communication์ ๊ณต๊ฐ๋๊ณ ์ด๋ ฅ์ผ๋ก ๋จ์ต๋๋ค.
- ์ฃผ๋ก mailing list๋ก ํ ๋ก ์ ๊ธฐ๋ฐํ์ฌ ์์ฌ ๊ฒฐ์ ์ ํฉ๋๋ค.
- ๋ชจ๋ communication์ด ๋ฌธ์ํ ๋๊ณ , ์ด๋ ฅ์ผ๋ก ๋จ๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ๋๊ตฌ๋ ๋ฌธ์๋ฅผ ํตํด ํ๋ก์ ํธ๋ฅผ ์ดํดํ๊ณ ์๋กญ๊ฒ ์ฐธ์ฌํ ์ ์์ต๋๋ค.
(5) ๊ฐ๋ฐ์ ์ค๋ ฅ์ ์ธ์ ๋ฐ์ ์ ์๊ณ , ๋ค๋ฅธ ๊ฐ๋ฐ์ ๋ฉํ ๋ง
- ๋ง์ commit์ ๊ธฐ์ฌํ ๊ฐ๋ฐ์๋ผ๋ฉด ๊ทธ ํ๋ก์ ํธ์ ์ดํด๋๊ฐ ๋์ ๊ฐ๋ฐ์๋ก ๊ฐ์ฃผํ ์ ์์ต๋๋ค.
- ์ด๋ฌํ ๊ฐ๋ฐ์๋ Trusted Committer๋ก ์ธ์ ๋ฐ๊ฒ ๋ฉ๋๋ค.
- Trusted Committer๋ ๋ค๋ฅธ ๊ฐ๋ฐ์์ ์์ ์ review / ์น์ธํ๋ ์๊ฒฉ์ด ์ฃผ์ด์ง๋๋ค.
- ๋ํ, contributor์๊ฒ ๋ฉํ ๋ง์ ์ ๊ณตํจ์ผ๋ก ์ฐ์ ๊ฐ๋ฐ์๋ก ์ฑ์ฅ์ํค๋ ์ญํ ์ ์ํํฉ๋๋ค.
2. ์ด๋์์ค ๋์ ํจ๊ณผ
๊ธฐ์ ์ด 1์์ ์ค๋ช ํ ์คํ์์ค Practice๋ฅผ ์ฌ๋ด์ ๋์ ํ๋ ๊ฒ์ ์ด๋์์ค(Inner Source)๋ผ๊ณ ๋ถ๋ฆ ๋๋ค. ์ฐธ๊ณ ๋ก, Inner Source๋ InnerSource Commons ๋ฑ์ ์ปค๋ฎค๋ํฐ์์ ๋ณด๋ค ์ฒด๊ณ์ ์ผ๋ก ๊ธฐ๋ฒ๊ณผ Practice๋ฅผ ๋ฐ์ ์ํค๊ณ ์์ต๋๋ค.
๊ทธ๋ผ ๊ธฐ์ ์ด ์ด๋์์ค๋ฅผ ๋์ ํ๋ฉด ์ด๋ค ํจ๊ณผ๋ฅผ ๊ธฐ๋ํ ์ ์์๊น์?
- ์กฐ์ง ์ ์ฒด์ ์ผ๋ก code ์ฌ์ฌ์ฉ์ด ๋์ด๋ฉ๋๋ค.
- ๊ฐ ํ์ ๊ฐ๋ฐ์๊ฐ ๋ค๋ฅธ ํ์ด ๊ฐ๋ฐํ ๋ชจ๋ ๋ฐ ์ํคํ ์ฒ๋ฅผ ์ดํดํ๊ณ ํ์ฉํ๊ฑฐ๋ ๊ธฐ์ฌํ ์ ์์ต๋๋ค.
- Code Quality๊ฐ ๊ฐ์ ๋ฉ๋๋ค.
- unit test, code coverage, CI (continous integration), static analysis, code review ๋ฑ์ ํตํด quality๊ฐ ๊ฐ์ ๋ฉ๋๋ค.
- ๊ฐ๋ฐ ์๋๊ฐ ๋นจ๋ผ์ง๋ค.
- ๊ฐ๋ฐ์๊ฐ unit test, code coverage, CI (continous integration)๋ฅผ ๋ฐฐ์ ๊ฐ์ ๋ฐ๋ผ bug๊ฐ ์ค๊ณ , ๊ฐ๋ฐ ์๋๊ฐ ๋นจ๋ผ์ง๋๋ค.
- communication์ written comment๋ก ํ๋ ๊ฒ์ด ์ฒ์์๋ ์๊ฐ์ด ๊ฑธ๋ฆฌ๋ ๊ฒ์ฒ๋ผ ๋ณด์ด์ง๋ง, ์๋ก์ด ๊ฐ๋ฐ์๊ฐ ์์คํ ์ ๋นจ๋ฆฌ ๋ฐฐ์ธ ์ ์๊ฒ ํ์ฌ ๊ฐ๋ฐ ์๋ ํฅ์์ ๋ ๋์์ด ๋ฉ๋๋ค.
- ๊ฐ๋ฐ์๋ค์ด code design, test, ๋ฌธ์ํ์ ๋ํ ์๋ก์ด ๊ธฐ์ ์ ๋ฐฐ์ฐ๋ฉด์ code design์ ๋ํด ๋ณด๋ค ํฌ๊ด์ ์ผ๋ก ๊ณ ๋ฏผํ๊ฒ ๋ฉ๋๋ค.
- ๊ฐ๋ฐ์๋ค์ด ๋ฌธ์ํ๋ฅผ ๋ ์ํ๊ฒ ๋๊ณ , ์ด๋ ๋ค๋ฅธ ํ์์ด ํ๋ก์ ํธ๋ฅผ ๋ ์ ์ดํดํด์ ๋ ๋ง์ ๊ธฐ์ฌ๋ฅผ ํ ์ ์๊ฒ ๋์์ค๋๋ค.
- ๊ฐ๋ฐ์๋ค์๊ฒ ๊ถํ์ ๋ถ์ฌํจ์ผ๋ก์จ ์ง์ ์ฑ์ฅ๊ณผ ์ง์ ๋ง์กฑ๋๋ฅผ ๋์ผ ์ ์์ต๋๋ค.
3. ์ด๋์์ค ๋์ ์ ์ํ ๊ณผ์
์ด๋ฒ์๋ ์ด๋์์ค๋ฅผ ๋์ ํ๋ ค๋ ๊ธฐ์ ์ด ๊ณ ๋ คํด์ผ ํ ๊ณผ์ ์ ๋ํด ์์๋ณด๊ฒ ์ต๋๋ค.
์ฌ๋ด์ source code๋ฅผ ๊ณต๊ฐํ๊ณ ๊ณต์ ํ๋ ๊ฒ๋ง์ผ๋ก ์๋์์ค์ ํจ๊ณผ๋ฅผ ๊ธฐ๋ํ ์๋ ์์ต๋๋ค. ๋ฐ๋์ ๋ค์์ ์ฌํญ์ด ํจ๊ป ์๋ฐ๋์ด์ผ ํฉ๋๋ค.
- Repository๋ด์ ๋ชจ๋ code์ ๋ํ ๋ฌธ์ํ
- ํ์ ์ ์ํด Github๊ณผ ๊ฐ์ ํ์ ํ๊ฒฝ ๋ฐ ๊ฐ์ด๋ ์ ๊ณต
- test ํ๊ฒฝ ๊ตฌ์ถ ๋ฐ rule ์๋ฆฝ : ์ ๊ท ์ ์
code์ quality ๋ณด์ฅํ๊ธฐ ์ํจ
- code๊ฐ commit๋๊ธฐ ์ ์ code coverage test๋ฅผ code์ 90% ์ด์์์ ์คํ
- commit์ด ๋๋ฉด ์๋ build trigger
- ๋ค๋ฅธ ์กฐ์ง์ผ๋ถํฐ์ ๊ธฐ์ฌ๋ฅผ encourageํ๊ธฐ ์ํด modular architecture์ API ์ ์
- ์ฐธ์ฌ์๋ค์๊ฒ ์ํํ ์์ ์ ๋ํ ์๋ถ์ฌ์ ๊ฐ๊ฒ ํ๊ณ , Conference์์ ๋ฐํํ๊ฑฐ๋ Blog์ ๊ธ์ ๊ธฐ๊ณ ํ๋ ๊ฒ์ ์ ๊ทน ๊ถ์ฅ
4. ๊ฐ๋ฐ์๋ ์ ์ด๋์์ค ํ๋ก์ ํธ์ ์ฐธ์ฌํด์ผ ํ๋?
์ฌ๋ด์ ์ด๋์์ค ํ๊ฒฝ์ด ๊ตฌ์ถ๋์์ง๋ง, ๊ฐ๋ฐ์ ์ ์ฅ์์ ๋น์ฅ ํ ๋ด์ ๊ณผ์ ๋ฅผ ์ํํ๋ค ๋ณด๋ฉด ๋ค๋ฅธ ํ์ ์ฝ๋๋ฅผ ๋ณด๊ฑฐ๋ ๊ธฐ์ฌํ๋ ๊ฒ ์๋๊ฐ ๋์ง ์์ ์ ์์ต๋๋ค. ํ์ง๋ง, ๊ฐ๋ฐ์ ์์ ์ ์ฑ์ฅ์ ์ํด์๋ผ๋ ์ด๋์์ค ํ๋ก์ ํธ์ ์ฐธ์ฌํ๋ ๊ฒ์ด ๋์์ด ๋ฉ๋๋ค.
- ์ธ๋ถ ์คํ์์ค ํ๋ก์ ํธ์ ๋ฐ๋ก ์ฐธ์ฌํ๊ธฐ ์ ์ ์ฌ๋ด ์ด๋์์ค ํ๋ก์ ํธ์ ์ฐธ์ฌํจ์ผ๋ก์จ ์คํ์์ค Practice๋ฅผ ๋ฐฐ์ฐ๊ณ ์ต์ํด์ง ์ ์์ต๋๋ค.
- ์ด๋์์ค์์๋ code review, commit, test๊ฐ ์คํ์์ค ๋ฐฉ์์ผ๋ก ์ํ๋ฉ๋๋ค.
- ๋ฌธ์ํ์ ์ต์ํด์ง๋๋ค.
- Test, ๋ฌธ์ํ์ ๋ํ ์๋ก์ด ๊ธฐ์ ์ ๋ฐฐ์ฐ๋ฉด์ code design์ ๋ํด ๋ณด๋ค ํฌ๊ด์ ์ผ๋ก ๊ณ ๋ฏผํ๋ ์ฐ์ ๊ฐ๋ฐ์๊ฐ ๋ ์ ์์ต๋๋ค,
- Trusted Committer์ Contributor ๊ฐ์ communication์ ์ง์ผ๋ณด๊ณ ์๋ ๊ฒ ์์ฒด๊ฐ ๋์์ด ๋ฉ๋๋ค.
๊ฐ๋ฐ์๊ฐ ์คํ์์ค์ ๊ธฐ์ฌํด์ผ ํ๋ ์ด์ ์ ๋ํด์๋ ๋ค์ ๋ธ๋ก๊ทธ์์๋ ์ธ๊ธํ๊ณ ์์ผ๋ ์ฐธ๊ณ ํ์๊ธฐ ๋ฐ๋๋๋ค. : “๊ฐ๋ฐ์๊ฐ ์คํ์์ค์ ๊ธฐ์ฌํด์ผ ํ๋ ์ด์ ”
๊ฐ์ฌํฉ๋๋ค.
์์ฉ AI ์๋น์ค์ ๊ณต๊ฐ Dataset์ ์ฌ์ฉํด๋ ๋๋์?
์๋ ํ์ธ์, ์ฅํ์ฑ์ ๋๋ค.
AI๋ ์ฌ์ฉํ์ง ์๋ ๊ธฐ์ ์ด ์์ ์ ๋๋ก ํ๋ ๋น์ฆ๋์ค์ ์ค์ํ ๊ธฐ์ ์ด ๋์์ต๋๋ค. AI ์๋น์ค๋ฅผ ๋ง๋ค๊ธฐ ์ํด์๋ ๋ง์ ์์ data๊ฐ ํ์ํ๋ฐ์, ๊ณต๊ฐ Datasetpublicly available datasets๋ ๋๋ฆฌ ์ฌ์ฉ๋๊ณ ์์ต๋๋ค. ๋ค๋ง ๊ณต๊ฐ Dataset์ด๋ผ๊ณ ํ๋๋ผ๋ ์ ์๊ถ์ด ์๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ์ด๋ฅผ ์์ฉ AI ์๋น์ค์ ์ฌ์ฉํ๋ ค๋ฉด ์ ์๊ถ ์นจํด ๋ฑ ๋ฒ์ ๋ฆฌ์คํฌ๋ฅผ ์ต์ํํ๊ธฐ ์ํด ๋ผ์ด์ ์ค ์ธก๋ฉด์ ํ์ธ์ด ํ์ํฉ๋๋ค.
์ค๋์ ์ด์ ๊ด๋ จํ์ฌ ์ต๊ทผ ๋ฐํ๋ ๋ ผ๋ฌธ์ธ Can I use this publicly available dataset to build commercial AI software?– A Case Study on Publicly Available Image Datasets์ ์๊ฐํ๋ ค๊ณ ํฉ๋๋ค. : https://arxiv.org/abs/2111.02374
“Can I use this publicly available dataset to build commercial AI software? – A Case Study on Publicly Available Image Datasets”
- Gopi Krishnan Rajbahadur, Erika Tuck, Li Zi, Dayi Lin, Boyuan Chen, Zhen Ming (Jack)Jiang, Daniel Morales German
์ด ๊ธ์ ํตํด ๊ณต๊ฐ Dataset์ ํ์ฉํ AI ์๋น์ค๋ฅผ ์ค๋นํ๋ฉด์ ์ ์๊ถ ์นจํด๋ฅผ ์ต์ํํ๊ธฐ ์ํด ์ด๋ค ๋ ธ๋ ฅ๊ณผ ์ ์ฐจ๋ฅผ ๊ฑฐ์ณ์ผ ํ๋์ง์ ๋ํ ์ธ์ฌ์ดํธ๋ฅผ ์ป์ ์ ์๊ธฐ๋ฅผ ๋ฐ๋๋๋ค.
1. Intro
์ด ๋ ผ๋ฌธ์์๋ ๋จผ์ ๊ณต๊ฐ Dataset์ ์ฌ์ฉํ๊ธฐ ์ํ ๋ผ์ด์ ์ค๋ ์คํ์์ค ๋ผ์ด์ ์ค์๋ ๋ฌ๋ฆฌ ๋ช ๊ฐ์ง ์ด๋ ค์ด ๋ฌธ์ ๊ฐ ์๋ค๊ณ ์ค๋ช ํฉ๋๋ค.
- ํด๋น Dataset์ ๋ํ ์์ ํ๊ณ ์ ํํ ๋ผ์ด์ ์ค๋ฅผ ์๋ณํ๊ธฐ๊ฐ ์ด๋ ต๋ค.
- ์๋ฅผ ๋ค์ด, Dataset์ ์ ๊ณตํ๋ ์น์ฌ์ดํธ๊ฐ ํ์๋๋ ๊ฒฝ์ฐ๋ ์๋ค.
- ํด๋น Dataset์ ๋ํ ๋ผ์ด์ ์ค๊ฐ ์ ํจํ์ง ํ์ธํ๋ ๊ฒ์ด ์ด๋ ต๋ค.
- ๋ง์ Dataset์ ์ฌ๋ฌ ๊ฐ์ Data Source๋ฅผ ๊ฒฐํฉํ์ฌ ์์ฑํ๋ค. ์ด๋ฌํ ์ฌ๋ฌ Data Source๋ ๊ฐ๊ฐ ๋ค๋ฅธ ๋ผ์ด์ ์ค๊ฐ ์ ์ฉ๋๋ค.
- ๋๊ตฌ๋ publicly available dataset์ ์์ฑ์๋ Dataset์ ๋ง๋ค๋ฉด์ ์ฌ์ฉํ ๋ค์ํ Data Source์ ๋ผ์ด์ ์ค๋ฅผ ๊ฑฐ์ ๋ฌธ์ํํ์ง ์๋๋ค.
- ์๋ฅผ ๋ค์ด, CIFAR-10 Dataset๋ ์น์ฌ์ดํธ์์ ์๊ตฌํ๋ ์ ์ผํ ๋ผ์ด์ ์ค๋ โ์ธ์ฉ ์๊ตฌ’ ๋ฟ์ด๊ณ ๊ทธ ์ธ์๋ ์ค๋ช
ํ์ง ์๋๋ค.
- ํ์ง๋ง, CIFAR-10๋ ์์ ์ ์ด๋ฏธ์ง ์ฌ์ฉ์ ์ ํํ ์ ์๋ ๋ผ์ด์ ์ค๊ฐ ์ ์ฉ๋ Google Images, Flickr์ ๊ฐ์ ๋ค์ํ Data Source์ ์ด๋ฏธ์ง๋ฅผ ํฌ๋กค๋งํ์ฌ ์์ฑ๋์๋ค.
- ์ด๋ฌํ ๊ฒฝ์ฐ, CIFAR-10์ ๋ผ์ด์ ์ค๋ง์ ๊ณ ๋ คํ๋ ๊ฒ์ ์ปดํ๋ผ์ด์ธ์ค ๋ฌธ์ ๊ฐ ๋ ์ ์๋ค.
- Publicly available dataset์ ์ ์ฉ๋ ๋ผ์ด์ ์ค๋ ์ผ๋ฐ์ ์ผ๋ก ๋ชจํธํ์ฌ ๊ถ๋ฆฌ์ ์๋ฌด๋ฅผ ๋ช
ํํ๊ฒ ์ค๋ช
ํ์ง ์๋๋ค.
- ์ด๋ฌํ Dataset์ ์ฌ์ฉํ์ฌ ๋ผ์ด์ ์ค ๋ฆฌ์คํฌ ์์ด ์์ฉ AI software๋ฅผ ๊ตฌ์ถํ๋ ๊ฒ์ ์ค์ ๋ก ์ด๋ ต๋ค.
- ์๋ฅผ ๋ค์ด, GitHub Copilot์ Github์์ ํธ์คํธ๋๋ ์์ญ์ต ์ค์ source code๋ก trainingํ ๋๊ท๋ชจ AI Model์ ์ฌ์ฉํ๋ค.
- ๊ทธ๋ฌ๋ ์คํ์์ค ๋ผ์ด์ ์ค์์๋ ์์ค ์ฝ๋๋ฅผ ์์ ์ ๋ชฉ์ ์ผ๋ก AI Model์ training ํ๋ ๋ฐ ์ฌ์ฉํ ๊ถ๋ฆฌ์ ๋ํด ๋ช ํํ๊ฒ ์ ์๋์ง ์์๋ค.
- ์ด๋ฌํ ๋ชจํธ์ฑ์ GitHub Copilot์ ์ปดํ๋ผ์ด์ธ์ค์ ๋ํ ๊ด๋ฒ์ํ ๋ฒ์ ๋ ผ์์ผ๋ก ์ด์ด์ก๋ค.
GitHub Copilot
์ฌ๊ธฐ์ ์ ๊น GitHub Copilot๊ณผ ๊ด๋ จํ ๋ ผ์์ ๋ํด ์ธ๊ธํ๊ณ ๋์ด๊ฐ๊ฒ ์ต๋๋ค. ์ต๊ทผ ๋ฏธ๊ตญ์ SFCSoftware Freedom Conversancy์์๋ “If Software is My Copilot, Who Programmed My Software?“๋ผ๋ ๊ธ์ ๊ฒ์ฌํ์ฌ Microsoft์ GitHub์ ์ฃผ์ฅ์ ๋ํ์ฌ ๋ฐ๋ฐํ์์ต๋๋ค.
Copilot์ GitHub์ ๊ฐ๋ฐ์์ ์ฝ๋ ์์ฑ์ ๋๊ธฐ ์ํด ๊ณต๊ฐ๋ source code๋ฅผ ํ์ตํ AI ์๋น์ค์ด๋ฉฐ, ์ฌ๊ธฐ์๋ Copyleft software๋ ํฌํจ๋์ด ์์ด์ ๋ฒ์ ์ด์๊ฐ ๋๊ณ ์์ต๋๋ค. ์ด์ ๋ํด GitHub CEO์ธ Nat Friedman์ ์๋์ ๊ฐ์ด ๋ฐ๋ฐํ์๋๋ฐ์,
- ML system์ training ํ๊ธฐ ์ํ public data์ ์ฌ์ฉ์ Fair Use์ด๋ค.
- ML system์ ์ํ output์ ์์คํ operator์๊ฒ ์ํ๋คthe output belongs to the operator.
ํ์ง๋ง, SFC๋ ์ด๋ฌํ GitHub์ ์ ์ฅ์ Copilot ๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ด ์ฌ์ฉ์์๊ฒ ํฐ ํผํด๋ฅผ ์ค ์ ์๋ค๊ณ ๊ฒฝ๊ณ ํ์์ต๋๋ค. ๋ฐ๋ผ์ ๋ค๋ฅธ ์ฌ๋์ ์ ์๊ถ์ ์นจํดํ์ง ์์ผ๋ ค๋ฉด Copilot์ ์ฌ์ฉํ์ง ์๋ ๊ฒ์ด ์ข๋ค๋ ์ ์ฅ์ ํ๋ช ํ์์ต๋๋ค.
- โthe output belongs to the operatorโ๋ผ๋ GitHub์ ์ฃผ์ฅ์ ์๋ชป๋ ๋ฒ์ ์ ๋น์ฑ์ ๋ง๋ ๋ค.
- GitHub CEO์ ์ง์ ์ GPL enforcement action์ ์ง๋ฉดํ ์ ์๋ Copilot ์ฌ์ฉ์์ ๋ํ ๋ฐฐ์ ์ฑ ์์ ํํผํ๋ค.
- ๊ฒฐ๊ตญ ์ฌ์ฉ์๊ฐ Copilot์ output์ ๋ํ โFair Useโ ๋๋ โnot copyrightableโํ๋ค๋ ๋ฐฉ์ด์ฑ ์ ๋ง๋ จํด์ผ ํ๋ค๋ ๋ง์ด๋ค.
๊ทธ๋ฌ๋ฉด์, SFC๋ Microsoft์ GitHub๋ copylefted code๋ก training ํ๋ ๊ฒ์ด โFair Useโ์ธ ์ด์ ์ trained model์ด โwork based on GPLโd softwareโ๊ฐ ์๋์ ์ฆ๋ช ํด์ผ ํ๋ค๊ณ ์ฃผ์ฅํ์์ต๋๋ค.
2. Background
๋ค์ ์ค๋ ์ดํด๋ณผ ๋ ผ๋ฌธ์ผ๋ก ๋์์ค๊ฒ ์ต๋๋ค. ๋ ผ๋ฌธ์์๋ Dataset๊ณผ ๊ด๋ จํ ๋ฒ๋ฅ ์ค ์ ์๊ถ๋ฒ๊ณผ ๊ณ์ฝ๋ฒ์ ๊ดํด ์ค๋ช ํฉ๋๋ค.
์ ์๊ถ๋ฒ
๊ธฐ๋ณธ์ ์ผ๋ก copyright-protected data๋ ์ ์๊ถ ์์ ์๊ฐ ๋ช ์์ ์ผ๋ก ํ์ฉํ์ง ์๋ ํ ์์ ์ ์ผ๋ก ์ฌ์ฉํ๊ฑฐ๋ ๋ฐฐํฌํ ์ ์๋ค. publicly available dataset์๋ ์ ์๊ถ์ด ์๋ data๊ฐ ํฌํจ๋์์ ์ ์๋ค.
- ์ด๋ฅผ ์์ ์ฉ AI software๋ฅผ ๊ฐ๋ฐํ๋ ๋ฐ ์ฌ์ฉํ๋ฉด ์ ์ฌ์ ์ผ๋ก ์ ์๊ถ ์นจํด๊ฐ ๋ฐ์ํ ์ ์๋ค.
- ๋ค๋ง, ํน์ ์ํฉ์ด๋ ๊ตญ๊ฐ์์๋ ์ ์๊ถ ์์ ์์ ๋ช
์์ ํ๊ฐ ์์ด ์์
์ ๋ชฉ์ ์ ํฌํจํ ๋ค์ํ ๋ชฉ์ ์ผ๋ก ์ ์๊ถ ๋ณดํธ data๋ฅผ ์ฌ์ฉํ๋ ๊ฒ์ด ํ์ฉ๋ ์ ์๋ค
- ์๋ฅผ ๋ค์ด, ๋ฏธ๊ตญ์์๋ ์ต๊ทผ ์์ก์ธ Authors Guild v. Google์์ ์ ์ํ ๋ฐ์ ๊ฐ์ด ์ ์๊ถ ๋ณด์ ์์๊ฒ ์ค์ง์ ์ธ ํผํด๊ฐ ์์ ๋ Fair Use ์์น์ ๋ฐ๋ผ copyrighted data๋ฅผ ์ฌ์ฉํ๋ ๊ฒ์ด ํ์ฉ๋๋ค.
- ํ์ง๋ง, ์ด๋ฌํ Fair Use์ ๋ํ ํ๋จ์ ๊ตญ๊ฐ๋ง๋ค ๋ค๋ฅผ ์ ์๋ค.
- ์๊ตญ๊ณผ ์บ๋๋ค์์๋ ์ ์๊ถ ์นจํด์ ๋ํ fair dealing exception์ ๋ฐ๋ผ ์ ์๊ถ ๋ณด์ ์์ ๋ช ์์ ํ๊ฐ ์์ด copyright protected data๋ฅผ ๋น์์ ์ ๋ชฉ์ ์ ํํ์ฌ ์ฌ์ฉํ ์ ์๋ค.
- EU์์๋ Text and Data Mining Law์ ๋ฐ๋ผ ์ ์๊ถ ์์ ์์ ๋ช ์์ ํ๊ฐ ์์ด ๋น์์ ์ ๋ชฉ์ ์ผ๋ก copyright-protected material์ ์ฌ์ฉํ ์ ์๋ค.
- ์ด์ ๊ฐ์ด ์์ ์ฉ AI software๋ฅผ ๊ตฌ์ถํ๊ธฐ ์ํด ์ ์๊ถ์ผ๋ก ๋ณดํธ๋๋ data๊ฐ ํฌํจ๋ publicly available datasets๋ฅผ ์ฌ์ฉํ๋ฉด ์ ์ฌ์ ์ธ ์ ์๊ถ ์นจํด๊ฐ ๋ฐ์ํ ์ ์๋ค.
๊ณ์ฝ๋ฒ
๊ณ์ฝ๋ฒ์ ๋ฐ๋ฅด๋ฉด ์ ์๋ฌผ(์: ์ด๋ฏธ์ง, ๋น๋์ค)์ ์ ์๊ถ ์์ ์๋ ๋ค๋ฅธ ์ฌ๋์ด ํฅ์ ํ ์ ์๋ ๊ถ๋ฆฌ์ ๊ทธ๋ฌํ ๊ถ๋ฆฌ๋ฅผ ํฅ์ ํ๊ธฐ ์ํด ์ดํํด์ผ ํ๋ ์๋ฌด๋ฅผ ์ค๋ช ํ๋ ๋ผ์ด์ ์ค๋ฅผ ๋ถ์ฌํ ์ ์๋ค.
- ๋ผ์ด์ ์ค ์กฐ๊ฑด์ด ์กด์ค๋์ง ์๋ ๊ฒฝ์ฐ, ์ฆ ๋ผ์ด์ ์ค์ ์ํด ๋ถ์ฌ๋์ง ์์ ๊ถ๋ฆฌ๊ฐ data์ ์ํด ํ์ฌ๋๊ฑฐ๋ ์๋ฌด๊ฐ ์ดํ๋์ง ์๋ ๊ฒฝ์ฐ (์ ์ฌ์ ) ๊ณ์ฝ ์๋ฐ ๋๋ ๊ณ์ฝ ์๋ฐ์ ํด๋นํ ์ ์๋ค.
๊ฒฐ๊ตญ ๊ณต๊ฐ Dataset์ ์ฌ์ฉํ์ฌ AI ์๋น์ค๋ฅผ ๊ฐ๋ฐํ๋ ๊ธฐ์ ์ (Fair Use๋ก ํ๋จํ ์ ์๋ ๊ฒฝ์ฐ๋ฅผ ์ ์ธํ๋ค๋ฉด) ์ ์๊ถ์นจํด, ๊ณ์ฝ๋ฒ ์๋ฐ ๋ฑ์ ๋ฐฉ์งํ๊ธฐ ์ํ์ฌ ๊ณต๊ฐ Dataset๊ณผ ๊ด๋ จ๋ ๊ถ๋ฆฌ์ ์๋ฌด๋ฅผ ํ์ธํ๊ณ ๋ผ์ด์ ์ค ์ปดํ๋ผ์ด์ธ์ค๋ฅผ ๋ณด์ฅํ๊ธฐ ์ํ ์๊ฒฉํ ์ ๊ทผ ๋ฐฉ์์ด ์ค์ํ๋ค๊ณ ๊ฐ์กฐํฉ๋๋ค.
๊ทธ๋ฐ๋ฐ ์ดํ์ ๋ค์ ์ธ๊ธํ๊ฒ ์ง๋ง ์ฌ์ค ๊ณต๊ฐ Dataset์ ์ฌ์ฉํ๋ฉด์ Dataset, Data Source ๋ฟ๋ง ์๋๋ผ data point ๋ฑ์ ๋ชจ๋ ๋ผ์ด์ ์ค๋ฅผ ํ์ธํ๊ณ ๊ฐ๊ฐ์ ์๋ฌด๋ฅผ ์ค์ํ๋ ๊ฒ์ ๊ฑฐ์ ๋ถ๊ฐ๋ฅ์ ๊ฐ๊น์ต๋๋ค. ๊ณต๊ฐ Dataset์ ์ฌ์ฉํ๊ธฐ ์ํด ์ผ์ ๋ถ๋ถ์ ๋ผ์ด์ ์ค ๋ฆฌ์คํฌ๋ฅผ ๊ฐ์ํ๊ฑฐ๋ Fair Use๋ผ๊ณ ์ฃผ์ฅํ ์ ์๋ ๋ฒ์ ๊ทผ๊ฑฐ๋ฅผ ๋ง๋ จํ๋ ๊ฒ์ด ํ์ค์ ์ธ ๋์ ๋ฐฉ์์ด๋ผ๊ณ ๊ฐ์ธ์ ์ผ๋ก ์๊ฐํฉ๋๋ค.
๊ทธ๋ผ ์ด ๋ ผ๋ฌธ์์ ์ ์ํ๋ ๊ณต๊ฐ Dataset์ ์์ฉ AI ์๋น์ค์ ํ์ฉํ๊ธฐ ์ํ ์๊ฒฉํ ์ ๊ทผ ๋ฐฉ์์ด ๋ฌด์์ธ์ง ์ดํด๋ณด๊ฒ ์ต๋๋ค.
3. Approach
์ด ๋ ผ๋ฌธ์์๋ ๊ณต๊ฐ Dataset์ ์ฌ์ฉํ๋ ค๋ AI engieer๋ ์ ์ฉ๋ ๋ผ์ด์ ์ค๋ฅผ ์๋ณํด์ผ ํ๊ณ , Lawyer๋ ํด๋น ๋ผ์ด์ ์ค์ ๊ถ๋ฆฌ์ ์๋ฌด๋ฅผ ๋ถ์ํ์ฌ ์์ฉ AI ์๋น์ค์ ์ ์ฉํ ์ ์๋์ง ํ๋จํด์ผ ํจ์ ๊ฐ์กฐํฉ๋๋ค.
๋จผ์ , Phase 1์ AI engineer์ ์ํด ๋ผ์ด์ ์ค๋ฅผ ํ์ธํ๋ ๊ณผ์ ์ ๋๋ค. ๋ ผ๋ฌธ์์๋ ์์ธํ ๋ด์ฉ์ ์๋์ ๊ฐ์ด ์ค๋ช ํฉ๋๋ค.
Phase 1 : License identification
(Step 1) License extraction
- AI engineer๋ ๋จผ์ ๊ณต๊ฐ Dataset์ ๋ค์ด๋ก๋ํ ์น์ฌ์ดํธ์์ ๋ผ์ด์ ์ค๋ฅผ ์๋ณํ๋ค.
- ๋ผ์ด์ ์ค๋ฅผ ์ฐพ์ ์ ์๋ ๊ฒฝ์ฐ ๋ผ์ด์ ์ค๊ฐ Dataset๋ด์ ๋ณ๋์ ํ์ผ๋ก ์ ๊ณต๋๋์ง ํ์ธํ๋ค.
- ๊ทธ๋๋ ์์ผ๋ฉด Dataset์ ์์ ์์๊ฒ ์ฐ๋ฝํ์ฌ์๋ผ๋ ๋ผ์ด์ ์ค๋ฅผ ํ์ธํ๋ค.
CIFAR-10๋ฅผ ์๋ก ๋ค๋ฉด, ์น์ฌ์ดํธ์ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ด ์ด Dataset์ ์ฌ์ฉํ๊ธฐ ์ํ ์กฐ๊ฑด์ด ์๊ณ , ์ด๋ฅผ ๋ผ์ด์ ์ค๋ผ๊ณ ๊ฐ์ฃผํ ์ ์๋ค.
Please cite it if you intend to use this dataset. “Learning Multiple Layers of Features from Tiny Images, Alex Krizhevsky, 2009."
(Step 2) Provenance extraction
์ฌ๊ธฐ์ Provenance๋ Dataset์ ์์ถ์ฒ๋ฅผ ์๋ฏธํ๋ค.
- ํ ์ฐ๊ตฌ์๊ฐ ์์ฑํ Dataset์ ๋๊ตฐ๊ฐ ๋์ค์ ๋ค๋ฅธ ํ๋ซํผ์์๋ ์์ /์ถ๊ฐ ๋ฑ ๋ณ๊ฒฝ ํ ๋ฐฐํฌํ ์ ์๋ค.
- ๋ฐ๋ผ์, AI engineer๋ ์ ์ํ Dataset์ด ์ ์์ฑ์๊ฐ ์์ฑํ ๊ฒ๊ณผ ๋์ผํ์ง ํ์ธํ๋ ๊ฒ์ด ์ค์ํ๋ค.
- ์ฆ, Step 1๋จ๊ณ์์ ์ถ์ถํ ๋ผ์ด์ ์ค๊ฐ Dataset์ ์ฌ๋ฐ๋ฅธ ๋ผ์ด์ ์ค์ธ์ง ํ์ธํ๊ธฐ ์ํด Dataset์ ์์ถ์ฒ๋ฅผ ํ์ธํ๋ค.
- (Sub-step 1) ์ฐ์ ์ ์ ํ ๊ฒ์์ด๋ก ๊ฒ์ ์์ง์ ์ฟผ๋ฆฌํ์ฌ Dataset์ ๊ณต์ ์ถ์ฒ(์: ๊ณต์ ์น์ฌ์ดํธ, ์ฐ๊ตฌ ๋ ผ๋ฌธ ๋๋ ๊ธฐ์ ๋ณด๊ณ ์)๋ฅผ ์ฐพ๋๋ค.
- (Sub-step 2) ๊ณต์ ์ถ์ฒ์์ ๋ผ์ด์ ์ค ๋ฐ metadata๋ฅผ ์ถ์ถํ๋ค.
- CIFAR-10๋ฅผ ์๋ก ๋ค๋ฉด, ๋ผ์ด์ ์ค ๋ฐ ์์ถ์ฒ์ ๋ํ ๋ด์ฉ์ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ด ๊ธฐ๋กํด ๋ ์ ์๋ค.
(Step 3) Lineage extraction
์ปดํจํฐ ๋น์ ๋ฐ NLP Dataset์ ํฌํจํ์ฌ ๋ง์ publicly available dataset์ ์ผ๋ฐ์ ์ผ๋ก ์ด๋ฏธ์ง์ ๊ฐ์ data๋ฅผ ํธ์คํ ํ๊ฑฐ๋ ์ธ๊ธฐ ์๋ ์น์ฌ์ดํธ ๋ฑ ๋ค์ํ ์์ค์์ data๋ฅผ ์์งํ์ฌ ์์ฑ๋๋ค. ์ด๋ฌํ Data Source์ ๋ผ์ด์ ์ค๋ Dataset์ ๋ผ์ด์ ์ค์ ๋ค๋ฅด๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ์ถ๊ฐ๋ก ํ์ธํด์ผ ํ๋ค.
- (Sub-step 1) Dataset ์์ฑ ํ๋ก์ธ์ค๋ฅผ ์ถ์ ํ๋ค.
- ์ด๋ฅผ ๋ณ๋๋ก ๊ธฐ๋กํด๋๋ค. (์ ํ ์ด๋ธ์ โDescription of the data collection processโ ํ๋ ์ฐธ์กฐ)
- ๋ง์ฝ, Data Source ๋ด์ ๋ ๋ค๋ฅธ Data Source๊ฐ ์๋ค๋ ๊ฒ์ ์๊ฒ ๋๋ฉด ํด๋น Data Source๋ ์ฐพ์์ ๊ธฐ๋กํ๋ค. (์ฌ๊ท์ ์ผ๋ก ๋ฐ๋ณต)
- ์๋ฅผ ๋ค์ด, CIFAR-10๋ 80 Million Tiny Images๋ผ๋ ๋ค๋ฅธ dataset์ subset์ด๋ค. ๋ ผ๋ฌธ์ ํตํด ์ด Dataset์๋ Google, Flickr, Ask, Altavista, Picsearch, Webshots ๋ฐ Cydral์ 7๊ฐ์ง Data Source๊ฐ ์๋ค๋ ๊ฒ์ ์ ์ ์๋ค.
- (Sub-step 2) Data Source์ ๊ณต์ ์ถ์ฒ๋ฅผ ์ฐพ๋๋ค. (์น์ฌ์ดํธ, ๊ฒ์ ์์ง ๋ฑ ํ์ฉ)
- ์๋ฅผ ๋ค์ด, 80 Million Tiny Images ์น์ฌ์ดํธ์์๋ Dataset์ด ๋ ์ด์ ์ ๊ณต๋์ง ์๋๋ค. ์ด ๊ฒฝ์ฐ, ๊ฐ๋ฅํ ์์นด์ด๋ธ ๋ฒ์ ์ ์ฐพ๋๋ค. (์: http://web.archive.org/web/20100601000000*/http://groups.csail.mit.edu/vision/TinyImages/)
- ๊ทธ๋ฐ ๋ค์, ์์ ๋์ดํ 7๊ฐ์ง Data Source ๊ฐ๊ฐ์ ๋ํ ๊ณต์ ์น์ฌ์ดํธ๋ฅผ ์์๋ธ๋ค.
- (Sub-step 3) ์๊ฐ์ ์ผ๋ก ์ ์ฉ ๊ฐ๋ฅํ ๋ผ์ด์ ์ค์ธ์ง ํ์ธํ๋ค.
- Data Source์ ๋ผ์ด์ ์ค๊ฐ ์๊ฐ์ ๋ฐ๋ผ ๋ฌ๋ผ์ก์ ์๋ ์์์ ์ผ๋์ ๋ฌ์ผ ํ๋ค.
- ์ฆ, Dataset์ด ์์ฑ๋ ์์ ์ Data Source์ ๋ํ ๋ผ์ด์ ์ค๋ฅผ ํ์ธํ๋ค.
- ์๋ฅผ ๋ค์ด, Google Images์์ ์จ data์ธ ๊ฒฝ์ฐ, Googleโs Terms of Service from 2005, and/or 2007, and/or 2012 ๋ฑ ์ค ์ด๋ ๋ผ์ด์ ์ค๊ฐ ์ ์ฉ๋ ์ง ํ์ธํ๋ค.
- (Sub-step 4) Data Source์ ๋ํ ๋ผ์ด์ ์ค๋ฅผ ์๋ณํ๋ค.
- Dataset ์์ฑ์ ๊ธฐ์ฌํ ๋ชจ๋ Data Source์ ๊ด๋ จ๋ ๋ผ์ด์ ์ค๋ฅผ ์๋ณํ๋ค.
์ฌ๊ธฐ๊น์ง๊ฐ Phase 1์ธ๋ฐ, ๊ณต๊ฐ Dataset์ ์ฌ์ฉํ๋ ค๋ AI engineer๊ฐ ํ์ธํด์ผ ํ ๋ด์ฉ์ด ์ ์ง ์์ต๋๋ค. ๋ ํฐ ๋ฌธ์ ๋ ์๋ฌด๋ฆฌ ๋ ธ๋ ฅ์ ๊ธฐ์ธ์ธ๋ค๊ณ ํด๋ ์น์ฌ์ดํธ์์ ๋ผ์ด์ ์ค ์ ๋ณด๋ฅผ ์ ๊ณตํ์ง ์๊ฑฐ๋, ํ๋ฆฐ ์ ๋ณด๋ฅผ ์ ๊ณตํ๋ค๋ฉด AI engineer๊ฐ ํ์ธํ ์ ์๋ ๋ฒ์๋ ์ ํ์ ์ผ ์ ๋ฐ์ ์์ ๊ฒ์ ๋๋ค. ์๋ญ๋ , ๋ ผ๋ฌธ ๋ด์ฉ์ ๋ ์ดํด๋ณด๊ฒ ์ต๋๋ค. ๋ค์์, Phase 2์ด๋ฉฐ, ๋ณํธ์ฌ ๋ฑ ๋ฒ๋ฅ ์ ๋ฌธ๊ฐ์ ์ํด ๋ผ์ด์ ์ค์ ๊ถ๋ฆฌ์ ์๋ฌด๋ฅผ ํ์ธํ๋ ๋จ๊ณ์ ๋๋ค.
Phase 2 : License compliance assessment
(Step 1) License interpretation
์ฌ๊ธฐ์๋ ๋ฒ๋ฅ ์ ๋ฌธ๊ฐ๊ฐ Dataset๊ณผ data์ ๋ผ์ด์ ์ค๋ฅผ ๋ณด๊ณ ๊ถ๋ฆฌ ๋ฐ ์๋ฌด๋ฅผ ์ถ์ถํ๋ค.
- ์ถ์ถ๋ ๊ถ๋ฆฌ์ ์๋ฌด๋ฅผ ํ์ค ํ์์ผ๋ก ๋ฌธ์ํํ๋ค.
- Montreal Data License (MDL) ํ์์ ๋ณด์ํ์ฌ ์ฌ์ฉํ ๊ฒ์ ์ ์ํ๋ค. โ Enhanced MDL
- ์ฌ๊ธฐ์๋ ๋ค์ ๋ด์ฉ์ ๊ธฐ๋กํ ์ ์๋ค.
- License metadata
- Licensor
- License name
- Dataset name
- Dataset version
- Credic / Attribution Notice
- License validity period
- Liability / Warranty
- Designated third parties
- Additional condition
- Data (standalone)
- Rights / Obligations
- Access
- Tagging
- Distribute
- Re-represent
- Rights / Obligations
- Data rights in conjunction with model
- Rights / Obligations
- Benchmark
- Research
- Publish
- Internal Use
- Commercialization
- Output
- Model
- Model Reverse Engineer
- Rights / Obligations
- License metadata
(Step 2) License compatibility analysis
๋ฒ๋ฅ ์ ๋ฌธ๊ฐ๋ Enhanced MDL์ ์ ๋ณด๋ฅผ ๊ธฐ๋ฐ์ผ๋ก ์ํ ํ๊ฐ๋ฅผ ์ํํ์ฌ dataset์ ์์ ์ ์ผ๋ก ์ฌ์ฉํ ์ ์๋์ง ๊ฒฐ์ ํ๋ค.
- Dataset ๋ผ์ด์ ์ค๊ฐ ํ์ฉํ๋๋ผ๋ Data Source์ ๋ผ์ด์ ์ค๊ฐ ์ฌ์ฉ ์ฌ๋ก๋ฅผ ์ ํํ๋ ๊ฒฝ์ฐ์ ์ ์ํ๋ค.
- ์๋ฅผ ๋ค์ด, CIFAR-10์ ๊ฒฝ์ฐ Dataset ๋ผ์ด์ ์ค๊ฐ ํ์ฉํ๋ ๊ฒ๊ณผ Data Source ๋ผ์ด์ ์ค๊ฐ ํ์ฉํ๋ ๊ฒ์ด ์๋ก ๋ค๋ฅธ ๊ฒฝ์ฐ๊ฐ ์๋ค.
- ์์ Table์์ ๋นจ๊ฐ์(x)๋ Data Source์ ๋ผ์ด์ ์ค๊ฐ ์ ํํ๋ค๋ ๊ฒ์ด๋ค. (Google ๋ฐ Flickr์ ๋ผ์ด์ ์ค ๋ฑ)
์์ฝํ์๋ฉด CIFAR-10์ ๋ผ์ด์ ์ค๋ ๋ ผ๋ฌธ์ด ์ธ์ฉ๋๋ ํ dataset์ ๋ํ ๋ชจ๋ ๊ถ๋ฆฌ๋ฅผ ํ์ฉํ์ง๋ง, Data Source์ ๋ผ์ด์ ์ค๋ ๋ ์ ํ์ ์ด๋ฏ๋ก, ์ด Dataset์ AI Model์ ํ์ต์ํค๊ฑฐ๋ ๋๋ Dataset ์์ฒด๋ฅผ ์์ ๋๋ ๋ฐฐํฌ๋ฅผ ํฌํจํ ์์ ์ ๋ชฉ์ ์ผ๋ก ์ฌ์ฉ๋ ๊ฒฝ์ฐ ๋ผ์ด์ ์ค ์ปดํ๋ผ์ด์ธ์ค ์๋ฐ์ ์ ์ฌ์ ์ํ์ด ๋ฐ์ํ๋ค.
์ฌ๊ธฐ๊น์ง Phase 2๋ฅผ ๊ฑฐ์น๋ฉด์ ๋ฒ๋ฅ ์ ๋ฌธ๊ฐ์ ์ํด Enhanced MDL ํฌ๋งท์ผ๋ก ๋ผ์ด์ ์ค ๊ถ๋ฆฌ์ ์๋ฌด๋ฅผ ๋ฌธ์ํํ๊ณ ์ด๋ฅผ ํ์ฉํ๋ ๋ฐฉ๋ฒ์ ์ดํด ๋ณด์์ต๋๋ค. Dataset ๋ฟ๋ง ์๋๋ผ Data Source์ ๋ผ์ด์ ์ค๊น์ง ํ์ธํด์ Data Source์ ๋ผ์ด์ ์ค๊ฐ ์์ ์ ์ฌ์ฉ ๋ฑ ์ ํ์ ๊ฐํ๋ฉด Dataset์ ์์ ์ฉ์ผ๋ก ์ฌ์ฉํ๋ ๊ฒ๋ ๋ฆฌ์คํฌ๊ฐ ์์์ ์ค๋ช ํ๊ณ ์์ต๋๋ค.
๋ ผ๋ฌธ์์๋ ์์ ๊ฐ์ ๋ฐฉ์์ผ๋ก ๋ค๋ฅธ Dataset์ ๋ํด์๋ Case Study๋ฅผ ์งํํ์์ต๋๋ค. ๊ทธ ๋ด์ฉ์ ์ดํด๋ณด๊ฒ ์ต๋๋ค.
4. Case Study Details
Case Study์์๋ ์ธ๊ธฐ๋์ ์์ ์ ์ผ๋ก ์ฌ์ฉ๋ ๊ฐ๋ฅ์ฑ์ด ๋์ 6๊ฐ์ ์ด๋ฏธ์ง dataset ์ ํํ์๋ค.
- CIFAR-10 : Alex Krizhevsky, Geoffrey Hinton, et al. 2009. Learning Multiple Layers of Features from Tiny Images. Technical Report. University of Toronto.
- ImageNet : Olga Russakovsky, Jia Deng, Hao Su, Jonathan Krause, Sanjeev Satheesh, Sean Ma, Zhiheng Huang, Andrej Karpathy, Aditya Khosla, Michael Bernstein, et al. 2015. Imagenet large scale visual recognition challenge. International journal of computer vision 115 (2015), 211โ252
- Cityscapes : Marius Cordts, Mohamed Omran, Sebastian Ramos, Timo Scharwรคchter, Markus Enzweiler, Rodrigo Benenson, Uwe Franke, Stefan Roth, and Bernt Schiele. 2015. The Cityscapes Dataset. In Proceedings of the 2015 CVPR Workshop on the Future of Datasets in Vision, Boston, MA, USA, June 11.
- FFHQ : Tero Karras, Samuli Laine, and Timo Aila. 2019. A style-based generator architecture for generative adversarial networks. In Proceedings of the IEEE/CVF Conference on Computer Vision and Pattern Recognition. 4401โ4410
- VGGFace2 : Georgia M Kapitsaki, Frederik Kramer, and Nikolaos D Tselikas. 2017. Automating the License Compatibility Process in Open Source Software with SPDX. Journal of Systems and Software 131 (2017), 386โ401.
- MS COCO : Tsung-Yi Lin, Michael Maire, Serge Belongie, James Hays, Pietro Perona, Deva Ramanan, Piotr Dollรกr, and C Lawrence Zitnick. 2014. Microsoft coco: Common objects in context. In European conference on computer vision. Springer, 740โ755.
์ด ์ฌ์ฏ ๊ฐ dataset์ ๋ชจ๋ ์ด๋ฏธ์ง์ ๋ํ ๊ฒ์ด๋ฉฐ, ๋ผ์ด์ ์ค๋ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ ํน์ง์ ๊ฐ์ต๋๋ค.
Dataset | Dataset license | Data Source |
---|---|---|
CIFAR-10 | ๋ผ์ด์ ์ค ์ธ๊ธ ์์ (์ธ์ฉ๋ง ์๊ตฌ) | Data Source ๋ค์ |
ImageNet | custom license | Data Source ๋ค์ |
Cityscapes | custom license | ํ๋์ Data Source |
FFHQ | CC-NC-SA-4.0 | Data Source ๋ค์ |
VGGFaces2 | CC-NC-SA-4.0 | Data Source ๋ค์ |
MS COCO | CC 4.0 | Data Source ๋ค์ |
๊ทธ๋ผ ์ด ๋ ผ๋ฌธ์์ ์ฌ์ฏ ๊ฐ์ dataset์ ๋ํ์ฌ ์ฐ๊ตฌ๋ฅผ ์ํํ ๊ฒฐ๊ณผ๋ฅผ ์ดํด๋ณด๊ฒ ์ต๋๋ค.
์ด๋ฏธ์ง Dataset์ ๊ฐ์ฅ ์ผ๋ฐ์ ์ธ ์ฌ์ฉ ์๋๋ฆฌ์ค๋ ๋ค์ ์ธ ๊ฐ์ง๋ก ๋ณผ ์ ์๋ค.
- dataset ์์ฒด๋ฅผ ์์ ์ ์ผ๋ก ๋ฐฐํฌ (DD : Distribute Datasets)
- dataset์ผ๋ก AI Model์ ํ์ตํ๊ณ , ์ด ๋ชจ๋ธ์ ํฌํจํ๋ ์๋ฒ ๋๋ ์ ํ ์ถ์ (RPEAI : Release Product with Embedded AI Model)
- dataset์ผ๋ก AI Model์ ํ์ตํ๊ณ , ์ด ๋ชจ๋ธ ์ฐ์ถ๋ฌผ์ ์์ฉํ (CAI : Commercialize the Model)
์ด๋ฌํ ์ฌ์ฉ ์๋๋ฆฌ์ค์ ๋ํ ๊ฐ Dataset์ ์ฐ๊ตฌ ๊ฒฐ๊ณผ๋ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ๋ค.
- A - Provide a link to license CC-BY-NC 4.0
- B - Provide a link to the license CC-BY 4.0
- C - Provide a link to license CC-By-NC-SA 4.0
- D - Remove infringing content as soon as possible when an infringement is detected
- E- Indicate changes
1. Dataset์ ์์ฉ AI software์ ํจ๊ป ๋ฐฐํฌํ๋ ๊ฒฝ์ฐ –> ์ ์ฌ์ ์ธ ๋ผ์ด์ ์ค ์ปดํ๋ผ์ด์ธ์ค ์๋ฐ ์ด๋ ๊ฐ๋ฅ (6๊ฐ ์ค 3๊ฐ)
- CIFAR-10, ImageNet ๋ฐ CityScapes์ ๋ฐฐํฌ๋ ํ์ฉ๋์ง ์์
- ์ด๋ฌํ ์ ํ์๋ ๋ถ๊ตฌํ๊ณ ๋ง์ ํ๋ซํผ์์ ์ด๋ค Dataset์ ๋ฐฐํฌํ๊ณ ์๋ค. (์: https://deepai.org/datasets - ImageNet, CIFAR-10 ์ ๋ฐฐํฌํจ) ์ด๋ ๋ฌธ์ ๋ฅผ ์ ๋ฐํ ์ ์๋ค.
- ๋ค๋ฅธ 3๊ฐ Dataset๋ ๋์ผํ ๋ผ์ด์ ์ค๋ก ๋ฐฐํฌํด์ผ ํด์ผ ํ๋ ๋ฑ์ ์๋ฌด๋ฅผ ์ค์ํด์ผ ์ฌ์ฉํ ์ ์๋ค.
2. Dataset์ ์์ฉ AI software ํ์ต์ ์ฌ์ฉํ๋ ๊ฒฝ์ฐ –> ์ ์ฌ์ ๋ผ์ด์ ์ค ์ปดํ๋ผ์ด์ธ์ค ์๋ฐ ์ด๋ ๊ฐ๋ฅ (6๊ฐ ์ค 5๊ฐ)
- MS COCO๋ฅผ ์ ์ธํ๊ณ ์ด๋ ๊ฒ๋ Dataset์ ํ์ตํ AI Model์ ์์ฉํํ ์ ์๋ ๊ถ๋ฆฌ๋ฅผ ๋ช ์์ ์ผ๋ก ํ์ฉํ์ง ์์
- MS COCO์ ๊ฒฝ์ฐ, Dataset์ด ์์ฉ AI software๋ฅผ ๊ตฌ์ถํ๋ ๋ฐ ์ฌ์ฉ๋ ๋ ๋ค์ ์ฌํญ์ ์๊ตฌํจ
- ๋ผ์ด์ ์ค ๋งํฌ ์ ๊ณต
- ์ ํ ๋ณด์ฆ์ ์ํด dataset๋ฅผ ์ฌ์ฉํ์ง ๋ง์์ผ ํจ
3. 6๊ฐ ์ค 3๊ฐ๋ Dataset์ด ์์ ๋ ๊ฒฝ์ฐ ์ ์ฌ์ ์ธ ๋ผ์ด์ ์ค ์ปดํ๋ผ์ด์ธ์ค ์๋ฐ ์ด๋ ๊ฐ๋ฅ
- AI Model์ ์ฑ๋ฅ ํฅ์์ ์ํด Dataset์ ์์ ํ๊ฑฐ๋ ์ถ๊ฐํ๋ ๊ฒฝ์ฐ๊ฐ ๋ง์
- CIFAR-10, ImageNet ๋ฐ Cityscapes์ ๊ฒฝ์ฐ Dataset์ ์์ ํ ๊ฒฝ์ฐ ์ ์ฌ์ ์ธ ๋ผ์ด์ ์ค ์ปดํ๋ผ์ด์ธ์ค ์๋ฐ์ด ๋ฐ์ํ ์ ์์
- ๋ค๋ฅธ Dataset๋ ๋ผ์ด์ ์ค๊ฐ ์๊ตฌํ๋ ๋๋ก ์ ํํ ๋ณ๊ฒฝ ์ฌํญ์ ํ์ํ๋ ์๋ฌด๋ฅผ ์ค์ํด์ผ ํจ
์ด์ ๊ฐ์ด Publicly available datasets๋ ์์ฉ AI software๋ฅผ ๊ตฌ์ถํ๋ ๋ฐ ์ ํฉํ์ง ์์ ์ ์๋ค.
๋ ผ๋ฌธ์์ ์ค๋ช ํ๋ ์์ ๊ฒฐ๊ณผ๋ง์ ๋ณด๋๋ผ๋ ๊ณต๊ฐ Dataset์ ์์ฉ AI ์๋น์ค์ ์ฌ์ฉํ๋ ๊ฒ์ ์ ์ฌ์ ์ธ ๋ผ์ด์ ์ค ์ปดํ๋ผ์ด์ธ์ค ์๋ฐ์ ์ด๋ํ ๊ฐ๋ฅ์ฑ์ด ์์ต๋๋ค. ๊ฒ๋ค๊ฐ ๋ ผ๋ฌธ์์๋ ์ด๋ฒ ์ฐ๊ตฌ์์ ๊ณ ๋ คํ์ง ์์ ๋ถ๋ถ์ด ๋ ์๋ค๊ณ ๋ถ์ฐ ์ค๋ช ํฉ๋๋ค.
5. THREATS TO VALIDITY
External validity
์ด ๋ ผ๋ฌธ์์๋ ๋ผ์ด์ ์ค ์๋ฐ ์ธก๋ฉด์ ๋ํด์๋ง ์ฐ๊ตฌํ์๋ค.
- Dataset์ ์ฌ์ฉํ์ฌ AI Softwae๋ฅผ ๊ตฌ์ถํ ๋์๋ ๊ฐ์ธ ์ ๋ณด ๋ณดํธ, ์ค๋ฆฌ์ ๋ฌธ์ ์ ๊ฐ์ ์์๋ ์ค์ํ๋ค.
- Dataset์ ๋ด๋ถ ์ฐ๊ตฌ, ํ๋ฌธ์ ๋ชฉ์ ์ผ๋ก ์ฌ์ฉํ๋ ๊ฒฝ์ฐ๋ ๋ค๋ฃจ์ง ์์๋ค.
- Fair Use, fair dealing, ๊ธฐํ ์ ์ฌํ ๋ฒ๋ฅ ์ ๋ฐ๋ผ ์ฌ์ฉํ ์ ์๋์ง๋ ๋ค๋ฃจ์ง ์์๋ค.
- ์ด ์ฐ๊ตฌ์์๋ ์ด๋ฏธ์ง Dataset์ ๋ํด์๋ง ๋ค๋ฃจ์๋ค. video, text ๋ฑ ๋ค๋ฅธ Dataset์์๋ ๋ ๋ค๋ฅธ ๋ฌธ์ ๊ฐ ์ ๊ธฐ๋ ์ ์๊ธฐ์ ์ถ๊ฐ ์ฐ๊ตฌ๊ฐ ํ์ํ๋ค.
Internal validity
์ด ์ฐ๊ตฌ์์๋ Data Source์ ๋ผ์ด์ ์ค๊น์ง๋ง ๊ณ ๋ คํ๊ณ , ๊ฐ๋ณ data point (์: ๊ฐ๋ณ ์ด๋ฏธ์ง)์ ๊ด๋ จ๋ ๋ผ์ด์ ์ค๋ ๊ณ ๋ คํ์ง ์์๋ค.
- ๊ฐ๋ณ ์ด๋ฏธ์ง์๋ ์ ์๊ถ์ด ์์ ์ ์๋ค.
- ํ์ง๋ง, ๊ฐ Data Source์๋ ์์ฒ, ์๋ง ๊ฐ์ data point๊ฐ ์๋๋ฐ, ์ด์ ๋ํ ๊ฐ ๋ผ์ด์ ์ค๋ฅผ ์ถ์ถํ๋ ๊ฒ์ ์ฌ์ค์ ๋ถ๊ฐ๋ฅํ๋ค.
- ๋ฐ๋ผ์, ์ด ๋ถ๋ถ์ ์ฌ์ ํ ์ํ์ผ๋ก ๋จ์ ์๋ค.
Construct validity
์ด ์ฐ๊ตฌ์์ ํ์ธํ ๊ฐ Dataset์ ๋ํ provenance๋ lineage๊ฐ ์ ํํ์ง ์์ ์ ์๋ค.
- Dataset์ด ์ธ์ , ์ด๋์์ ์์ฑ๋์๋์ง๋ฅผ ์ ํํ ํ์ธํ๋ ๊ฒ์ ๋ถ๊ฐ๋ฅํ๋ค.
- ImageNet๊ณผ ๊ฐ์ ๊ฒฝ์ฐ, ์ ํํ Data Source๋ฅผ ์ ์๋ ์๋ค.
- ๊ฐ๋ฅํ ๊ด๋ จ ๋ฌธ์๋ฅผ ํตํด Data Source๋ฅผ ์ ์ถํ์ฌ ๋ผ์ด์ ์ค๋ฅผ ์ ์ถํ ์ ์๋๋ก ์ต์ ์ ๋คํ ๋ฟ์ด๋ค.
์ด๋ป๊ฒ ์์์ ์ค๋ช ํ data point์ ๋ผ์ด์ ์ค๋ ์ ํํ์ง ์์ ์ ๋ณด๋ก ๋ผ์ด์ ์ค๋ฅผ ํ์ธํ ์ ์๋ ์ด๋ ค์๊น์ง ๊ณ ๋ คํ๋ค๋ฉด ๊ณต๊ฐ Dataset์ ์์ฉ AI ์๋น์ค์ ๋ผ์ด์ ์ค ๋ฆฌ์คํฌ ์์ด ์ฌ์ฉํ๋ ๊ฒ์ ์ ๋ง ๊ฑฐ์ ๋ถ๊ฐ๋ฅํ๋ค๊ณ ๋ด์ผ ํ๋ ๊ฒ ์๋๊ฐ ์ถ์ต๋๋ค. ๊ทธ๋ ๋ค๊ณ AI ์ ํ์ ์ฐ๊ตฌํ๋ ๋ฐ ๊ณต๊ฐ Dataset์ ์์ ๋ฐฐ์ ํ ์๋ ์์ต๋๋ค. GitHub๊ฐ ์ ์๊ถ ์นจํด ์ด์๊ฐ ์์์๋ ๋ถ๊ตฌํ๊ณ Copilot ์๋น์ค๋ฅผ ์ค๋นํ๋ ๊ฒ์ ์ผ์ ๋ถ๋ถ ๋ฒ์ ๋ฆฌ์คํฌ๋ฅผ ๊ฐ์ํ๊ณ , ํ์์ ๋ฐ๋ผ ๋ฒ์ ๋คํผ๋ ์ด์ด๊ฐ๋ ๊ฒ๊ณผ ๊ฐ์ด ๊ธฐ์ ์ด AI ๊ธฐ์ ํ์ฉ์ ์ํด ์ด๋์ ๋์ ์ ์ฌ์ ์ธ ์ ์๊ถ ์นจํด ๋ฆฌ์คํฌ๋ ๋ถ๋ดํ๋ ๊ฒ๋ ๊ณ ๋ คํ ํ์๊ฐ ์์ด ๋ณด์ ๋๋ค. ์ฌ์ค, Dataset์ Machine Learning ํ์ต์๋ง ์ฌ์ฉํ๋ ๊ฒ์ ์ ์๊ถ ์นจํด์ ํด๋นํ์ง ์๋๋ค๋ ๊ฒฌํด๋ ์์ต๋๋ค.
- ์ ์๊ถ๋ฒ ์ 35์กฐ์ 2์ ๋ฐ๋ฅด๋ฉด ‘์ ์๋ฌผ์ ๊ทธ ์ปดํจํฐ์ ์ผ์์ ์ผ๋ก ๋ณต์ ํ ์ ์๋ค’๊ณ ํ์ฉํฉ๋๋ค. ์ด์ ๋ฐ๋ผ Machine Learning training ๊ณผ์ ์์ ๊ณต๊ฐ Dataset์ ๋ฉ๋ชจ๋ฆฌ์ ์ผ์์ ์ผ๋ก ๋ณต์ ํ๋ ๊ฒ๋ ํ์ฉ๋๋ค๊ณ ์ฃผ์ฅํ ์ฌ์ง๊ฐ ์์ต๋๋ค.
- ์ ์๊ถ๋ฒ ์ 35์กฐ์3์์๋ ์ ์๋ฌผ์ ํต์์ ์ธ ์ด์ฉ ๋ฐฉ๋ฒ๊ณผ ์ถฉ๋ํ์ง ์๋ํ๊ณ ์ ์์์ ์ ๋นํ ์ด์ต์ ๋ถ๋นํ๊ฒ ํด์น์ง ์๋ํ๋ ๊ฒฝ์ฐ ๊ณต์ ์ด์ฉ์ ํด๋นํ์ฌ ์ ์๋ฌผ์ ์ด์ฉํ ์ ์๋ค๊ณ ํ์ฉํฉ๋๋ค. ์ด๋ฏธ์ง ์ ๋ณด๋ก ๊ตฌ์ฑ๋ ๊ณต๊ฐ Dataset์ Machine Learning ํ์ต์๋ง ์ฌ์ฉํ๋ ๊ฒ์ ๊ทธ๋ฆผ์ด๋ ์ฌ์ง์ ํต์์ ์ธ ์ด์ฉ ๋ฐฉ๋ฒ๊ณผ ์ถฉ๋ํ์ง ์๊ณ , ์ ์์์ ์ด์ต์ ํด์น์ง ์๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ๊ณต์ ์ด์ฉ์ ํด๋นํ๋ค๊ณ ์ฃผ์ฅํ ์ ์์ ๊ฒ์ ๋๋ค.
๋ค๋ง, ์์ง ์ด์ ๋ํ ๋ช ํํ ํ๋ก๊ฐ ์๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ๋ฆฌ์คํฌ๊ฐ ์ ํ ์๋ค๊ณ ํ ์๋ ์์ต๋๋ค. (์์ฐธ, ์ ๋ ๋ฒ๋ฅ ๊ฐ๊ฐ ์๋๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ์ด ๋ด์ฉ์ ๋ฒ์ ์ธ ํจ๋ ฅ์ด ์ ํ ์์์ ์๋ ค ๋๋ฆฝ๋๋ค. ^^)
์ ๋ฝ, ์ผ๋ณธ, ๋ฏธ๊ตญ ๋ฑ ํด์ธ์์๋ AI ํ์ต์ ์ํ ๋น ๋ฐ์ดํฐ ์ด์ฉ์ ํ์ฉํ๊ธฐ ์ํด ๋ฒ ๊ฐ์ ์ด ๋์์ผ๋ฉฐ, ์ฐ๋ฆฌ๋๋ผ๋ ์ด๋ฅผ ์ํ ์ ์๊ถ๋ฒ ๊ฐ์ ์์ด ๊ตญํ์ ์์ ๋ ๊ฒ์ผ๋ก ์๊ณ ์์ต๋๋ค. ๊ตญ๋ด ๊ธฐ์ ๋ค์ด ๊ณต๊ฐ Dataset์ ๋ณด๋ค ์์ํ๊ฒ ์ฌ์ฉํ์ฌ AI ๊ธฐ์ ํ์ ์ ๋ฐ์ฐจ๋ฅผ ๊ฐํ ์ ์๋๋ก ์ ๋ถ์์๋ ํ์ํ ๋ฒ์์ ์ ์ํ ์ฒ๋ฆฌํด์ฃผ๋ฉด ์ข๊ฒ ์ต๋๋ค.
๊ฐ์ฌํฉ๋๋ค.