This is the blog section. It has two categories: News and Releases.
Files in these directories will be listed in reverse chronological order.
์ด ์น์ ์ ๋ค์ค ํ์ด์ง ์ถ๋ ฅ ํ๋ฉด์. ์ฌ๊ธฐ๋ฅผ ํด๋ฆญํ์ฌ ํ๋ฆฐํธ.
This is the blog section. It has two categories: News and Releases.
Files in these directories will be listed in reverse chronological order.
์ ๋ฝ์ฐํฉ(EU)์ด ์ต๊ทผ ๋์ ํ 3๋ ์ฃผ์ ๋ฒ์์ ํ๊ตญ ๊ธฐ์ ์๊ฒ ๋งค์ฐ ์ค์ํ ์๋ฏธ๋ฅผ ๊ฐ์ต๋๋ค. Product Liability Directive(PLD), Cyber Resilience Act(CRA), ๊ทธ๋ฆฌ๊ณ AI Act๋ ์ํํธ์จ์ด์ AI ์์คํ ์ ๊ฐ๋ฐ, ๋ฐฐํฌ, ์ฌ์ฉ์ ๊ดํ ํฌ๊ด์ ์ธ ๊ท์ ํ๋ ์์ํฌ๋ฅผ ์ ์ํ๊ณ ์์ต๋๋ค.
์ด ๋ฒ์๋ค์ด ํ๊ตญ ๊ธฐ์ ์ ์ค์ํ ์ด์ ๋ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ต๋๋ค:
ํ๊ตญ ๊ธฐ์ ๋ค์ด ์ด ๋ฒ์๋ค์ ์ ๊ทผํ ๋ ์ค์ํ๊ฒ ๊ณ ๋ คํด์ผ ํ ๊ด์ ์ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ต๋๋ค:
์ด์ ๊ฐ ๋ฒ์์ ์ฃผ์ ๋ด์ฉ์ ์ดํด๋ณด๊ฒ ์ต๋๋ค.
Product Liability Directive(PLD)๋ EU์์ ์ ํ ์ฑ ์์ ๊ดํ ๋ฒ์ ํ๋ ์์ํฌ๋ฅผ ํ๋ํํ๊ณ ๋์งํธ ์๋์ ๋ง๊ฒ ์กฐ์ ํ๋ ๊ฒ์ ๋ชฉํ๋ก ํฉ๋๋ค. ์ด ์ง์นจ์ ์ํํธ์จ์ด์ AI ์์คํ ์ ํฌํจํ ๋ชจ๋ ์ ํ์ ๋ํด ์๊ฒฉํ ์ฑ ์ ์ฒด์ ๋ฅผ ๋์ ํฉ๋๋ค.
PLD๋ EU ์์ฅ์ ์ถ์๋๊ฑฐ๋ ์๋น์ค๋๋ ๋ชจ๋ ์ ํ์ ์ ์ฉ๋ฉ๋๋ค. ์ด๋ EU ์ธ๋ถ์์ ์ ์กฐ๋ ์ ํ์ด๋ผ๋ EU ์์ฅ์์ ํ๋งค๋๋ ๊ฒฝ์ฐ ์ ์ฉ๋ฉ๋๋ค.
์๋ฌด์ฌํญ | ์ค๋ช |
---|---|
๋ฌธ์ํ ๋ฐ ์ ๋ณด ์ ๊ณต | ์ ์กฐ์ ์ฒด๋ ์ ํ์ ๊ธฐ๋ฅ, ์์ ์ฑ ๋ฐ ๊ท์ ์ค์์ ๋ํ ์ ํํ ๋ฌธ์๋ฅผ ์ ๊ณตํด์ผ ํฉ๋๋ค. |
์ง์์ ์ธ ๋ชจ๋ํฐ๋ง | ์ ์กฐ์ ์ฒด๋ ์ ํ์ด ์์ฅ์ ์ถ์๋ ํ์๋ ์ง์์ ์ผ๋ก ๋ชจ๋ํฐ๋งํ๊ณ ํ์ํ ๊ฒฝ์ฐ ์ ๋ฐ์ดํธ๋ฅผ ์ ๊ณตํด์ผ ํฉ๋๋ค. |
๋ฆฌ์คํฌ ํ๊ฐ ๋ฐ ๊ด๋ฆฌ | ์ ์กฐ์ ์ฒด๋ ์ ํ์ ์ ์ฒด ์๋ช ์ฃผ๊ธฐ ๋์ ๋ฆฌ์คํฌ ํ๊ฐ ๋ฐ ๊ด๋ฆฌ ์์คํ ์ ๊ตฌ์ถํด์ผ ํฉ๋๋ค. |
PLD๋ 2024๋ 11์์ ๋ฐํ๋ ์์ ์ด๋ฉฐ, 2๋ ํ์ธ 2026๋ ๋ถํฐ ๋ฒ๊ธ์ด ์ ์ฉ๋ ์์ ์ ๋๋ค.
Cyber Resilience Act(CRA)๋ EU์์ ๋์งํธ ์ ํ์ ์ฌ์ด๋ฒ ๋ณด์์ ๊ฐํํ๊ธฐ ์ํด ๋์ ๋ ๋ฒ์์ ๋๋ค. ์ด ๋ฒ์์ ์ํํธ์จ์ด๋ฅผ ํฌํจํ ๋ชจ๋ ๋์งํธ ์์๊ฐ ์๋ ์ ํ(Products with Digital Elements, PDEs)์ ์ ์ฉ๋ฉ๋๋ค.
CRA๋ EU ์์ฅ์์ ํ๋งค๋๋ ๋ชจ๋ PDEs์ ์ ์ฉ๋ฉ๋๋ค. ์ด๋ EU ์ธ๋ถ์์ ์ ์กฐ๋ ์ ํ์ด๋ผ๋ EU ์์ฅ์์ ํ๋งค๋๋ ๊ฒฝ์ฐ ์ ์ฉ๋ฉ๋๋ค.
CRA๋ 2024๋ ํ๋ฐ๊ธฐ์ ๋ฐํจ๋ ์์ ์ด๋ฉฐ, ์ ์กฐ์ ์ฒด๋ 2027๋ ๊น์ง ๊ท์ ์ ์ค์ํ๋ ์ ํ์ EU ์์ฅ์ ์ถ์ํด์ผ ํฉ๋๋ค.
์ํฅ | ์ค๋ช |
---|---|
์ ํ ์ค๊ณ ๋ฐ ๊ฐ๋ฐ ํ๋ก์ธ์ค ๋ณํ | ๊ธฐ์ ๋ค์ ์ ํ ์ค๊ณ ๋จ๊ณ๋ถํฐ ์ฌ์ด๋ฒ ๋ณด์์ ๊ณ ๋ คํด์ผ ํฉ๋๋ค. ์ด๋ ‘Security by Design’ ์์น์ ์ ์ฉ์ ์๋ฏธํฉ๋๋ค. |
๋ฌธ์ํ ๋ฐ ํฌ๋ช ์ฑ ๊ฐํ | ๊ธฐ์ ๋ค์ ์ ํ์ ๋ณด์ ๊ธฐ๋ฅ, ์ทจ์ฝ์ , SBOM ๋ฑ์ ๋ํด ๋์ฑ ์์ธํ๊ณ ๋ช ํํ ๋ฌธ์๋ฅผ ์ ๊ณตํด์ผ ํฉ๋๋ค. |
์ง์์ ์ธ ๋ชจ๋ํฐ๋ง ๋ฐ ์ ๋ฐ์ดํธ | ์ ํ์ด ์์ฅ์ ์ถ์๋ ํ์๋ ์ง์์ ์ธ ๋ชจ๋ํฐ๋ง๊ณผ ํ์ํ ๊ฒฝ์ฐ ๋ณด์ ์ ๋ฐ์ดํธ๋ฅผ ์ ๊ณตํด์ผ ํฉ๋๋ค. |
์ทจ์ฝ์ ๊ด๋ฆฌ ํ๋ก์ธ์ค ๊ฐ์ | ๊ธฐ์ ๋ค์ ์ทจ์ฝ์ ์ ์ ์ํ๊ฒ ์๋ณ, ํ๊ฐ, ํด๊ฒฐํ ์ ์๋ ํ๋ก์ธ์ค๋ฅผ ๊ตฌ์ถํด์ผ ํฉ๋๋ค. |
CRA๋ ๋์งํธ ์ ํ์ ์ฌ์ด๋ฒ ๋ณด์์ ํฌ๊ฒ ๊ฐํํ ๊ฒ์ผ๋ก ์์๋ฉ๋๋ค. ๊ธฐ์ ๋ค์ ์ด๋ฅผ ๋จ์ํ ๊ท์ ์ค์๊ฐ ์๋ ์ ํ ํ์ง๊ณผ ์ ๋ขฐ์ฑ์ ๋์ด๋ ๊ธฐํ๋ก ํ์ฉํด์ผ ํฉ๋๋ค. ์ ์ ์ ์ธ ๋์์ ํตํด EU ์์ฅ์์์ ๊ฒฝ์๋ ฅ์ ํ๋ณดํ๊ณ , ๋์๊ฐ ๊ธ๋ก๋ฒ ์์ฅ์์๋ ์ฐ์๋ฅผ ์ ํ ์ ์์ ๊ฒ์ ๋๋ค.
AI Act๋ EU์์ AI ์์คํ ์ ๊ฐ๋ฐ, ๋ฐฐํฌ, ์ฌ์ฉ์ ๊ดํ ์ต์ด์ ํฌ๊ด์ ์ธ ๋ฒ์ ํ๋ ์์ํฌ์ ๋๋ค. ์ด ๋ฒ์์ AI ์์คํ ์ ๋ฆฌ์คํฌ๋ฅผ ๋ค๋ฃจ๊ณ ์ ๋ฝ์ด ์ ์ธ๊ณ์ ์ผ๋ก ์ฃผ๋์ ์ธ ์ญํ ์ ํ ์ ์๋๋ก ํ๋ ๊ฒ์ ๋ชฉํ๋ก ํฉ๋๋ค.
AI Act๋ AI ์์คํ ์ ๋ฆฌ์คํฌ ์์ค์ ๋ฐ๋ผ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ด ๋ถ๋ฅํฉ๋๋ค:
AI Act๋ 2024๋ 8์ 1์ผ์ ๋ฐํจ๋์์ผ๋ฉฐ, 2๋ ํ์ธ 2026๋ 8์๋ถํฐ ์์ ํ ์ ์ฉ๋ ์์ ์ ๋๋ค. ๋จ, ์ผ๋ถ ์กฐํญ์ ๋ ๋นจ๋ฆฌ ์ ์ฉ๋ฉ๋๋ค:
์ํฅ | ์ค๋ช |
---|---|
AI ์์คํ ๋ถ๋ฅ ๋ฐ ํ๊ฐ | ๊ธฐ์ ๋ค์ ์์ฌ์ AI ์์คํ ์ด ์ด๋ค ๋ฆฌ์คํฌ ์นดํ ๊ณ ๋ฆฌ์ ์ํ๋์ง ํ๊ฐํ๊ณ , ํด๋น ์นดํ ๊ณ ๋ฆฌ์ ๋ง๋ ์๊ตฌ์ฌํญ์ ์ค์ํด์ผ ํฉ๋๋ค. |
๊ณ ์ํ AI ์์คํ ์ ๋ํ ์๊ฒฉํ ๊ด๋ฆฌ | ๊ณ ์ํ์ผ๋ก ๋ถ๋ฅ๋ AI ์์คํ ์ ๊ฐ๋ฐํ๊ฑฐ๋ ์ฌ์ฉํ๋ ๊ธฐ์ ์ ์๊ฒฉํ ์๊ตฌ์ฌํญ์ ์ค์ํด์ผ ํฉ๋๋ค. ์ด๋ ์์ธํ ๋ฌธ์ํ, ์ง์์ ์ธ ๋ชจ๋ํฐ๋ง, ์ธ๊ฐ ๊ฐ๋ ๋ฑ์ ํฌํจํฉ๋๋ค. |
ํฌ๋ช ์ฑ ๊ฐํ | ๋ชจ๋ AI ์์คํ ์ ๋ํด ํฌ๋ช ์ฑ์ด ๊ฐํ๋ฉ๋๋ค. ํนํ ์ฑ๋ด์ด๋ ๋ฅํ์ดํฌ์ ๊ฐ์ ๊ธฐ์ ์ ์ฌ์ฉํ ๋๋ ์ฌ์ฉ์์๊ฒ ๋ช ํํ ์๋ ค์ผ ํฉ๋๋ค. |
General-Purpose AI ๋ชจ๋ธ์ ๋ํ ์ถ๊ฐ ์๋ฌด | General-Purpose AI ๋ชจ๋ธ์ ๊ฐ๋ฐํ๋ ๊ธฐ์ ์ ์ถ๊ฐ์ ์ธ ํฌ๋ช ์ฑ ๋ฐ ๋ฆฌ์คํฌ ๊ด๋ฆฌ ์๋ฌด๋ฅผ ์ค์ํด์ผ ํฉ๋๋ค. |
๊ตญ์ ๊ฒฝ์๋ ฅ ๊ณ ๋ ค | EU ๊ธฐ์ ๋ค์ ์ด๋ฌํ ๊ท์ ๊ฐ ๊ตญ์ ๊ฒฝ์๋ ฅ์ ๋ฏธ์น๋ ์ํฅ์ ๊ณ ๋ คํด์ผ ํฉ๋๋ค. ๊ท์ ์ค์์ ๋ฐ๋ฅธ ๋น์ฉ ์ฆ๊ฐ์ ํ์ ์๋ ์ ํ ๊ฐ๋ฅ์ฑ์ ๋๋นํด์ผ ํ๋ฉฐ, ๋์์ EU์ ๋์ AI ํ์ค์ ์ถฉ์กฑํ๋ ๊ฒ์ด ๊ธ๋ก๋ฒ ์์ฅ์์ ๊ฒฝ์ ์ฐ์๋ก ์์ฉํ ์ ์์์ ์ธ์ํด์ผ ํฉ๋๋ค. |
์ค๋ฆฌ์ AI ๊ฐ๋ฐ ์ด์ง | AI Act๋ ๊ธฐ์ ๋ค์ด ์ค๋ฆฌ์ ์ด๊ณ ์ฑ ์๊ฐ ์๋ AI ๊ฐ๋ฐ์ ๋ ๋ง์ ๊ด์ฌ์ ๊ธฐ์ธ์ด๋๋ก ์ ๋ํ ๊ฒ์ ๋๋ค. ์ด๋ ๊ธฐ์ ์ ํํ ๊ด๋ฆฌ์ ์ฌํ์ ์ฑ ์ ์ธก๋ฉด์์๋ ์ค์ํ ์๋ฏธ๋ฅผ ๊ฐ์ต๋๋ค. |
AI ๊ฑฐ๋ฒ๋์ค ์ฒด๊ณ ๊ตฌ์ถ | ๊ธฐ์ ๋ค์ AI ์์คํ ์ ๊ฐ๋ฐ, ๋ฐฐํฌ, ๋ชจ๋ํฐ๋ง์ ์ํ ๋ด๋ถ ๊ฑฐ๋ฒ๋์ค ์ฒด๊ณ๋ฅผ ๊ตฌ์ถํด์ผ ํฉ๋๋ค. ์ด๋ ๋ฆฌ์คํฌ ๊ด๋ฆฌ, ํ์ง ๋ณด์ฆ, ์ค๋ฆฌ์ ๊ฒํ ๋ฑ์ ํฌํจํ๋ ์ข ํฉ์ ์ธ ํ๋ ์์ํฌ๊ฐ ๋์ด์ผ ํฉ๋๋ค. |
AI Act๋ AI ๊ธฐ์ ์ ๋ฐ์ ๊ณผ ๊ทธ์ ๋ฐ๋ฅธ ์ฌํ์ ์ํฅ์ ๊ณ ๋ คํ ํฌ๊ด์ ์ธ ๊ท์ ํ๋ ์์ํฌ์ ๋๋ค. ์ด ๋ฒ์์ AI์ ์์ ์ฑ๊ณผ ์ ๋ขฐ์ฑ์ ๋์ด๋ ๋์์ ํ์ ์ ์ด์งํ๋ ๊ฒ์ ๋ชฉํ๋ก ํ๊ณ ์์ต๋๋ค. ๊ธฐ์ ๋ค์ ์ด๋ฌํ ๊ท์ ํ๊ฒฝ์ ๋ณํ์ ์ ์ ์ ์ผ๋ก ๋์ํจ์ผ๋ก์จ ๋ฆฌ์คํฌ๋ฅผ ๊ด๋ฆฌํ๊ณ ์๋ก์ด ๊ธฐํ๋ฅผ ์ฐฝ์ถํ ์ ์์ ๊ฒ์ ๋๋ค. AI Act๋ ๋จ์ํ ๊ท์ ์ค์์ ๋์์ด ์๋๋ผ, ์ฑ ์๊ฐ ์๊ณ ์ง์ ๊ฐ๋ฅํ AI ๋ฐ์ ์ ์ํ ๊ฐ์ด๋๋ผ์ธ์ผ๋ก ํ์ฉ๋์ด์ผ ํ ๊ฒ์ ๋๋ค.
EU์ ์ธ ๊ฐ์ง ์ฃผ์ ๋ฒ์(PLD, CRA, AI Act)์ ์๋ก ๋ฐ์ ํ๊ฒ ์ฐ๊ด๋์ด ์์ผ๋ฉฐ, ๋์งํธ ์ ํ๊ณผ ์๋น์ค์ ๋ํ ํฌ๊ด์ ์ธ ๊ท์ ํ๋ ์์ํฌ๋ฅผ ํ์ฑํฉ๋๋ค. ์ด๋ค์ ์ํธ ์ฐ๊ด์ฑ์ ์ดํดํ๋ ๊ฒ์ ๊ธฐ์ ์ ํจ๊ณผ์ ์ธ ๋์ ์ ๋ต ์๋ฆฝ์ ์ค์ํฉ๋๋ค.
๋ฒ์ | ์ฃผ์ ๋ชฉ์ |
---|---|
PLD | ๋์งํธ ์ ํ์ ์์ ์ฑ ๋ณด์ฅ ๋ฐ ์๋น์ ๋ณดํธ ๊ฐํ |
CRA | ๋์งํธ ์ ํ์ ์ฌ์ด๋ฒ ๋ณด์ ๊ฐํ |
AI Act | AI ์์คํ ์ ์์ ์ฑ, ํฌ๋ช ์ฑ, ์ฑ ์์ฑ ํ๋ณด |
์ธ ๋ฒ์ ๋ชจ๋ ๋์งํธ ๊ธฐ์ ์ ์์ ์ฑ๊ณผ ์ ๋ขฐ์ฑ์ ๋์ด๋ ๊ฒ์ ๊ณตํต ๋ชฉํ๋ก ํฉ๋๋ค.
๋ง์ ๊ฒฝ์ฐ, ํ๋์ ์ ํ์ด๋ ์๋น์ค๊ฐ ์ฌ๋ฌ ๋ฒ์์ ์ ์ฉ์ ๋ฐ์ ์ ์์ต๋๋ค. ์๋ฅผ ๋ค์ด, AI ๊ธฐ๋ฅ์ด ํฌํจ๋ IoT ๋๋ฐ์ด์ค๋ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ด ์ธ ๋ฒ์์ ์ ์ฉ์ ๋ชจ๋ ๋ฐ์ ์ ์์ต๋๋ค:
๊ธฐ์ ๋ค์ ์ด๋ฌํ ๋ฒ์๋ค์ ๊ฐ๋ณ์ ์ผ๋ก ๋์ํ๊ธฐ๋ณด๋ค๋ ํตํฉ์ ์ธ ์ ๊ทผ ๋ฐฉ์์ ์ฑํํด์ผ ํฉ๋๋ค. ์ด๋ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ ์ด์ ์ ์ ๊ณตํฉ๋๋ค:
EU์ ์๋ก์ด ๊ท์ ํ๊ฒฝ์ ๋์ํ๊ธฐ ์ํด ํ๊ตญ ๊ธฐ์ ๋ค์ด ๊ณ ๋ คํด์ผ ํ ์ฃผ์ ๊ถ์ฅ์ฌํญ์ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ต๋๋ค:
EU์ ์๋ก์ด ๋์งํธ ๊ท์ ํ๊ฒฝ์ ํ๊ตญ ๊ธฐ์ ๋ค์๊ฒ ๋์ ์ด์ ๊ธฐํ์ ๋๋ค. PLD, CRA, AI Act๋ ๋จ์ํ ๊ท์ ์ค์์ ๋์์ด ์๋๋ผ, ๋ ์์ ํ๊ณ ์ ๋ขฐํ ์ ์๋ ๋์งํธ ์ ํ๊ณผ ์๋น์ค๋ฅผ ๊ฐ๋ฐํ๊ธฐ ์ํ ํ๋ ์์ํฌ๋ก ํ์ฉ๋ ์ ์์ต๋๋ค.
์ด๋ฌํ ๊ท์ ์ ์ ์ ์ ์ผ๋ก ๋์ํ๋ ๊ธฐ์ ์ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ ์ด์ ์ ์ป์ ์ ์์ต๋๋ค:
ํ๊ตญ ๊ธฐ์ ๋ค์ ์ด๋ฌํ ๊ท์ ๋ณํ๋ฅผ ์๋ก์ด ํ์ ๊ณผ ์ฑ์ฅ์ ๊ธฐํ๋ก ์ผ์, ๊ธ๋ก๋ฒ ๋์งํธ ๊ฒฝ์ ์์ ๋์ฑ ๊ฐ๋ ฅํ ๊ฒฝ์๋ ฅ์ ๊ฐ์ถ ์ ์์ ๊ฒ์ ๋๋ค. ๊ท์ ์ค์๋ฅผ ๋์ด ์ฑ ์๊ฐ ์๋ ๊ธฐ์ ๊ฐ๋ฐ๊ณผ ํ์ฉ์ ํตํด, ๊ธฐ์ ์ ์ฌํ์ ๊ฐ์น๋ฅผ ๋์ด๊ณ ์ง์ ๊ฐ๋ฅํ ์ฑ์ฅ์ ์ด๋ฃฐ ์ ์์ ๊ฒ์ ๋๋ค.
Disclaimer: ์ ๋ ๋ฒ๋ฅ ์ ๋ฌธ๊ฐ๊ฐ ์๋๋ฉฐ, ์ด ๋ด์ฉ์ ๋ฒ์ ์ธ ๊ทผ๊ฑฐ๊ฐ ๋ ์ ์์์ ์ ์ํ์ฌ ์ฃผ์๊ธฐ ๋ฐ๋๋๋ค. ๋ผ์ด์ ์ค ๋ฐ ๋ฒ์ ๋ฌธ์ ์ ๊ด๋ จ๋ ๊ตฌ์ฒด์ ์ธ ์ํฉ์ ๋ํด์๋ ๋ฐ๋์ ๋ฒ๋ฅ ์ ๋ฌธ๊ฐ์ ์กฐ์ธ์ ๊ตฌํ์๊ธฐ ๋ฐ๋๋๋ค.
์ด ๊ธ์ JBB Rechtsanwรคlt:innen์ ๋ธ๋ก๊ทธ ํฌ์คํธ “To Mine or Not To Mine”(https://jbb.de/to-mine-or-not-to-mine/)๋ฅผ ๊ธฐ๋ฐ์ผ๋ก ์์ฑํ์์ผ๋ฉฐ, ํ ์คํธ ๋ฐ ๋ฐ์ดํฐ ๋ง์ด๋(TDM)์ ๊ดํ ์ต๊ทผ ๋ ์ผ ๋ฒ์์ ํ๊ฒฐ์ ์ค๋ช ํ๊ณ ๊ด๋ จ ์ง์์ ๊ณต์ ํ๊ธฐ ์ํ ๋ชฉ์ ์ผ๋ก ๊ณต๊ฐํฉ๋๋ค.
๋จ, ์ ๋ ๋ฒ๋ฅ ์ ๋ฌธ๊ฐ๊ฐ ์๋๋ฉฐ, ์ด ๋ด์ฉ์ ๋ฒ์ ์ธ ๊ทผ๊ฑฐ๊ฐ ๋ ์ ์์์ ์ ์ํ์ฌ ์ฃผ์๊ธฐ ๋ฐ๋๋๋ค. ๋ผ์ด์ ์ค ๋ฐ ๋ฒ์ ๋ฌธ์ ์ ๊ด๋ จ๋ ๊ตฌ์ฒด์ ์ธ ์ํฉ์ ๋ํด์๋ ๋ฐ๋์ ๋ฒ๋ฅ ์ ๋ฌธ๊ฐ์ ์กฐ์ธ์ ๊ตฌํ์๊ธฐ ๋ฐ๋๋๋ค.
2021๋ , ๋ ์ผ์ ์ฌ์ง์๊ฐ ๋ก๋ฒํธ ํฌ๋ค์์ผ(Robert Kneschke)๋ ์์ ์ ์ฌ์ง์ด LAION(Large-scale Artificial Intelligence Open Network)์ด๋ผ๋ ๋น์๋ฆฌ ๋จ์ฒด๊ฐ ๋ง๋ AI ํ์ต์ฉ ๋ฐ์ดํฐ์ ์ ๋ฌด๋จ์ผ๋ก ํฌํจ๋์๋ค๋ ์ฌ์ค์ ์๊ฒ ๋์์ต๋๋ค.
AI ํ์ต์ฉ ๋ฐ์ดํฐ์ ์ด๋ ์ธ๊ณต์ง๋ฅ ๋ชจ๋ธ์ ํ๋ จ์ํค๊ธฐ ์ํด ์ฌ์ฉ๋๋ ๋๊ท๋ชจ ๋ฐ์ดํฐ ๋ชจ์์ ๋งํฉ๋๋ค. ‘LAION-5B‘๋ผ๋ ๋ฐ์ดํฐ์ ์ ์ฝ 58์ต ๊ฐ์ ์ด๋ฏธ์ง์ ๊ทธ์ ํด๋นํ๋ ์ค๋ช ํ ์คํธ๋ก ๊ตฌ์ฑ๋์ด ์์์ต๋๋ค. ์ด๋ฌํ ๋ฐ์ดํฐ์ ์ AI๊ฐ ์ด๋ฏธ์ง๋ฅผ ์ธ์ํ๊ณ ์ดํดํ๋ ๋ฅ๋ ฅ์ ํฅ์์ํค๋ ๋ฐ ์ฌ์ฉ๋ฉ๋๋ค.
์ด ์ฌ๊ฑด์ ํต์ฌ์๋ ‘CommonCrawl‘์ด๋ผ๋ ๋น์๋ฆฌ ์กฐ์ง์ด ์ค์ํ ์ญํ ์ ํฉ๋๋ค. CommonCrawl์ ์ ๊ธฐ์ ์ผ๋ก ์ธํฐ๋ท์ ‘๋ฐฑ์ ’ ๋๋ ‘์ด๋ฏธ์ง’๋ฅผ ์์ฑํฉ๋๋ค. ์ด๋ค์ ๋งํฌ๋ฅผ ํตํด ์ ๊ทผ ๊ฐ๋ฅํ ๋ชจ๋ ์นํ์ด์ง๋ฅผ ํ ์คํธ ํํ๋ก ๋ณต์ ํฉ๋๋ค.
CommonCrawl์ ์ด๋ ๊ฒ ์์งํ ๋ฐ์ดํฐ์ ์ ์์ฒด ์น์ฌ์ดํธ์์ ์ ๊ณตํฉ๋๋ค. ์ด ๋ฐ์ดํฐ์ ์ ์นํ์ด์ง์ ‘์์ค ์ฝ๋’๋ฅผ ํฌํจํ๊ณ ์์ด, ์ฐ๊ตฌ์๋ค์ด ์ธํฐ๋ท์ ๊ตฌ์กฐ์ ๋ด์ฉ์ ๋ถ์ํ๋ ๋ฐ ์ฌ์ฉํ ์ ์์ต๋๋ค.
LAION์ CommonCrawl์ด ์ ๊ณตํ๋ ์ด ๋ฐ์ดํฐ์ ์ ํ์ฉํ์ฌ ์์ฒด์ ์ธ ์ด๋ฏธ์ง ๋ฐ์ดํฐ์ ์ ์์ฑํ์ต๋๋ค. ์ด ๊ณผ์ ์ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ต๋๋ค:
CommonCrawl ๋ฐ์ดํฐ์ ์์ ์ด๋ฏธ์ง ๋งํฌ ์ถ์ถ: LAION์ CommonCrawl ๋ฐ์ดํฐ์์ ์ด๋ฏธ์ง ํ์ผ์ ๋ํ ๋งํฌ๋ง์ ํํฐ๋งํ์ต๋๋ค.
์ถ๊ฐ ์ ๋ณด ์์ง: LAION์ ๋จ์ํ ์ด๋ฏธ์ง ๋งํฌ๋ง ์์งํ๋ ๊ฒ์ด ์๋๋ผ, ๊ฐ ์ด๋ฏธ์ง์ ๋ํ ์ถ๊ฐ ์ ๋ณด๋ ์์งํ๊ณ ์ ํ์ต๋๋ค. ์ด ์ถ๊ฐ ์ ๋ณด์๋ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ ๊ฒ๋ค์ด ํฌํจ๋ฉ๋๋ค:
์ด๋ฏธ์ง ๋ค์ด๋ก๋ ๋ฐ ๋ถ์: ์ด๋ฌํ ์ถ๊ฐ ์ ๋ณด๋ฅผ ์ป๊ธฐ ์ํด, LAION์ ์์งํ ๋งํฌ๋ฅผ ํตํด ์ค์ ์ด๋ฏธ์ง๋ฅผ ๋ค์ด๋ก๋ํ๊ณ , ์์ฒด ๊ฐ๋ฐํ AI ๋ชจ๋ธ์ ์ฌ์ฉํ์ฌ ์ด๋ฏธ์ง๋ฅผ ๋ถ์ํ์ต๋๋ค.
๋ฐ์ดํฐ์ ๊ตฌ์ฑ: ์ต์ข ์ ์ผ๋ก LAION์ด ๋ง๋ ๋ฐ์ดํฐ์ ์ ์ผ์ข ์ ํ ํํ๋ก, ๊ฐ ํ์๋ ์ด๋ฏธ์ง ๋งํฌ์ ํด๋น ์ด๋ฏธ์ง์ ๋ํ ์ถ๊ฐ ์ ๋ณด๊ฐ ํฌํจ๋์ด ์์ต๋๋ค.
์ด๋ฌํ ๊ณผ์ ์ ํตํด LAION์ AI ํ์ต์ ํ์ฉํ ์ ์๋ ๋๊ท๋ชจ ์ด๋ฏธ์ง ๋ฐ์ดํฐ์ ์ ๊ตฌ์ถํ์ต๋๋ค. ๊ทธ๋ฌ๋ ์ด ๊ณผ์ ์์ ์ ์๊ถ ๋ฌธ์ ๊ฐ ์ ๊ธฐ๋์๊ณ , ์ด๋ ๊ฒฐ๊ตญ ๋ฒ์ ๋ถ์์ผ๋ก ์ด์ด์ก์ต๋๋ค.
ํฌ๋ค์์ผ๋ ์์ ์ ์ฌ์ง์ด ํฌํจ๋ ์น์ฌ์ดํธ์ ์ด์ฉ์ฝ๊ด์ ์๋ํ๋ ์ฝํ ์ธ ๋ค์ด๋ก๋๋ฅผ ๊ธ์งํ๋ ์กฐํญ์ด ์์์๋ ๋ถ๊ตฌํ๊ณ , LAION์ด ์์ ์ ์ฌ์ง์ ๋ฌด๋จ์ผ๋ก ๋ค์ด๋ก๋ํ๊ณ ๋ถ์ํ ๊ฒ์ด ์ ์๊ถ ์นจํด๋ผ๊ณ ์ฃผ์ฅํ์ต๋๋ค. ์ด์ ๋ํด LAION์ ์์ ๋ค์ ํ๋์ด ๊ณผํ ์ฐ๊ตฌ ๋ชฉ์ ์ ํ ์คํธ ๋ฐ ๋ฐ์ดํฐ ๋ง์ด๋(TDM)์ ํด๋นํ๋ฏ๋ก ์ ์๊ถ๋ฒ ์ 60d์กฐ์ ๋ฐ๋ผ ํ์ฉ๋๋ค๊ณ ๋ฐ๋ฐํ์ต๋๋ค.
์ด ์ฌ๊ฑด์ AI ์๋์ ๋ฐ์ดํฐ ์์ง๊ณผ ์ ์๊ถ ๋ณดํธ ์ฌ์ด์ ๊ท ํ์ ์ด๋ป๊ฒ ๋ง์ถ ๊ฒ์ธ๊ฐ์ ๋ํ ์ค์ํ ๋ฒ์ , ์ค๋ฆฌ์ ์ง๋ฌธ์ ์ ๊ธฐํ๊ฒ ๋์์ต๋๋ค.
2023๋ 4์ 27์ผ, ํฌ๋ค์์ผ๋ ํจ๋ถ๋ฅดํฌ ์ง๋ฐฉ๋ฒ์์ LAION์ ์๋๋ก ์ ์๊ถ ์นจํด ์์ก์ ์ ๊ธฐํ์ต๋๋ค. ์ ์๊ถ ์นจํด๋ ์ ์๊ถ์์ ํ๋ฝ ์์ด ์ ์๋ฌผ์ ์ฌ์ฉํ๋ ํ์๋ฅผ ๋งํฉ๋๋ค. ํฌ๋ค์์ผ๋ ์์ ์ ์ฌ์ง์ด ํ๋ฝ ์์ด ์ฌ์ฉ๋ ๊ฒ์ ๋ํด ์ด์๋ฅผ ์ ๊ธฐํ๊ณ , ๋ฐ์ดํฐ์ ์์ ์์ ์ ์ด๋ฏธ์ง๋ฅผ ์ ๊ฑฐํ ๊ฒ์ ์๊ตฌํ์ต๋๋ค. ์ด๋ AI ์๋์ ์ฐฝ์์์ ๊ถ๋ฆฌ๋ฅผ ์ด๋ป๊ฒ ๋ณดํธํ ๊ฒ์ธ๊ฐ์ ๋ํ ์ค์ํ ์ง๋ฌธ์ ์ ๊ธฐํ์ต๋๋ค.
์ด ์์ก์ ํต์ฌ ์์ ์ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ต๋๋ค:
2019๋ EU๋ ๋์งํธ ๋จ์ผ ์์ฅ ์ ์๊ถ ์ง์นจ(DSM Directive)์ ์ฑํํ๊ณ , ์ด๋ 2021๋ 6์ 7์ผ๋ถํฐ EU ํ์๊ตญ๋ค์์ ์ํ๋์์ต๋๋ค. ์ด ์ง์นจ์ ํ ์คํธ ๋ฐ ๋ฐ์ดํฐ ๋ง์ด๋์ ๋ํ ๋ ๊ฐ์ง ์์ธ ๊ท์ ์ ํฌํจํ๊ณ ์์์ต๋๋ค:
๋ ์ผ์ ์ด ์ง์นจ์ ๊ตญ๋ด๋ฒ์ ๋ฐ์ํ์ฌ ์ ์๊ถ๋ฒ์ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ด ๊ฐ์ ํ์ต๋๋ค:
2024๋ 9์ 27์ผ, ํจ๋ถ๋ฅดํฌ ์ง๋ฐฉ๋ฒ์์ LAION์ ํ์๊ฐ ์ ์๊ถ ์นจํด์ ํด๋นํ์ง ์๋๋ค๊ณ ํ๊ฒฐํ์ต๋๋ค. ์ฃผ์ ํ๊ฒฐ ๋ด์ฉ์ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ต๋๋ค:
์ด ํ๊ฒฐ์ ๋ํด ํฌ๋ค์์ผ๋ ํญ์ํ ์ ์์ผ๋ฉฐ, ์ฌ์์ ์ค์์ฑ์ ๊ณ ๋ คํ ๋ ์๊ธ ๋ฒ์์ด๋ ์ ๋ฝ์ฌ๋ฒ์ฌํ์(CJEU)๊น์ง ๊ฐ ๊ฐ๋ฅ์ฑ๋ ์์ต๋๋ค. ๋ํ ์ด ํ๊ฒฐ์ ๋ค๋ฅธ EU ํ์๊ตญ๋ค์ ์ ์ฌ ์ฌ๊ฑด์๋ ์ํฅ์ ๋ฏธ์น ๊ฒ์ผ๋ก ๋ณด์ ๋๋ค.
์ด ์ฌ๊ฑด์ AI ์๋์ ์ ์๊ถ ๋ณดํธ์ ๊ธฐ์ ํ์ ์ฌ์ด์ ๊ท ํ์ ์ด๋ป๊ฒ ๋ง์ถ ๊ฒ์ธ๊ฐ์ ๋ํ ์ค์ํ ๋ฒ์ , ์ค๋ฆฌ์ ์ง๋ฌธ์ ์ ๊ธฐํ๊ณ ์์ต๋๋ค. ์์ผ๋ก ์ด ๋ถ์ผ์ ๋ํ ๋ ๋ง์ ๋ ผ์์ ๋ฒ์ ํ๋จ์ด ์ด์ด์ง ๊ฒ์ผ๋ก ์์๋ฉ๋๋ค.
์ด๋ฒ ํ๊ฒฐ์ ๋ ์ผ์ ์ฌ๋ก์ด์ง๋ง, ๊ตญ๋ด AI ๊ธฐ์ ๋ค์๊ฒ๋ ์ค์ํ ์์ฌ์ ์ ์ ๊ณตํฉ๋๋ค:
์ด ์ฌ๊ฑด์ AI ์๋์ ์ ์๊ถ ๋ณดํธ์ ๊ธฐ์ ํ์ ์ฌ์ด์ ๊ท ํ์ ์ด๋ป๊ฒ ๋ง์ถ ๊ฒ์ธ๊ฐ์ ๋ํ ์ค์ํ ๋ฒ์ , ์ค๋ฆฌ์ ์ง๋ฌธ์ ์ ๊ธฐํ๊ณ ์์ต๋๋ค. ๊ตญ๋ด AI ๊ธฐ์ ๋ค๋ ์ด๋ฌํ ๊ธ๋ก๋ฒ ํธ๋ ๋๋ฅผ ์ฃผ์ํ๋ฉฐ, ์ฑ ์ ์๋ AI ๊ฐ๋ฐ์ ์ํ ๋ ธ๋ ฅ์ ์ง์ํด์ผ ํ ๊ฒ์ ๋๋ค.
์คํ์์ค ์ํํธ์จ์ด์ ์ฌ์ฉ์ด ๋๋ฆฌ ํผ์ง๋ฉด์, ์ด์ ๊ด๋ จ๋ ๋ฒ์ ๋ฌธ์ ๋ค๋ ์ ์ ๋ ๋ณต์กํด์ง๊ณ ์์ต๋๋ค. ํนํ GPL(GNU General Public License)๊ณผ ๊ฐ์ copyleft ๋ผ์ด์ ์ค๋ฅผ ์ฌ์ฉํ๋ ์คํ์์ค ํ๋ก์ ํธ๋ฅผ ๊ธฐ๋ฐ์ผ๋ก ํ 2์ฐจ์ ์ ์๋ฌผ์ ์ ์๊ถ ๋ฌธ์ ๋ ๋ง์ ๊ธฐ์ ๋ค์๊ฒ ๊ณจ์น ์ํ ์ฃผ์ ์ ๋๋ค. ์ต๊ทผ ์ค๊ตญ์์ ์์๋ ํ ์ํํธ์จ์ด ์ ์๊ถ ์นจํด ์์ก์ ์ด๋ฌํ ๋ฌธ์ ์ ๋ํ ์ค์ํ ์์ฌ์ ์ ์ ๊ณตํฉ๋๋ค.
2009๋ , ์์ง์ ‘OfficeTen’์ด๋ผ๋ ์ตํฉ ํต์ ์ค๋งํธ ๊ฒ์ดํธ์จ์ด ์ ํ์ ๊ฐ๋ฐํ์ต๋๋ค.
OfficeTen SDG 1800 by Wangjing - http://www.cncr-it.com/product_detail.php?sid=26&cid=133&id=388
์ด ์ ํ์ ๋ด์ฅ๋ ‘OfficeTen1800’ ์ํํธ์จ์ด๋ ์คํ์์ค ํ๋ ์์ํฌ์ธ ‘OpenWRT’๋ฅผ ๊ธฐ๋ฐ์ผ๋ก ๊ฐ๋ฐ๋์์ผ๋ฉฐ, 2013๋ ๊ตญ๊ฐํ๊ถ๊ตญ์์ ์ ์๊ถ ๋ฑ๋ก ์ฆ์๋ฅผ ์ทจ๋ํ์ต๋๋ค.
์ด ์ํํธ์จ์ด๋ ๋ ๊ฐ์ง ๊ตฌ์ฑ ์์๋ก ์ด๋ฃจ์ด์ ธ ์์์ต๋๋ค: OpenWRT๋ฅผ ๊ธฐ๋ฐ์ผ๋ก ํ ๊ธฐ๋ณธ ์์คํ ์ํํธ์จ์ด์ ์์ ๊ณ์ธต ๊ธฐ๋ฅ ์ํํธ์จ์ด์ ๋๋ค. ์์ง์ ํ์๊ฐ OpenWRT ์์คํ ๊ณผ๋ “๋ ๋ฆฝ์ ์ด๊ณ ๋ณ๊ฐ์ ํ๋ก๊ทธ๋จ"์ด๋ผ๊ณ ์ฃผ์ฅํ์ต๋๋ค.
2015๋ , ์์ง์ ๊ฒฝ์์ฌ์ธ ์ด๋ฐฉ์ ์ ํ์ด ์์ฌ์ ์ ์๊ถ์ ์นจํดํ๋ค๊ณ ์์ฌํ์ฌ ์กฐ์ฌ๋ฅผ ์์ํ์ต๋๋ค. ์กฐ์ฌ ๊ฒฐ๊ณผ, ์์ง์ ์ ์ง์๋ค์ด ‘OfficeTen1800’์ ์์ค์ฝ๋๋ฅผ ์น์์ค์ ์ ๊ณตํ์ฌ ๋งค์ฐ ์ ์ฌํ ์ํํธ์จ์ด๋ฅผ ๊ฐ๋ฐํ๋๋ก ๋์๊ณ , ์ด ์ํํธ์จ์ด๊ฐ ์ด๋ฐฉ์ ์ ํ์ ์ฌ์ฉ๋ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ฐํ์ก์ต๋๋ค.
๊ฐ์ ๊ฒฐ๊ณผ, ์์ง์ ‘OfficeTen1800’๊ณผ ์ด๋ฐฉ ์ ํ์ ์ฌ์ฉ๋ ์ํํธ์จ์ด ๊ฐ์ ๋น์คํ์์ค ์ฝ๋ ๋์ผ ๋น์จ์ด 90.2%์ ๋ฌํ๊ณ , ์ด๋ฐฉ์ ์ ํ์์ ์์ง์ ํน์ ๋งํฌ๊ฐ ๋ฐ๊ฒฌ๋์์ต๋๋ค.
2018๋ 7์, ์์ง์ ์ด๋ฐฉ๊ณผ ์น์์ค๋ฅผ ์๋๋ก ์ํํธ์จ์ด ์ ์๊ถ ์นจํด ์์ก์ ์ ๊ธฐํ์ต๋๋ค. ์์ง์ ์นจํด ์ค์ง์ 300๋ง ์์์ ์ํด๋ฐฐ์์ ์๊ตฌํ์ต๋๋ค.
์ด๋ฐฉ๊ณผ ์น์์ค๋ ์นจํด ์ฌ์ค์ ๋ถ์ธํ๋ฉฐ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ด ์ฃผ์ฅํ์ต๋๋ค:
์ค์ ์ฐ ์ค๊ธ๋ฒ์์ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ด ํ๋จํ์ต๋๋ค:
์ด์ ๋ฐ๋ผ ๋ฒ์์ ์ด๋ฐฉ๊ณผ ์น์์ค์ ์นจํด ํ์๋ฅผ ์ธ์ ํ๊ณ , ์นจํด ์ค์ง์ 50๋ง ์์(์ฝ 70,961 ๋ฌ๋ฌ, ์ฝ10์ต)์ ์ํด๋ฐฐ์์ ๋ช ๋ นํ์ต๋๋ค.
์ด๋ฐฉ๊ณผ ์น์์ค๊ฐ ํญ์ํ์ผ๋, ์ต๊ณ ์ธ๋ฏผ๋ฒ์์ ์์ฌ ํ๊ฒฐ์ ์ ์งํ์ต๋๋ค. ์ต๊ณ ์ธ๋ฏผ๋ฒ์์ ์ฃผ์ ํ๋จ ๋ด์ฉ์ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ต๋๋ค:
์ด ํ๊ฒฐ์ ์คํ์์ค ์ํํธ์จ์ด๋ฅผ ๊ธฐ๋ฐ์ผ๋ก ํ 2์ฐจ์ ์ ์๋ฌผ์ ์ ์๊ถ ๋ณดํธ์ ๋ํด ์ค์ํ ์์ฌ์ ์ ์ ๊ณตํฉ๋๋ค.
์นผ์ค๋ฃจ์ย ๊ณ ๋ฑ๋ฒ์์ WordPressย ํ ๋ง ์ฌ๊ฑด(2020๋ 11์ 13์ผ ํ๊ฒฐ, ์ฐธ์กฐ๋ฒํธ 6 U 60/20)์์๋ GPLv2๊ฐ ๋ฐฉ์ด ๋ ผ๋ฆฌ๋ก ์ฃผ์ฅ๋์์ต๋๋ค. ์ด ์ฌ๊ฑด์์ ๋ฒ์์ย ๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ ์ค์ํ ํ๋จ์ ๋ด๋ ธ์ต๋๋ค:
์ด๋ฌํ ํ๋จ์ ์ค๊ตญ ์ต๊ณ ์ธ๋ฏผ๋ฒ์์ ํ๊ฒฐ๊ณผย ๋งฅ์ ๊ฐ์ด ํ๋ฉฐ, GPLย ๋ผ์ด์ ์ค์ 2์ฐจ์ ์ ์๋ฌผ์ย ๊ถ๋ฆฌ์ ๋ํ ๊ตญ์ ์ ์ธ ๋ฒ์ ํด์์ ํ๋ฆ์ ๋ณด์ฌ์ค๋๋ค.
์ด ํ๊ฒฐ์ ๊ธฐ์ ์ ์คํ์์ค ๊ด๋ฆฌ์๋ค์๊ฒ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ ์ค์ํ ์์ฌ์ ์ ์ ๊ณตํฉ๋๋ค:
์ด๋ฒ ์ค๊ตญ ๋ฒ์์ ํ๊ฒฐ๊ณผ ๋ ์ผ ๋ฒ์์ ์ ์ฌ ํ๊ฒฐ์ “GPL ๊ธฐ๋ฐ ์ํํธ์จ์ด ์ ํ์ ์ด์ฐจํผ ์์ค ๊ณต๊ฐ ์๋ฌด๊ฐ ์์ผ๋ ๋ฐฐ๊ปด๋ ๋๋ ๊ฒ ์๋๊ฐ์?“๋ผ๋ ์คํด๋ฅผ ๋ช ํํ ํด์ํ์ต๋๋ค. GPL ๋ผ์ด์ ์ค๋ฅผ ์ฌ์ฉํ๋ ์คํ์์ค ์ํํธ์จ์ด๋ฅผ ๊ธฐ๋ฐ์ผ๋ก ํ 2์ฐจ์ ์ ์๋ฌผ์ด๋ผ๋, ๊ฐ๋ฐ์์ ๋ ์ฐฝ์ ์ธ ๊ธฐ์ฌ๊ฐ ์๋ค๋ฉด ์ ์๊ถ ๋ณดํธ์ ๋์์ด ๋ ์ ์์ต๋๋ค.
์ด๋ ์คํ์์ค ์ํํธ์จ์ด๋ฅผ ํ์ฉํ ํ์ ์ ์ฅ๋ คํ๋ฉด์๋, ๋ฌด๋ถ๋ณํ ๋ณต์ ์ ์ ์๊ถ ์นจํด๋ฅผ ๋ฐฉ์งํ๋ ๊ท ํ ์กํ ์ ๊ทผ๋ฒ์ด๋ผ๊ณ ๋ณผ ์ ์์ต๋๋ค. ๊ธฐ์ ๋ค์ ์ด๋ฌํ ๋ฒ์ ํด์์ ์ฐธ๊ณ ํ์ฌ ์คํ์์ค ์ ์ฑ ์ ์๋ฆฝํ๊ณ , ๋ผ์ด์ ์ค ์ค์์ ๋ ์ฐฝ์ ๊ฐ๋ฐ ์ฌ์ด์ ๊ท ํ์ ์ก์๋๊ฐ์ผ ํ ๊ฒ์ ๋๋ค.
์คํ์์ค ์ํํธ์จ์ด์ ์ฌ์ฉ์ด ๋์ฑ ๋ณดํธํ๋๋ ํ์ฌ, ์ด๋ฌํ ๋ฒ์ ํ๋จ์ ์์ผ๋ก ๋ ๋ง์ ๊ตญ๊ฐ์์ ์ฐธ๊ณ ๋ ๊ฒ์ผ๋ก ์์๋ฉ๋๋ค. ๋ฐ๋ผ์ ๊ธฐ์ ์ ์คํ์์ค ๊ด๋ฆฌ์๋ค์ ์ด๋ฌํ ๋ฒ์ ๋ํฅ์ ์ง์์ ์ผ๋ก ๋ชจ๋ํฐ๋งํ๊ณ , ์์ฌ์ ์คํ์์ค ์ ์ฑ ์ ๋ฐ์ํด ๋๊ฐ์ผ ํ ๊ฒ์ ๋๋ค.
๋ง์ง๋ง์ผ๋ก, ์ด๋ฒ ํ๊ฒฐ์ ์คํ์์ค ์ปค๋ฎค๋ํฐ์ ์์ ์ ์ด์ฉ์ ๋ชจ๋์๊ฒ ์ค์ํ ๋ฉ์์ง๋ฅผ ์ ๋ฌํฉ๋๋ค. ์คํ์์ค ์ ์ ์ ์กด์คํ๋ฉด์๋ ๊ฐ๋ฐ์์ ๋ ธ๋ ฅ๊ณผ ์ฐฝ์์ฑ์ ์ธ์ ํ๋ ๊ฒ, ๊ทธ๋ฆฌ๊ณ ๋ผ์ด์ ์ค๋ฅผ ์ค์ํ๋ฉด์๋ ํ์ ์ ์ถ๊ตฌํ๋ ๊ฒ์ด ๊ฑด๊ฐํ ์ํํธ์จ์ด ์ํ๊ณ๋ฅผ ๋ง๋๋ ๊ธธ์์ ๋ค์ ํ ๋ฒ ์๊ธฐ์์ผ ์ค๋๋ค.
์ด ๊ธ์ Perplexity (https://www.perplexity.ai/)์ ํจ๊ป ์์ฑํ์์ต๋๋ค.
SKT๊ณ ๊ฐ์ Perplexicy Pro๋ฅผ 1๋ ๊ฐ ๋ฌด๋ฃ๋ก ์ด์ฉํ ์ ์์ต๋๋ค.: https://perplexity.sktadotevent.com/
Elasticsearch๋ ์คํ์์ค ํ๋ก์ ํธ๋ก ์์ํ์ผ๋ฉฐ, ๊ทธ๋์ ์ฌ๋ฌ ๋ฒ์ ๋ผ์ด์ ์ค ์ ์ฑ ๋ณ๊ฒฝ์ ๊ฒช์์ต๋๋ค. ์ฒ์์๋ Apache 2.0 ๋ผ์ด์ ์ค ํ์ ๋ฐฐํฌ๋์์ง๋ง, 2021๋ Elastic์ Elastic License 2.0๊ณผ Server Side Public License๋ก ๋ผ์ด์ ์ค๋ฅผ ๋ณ๊ฒฝํ์ต๋๋ค. ์ดํ 2024๋ 8์ 30์ผ์๋ ๋ค์ AGPL-3.0์ ์ถ๊ฐํ๋ ๋ฐํ(Elasticsearch is Open Source, Again)๋ฅผ ํ๋ฉด์ ์ฃผ๋ชฉ์ ๋ฐ๊ณ ์์ต๋๋ค.
์ด๋ฌํ ๋ณํ๋ ์คํ์์ค ์ปค๋ฎค๋ํฐ๋ฟ๋ง ์๋๋ผ ์ด๋ฅผ ์ฌ์ฉํ๋ ๊ธฐ์ ๋ค์๋ ํฐ ์ํฅ์ ๋ฏธ์น๊ณ ์์ต๋๋ค. ์ด๋ฒ ๊ธ์์๋ Elasticsearch๊ฐ ์ ๋ค์ ๋ผ์ด์ ์ค ์ ์ฑ ์ ๋ณ๊ฒฝํ๋์ง, ๊ทธ๋ฆฌ๊ณ ์ด๋ฅผ ์ฌ์ฉํ๋ ๊ธฐ์ ๋ค์ด ์ด๋ป๊ฒ ๋์ํด์ผ ํ๋์ง ์ดํด๋ณด๊ฒ ์ต๋๋ค.
Elasticsearch๋ ์ฒ์์ Apache 2.0 ๋ผ์ด์ ์ค๋ฅผ ์ฌ์ฉํ์ผ๋, 2021๋ 1์ Elastic์ Elastic License 2.0๊ณผ SSPL๋ก ์ ํํ์ต๋๋ค. Elastic์ด ์ด๋ฌํ ๋ณํ๋ฅผ ์ ํํ ์ด์ ๋ ํด๋ผ์ฐ๋ ์ ๊ณต์, ํนํ AWS์์ ๊ฒฝ์ ๋๋ฌธ์ ๋๋ค. AWS๋ Elasticsearch๋ฅผ ๊ธฐ๋ฐ์ผ๋ก ํ ์์ฒด ์๋น์ค๋ฅผ ์ ๊ณตํ๋ฉด์๋, ์ด์ ๋ํ ๊ธฐ์ฌ๋ ๋น์ฉ ์ง๋ถ ์์ด ์์ต์ ์ฐฝ์ถํ๊ธฐ ๋๋ฌธ์ Elastic์ ์ด๋ฅผ ๊ฒฌ์ ํ๊ณ ์ ๋ผ์ด์ ์ค๋ฅผ ๋ณ๊ฒฝํ์ต๋๋ค.
Elastic License 2.0์ ์์ค ์ฝ๋๋ฅผ ๊ณต๊ฐํ์ง๋ง ์์ ์ ์ธ ํด๋ผ์ฐ๋ ์๋น์ค์์์ ์ฌ์ฉ์ ์ ํํ๋ ๋ผ์ด์ ์ค๋ก, Elastic์ ๊ธฐ์ ์ ์์ฐ์ ๋ณดํธํ๋ ์๋จ์ผ๋ก ํ์ฉ๋์์ต๋๋ค. AWS๋ ์ด์ ๋์ํด OpenSearch ํ๋ก์ ํธ๋ฅผ ์์ํ๋ฉฐ Apache 2.0 ๋ผ์ด์ ์ค๋ฅผ ๊ณ์ ์ ์งํ์ต๋๋ค.
์ด์ ๋ํด์๋ ์ด์ ๋ธ๋ก๊ทธ, “Elastic License 2.0 ๊ทธ๋ฆฌ๊ณ ์งํํ๋ ์คํ์์ค ๋ผ์ด์ ์ค“์์ ์์ธํ ๋ค๋ฃฌ ๋ฐ ์์ต๋๋ค.
๊ทธ๋ฌ๋ Elastic License 2.0์ **Open Source Initiative (OSI)**์์ ์ธ์ ํ๋ ์คํ์์ค ๋ผ์ด์ ์ค๊ฐ ์๋์์ต๋๋ค. ์ด๋ ์คํ์์ค ์ปค๋ฎค๋ํฐ์์ ๋ ผ๋์ ๋ถ๋ฌ์ผ์ผ์ผ์ต๋๋ค. Elastic์ ๊ฒฐ์ ์ ์คํ์์ค์ ์์ ๋ก์ด ์ฌ์ฉ๊ณผ ์์ ์ ์ด์ต ์ฌ์ด์์ ๊ฐ๋ฑ์ ๋ถ๋ฌ์ผ์ผ์ผฐ๊ณ , ๊ธฐ์ ๋ค์ด ์คํ์์ค๋ฅผ ๋์ ํ ๋ ๋ผ์ด์ ์ค ๋ฌธ์ ์ ๋ํ ๊ฒฝ๊ฐ์ฌ์ ๋์ด๋ ๊ณ๊ธฐ๊ฐ ๋์์ต๋๋ค.
2024๋ 8์, Elastic์ GNU Affero General Public License v3 (AGPL-3.0)๋ฅผ Elasticsearch์ Kibana์ ๋ฌด๋ฃ ๋ถ๋ถ์ ๋ํ ๋ผ์ด์ ์ค ์ต์ ์ผ๋ก ์ถ๊ฐํ๋ค๊ณ ๋ฐํํ์ต๋๋ค. AGPL-3.0์ ๋คํธ์ํฌ๋ฅผ ํตํ ์ํํธ์จ์ด ์ฌ์ฉ์ ๋ํด์๋ ์์ค ์ฝ๋๋ฅผ ๊ณต๊ฐํด์ผ ํ๋ค๋ ์ ์์ ๊ธฐ์กด GPL ๋ผ์ด์ ์ค์ ์ฐจ๋ณํ๋ฉ๋๋ค.
AGPL-3.0์ ์ฃผ์ ํน์ง์ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ต๋๋ค:
AGPL-3.0์ ๋ํ ์์ธํ ๊ฐ์ด๋๋ ์ฌ๊ธฐ์์ ์ฐธ๊ณ ํ์ค ์ ์์ต๋๋ค.: AGPL-3.0 ๊ฐ์ด๋
Elastic์ด AGPL-3.0์ ์ ํํ ์ด์ ๋ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ต๋๋ค:
Elastic์ ์ด ๊ฒฐ์ ์ ์ปค๋ฎค๋ํฐ์์ ๊ด๊ณ ํ๋ณต์ ์๋ํ๋ ๋์์, ์ฌ์ ํ ์์ ์ ์ฌ์ฉ์ ํต์ ํ๋ ค๋ ์ ๋ต์ ์ ํ์ผ๋ก ๋ณผ ์ ์์ต๋๋ค.
๊ทธ๋ฌ๋ ์ผ๋ถ ์ ๋ฌธ๊ฐ๋ค์ ์ด๋ฌํ ๋ณํ๊ฐ ์ปค๋ฎค๋ํฐ์ ์ ๋ขฐ๋ฅผ ๋น ๋ฅด๊ฒ ํ๋ณตํ ์ ์์์ง์ ๋ํด ์๋ฌธ์ ์ ๊ธฐํ๊ณ ์์ต๋๋ค. ๋ํ, OpenSearch์ ์ฑ๊ณต์ด Elastic์ ์ด๋ฒ ๊ฒฐ์ ์ ์ํฅ์ ๋ฏธ์ณค์ ์ ์๋ค๋ ๋ถ์๋ ์์ต๋๋ค.
์ด๋ฌํ ๋ผ์ด์ ์ค ๋ณ๊ฒฝ์ ์คํ์์ค๋ฅผ ์ฌ์ฉํ๋ ๊ธฐ์ ๋ค์๊ฒ ์ค์ํ ์์ฌ์ ์ ์ ๊ณตํฉ๋๋ค. ๊ธฐ์ ๋ค์ ์คํ์์ค ์ํํธ์จ์ด์ ๋ผ์ด์ ์ค ๋ณ๊ฒฝ ๊ฐ๋ฅ์ฑ์ ํญ์ ์ผ๋์ ๋๊ณ , ์ด์ ๋ํ ๋์ ์ ๋ต์ ์๋ฆฝํด์ผ ํ ํ์์ฑ์ด ์์ต๋๋ค.
์คํ์์ค ๋ผ์ด์ ์ค์ ์ฆ์ ๋ณ๊ฒฝ์ ๊ธฐ์ ์๊ฒ ์๋ก์ด ๋ฒ์ ๋ฆฌ์คํฌ๋ฅผ ์๊ฒจ์ค ์ ์์ต๋๋ค. ์ด๋ฅผ ์๋ฐฉํ๊ธฐ ์ํด์๋ ์ง์์ ์ธ ๋ชจ๋ํฐ๋ง์ด ํ์ํ๋ฉฐ, ์ด๋ฅผ ์ํ ์ ๋ด ํ ๊ตฌ์ฑ ๋ฐ ๊ด๋ฆฌ ์์คํ ๋์ ์ด ์ค์ํฉ๋๋ค. ์คํ์์ค ๊ฐ๋ฒ๋์ค๋ฅผ ํตํด ๊ธฐ์ ์ ๋ฐ์์ ์คํ์์ค ๋ผ์ด์ ์ค๋ฅผ ์ค์ํ๋๋ก ์ฒด๊ณ์ ์ธ ํ๋ก์ธ์ค๋ฅผ ๊ตฌ์ถํด์ผ ํฉ๋๋ค.
๊ธฐ์ ๋ด๋ถ์์ ์คํ์์ค๋ฅผ ์ฌ์ฉํ๋ ๊ฐ๋ฐ์๋ค์ด ๋ผ์ด์ ์ค ๋ณ๊ฒฝ ์ฌํญ์ ์ดํดํ๊ณ ๋์ํ ์ ์๋๋ก ๊ต์ก๊ณผ ๊ฐ์ด๋๋ผ์ธ์ ๋ง๋ จํด์ผ ํฉ๋๋ค. ์ด๋ฅผ ํตํด ๋ผ์ด์ ์ค ์๋ฐ์ผ๋ก ์ธํ ๋ฒ์ ๋ถ์์ ์ค์ผ ์ ์์ต๋๋ค.
ํด๋ผ์ฐ๋ ์๋น์ค๋ฅผ ์ด์ํ๋ ๊ธฐ์ ๋ค์ AGPL-3.0์ ๋ํ ๋ฒ์ ์๋ฌด๋ฅผ ๋ช ํํ ์ดํดํ๊ณ , ์์ค ์ฝ๋ ๊ณต๊ฐ ์์ฒญ์ ๋๋นํ ์ ์๋ ์ฒด๊ณ๋ฅผ ๋ง๋ จํด์ผ ํฉ๋๋ค. ์ด๋ฌํ ๋์ ์ ๋ต์๋ ๋ด๋ถ ๊ฒํ ๊ณผ์ ๊ฐํ์ ๋์ฒด ๋ผ์ด์ ์ค ๊ณ ๋ ค๊ฐ ํฌํจ๋ ์ ์์ต๋๋ค.
์ฐธ๊ณ ๋ก, AGPL-3.0์ ์คํ์์ค๋ฅผ ์ฌ๋ฐฐํฌํ๊ฑฐ๋ ์ธ๋ถ๋ก ์๋น์คํ์ง ์๊ณ ๋ด๋ถ์์๋ง ์ฌ์ฉํ ๊ฒฝ์ฐ ์์ค ๊ณต๊ฐ ๋ฑ์ ์๊ตฌ์ฌํญ์ ๋ถ๊ณผํ์ง ์์ต๋๋ค. ๋ฐ๋ผ์, ์ฌ๋ด ์ฉ๋๋ก๋ง ์ฌ์ฉํ ๊ฒฝ์ฐ, ์์ค ์ฝ๋ ๊ณต๊ฐ ๋ฑ์ ์๋ฌด ์ค์ ์์ด ์์ ๋กญ๊ฒ ์ฌ์ฉ ๊ฐ๋ฅํฉ๋๋ค. ๋จ, ๊ธฐ์ ๋ด AGPL-3.0 ์คํ์์ค์ ์ฌ์ฉ ๋ฒ์์ ๊ทธ์ ๋ํ ์๋ฌด์ ๋ํ ๋ช ํํ ํ๋จ์ ์ฌ๋ด ๋ฒ๋ฌดํ๊ณผ ๋ ผ์ํ์๊ธฐ ๋ฐ๋๋๋ค.
Elasticsearch๊ฐ ๋ค์ AGPL-3.0์ผ๋ก ๋์๊ฐ๋ ๊ฒฐ์ ์ ์คํ์์ค ์ํ๊ณ ๋ด์์ ํฐ ์๋ฏธ๋ฅผ ์ง๋๋๋ค. ์ด๋ ์์ ์ ์ด์ต๊ณผ ์คํ์์ค ์ ์ ๊ฐ์ ๊ท ํ์ ์ฐพ์ผ๋ ค๋ Elastic์ ๋ ธ๋ ฅ์ผ ๋ฟ๋ง ์๋๋ผ, ์คํ์์ค๋ฅผ ์ฌ์ฉํ๋ ๋ชจ๋ ๊ธฐ์ ์๊ฒ๋ ์ค์ํ ์์ฌ์ ์ ์ ๊ณตํฉ๋๋ค.
๊ธฐ์ ์ ์คํ์์ค ๋ผ์ด์ ์ค์ ๋ณํ์ ์ ๊ทน์ ์ผ๋ก ๋์ํด์ผ ํ๋ฉฐ, ์ด๋ฅผ ํตํด ๋ฒ์ ๋ฆฌ์คํฌ๋ฅผ ์ค์ด๊ณ , ๊ธฐ์ ์ ๊ธฐํ๋ฅผ ๊ทน๋ํํ ์ ์๋ ์ ๋ต์ ๋ง๋ จํด์ผ ํฉ๋๋ค. AGPL-3.0๊ณผ ๊ฐ์ ๊ฐ๋ ฅํ ์นดํผ๋ ํํธ ๋ผ์ด์ ์ค๋ ํด๋ผ์ฐ๋ ์๋์์ ๋์ฑ ์ฃผ๋ชฉ๋ฐ์ ๊ฒ์ด๋ฉฐ, ๊ธฐ์ ์ ์ด์ ๋ง์ถฐ ๋ด๋ถ ์์คํ ์ ๊ฐํํ๊ณ , ์คํ์์ค ๊ด๋ฆฌ ์ฒด๊ณ๋ฅผ ๋ฐ์ ์์ผ์ผ ํ ๊ฒ์ ๋๋ค.
์คํ์์ค ๋ผ์ด์ ์ค์ ๋ณํ๋ ํผํ ์ ์๋ ํ์ค์ด์ง๋ง, ์ด๋ฅผ ๊ธฐํ๋ก ์ผ์ ์ ์ ํ ๋์ํ๋ ๊ธฐ์ ์ ๊ฒฝ์ ์ฐ์๋ฅผ ํ๋ณดํ ์ ์์ต๋๋ค. ์ฒด๊ณ์ ์ธ ์คํ์์ค ๊ด๋ฆฌ ์ ๋ต์ ํตํด ๋ฒ์ ๋ฆฌ์คํฌ๋ฅผ ์ต์ํํ๊ณ ๊ธฐ์ ์ ์ด์ ์ ๊ทน๋ํํจ์ผ๋ก์จ, ๊ธฐ์ ์ ์คํ์์ค ์ํ๊ณ ๋ด์์ ์ง์ ๊ฐ๋ฅํ ์ฑ์ฅ์ ์ด๋ฃฐ ์ ์์ ๊ฒ์ ๋๋ค.
์ด ๊ธ์ Perplexity(https://www.perplexity.ai/)์ ํจ๊ป ์์ฑํ์์ต๋๋ค.
SKT๊ณ ๊ฐ์ Perplexicy Pro๋ฅผ 1๋ ๊ฐ ๋ฌด๋ฃ๋ก ์ด์ฉํ ์ ์์ต๋๋ค.: https://perplexity.sktadotevent.com/
SPDX(Software Package Data Exchange)๋ ์ํํธ์จ์ด ๊ตฌ์ฑ ์์, ๋ผ์ด์ ์ค, ์ ์๊ถ ๋ฐ ๋ณด์ ์ ๋ณด๋ฅผ ํ์คํ๋ ๋ฐฉ์์ผ๋ก ์ ๋ฌํ๊ธฐ ์ํ ์คํ ํ์ค์ ๋๋ค. SPDX 3.0์ ์ด ํ์ค์ ์ต์ ๋ฒ์ ์ผ๋ก, 2024๋ 4์์ ์ถ์๋์์ผ๋ฉฐ ์ํํธ์จ์ด ๊ณต๊ธ๋ง์ ํฌ๋ช ์ฑ๊ณผ ๋ณด์์ ํฌ๊ฒ ํฅ์์ํค๋ ์ค์ํ ์ ๋ฐ์ดํธ์ ๋๋ค[2].
SPDX๋ Linux Foundation์ ํ๋ก์ ํธ๋ก, ์ํํธ์จ์ด ํจํค์ง์ ๊ด๋ จ๋ ์ค์ ์ ๋ณด๋ฅผ ๊ณต์ ํ๊ธฐ ์ํ ํ์ค ํ์์ ์ ๊ณตํฉ๋๋ค. ์ฃผ์ ๋ชฉ์ ์ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ต๋๋ค:
SPDX 3.0์ ์ด์ ๋ฒ์ ์ ๋นํด ํฐ ๋ณํ๋ฅผ ๊ฐ์ ธ์์ต๋๋ค:
SPDX 3.0์ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ ์ด์ ๋ก ๊ธฐ์ ์ ์คํ์์ค ๊ด๋ฆฌ์ ์ค์ํฉ๋๋ค:
SPDX 3.0์ ์ํํธ์จ์ด ๊ฐ๋ฐ ๋ฐ ๋ฐฐํฌ ๊ณผ์ ์์ ํฌ๋ช ์ฑ, ๋ณด์, ์ปดํ๋ผ์ด์ธ์ค๋ฅผ ํฌ๊ฒ ํฅ์์ํค๋ ๊ฐ๋ ฅํ ๋๊ตฌ์ ๋๋ค. ๊ธฐ์ ์ ์คํ์์ค ๊ด๋ฆฌ์๋ ์ด ํ์ค์ ์ดํดํ๊ณ ์ ์ฉํจ์ผ๋ก์จ, ์กฐ์ง์ ์ํํธ์จ์ด ๊ด๋ฆฌ ํ๋ก์ธ์ค๋ฅผ ํ๋ํํ๊ณ ๋ฆฌ์คํฌ๋ฅผ ์ค์ผ ์ ์์ต๋๋ค.
Citations:
[1] https://fossa.com/blog/understanding-using-spdx-license-identifiers-license-expressions/
[2] https://www.linuxfoundation.org/press/spdx-3-revolutionizes-software-management-in-systems-with-enhanced-functionality-and-streamlined-use-cases
[3] https://fossa.com/learn/spdx
[4] https://fossa.com/blog/sbom-examples-explained/
[5] https://ossna2023.sched.com
[6] https://ossna2023.sched.com/list/descriptions/
[7] https://fossa.com/blog/spdx-3-0/
SPDX 3.0์ ์ํํธ์จ์ด ํจํค์ง ๋ฐ์ดํฐ ๊ตํ์ ์ต์ ๋ฒ์ ์ผ๋ก, ์ด์ ๋ฒ์ ์ ๋นํด ํฌ๊ฒ ๊ฐ์ ๋ ๊ธฐ๋ฅ์ ์ ๊ณตํฉ๋๋ค. ์ฃผ์ ํต์ฌ ๊ธฐ๋ฅ์ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ต๋๋ค:
SPDX 3.0์ ๋ชจ๋ํ๋ ๊ตฌ์กฐ๋ฅผ ๋์ ํ์ฌ ์ ์ฐ์ฑ๊ณผ ํ์ฅ์ฑ์ ํฌ๊ฒ ํฅ์์์ผฐ์ต๋๋ค[1][5]. ์ด ๊ตฌ์กฐ๋ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ ์์๋ก ๊ตฌ์ฑ๋ฉ๋๋ค:
์ด๋ฌํ ๋ชจ๋ํ๋ ์ ๊ทผ ๋ฐฉ์์ ์ฌ์ฉ์๊ฐ ํ์ํ ์ ๋ณด๋ง์ ์ ํ์ ์ผ๋ก ์ฌ์ฉํ ์ ์๊ฒ ํ์ฌ, ๋ณต์ก์ฑ์ ์ค์ด๊ณ ํจ์จ์ฑ์ ๋์ ๋๋ค.
SPDX 3.0์ ์ฌ์ฉ์ ์ ์ ํ๋์ ๊ด๊ณ๋ฅผ ์ฝ๊ฒ ์ถ๊ฐํ ์ ์๋๋ก ์ค๊ณ๋์์ต๋๋ค[5]. ์ด๋ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ ์ด์ ์ ์ ๊ณตํฉ๋๋ค:
SPDX 3.0์ 6๊ฐ์ง ์ฃผ์ ํ๋กํ์ ํตํด ๋ค์ํ ์ฌ์ฉ ์ฌ๋ก๋ฅผ ์ง์ํฉ๋๋ค[7]:
์ด๋ฌํ ํ๋กํ๋ค์ ์ํํธ์จ์ด ์์ง๋์ด, ๋ณด์ ์ ๋ฌธ๊ฐ, ๋ฒ๋ฅ ๋ฐ ๊ท์ ์ค์ ์ ๋ฌธ๊ฐ๋ค์ด SPDX๋ฅผ ๋ ์ฝ๊ฒ ์ฌ์ฉํ ์ ์๋๋ก ๋์ต๋๋ค[7].
SPDX 3.0์ ์ํฐํฐ ๊ฐ์ ๊ด๊ณ๋ฅผ ๋ ๋ช ํํ๊ฒ ํํํ ์ ์๋ ํฅ์๋ ๋ฐ์ดํฐ ๋ชจ๋ธ์ ์ ๊ณตํฉ๋๋ค[1]. ์ด๋ฅผ ํตํด:
SPDX 3.0์ ISO/IEC 5962:2021 ํ์ค์ ์ค์ํ๋ฉฐ, ์ด๋ ๊ธ๋ก๋ฒ ์ํํธ์จ์ด ๊ณต๊ธ๋ง ๊ด๋ฆฌ์ ์ค์ํ ์๋ฏธ๋ฅผ ๊ฐ์ต๋๋ค[5][6]. ์ด๋ฅผ ํตํด:
SPDX 3.0์ ์ด๋ฌํ ํต์ฌ ๊ธฐ๋ฅ๋ค์ ์ํํธ์จ์ด ๊ณต๊ธ๋ง์ ํฌ๋ช ์ฑ, ๋ณด์, ๊ทธ๋ฆฌ๊ณ ์ปดํ๋ผ์ด์ธ์ค๋ฅผ ํฌ๊ฒ ๊ฐ์ ํ๋ฉฐ, ํ๋์ ์ธ ์ํํธ์จ์ด ๊ฐ๋ฐ ๋ฐ ๊ด๋ฆฌ ์๊ตฌ์ฌํญ์ ์ถฉ์กฑ์ํค๋ ๋ฐ ์ค์ํ ์ญํ ์ ํฉ๋๋ค.
Citations:
[1] https://scribesecurity.com/ko/blog/spdx-vs-cyclonedx-sbom-formats-compared/
[2] https://github.com/spdx/spdx-3-model/releases
[3] https://olis.or.kr/license/licenseSPDX.do?mapcode=010107
[4] https://ettrends.etri.re.kr/ettrends/203/0905203008/0905203008.html
[5] https://www.linuxfoundation.org/press/spdx-3-revolutionizes-software-management-in-systems-with-enhanced-functionality-and-streamlined-use-cases
[6] https://www.prnewswire.com/news-releases/spdx-3-0-revolutionizes-software-management-in-systems-with-enhanced-functionality-and-streamlined-use-cases-302118321.html
[7] https://www.gttkorea.com/news/articleView.html?idxno=5131
SPDX 3.0์์ ๋์ ๋ ํ๋กํ ๊ฐ๋ ์ ๋ค์ํ ์ฌ์ฉ ์ฌ๋ก์ ๋ง์ถฐ SPDX ๋ฐ์ดํฐ๋ฅผ ๊ตฌ์ฑํ๊ณ ๊ด๋ฆฌํ ์ ์๊ฒ ํด์ฃผ๋ ํต์ฌ ๊ธฐ๋ฅ์ ๋๋ค. ๊ฐ ํ๋กํ์ ํน์ ๋๋ฉ์ธ์ด๋ ์ฌ์ฉ ์ฌ๋ก์ ํ์ํ ์ ๋ณด์ ๊ตฌ์กฐ๋ฅผ ์ ์ํฉ๋๋ค.
์ฝ์ด ํ๋กํ์ ๋ชจ๋ SPDX ๋ฌธ์์ ๊ธฐ๋ณธ์ด ๋๋ ํต์ฌ ์์๋ค์ ์ ์ํฉ๋๋ค.
์ํํธ์จ์ด ํ๋กํ์ ์ํํธ์จ์ด ํจํค์ง์ ๊ด๋ จ๋ ์์ธ ์ ๋ณด๋ฅผ ์ ๊ณตํฉ๋๋ค.
๋ณด์ ํ๋กํ์ ์ํํธ์จ์ด์ ๋ณด์ ๊ด๋ จ ์ ๋ณด๋ฅผ ๋ค๋ฃน๋๋ค.
๋ผ์ด์ ์ค ํ๋กํ์ ์ํํธ์จ์ด ๋ผ์ด์ ์ค ๊ด๋ จ ์ ๋ณด๋ฅผ ์์ธํ ๋ค๋ฃน๋๋ค.
๋น๋ ํ๋กํ์ ์ํํธ์จ์ด ๋น๋ ํ๋ก์ธ์ค์ ๋ํ ์ ๋ณด๋ฅผ ์ ๊ณตํฉ๋๋ค.
AI/ML ํ๋กํ์ ์ธ๊ณต์ง๋ฅ๊ณผ ๋จธ์ ๋ฌ๋ ๋ชจ๋ธ์ ํนํ๋ ์ ๋ณด๋ฅผ ๋ค๋ฃน๋๋ค.
๊ฐ ํ๋กํ์ SPDX 3.0์ ๋ชจ๋ํ๋ ๊ตฌ์กฐ๋ฅผ ๋ฐ์ํ๋ฉฐ, ์ฌ์ฉ์๋ ํ์์ ๋ฐ๋ผ ์ ์ ํ ํ๋กํ์ ์ ํํ์ฌ SPDX ๋ฌธ์๋ฅผ ์์ฑํ ์ ์์ต๋๋ค. ์ด๋ฅผ ํตํด ์ํํธ์จ์ด ๊ณต๊ธ๋ง์ ๋ค์ํ ์ธก๋ฉด์ ํจ๊ณผ์ ์ผ๋ก ๋ฌธ์ํํ๊ณ ๊ด๋ฆฌํ ์ ์์ต๋๋ค.
Citations:
[1] https://spdx.dev/leveraging-profiles-for-license-compliance-insights-from-spdx-mini-summit/
[2] https://spdx.dev/providing-transparency-at-software-developments-core-process-build-time/
[3] https://spdx.github.io/spdx-spec/v2.3/SPDX-license-list/
[4] https://spdx.dev/capturing-software-vulnerability-data-in-spdx-3-0/
[5] https://www.linuxfoundation.org/press/spdx-3-revolutionizes-software-management-in-systems-with-enhanced-functionality-and-streamlined-use-cases
[6] https://spdx.dev/understanding-spdx-profiles/
[7] https://github.com/spdx/spdx-3-model/actions
[8] https://spdx.github.io/spdx-spec/v3.0/model/AI/AI/
SPDX 3.0์ ๋ฐ์ดํฐ ๋ชจ๋ธ์ ์ด์ ๋ฒ์ ์ ๋นํด ๋์ฑ ์ ์ฐํ๊ณ ํ์ฅ ๊ฐ๋ฅํ๋๋ก ์ค๊ณ๋์์ต๋๋ค. ์ด ๋ชจ๋ธ์ ์ํํธ์จ์ด ๊ณต๊ธ๋ง์ ๋ณต์ก์ฑ์ ๋ ์ ๋ฐ์ํ๊ณ , ๋ค์ํ ์ฌ์ฉ ์ฌ๋ก๋ฅผ ์ง์ํฉ๋๋ค.
SPDX 3.0์ ๋ ๊ฐ๋ ฅํ๊ณ ์ ์ฐํ ์๋ณ์ ์ฒด๊ณ๋ฅผ ๋์ ํ์ต๋๋ค:
SPDX 3.0์ ๋ค์ํ ๋ฐ์ดํฐ ํ์ ์ ์ง์ํฉ๋๋ค:
SPDX 3.0 ๋ฐ์ดํฐ ๋ชจ๋ธ์ ๋ค์ํ ํ์์ผ๋ก ์ง๋ ฌํ๋ ์ ์์ต๋๋ค:
์ด๋ฌํ ๋ค์ํ ํ์ ์ง์์ ๋ค๋ฅธ ์์คํ ๊ณผ์ ํตํฉ์ ์ฉ์ดํ๊ฒ ํฉ๋๋ค.
๋ฐ์ดํฐ ๋ชจ๋ธ์ ๋ค์ํ ํ๋กํ์ ์ง์ํ๋๋ก ์ค๊ณ๋์์ต๋๋ค:
๊ฐ ํ๋กํ์ ํน์ ์ฌ์ฉ ์ฌ๋ก์ ํ์ํ ์ถ๊ฐ ํ๋์ ๊ด๊ณ๋ฅผ ์ ์ํฉ๋๋ค.SPDX 3.0์ ๋ฐ์ดํฐ ๋ชจ๋ธ์ ์ํํธ์จ์ด ๊ณต๊ธ๋ง์ ๋ณต์ก์ฑ์ ํฌ๊ด์ ์ผ๋ก ํํํ ์ ์์ผ๋ฉฐ, ๋์์ ํน์ ๋๋ฉ์ธ์ ์๊ตฌ์ฌํญ์ ์ถฉ์กฑ์ํฌ ์ ์๋ ์ ์ฐ์ฑ์ ์ ๊ณตํฉ๋๋ค. ์ด๋ฅผ ํตํด ์กฐ์ง์ ์ํํธ์จ์ด ๊ตฌ์ฑ ์์์ ๋ํ ๋ ์ ํํ๊ณ ์์ธํ ์ ๋ณด๋ฅผ ๊ด๋ฆฌํ๊ณ ๊ณต์ ํ ์ ์๊ฒ ๋์์ต๋๋ค.
SPDX 3.0์ ํจ๊ณผ์ ์ผ๋ก ๊ตฌํํ๊ธฐ ์ํ ์์ธํ ๊ฐ์ด๋๋ฅผ ์ ๊ณตํฉ๋๋ค.
SPDX 3.0์ ์ง์ํ๋ ์ฃผ์ ๋๊ตฌ์ ๋ผ์ด๋ธ๋ฌ๋ฆฌ๋ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ต๋๋ค:
์ด๋ฌํ ๋๊ตฌ๋ค์ ํ์ฉํ์ฌ SPDX 3.0 ๋ฌธ์๋ฅผ ์์ฑ, ํ์ฑ, ๊ฒ์ฆํ ์ ์์ต๋๋ค.
SPDX 3.0์ ๋ค์ํ ํ์ผ ํ์์ ์ง์ํฉ๋๋ค:
JSON-LD
๊ฐ์ฅ ๊ถ์ฅ๋๋ ํ์
์์:
{
"@context": "<https://spdx.org/spdx-3.0-context.jsonld>",
"@type": "SpdxDocument",
"name": "Example SPDX 3.0 Document",
"elements": [
{
"@type": "Package",
"name": "ExamplePackage",
"version": "1.0.0"
}
]
}
YAML
์ฌ๋์ด ์ฝ๊ธฐ ์ฌ์ด ํ์
์์:
---
$schema: <https://spdx.org/spdx-3.0-schema.json>
spdxVersion: SPDX-3.0
name: Example SPDX 3.0 Document
elements:
- type: Package
name: ExamplePackage
version: 1.0.0
RDF
์๋งจํฑ ์น ์ ํ๋ฆฌ์ผ์ด์ ์ ์ ํฉ
์์:
<rdf:RDF xmlns:rdf="<http://www.w3.org/1999/02/22-rdf-syntax-ns#>"
xmlns:spdx="<http://spdx.org/rdf/terms#>">
<spdx:SpdxDocument>
<spdx:name>Example SPDX 3.0 Document</spdx:name>
<spdx:element>
<spdx:Package>
<spdx:name>ExamplePackage</spdx:name>
<spdx:versionInfo>1.0.0</spdx:versionInfo>
</spdx:Package>
</spdx:element>
</spdx:SpdxDocument>
</rdf:RDF>
๊ฐ ํ์์ ํน์ ์ฌ์ฉ ์ฌ๋ก์ ์ ํฉํ๋ฉฐ, ๊ฐ๋ฐ์๋ ํ๋ก์ ํธ ์๊ตฌ์ฌํญ์ ๋ฐ๋ผ ์ ์ ํ ํ์์ ์ ํํ ์ ์์ต๋๋ค.
SPDX 2.x์์ 3.0์ผ๋ก ๋ง์ด๊ทธ๋ ์ด์ ํ๋ ๊ณผ์ ์ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ต๋๋ค:
spdx_tools.spdx3.bump_from_spdx2.spdx_document
๋ชจ๋ ์ฌ์ฉbump_spdx_document()
ํจ์๋ฅผ ํตํด SPDX 2.x ๋ฌธ์๋ฅผ 3.0์ผ๋ก ๋ณํ๋ง์ด๊ทธ๋ ์ด์ ๊ณผ์ ์์๋ SPDX ์ปค๋ฎค๋ํฐ ๋ฆฌ์์ค์ ๋ฌธ์๋ฅผ ์ ๊ทน ํ์ฉํ๊ณ , ํ์ํ ๊ฒฝ์ฐ ์ ๋ฌธ๊ฐ์ ๋์์ ๋ฐ๋ ๊ฒ์ด ์ข์ต๋๋ค.
์ด๋ฌํ ๊ตฌํ ๊ฐ์ด๋๋ฅผ ๋ฐ๋ผ SPDX 3.0์ ํจ๊ณผ์ ์ผ๋ก ๋์ ํ๊ณ ํ์ฉํ ์ ์์ต๋๋ค.
Citations:
[1] https://www.linuxfoundation.org/press/spdx-3-revolutionizes-software-management-in-systems-with-enhanced-functionality-and-streamlined-use-cases
[2] https://www.youtube.com/watch?v=iqVk-Sek8Pc
[3] https://github.com/spdx/Spdx-Java-Library
[4] https://spdx.github.io/spdx-spec/v3.0/annexes/diffs-from-previous-editions/
[5] https://github.com/spdx/spdx-3-model/releases
[6] https://spdx.dev/use/spdx-tools/
[7] https://github.com/spdx/tools-python/blob/main/README.md
[8] https://fossa.com/learn/spdx
์ํํธ์จ์ด ๋ถํ ๋ชฉ๋ก(Software Bill of Materials, SBOM)์ ์ํํธ์จ์ด ๊ณต๊ธ๋ง ๋ณด์์ ํต์ฌ ์์๋ก ์๋ฆฌ์ก์์ต๋๋ค. SPDX 3.0์ SBOM ์์ฑ๊ณผ ๊ด๋ฆฌ๋ฅผ ์ํ ๊ฐ๋ ฅํ ํ๋ ์์ํฌ๋ฅผ ์ ๊ณตํ๋ฉฐ, ์ด๋ฅผ ํตํด ์กฐ์ง์ ๋์ฑ ํจ๊ณผ์ ์ผ๋ก ์ํํธ์จ์ด ๊ตฌ์ฑ ์์๋ฅผ ์ถ์ ํ๊ณ ๊ด๋ฆฌํ ์ ์์ต๋๋ค.
SPDX 3.0์ NTIA(National Telecommunications and Information Administration)๊ฐ ์ ์ํ SBOM ์ต์ ์๊ตฌ์ฌํญ์ ์ถฉ์กฑํ๊ณ ์์ต๋๋ค[4][5].
SPDX 3.0์ ํ์ฉํ SBOM ๊ด๋ฆฌ๋ ๋จ์ํ ๊ท์ ์๊ตฌ์ฌํญ์ ์ถฉ์กฑํ๋ ๊ฒ์ ๋์ด, ์กฐ์ง์ ์ํํธ์จ์ด ๊ณต๊ธ๋ง ๋ณด์์ ํฌ๊ฒ ๊ฐํํ๊ณ ํฌ๋ช ์ฑ์ ๋์ด๋ ๋ฐ ๊ธฐ์ฌํฉ๋๋ค. ์ด๋ ๊ถ๊ทน์ ์ผ๋ก ๋ ์์ ํ๊ณ ์ ๋ขฐํ ์ ์๋ ์ํํธ์จ์ด ์ํ๊ณ ๊ตฌ์ถ์ผ๋ก ์ด์ด์ง๋๋ค.
Citations:
[1] https://spdx.dev/capturing-software-vulnerability-data-in-spdx-3-0/
[2] https://www.linuxfoundation.org/press/spdx-3-revolutionizes-software-management-in-systems-with-enhanced-functionality-and-streamlined-use-cases
[3] https://www.legitsecurity.com/blog/best-practices-for-managing-maintaining-sboms
[4] https://www.ntia.gov/report/2021/minimum-elements-software-bill-materials-sbom
[5] https://cybellum.com/blog/ntia-minimum-elements-for-a-software-bill-of-materials-sbom-a-guide/
[6] https://jfrog.com/devops-tools/article/best-practices-for-software-bill-of-materials-management/
[7] https://about.gitlab.com/blog/2022/10/25/the-ultimate-guide-to-sboms/
[8] https://scribesecurity.com/sbom/how-to-generate-an-sbom/
SPDX 3.0์ ์ํํธ์จ์ด ๋ณด์ ๋ฐ ์ทจ์ฝ์ ๊ด๋ฆฌ๋ฅผ ์ํ ๊ฐ๋ ฅํ ๊ธฐ๋ฅ์ ์ ๊ณตํฉ๋๋ค. ์ด๋ฅผ ํตํด ์กฐ์ง์ ์ํํธ์จ์ด ๊ณต๊ธ๋ง์ ๋ณด์์ ๋์ฑ ํจ๊ณผ์ ์ผ๋ก ๊ด๋ฆฌํ ์ ์์ต๋๋ค.
CVE(Common Vulnerabilities and Exposures) ์ ๋ณด๋ฅผ SPDX 3.0 ๋ฌธ์์ ํตํฉํ๋ ๊ฒ์ ๋ณด์ ๊ด๋ฆฌ์ ํต์ฌ ์์์ ๋๋ค.
CVE ์ฐธ์กฐ ๋ฐฉ๋ฒ
SPDX 3.0์ ExternalReference
ํด๋์ค๋ฅผ ์ฌ์ฉํ์ฌ CVE ์ ๋ณด๋ฅผ ์ฐธ์กฐํฉ๋๋ค.
์์:
{
"@type": "ExternalReference",
"referenceType": "SecurityAdvisory",
"referenceLocator": "CVE-2021-44228",
"referenceCategory": "CVE"
}
CVE ์์ธ ์ ๋ณด ํฌํจ
์๋ CVE ์ ๋ฐ์ดํธ
CVE ์ ๋ณด์ ๊ตฌ์ฑ ์์ ์ฐ๊ฒฐ
SPDX 3.0์ ์ทจ์ฝ์ ์ ํจ๊ณผ์ ์ผ๋ก ์ถ์ ํ๊ณ ๋ณด๊ณ ํ๊ธฐ ์ํ ๊ธฐ๋ฅ์ ์ ๊ณตํฉ๋๋ค.
์ทจ์ฝ์ ๋ผ์ดํ์ฌ์ดํด ๊ด๋ฆฌ
๋ฐ๊ฒฌ ๋ ์ง, ๋ณด๊ณ ๋ ์ง, ํจ์น ๋ ์ง ๋ฑ ์ทจ์ฝ์ ์ ์ ์ฒด ๋ผ์ดํ์ฌ์ดํด์ ์ถ์ ํ ์ ์์ต๋๋ค.
์์:
{
"@type": "Vulnerability",
"name": "CVE-2021-44228",
"description": "Log4j RCE vulnerability",
"discoveredDate": "2021-12-09",
"publishedDate": "2021-12-10",
"patchedDate": "2021-12-14"
}
์ทจ์ฝ์ ์ฌ๊ฐ๋ ํ๊ฐ
CVSS ์ ์๋ฅผ ์ฌ์ฉํ์ฌ ์ทจ์ฝ์ ์ ์ฌ๊ฐ๋๋ฅผ ํ๊ฐํ๊ณ ๊ธฐ๋กํ ์ ์์ต๋๋ค.
์์:
{
"@type": "VulnerabilityAssessment",
"vulnerability": "CVE-2021-44228",
"cvssV3": {
"baseScore": 10.0,
"vectorString": "CVSS:3.1/AV:N/AC:L/PR:N/UI:N/S:C/C:H/I:H/A:H"
}
}
์ทจ์ฝ์ ๋ณด๊ณ ์ ์์ฑ
์ทจ์ฝ์ ํธ๋ ๋ ๋ถ์
SPDX 3.0์ ๋ณด์ ํ๋กํ์ ๋ณด์ ๊ด๋ จ ์ ๋ณด๋ฅผ ์ฒด๊ณ์ ์ผ๋ก ๊ด๋ฆฌํ ์ ์๊ฒ ํด์ค๋๋ค.
๋ณด์ ํ๋กํ ๊ตฌ์กฐ
Vulnerability
: ์ทจ์ฝ์ ์ ๋ณด๋ฅผ ๋ํ๋ด๋ ํด๋์คVulnerabilityAssessment
: ์ทจ์ฝ์ ํ๊ฐ ์ ๋ณด๋ฅผ ๋ํ๋ด๋ ํด๋์คSecurityAdvisory
: ๋ณด์ ๊ถ๊ณ ์ฌํญ์ ๋ํ๋ด๋ ํด๋์ค๋ณด์ ํ๋กํ ์ฌ์ฉ ์์
{
"@type": "SecurityProfile",
"vulnerabilities": [
{
"@type": "Vulnerability",
"name": "CVE-2021-44228",
"description": "Log4j RCE vulnerability"
}
],
"assessments": [
{
"@type": "VulnerabilityAssessment",
"vulnerability": "CVE-2021-44228",
"cvssV3": {
"baseScore": 10.0,
"vectorString": "CVSS:3.1/AV:N/AC:L/PR:N/UI:N/S:C/C:H/I:H/A:H"
}
}
],
"advisories": [
{
"@type": "SecurityAdvisory",
"title": "Update Log4j to version 2.15.0 or later",
"description": "Upgrade Log4j to mitigate CVE-2021-44228"
}
]
}
๋ณด์ ํ๋กํ ํ์ฉ ๋ฐฉ์
๋ณด์ ๋ฉํธ๋ฆญ ์ถ์
SPDX 3.0์ ๋ณด์ ๋ฐ ์ทจ์ฝ์ ๊ด๋ฆฌ ๊ธฐ๋ฅ์ ํ์ฉํจ์ผ๋ก์จ, ์กฐ์ง์ ์ํํธ์จ์ด ๊ณต๊ธ๋ง์ ๋ณด์์ ํฌ๊ฒ ๊ฐํํ ์ ์์ต๋๋ค. CVE ์ ๋ณด์ ํตํฉ, ์ฒด๊ณ์ ์ธ ์ทจ์ฝ์ ์ถ์ ๋ฐ ๋ณด๊ณ , ๊ทธ๋ฆฌ๊ณ ๋ณด์ ํ๋กํ์ ํ์ฉ์ ๋ณด์ ํ์ด ๋ ํจ๊ณผ์ ์ผ๋ก ์ํ์ ๋์ํ๊ณ ์กฐ์ง์ ์ ๋ฐ์ ์ธ ๋ณด์ ํ์ธ๋ฅผ ๊ฐ์ ํ๋ ๋ฐ ๋์์ ์ค๋๋ค.
SPDX 3.0์ ์ํํธ์จ์ด ๋ผ์ด์ ์ค ์ปดํ๋ผ์ด์ธ์ค๋ฅผ ํจ๊ณผ์ ์ผ๋ก ๊ด๋ฆฌํ ์ ์๋ ๊ฐ๋ ฅํ ๊ธฐ๋ฅ์ ์ ๊ณตํฉ๋๋ค. ์ด๋ฅผ ํตํด ์กฐ์ง์ ์คํ ์์ค ๋ฐ ์์ฉ ์ํํธ์จ์ด์ ๋ผ์ด์ ์ค ์๋ฌด์ฌํญ์ ๋์ฑ ์ฝ๊ฒ ํ์ ํ๊ณ ์ค์ํ ์ ์์ต๋๋ค.
๋ผ์ด์ ์ค ์๋ณ์
๋ผ์ด์ ์ค ํ ์คํธ ํฌํจ
์ ์ฒด ๋ผ์ด์ ์ค ํ ์คํธ๋ฅผ SPDX ๋ฌธ์์ ํฌํจ์ํฌ ์ ์์ต๋๋ค.
์์:
{
"@type": "License",
"licenseId": "MIT",
"name": "MIT License",
"text": "MIT License\\n\\nCopyright (c) [year] [fullname]\\n\\nPermission is hereby granted, ..."
}
์ฌ์ฉ์ ์ ์ ๋ผ์ด์ ์ค
๋ผ์ด์ ์ค ํํ์
ํ์ผ ๋ฐ ํจํค์ง ์์ค ๋ผ์ด์ ์ค
SPDX 3.0 ๋ฐ์ดํฐ๋ฅผ ํ์ฉํ์ฌ ๋ผ์ด์ ์ค ํธํ์ฑ์ ์๋์ผ๋ก ๊ฒ์ฌํ ์ ์์ต๋๋ค.
SPDX 3.0 ๋ฐ์ดํฐ๋ฅผ ๊ธฐ๋ฐ์ผ๋ก ์์ธํ ๋ผ์ด์ ์ค ์ปดํ๋ผ์ด์ธ์ค ๋ณด๊ณ ์๋ฅผ ์์ฑํ ์ ์์ต๋๋ค.
SPDX 3.0์ ๋ผ์ด์ ์ค ์ปดํ๋ผ์ด์ธ์ค ๊ธฐ๋ฅ์ ํ์ฉํจ์ผ๋ก์จ, ์กฐ์ง์ ๋ณต์กํ ์ํํธ์จ์ด ์ํ๊ณ์์ ๋ผ์ด์ ์ค ์๋ฌด์ฌํญ์ ํจ๊ณผ์ ์ผ๋ก ๊ด๋ฆฌํ๊ณ ์ค์ํ ์ ์์ต๋๋ค. ์ด๋ ๋ฒ์ ๋ฆฌ์คํฌ๋ฅผ ์ค์ด๊ณ , ์คํ ์์ค ์ปค๋ฎค๋ํฐ์์ ๊ด๊ณ๋ฅผ ๊ฐ์ ํ๋ฉฐ, ์ ๋ฐ์ ์ธ ์ํํธ์จ์ด ๊ฐ๋ฐ ํ๋ก์ธ์ค์ ํฌ๋ช ์ฑ๊ณผ ์ ๋ขฐ์ฑ์ ๋์ด๋ ๋ฐ ๊ธฐ์ฌํฉ๋๋ค.
SPDX 3.0์ ๋ค์ํ ์ฐ์ ๋ถ์ผ์์ ์ํํธ์จ์ด ๊ด๋ฆฌ์ ๋ณด์์ ํฅ์์ํค๋ ๋ฐ ํ์ฉ๋ ์ ์์ต๋๋ค. ์ฃผ์ ํ์ฉ ์ฌ๋ก๋ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ต๋๋ค:
SPDX 3.0์ ์ด๋ฌํ ํ์ฉ ์ฌ๋ก๋ค์ ์กฐ์ง์ด ์ํํธ์จ์ด ๊ด๋ฆฌ, ๋ณด์, ์ปดํ๋ผ์ด์ธ์ค๋ฅผ ํตํฉ์ ์ผ๋ก ๊ฐ์ ํ ์ ์๊ฒ ํด์ค๋๋ค. ํ์คํ๋ ์ ๊ทผ ๋ฐฉ์์ ํตํด ์กฐ์ง ๊ฐ ํ๋ ฅ์ ์ด์งํ๊ณ , ์ํํธ์จ์ด ์ํ๊ณ ์ ๋ฐ์ ํฌ๋ช ์ฑ๊ณผ ์ ๋ขฐ์ฑ์ ๋์ด๋ ๋ฐ ๊ธฐ์ฌํฉ๋๋ค.
Citations:
[1] https://linuxsecurity.com/news/organizations-events/spdx-3-0
[2] https://spdx.dev/spdx-announces-3-0-release-candidate-with-new-use-cases/
[3] https://www.linuxfoundation.org/press/spdx-3-revolutionizes-software-management-in-systems-with-enhanced-functionality-and-streamlined-use-cases
[4] https://www.prnewswire.com/news-releases/spdx-3-0-revolutionizes-software-management-in-systems-with-enhanced-functionality-and-streamlined-use-cases-302118321.html
[5] https://spdx.dev/leveraging-profiles-for-license-compliance-insights-from-spdx-mini-summit/
[6] https://www.synopsys.com/blogs/software-security/sboms-and-spdx.html
[7] https://spdx.dev/understanding-spdx-profiles/
SPDX 3.0์ ์กฐ์ง์ ์ฑ๊ณต์ ์ผ๋ก ๋์ ํ๊ธฐ ์ํด์๋ ์ฒด๊ณ์ ์ธ ์ ๊ทผ์ด ํ์ํฉ๋๋ค. ๋ค์์ SPDX 3.0 ๋์ ์ ์ํ ์์ธํ ์ ๋ต์ ๋๋ค.
SPDX 3.0์ ์ฑ๊ณต์ ์ธ ๋์ ์ ๊ธฐ์ ์ ๊ตฌํ๋ฟ๋ง ์๋๋ผ ์กฐ์ง ๋ฌธํ์ ํ๋ก์ธ์ค์ ๋ณํ๋ฅผ ์๋ฐํฉ๋๋ค. ์ฒด๊ณ์ ์ธ ๊ณํ, ์ง์์ ์ธ ๊ต์ก, ๊ทธ๋ฆฌ๊ณ ์ ์ฐํ ์ ๊ทผ์ ํตํด SPDX 3.0์ ์ด์ ์ ์ต๋ํ ํ์ฉํ ์ ์์ต๋๋ค[1][2].
Citations:
[1] https://www.linuxfoundation.org/press/spdx-3-revolutionizes-software-management-in-systems-with-enhanced-functionality-and-streamlined-use-cases
[2] https://spdx.dev/unpacking-the-spdx-3-0-tooling-mini-summit-a-new-era-of-compliance-and-security/
[3] https://spdx.dev/spdx-announces-3-0-release-candidate-with-new-use-cases/
[4] https://openchainproject.org/news/2023/03/31/webinar-50
[5] https://nand-research.com/quick-take-spdx-3-0-release/
[6] https://linuxsecurity.com/news/organizations-events/spdx-3-0
[7] https://spdx.dev/leveraging-profiles-for-license-compliance-insights-from-spdx-mini-summit/
SPDX 3.0์ ์ถ์๋ ์ํํธ์จ์ด ๊ณต๊ธ๋ง ๊ด๋ฆฌ์ ์๋ก์ด ์ฅ์ ์ด์์ต๋๋ค. ์ด ์น์ ์์๋ SPDX์ ๋ฏธ๋์ ๋ฐ์ ๋ฐฉํฅ์ ๋ํด ์์ธํ ์ดํด๋ณด๊ฒ ์ต๋๋ค.
SPDX 3.0์ ์ํํธ์จ์ด ๊ด๋ฆฌ์ ๋ฏธ๋๋ฅผ ํ์ฑํ๋ ์ค์ํ ์ด์ ํ์ ๋๋ค. ์ง์์ ์ธ ์ปค๋ฎค๋ํฐ ์ฐธ์ฌ์ ๊ธฐ์ ๋ฐ์ , ๊ทธ๋ฆฌ๊ณ ๊ตญ์ ์ ์ธ ํ์คํ ๋ ธ๋ ฅ์ ํตํด SPDX๋ ์์ผ๋ก๋ ์ํํธ์จ์ด ๊ณต๊ธ๋ง ๋ณด์๊ณผ ํฌ๋ช ์ฑ ํฅ์์ ํฌ๊ฒ ๊ธฐ์ฌํ ๊ฒ์ผ๋ก ์ ๋ง๋ฉ๋๋ค.
Citations:
[1] https://spdx.dev/engage/participate/
[2] https://www.linuxinsider.com/story/spdx-becomes-new-standard-for-open-source-software-security-87265.html
[3] https://spdx.dev/engage/join/
[4] https://sbomify.com/2024/04/28/exploring-the-new-spdx-3-0-a-game-changer-for-sboms/
[5] https://www.prnewswire.com/news-releases/spdx-3-0-revolutionizes-software-management-in-systems-with-enhanced-functionality-and-streamlined-use-cases-302118321.html
[6] https://spdx.dev/spdx-announces-3-0-release-candidate-with-new-use-cases/
[7] https://wiki.spdx.org/view/GSOC/GSOC_ProjectIdeas
[8] https://linuxsecurity.com/news/organizations-events/spdx-3-0
SPDX 3.0์ ๊ธฐ์ ์ ์คํ์์ค ๊ด๋ฆฌ์์๊ฒ ๊ฐ๋ ฅํ๊ณ ์ ์ฐํ ๋๊ตฌ๋ฅผ ์ ๊ณตํฉ๋๋ค. ๋ค์์ SPDX 3.0์ ํจ๊ณผ์ ์ผ๋ก ํ์ฉํ๊ธฐ ์ํ ์ ๋ต์ ์ ๊ทผ ๋ฐฉ๋ฒ์ ๋๋ค:
๊ฒฐ๋ก ์ ์ผ๋ก, SPDX 3.0์ ๊ธฐ์ ์ ์คํ์์ค ๊ด๋ฆฌ์์๊ฒ ์คํ์์ค ์ํ๊ณ๋ฅผ ํจ๊ณผ์ ์ผ๋ก ๊ด๋ฆฌํ๊ณ ํ์ฉํ ์ ์๋ ๊ฐ๋ ฅํ ๋๊ตฌ๋ฅผ ์ ๊ณตํฉ๋๋ค. ์ ๋ต์ ์ด๊ณ ์ฒด๊ณ์ ์ธ ์ ๊ทผ์ ํตํด SPDX 3.0์ ํ์ฉํ๋ค๋ฉด, ์กฐ์ง์ ์คํ์์ค์ ์ด์ ์ ์ต๋ํํ๋ฉด์ ๊ด๋ จ ๋ฆฌ์คํฌ๋ฅผ ์ต์ํํ ์ ์์ ๊ฒ์ ๋๋ค. ์คํ์์ค ๊ด๋ฆฌ์๋ ์ด๋ฌํ ๋๊ตฌ๋ฅผ ํตํด ์กฐ์ง์ ๋์งํธ ํ์ ๊ณผ ๊ฒฝ์๋ ฅ ๊ฐํ์ ํต์ฌ์ ์ธ ์ญํ ์ ์ํํ ์ ์์ ๊ฒ์ ๋๋ค.
์ด ๊ธ์ Perplexity (https://www.perplexity.ai/)์ ํจ๊ป ์์ฑํ์์ต๋๋ค.
SKT๊ณ ๊ฐ์ Perplexicy Pro๋ฅผ 1๋ ๊ฐ ๋ฌด๋ฃ๋ก ์ด์ฉํ ์ ์์ต๋๋ค.: https://perplexity.sktadotevent.com/
์๋ ํ์ธ์.
์ค๋์ ํ๋์ค ๋ฒ์์ด GPL ์๋ฐ์ผ๋ก ํต์ ์ฌ์ธ Orange์๊ฒ ์ํด๋ฐฐ์์ ํ๊ฒฐํ ์ฌ๊ฑด์ ๋ํด ์ดํด๋ณด๋ ค ํฉ๋๋ค. ์ด ์ฌ๊ฑด์ ๋ ๊ฐ์ง ์ฃผ์ ์ธก๋ฉด์์ ํน๋ณํ ์ฃผ๋ชฉํ ๋งํ ์ ์ด ์์ด ๋ณด์์ต๋๋ค.
์ด ์ฌ๊ฑด์ ์ด๋ฌํ ์ธก๋ฉด๋ค์ ํตํด ์คํ์์ค ๋ผ์ด์ ์ค ์ค์์ ์ค์์ฑ์ ์ฌํ์ธํ๋ ๊ณ๊ธฐ๊ฐ ๋ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ณด์ ๋๋ค. ์ด๋ ๊ธฐ์ ๋ค์ด ์คํ์์ค๋ฅผ ์ฌ์ฉํ ๋ ๋ผ์ด์ ์ค ์๊ตฌ์ฌํญ์ ์ฒ ์ ํ ์ดํดํ๊ณ ์ค์ํด์ผ ํจ์ ๊ฐ์กฐํ๋ ์ค์ํ ์ฌ๋ก๊ฐ ๋ ๊ฒ์ ๋๋ค.
๊ฐ์ ๋ฐ ๋ณด์ ๋ด์ฉ ์๊ฒฌ ์ฃผ์ SKํ ๋ ์ฝค์ ๋ฐ์ฒ ์ ๋งค๋์ ๋๊ป ๊ฐ์ฌ ๋๋ฆฝ๋๋ค.
GNU General Public License์ ์ฝ์๋ก, ๋ํ์ ์ธ ์คํ์์ค ๋ผ์ด์ ์ค ์ค ํ๋์ธ GPL์ ์ํํธ์จ์ด์ ์ ์๊ถ์๊ฐ “๋๊ตฌ๋ ์ง ์ํํธ์จ์ด๋ฅผ ์์ ๋กญ๊ฒ ์ฌ์ฉํ๊ณ , ์์ ํ๊ณ , ๋ฐฐํฌํ ์ ์๋๋ก ํ์ฉํ๋ ๋์์, ์์ ๋ ๋ฒ์ ์ด๋ ํ์๋ ์ ์๋ฌผ๋ GPL์ ๋ฐ๋ผ์ผ ํ๋ค๋ ์กฐ๊ฑด์ ๋ถ๊ณผ"ํ๋ ๊ฐ๋ ฅํ Copyleft ์ฑ๊ฒฉ์ ๋ผ์ด์ ์ค์ ๋๋ค.
2002๋ 9์์ ์ค๋ฆฝ๋ ํ๋์ค์ ์ํํธ์จ์ด ํ์ฌ์ธ ์ํธ๋ฃจ๋ฒ ๋ฅด๋ Lasso๋ผ๋ ์ด๋ฆ์ C ๋ผ์ด๋ธ๋ฌ๋ฆฌ๋ฅผ ๊ฐ๋ฐํ์์ต๋๋ค. Lasso๋ Liberty Alliance์ SAML ํ์ค๊ณผ ๊ฐ์ ์ธ์ฆ ํ๋กํ ์ฝ์ ๊ตฌํํ๋ ๋ผ์ด๋ธ๋ฌ๋ฆฌ์ ๋๋ค.
Lasso๋ ํ์ฌ ๋ ๊ฐ์ง ๋ผ์ด์ ์ค๋ก ์ ๊ณต๋ฉ๋๋ค.
We strongly recommend the use of theย GNU General Public License each time it is possible. But for proprietary projects, that wouldn’t want to use it, we designed aย commercial license.
ํ๋์ค์ ๋ํ ํต์ ์ฌ์ธ Orange๋ 2005๋ , ํ๋์ค ์ ์ ํ์ ๊ฐ๋ฐ์ฒญ(ADAE, ํ์ฌ DGME)๊ณผ “My Public Service” ํฌํธ(ํ์ฌ https://www.service-public.fr/)์ ๊ฐ๋ฐํ๊ธฐ ์ํ ๊ณ์ฝ์ ์ฒด๊ฒฐํ์ต๋๋ค.
๋น์ ์ด ํฌํธ์ ID ๊ด๋ฆฌ ์๋น์ค๋ฅผ ์ง์ํ๊ธฐ ์ํด SAML ํ๋กํ ์ฝ์ ์ฌ์ฉํด์ผ ํ์ต๋๋ค. Orange๋ ์ด๋ฅผ ๊ตฌํํ๊ธฐ ์ํด Lasso๋ฅผ ์ฌ์ฉํ์๋๋ฐ, GPL-2.0 ๋ผ์ด์ ์ค ์กฐ๊ฑด์ ์ค์ํ์ง ์์์ต๋๋ค. ์ฆ, Orange๋ Lasso ์ํํธ์จ์ด์ ์ถ์ฒ์ ๋ผ์ด์ ์ค๋ฅผ ๋ช ์ํ์ง ์์์ผ๋ฉฐ, ์์ ๋ ์์ค ์ฝ๋๋ฅผ ๊ณต๊ฐํ์ง ์์์ต๋๋ค.
์ํธ๋ฃจ๋ฒ ๋ฅด๋ ์ด๋ฅผ ๋ฐ๊ฒฌํ๊ณ 2011๋ Orange์ฌ๋ฅผ ์๋๋ก ์ํด๋ฐฐ์์ ์ฒญ๊ตฌํ๋ ์๋ฅผ ์ ๊ธฐํ์์ต๋๋ค.
์์ก์ 10๋ ์ด์ ์งํ๋์๊ณ , ๋ง์นจ๋ด 2024๋ 2์ 14์ผ, ํ๋ฆฌ ํญ์ ๋ฒ์์ GNU GPL v2 ๋ผ์ด์ ์ค๋ฅผ ์ค์ํ์ง ์์ ์ด์ ๋ก Orange์๊ฒ ์ํธ๋ฃจ๋ฒ ๋ฅด์ ์ด 650,000์ ๋ก(ํํ ์ฝ 9์ต4์ฒ๋ง์)๋ฅผ ์ง๋ถํ๋ผ๊ณ ๋ช ๋ นํ์ต๋๋ค. Orange๋ ์ํธ๋ฃจ๋ฒ ๋ฅด์๊ฒ ๊ฒฝ์ ์ ์์ค์ ๋ํ ๋ณด์์ผ๋ก 500,000์ ๋ก๋ฅผ ์ง๋ถํ๊ณ ๋๋์ ํผํด์ ๋ํด 150,000์ ๋ก๋ฅผ ์ง๋ถํด์ผ ํฉ๋๋ค.
๋ฒ์์ “Orange๊ฐ ๋ผ์ด์ ์ค ๊ณ์ฝ์ ์กด์คํ๊ณ ์ ๋ฃ ๋ผ์ด์ ์ค๋ฅผ ์ฒด๊ฒฐํ๋ค๋ฉด ๊ทธ๋ค์ ์ํธ๋ฃจ๋ฒ ๋ฅด์๊ฒ ๋ก์ดํฐ๋ฅผ ์ง๋ถํ์ด์ผ ํ๋ค.“๋ผ๊ณ ๋งํ์ต๋๋ค. ๋ํ, ๋ฒ์์ Orange๊ฐ Lasso ์ํํธ์จ์ด๋ฅผ ๋ฌด๋ฃ๋ก ํ์ฉํจ์ผ๋ก์จ 7๋ ๋์ ์ง์๋ ์ด ๋๊ท๋ชจ ๊ณต๊ณต ์์ฅ์์ ๋ถ๋นํ๊ฒ ์ด์ต์ ์ฐฝ์ถํ๋ค๊ณ ์ง์ ํ์ต๋๋ค.
5G์ ์ฑ์ฅ ํ๊ณ์ ๋๋ฌํ๋ฉด์ ๋นํต์ ์ ๋ต์ ๊ฐ์ํํ๊ณ ์๋ ํต์ ์ฌ๊ฐ ์์ก์ ๋์์ด ๋ ๊ฒ์ ํฅ๋ฏธ๋ก์ด ์ ์ ๋๋ค. AI, ํด๋ผ์ฐ๋, IoT, ๋ก๋ณดํฑ์ค, ๋ฐ๋์ฒด, UAM ๋ฑ ์ฒจ๋จ ๊ธฐ์ ๋ถ์ผ์์ ๋ค์ํ ์ ํ๊ณผ ์๋น์ค๋ฅผ ์ถ์ํ๊ณ , B2B ์์ญ์ ํจ๊ป ๊ณต๋ตํ๊ณ ์๋ ํต์ ์ฌ๋ค์ ์ด์ ๋ค๋ฅธ ์ฐ์ ๋ถ์ผ์ ํ์ฌ์ ๋ง์ฐฌ๊ฐ์ง๋ก ์ํํธ์จ์ด ๊ฐ๋ฐ ํ๊ฒฝ์์ ์คํ์์ค๋ฅผ ํ์์ ์ผ๋ก ์ฌ์ฉํ๊ฒ ๋์์ต๋๋ค. ๋ฐ๋ผ์, ์คํ์์ค ๊ด๋ฆฌ๋ฅผ ์ํ ์ ์ฑ ๊ณผ ํ๋ก์ธ์ค๋ฅผ ์๋ฆฝํ๋ ๊ฒ์ด ์ค์ํ๊ฒ ๋์์ต๋๋ค.
์คํ์์ค ๋ผ์ด์ ์ค ๋ถ์ ์ฌ๋ก๋ ์ฃผ๋ก ์คํ์์ค๋ฅผ ์ฌ์ฉํ์ฌ ๊ฐ๋ฐํ ๋๋ฐ์ด์ค๋ ์ํํธ์จ์ด ์ํ์ด ๋ฌด๋จ์ผ๋ก ๋ฐฐํฌ๋ ๋ ๋ฐ์ํ์์ต๋๋ค. ๊ทธ๋ฌ๋ ์ด๋ฒ ์ฌ๋ก์์๋ ์ ๋ถ ๊ธฐ๊ด์ ์น์ฌ์ดํธ๋ฅผ ๊ตฌ์ถํ๊ธฐ ์ํด ์ํํธ์จ์ด ๊ณต๊ธ ๊ณ์ฝ์๊ฐ ์ฌ์ฉํ ์คํ์์ค๊ฐ ๋ถ์์ ๋์์ด ๋์์ต๋๋ค. ๋ฐ๋ผ์ ๊ธฐ์ ๋ค์ ์ํํธ์จ์ด ๋๋ฐ์ด์ค, ์ฑ ๋ฑ์ ๋ฐฐํฌ ๋์๋ฟ๋ง ์๋๋ผ, B2B ํํ๋ก ์น์๋น์ค ๊ตฌ์ถ ๊ณ์ฝ์ ์ฒด๊ฒฐํ์ฌ ์ ๋ถ๊ธฐ๊ด์ด๋ ๊ณ ๊ฐ์ฌ์ ์ํํธ์จ์ด๋ฅผ ๊ณต๊ธํ ๋์๋ ์คํ์์ค ๊ด๋ฆฌ๋ฅผ ์ํ ํ๋ก์ธ์ค๋ฅผ ์ ์ฉํด์ผ ํจ์ ์ ์ํด์ผ ํฉ๋๋ค.
์ด ๋ธ๋ก๊ทธ๋ ๋ถ์ด๋ก ์์ฑ๋ ๊ธฐ์ฌ ๋ฑ์ ๋ฒ์ญ๋ณธ์ ๊ธฐ๋ฐ์ผ๋ก ์์ฑํ์์ผ๋ฉฐ, ์ ์ ๋ฒ๋ฅ ์ ์ธ ์ง์์ ๊ทนํ ์ ํ์ ์ด๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ์ค๋ฅ๊ฐ ์์ ์ ์์ต๋๋ค. ํน์ ์ค๋ฅ๋ฅผ ๋ฐ๊ฒฌํ์๋ฉด ์๋ ค์ฃผ์ธ์~ (haksung@sk.com)
๋ฐ๋ก๋ฐ๋ก ์ ๋ฐ์ดํธํ๊ฒ ์ต๋๋ค. ^^
์๋
ํ์ธ์. ์ง๋ 3์ 28์ผ์ ๋ชจ๋์๊ฒ ๊ธฐ์ต์ ๋จ์ ์๊ฐ์ ๊ฐ์ก์ต๋๋ค. ๋ฐ๋ก 3๋
๋ง์ COVID๋ฅผ ์ง๋๊ณ ์ฒ์ ๊ฐ๋ ์คํ๋ผ์ธ ๋ชจ์์ด์๋๋ฐ์. ๋๋ฌด ์ค๋๋ง์ ์คํ๋ผ์ธ ๋ชจ์์ ๊ฐ์ง๋ฉด์ ์๊ฐ๋ณด๋ค ์ฅ์ ์ ๊ณต์ ๋ง์ ์ก๋คํ์ค๋น๊ฐ ํ์ํ๋ค๋ ๊ฒ์ ์๊ฒ ๋์์ต๋๋ค.
๋ค์์ ์ธ์ ๊ฐ ์ด๋ฐ ์คํ๋ผ์ธ ๋ชจ์์ ๊ฐ์ง๊ฒ ๋ ํ ๋ฐ, ์ด๋ฒ ๊ฒฝํ์ ๋ ์ฌ๋ ค ์คํ๋ผ์ธ ๋ชจ์ ์ค๋น ์ฒดํฌ๋ฆฌ์คํธ๋ฅผ ์์ฑํด ๋ณด์์ต๋๋ค.(๋ค์ ๋ชจ์ ์ฃผ์ต์๊ฐ ๋ ์ ๊ฐ ๋ ์๋ ์์์์..?์, ๋ง์กฐ์ฌ!)
๋ชจ์์ ๊ฐ์ง๊ธฐ ์ ์ ํ๋ฉด ์ข์ ์์ ๋ชฉ๋ก์ ๋๋ค. Planning Sub-group์์ ํด์ผ ํ ์์ ๋ ํฌํจ๋ฉ๋๋ค.
๋ชจ์ ๋น์ผ, ํ์ฌ ์์ ์ ์ ํด์ผ ํ ์์ ๋ชฉ๋ก์ ๋๋ค.
ํ์ฌ ์ข ๋ฃ ์ดํ์ ํด์ผ ํ ์์ ๋ชฉ๋ก์ ๋๋ค.
์ฌ๊ธฐ๊น์ง ๊ธฐ์ต์ ๋จ์ ๊ฒ๋ค์ ๋ฐํ์ผ๋ก ์์ ๋ชฉ๋ก์ ์ ๋ฆฌํด ๋ณด์๋๋ฐ์. ๋ถ๋ ์ดํ ํ์ฌ ์ค๋น์ ๋์์ด ๋๊ธฐ๋ฅผ ๋ฐ๋๋๋ค. ๋ ์ดํ ํ์ฌ์์ ์๋กญ๊ฒ ๋ฐฐ์ฐ๋ ์ ์ด ์๋ค๋ฉด ๋ค์ ๋ชฉ๋ก์ ์ ๋ฐ์ดํธํ๊ฒ ์ต๋๋ค.
๊ฐ์ฌํฉ๋๋ค.
์ด์ ๊ธ์์๋ ๊ธฐ์ ์ ํจ๊ณผ์ ์ธ ์คํ์์ค ๊ด๋ฆฌ ๋ฐฉ์์ผ๋ก ๊ธ๋ก๋ฒ ํ๋ ฅ์ ์ํ OpenChain Project๋ฅผ ์๊ฐํ์ต๋๋ค. ์ด๋ฒ์๋ ํ๊ตญ ๊ธฐ์ ์ด ์คํ์์ค๋ฅผ ํจ๊ณผ์ ์ผ๋ก ๊ด๋ฆฌํ๊ธฐ ์ํ ํ์ ์ปค๋ฎค๋ํฐ์ธ OpenChain Korea Work Group์ ๋ํด ์๊ฐํ๋ ค๊ณ ํฉ๋๋ค.
OpenChain Korea Work Group(KWG)์ Linux Foundation์ OpenChain Project์ ํ์ ๊ทธ๋ฃน์ ๋๋ค. ์ด ๊ทธ๋ฃน์ ์คํ์์ค ์ ์ ์ธ ํ์ ๊ณผ ๊ณต์ ๋ฅผ ํตํด ๋ชจ๋๊ฐ ํจ๊ณผ์ ์ผ๋ก ์คํ์์ค ๊ด๋ฆฌ์ ์ฑ๊ณตํ๊ธฐ ์ํ ๋ฐฉ๋ฒ์ ๊ณ ๋ฏผํ๊ณ ๊ณต์ ํ๋ ๋ชจ์์ ๋๋ค. KWG์๋ ํ๊ตญ์ ์ฃผ์ ICT ๊ธฐ์ ์ ์คํ์์ค ๋ด๋น์๋ค์ด ์ฐธ์ฌํ๊ณ ์์ต๋๋ค.
์คํ์์ค ๊ด๋ฆฌ๋ฅผ ์ํ ์ ์ฑ ๊ณผ ํ๋ก์ธ์ค๋ฅผ ์ด๋ฏธ ๊ตฌ์ถํ ๋๊ธฐ์ ๋ค๋, ํ๋์ ๊ฑฐ๋ํ๊ณ ๋ณต์กํ ์ํํธ์จ์ด ๊ณต๊ธ๋ง์ ๊ณ ๋ คํ๋ค๋ฉด ์คํ์์ค ๋ผ์ด์ ์ค๋ ๋ณด์ ์ทจ์ฝ์ ๋ฆฌ์คํฌ์์ ๋ฒ์ด๋๊ธฐ ์ด๋ ต์ต๋๋ค. ๊ฒฐ๊ตญ, ์ํํธ์จ์ด ๊ณต๊ธ๋ง ๋ด ๋ชจ๋ ๊ธฐ์ ์ ์คํ์์ค ๊ด๋ฆฌ ์์ค์ ๋์ด๋ ๊ฒ์ด ์ค์ํฉ๋๋ค. ์ด๋ฅผ ์ํด์๋ ์คํ์์ค ๊ด๋ฆฌ ๋ฐฉ๋ฒ์ ๋ํ ์ดํด๋๊ฐ ๋์ ๊ธฐ์ ์ด ๋จผ์ ๋ ธํ์ฐ๋ฅผ ๊ณต์ ํ๊ณ , ๋ค๋ฅธ ๊ธฐ์ ์์ ์ฝ๊ฒ ์ฐธ์ฌํ ์ ์๋๋ก ์๋ดํ๋ ๊ธธ์ก์ด๊ฐ ํ์ํฉ๋๋ค.
๊ธฐ์ ์ด ๋ณด์ ํ ์คํ์์ค ๊ด๋ฆฌ ์์ฐ์ ๊ฒฝ์์ฌ์ ๊ณต์ ํ๋ค๊ณ ํด๋ ๋งค์ถ์ ์ ์ํฅ์ ๋ผ์น์ง ์์ต๋๋ค. ๋ฐ๋ฉด, ๊ฒฝ์์ฌ์ ์คํ์์ค ๊ด๋ฆฌ ์ ์ฑ ์ ์์๋ด๋๋ผ๋ ์ด๋ฅผ ๊ธฐ์ ์ ์ด์ต๊ณผ ์ฐ๊ฒฐํ ์ ์์ต๋๋ค. ๊ธฐ์ ๋ค์ด ์๋ก ์คํ์์ค ๊ด๋ฆฌ Best Practice๋ฅผ ๊ณต์ ํ๋ค๋ฉด, ๊ฐ ๊ธฐ์ ์ ์ ์ ๋น์ฉ๊ณผ ๋ฆฌ์์ค ํฌ์ ์ผ๋ก๋ ํฐ ํจ๊ณผ๋ฅผ ์ป์ ์ ์์ต๋๋ค. ์ด๋ฌํ ์์ด๋์ด์ ๊ณต๊ฐํ์ฌ, LG์ ์, SKํ ๋ ์ฝค, ์นด์นด์ค, ํ๋์๋์ฐจ, ์ผ์ฑ์ ์์ ์คํ์์ค ๋ด๋น์๋ค์ด ์ฐธ์ฌํ ์ฒซ ๋ฒ์งธ OpenChain KWG ๋ชจ์์ด 2019๋ 1์์ ๊ฐ์ต๋์์ต๋๋ค.
๋ชจ์์ ๋งค ๋ถ๊ธฐ ์งํํ๊ณ ์์ผ๋ฉฐ, ์ฝ๋ก๋ ๊ธฐ๊ฐ ๋์ ์จ๋ผ์ธ์ผ๋ก ์งํ๋์์ต๋๋ค. ๊ทธ๋ฌ๋ค๊ฐ, ์ง๋ 2023๋ 3์ 28์ผ์๋ 3๋ ๋ง์ ์คํ๋ผ์ธ ๋ชจ์์ ๊ฐ์ตํ์ต๋๋ค. 19๊ฐ ๊ธฐ์ /๊ธฐ๊ด์์ 50์ฌ ๋ช ์ ์คํ์์ค ๋ด๋น์๊ฐ ์ฐธ์ํ์ต๋๋ค. ์ด๋ฒ ์คํ๋ผ์ธ ๋ชจ์์ ๋ผ์ธํ๋ฌ์ค์์ ์ค๋นํด ์ฃผ์์ต๋๋ค. ์พ์ ํ ์ฅ์์ ์๋ฃ, ๊ทธ๋ฆฌ๊ณ ๊ธฐ๋ ํ ๋ฑ์ ์ ๊ณตํด์ฃผ์ ๋ผ์ธํ๋ฌ์ค์ ์คํ์์ค ๋งค๋์ ์ด์์ฐ, ๊น๋ํ ๋๊ป ๊ฐ์ฌ๋๋ฆฝ๋๋ค! ^^
์ด๋ฒ ๋ชจ์์ ์ฒซ ๋ฒ์งธ ๋ถ๋ถ์์๋ OpenChain Project์ ๊ตญ๋ด์ธ ์ต์ ๋ํฅ๊ณผ ๋ณด์ ๋ณด์ฆ ๊ท๊ฒฉ์ ๋ํ ๋ฐํ๊ฐ ์์์ผ๋ฉฐ, AI ๊ธฐ์ ์ ๋ํ ๋ฒ์ ์ด์ ๋ฐ ์ฌ๋ก ์ฐ๊ตฌ์ ๋ํ ๋ฐํ๋ ์์์ต๋๋ค. ๋ ๋ฒ์งธ ๋ถ๋ถ์์๋ ๊ธฐ์ ์ ์คํ ์์ค ๊ด๋ฆฌ๋ฅผ ์ํ ๋๊ตฌ๋ฅผ ์คํ ์์ค๋ก ๊ฐ๋ฐํ์ฌ ๊ณต์ ํ๋ ์ธ์ ๋ฐํ๊ฐ ์์์ต๋๋ค. ์์ธํ ๋ฐํ ๋ด์ฉ์ ์ด์ด์ง๋ ์๊ฐ์์ ๋ค๋ฃจ๊ฒ ์ต๋๋ค.
Linux Foundation์ OpenChain Project General Manager Shane Coughlan์ ์ง์ ์ฐธ์ํ์ฌ OpenChain Project์ Global Trend๋ฅผ ์๊ฐํ์ต๋๋ค.
์คํ์์ค ์ปดํ๋ผ์ด์ธ์ค๋ฅผ ์ํ ํ์ค์ธ ISO/IEC 5230๋ฟ๋ง ์๋๋ผ ๋ณด์์ ์ํ ํ์ค์ธ ISO/IEC 18974๋ ๊ฐ๋ฐ ์ค์ ๋๋ค. ์ด ํ์ค์ ๊ณง ๊ณต์ ISO ํ์ค์ผ๋ก ๋ฑ๋ก๋ ์์ ์ด๋ฉฐ, ๊ธฐ์ ์ด ์ค์ํด์ผ ํ Self-Checklist๋ ๊ณต๊ฐ๋์ด ์์ต๋๋ค. ์ด๋ฌํ ์๋ฃ๋ค์ ํ์ฉํ์ฌ ๊ธฐ์ ์ ํจ์จ์ ์ธ ์คํ์์ค ๋ฆฌ์คํฌ ๊ด๋ฆฌ๋ฅผ ์ํํ ์ ์์ต๋๋ค.
Shane์ KWG ๋ฉค๋ฒ๋ค์ ์ํ ๊ธฐ๋ ํ๋ ๊ฐ์ ธ์์ ํฐ ํธ์์ ์ป๊ธฐ๋ ํ์์ต๋๋ค. (Thank you, Shane ๐ย )
ISO/IEC 5230์ ์คํ์์ค ์ปดํ๋ผ์ด์ธ์ค๋ฅผ ์ํ ๊ตญ์ ํ์ค์ ๋๋ค. ์ด ํ์ค์ 2020๋ ์ ISO์ ๋ฑ๋ก๋์์ผ๋ฉฐ, ์ธ๊ณ์ ๋ง์ ๊ธฐ์ ์ด ์ด ํ์ค์ ์ค์ํ์ฌ ์คํ์์ค ์ปดํ๋ผ์ด์ธ์ค ๊ด๋ฆฌ๋ฅผ ํ๋ฅญํ๊ฒ ์ํํ๊ณ ์์ต๋๋ค. ๊ธฐ์ ์ด ์คํ์์ค๋ฅผ ๊ด๋ฆฌํด์ผ ํ๋ ์ด์ ๋ ๋ผ์ด์ ์ค ์ปดํ๋ผ์ด์ธ์ค ๋ฟ๋ง ์๋๋ผ ๋ณด์ ์ทจ์ฝ์ ์ ๋ํ ๋ฆฌ์คํฌ๋ ์กด์ฌํ๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ๋๋ค. OpenChain Project์์๋ ๋ณด์ ์ทจ์ฝ์ ๊ด๋ฆฌ๋ฅผ ์ํ ํ์ค, ISO/IEC 18974, OpenChain security assurance specification์ ๋ง๋ค์์ต๋๋ค. ์ ๋ ์ด ํ์ค์ด ์ด๋ค ๋ด์ฉ์ผ๋ก ๊ตฌ์ฑ๋์ด ์๋์ง๋ฅผ ๊ฐ๋จํ ์์ฝํ์ฌ ์๊ฐํ์์ต๋๋ค.
์ด ๋ณด์ ํ์ค์ ISO/IEC 5230๊ณผ ๋์ผํ ํฌ๋งท์ผ๋ก ๊ตฌ์ฑ๋์ด ์์ต๋๋ค. ๋ผ์ด์ ์ค ์ปดํ๋ผ์ด์ธ์ค ๋์ ๋ณด์ ์ทจ์ฝ์ ๊ด๋ฆฌ๋ฅผ ์ํด ์ํํด์ผ ํ ์๊ตฌ ์ฌํญ์ ์ ์ํฉ๋๋ค. ๊ธฐ์ ์ ๋ผ์ด์ ์ค ์ปดํ๋ผ์ด์ธ์ค ์ด์ธ์๋ ๋ณด์ ์ทจ์ฝ์ ๊ด๋ฆฌ๋ฅผ ์ํ ์ ์ฑ ๊ณผ ํ๋ก์ธ์ค๋ฅผ ๊ตฌ์ถํด์ผ ํฉ๋๋ค. ๋ํ, ๋ฐ๊ฒฌ๋ ๋ณด์ ์ทจ์ฝ์ ์ ๋์ํ ์ ์๋ ์ ์ฐจ๋ฅผ ๋ง๋ จํด์ผ ํฉ๋๋ค.
ETRI์ ๋ฐ์ ์ ๋์ ์ต๊ทผ ์ ๊ธฐ๋ Stable Diffusion ๊ด๋ จ ์์ก์ ๋ถ์ํ์ฌ AI ๋ฒ๋ฅ ์ด์๋ฅผ ์๊ฐํ์์ต๋๋ค. ๋ฐํ ์๋ฃ๋ ์ฌ๊ธฐ์์ ํ์ธํ ์ ์์ต๋๋ค.
๋ฐ์ ์๋์ AI ๊ด๋ จ ๋ฒ๋ฅ ์ ์ ํํฉ์ ๋ถ์ํ๊ณ , ์ด๋ฅผ ๊ธฐ๋ฐ์ผ๋ก AI ๊ด๋ จ ์คํ์์ค ์ปดํ๋ผ์ด์ธ์ค ๋์ ๋ฐฉ์์ ๋ชจ์ํ์ฌ ๊ณต์ ํด์ฃผ์ จ์ต๋๋ค.
2๋ถ์์๋ ์คํ์์ค ๊ด๋ฆฌ๋ฅผ ์๋ํํ๊ธฐ ์ํ ๊ฐ ๊ธฐ์ ์ Best Practice๋ฅผ ๊ณต์ ํ๋ ์ธ์ ๋ฐํ๊ฐ ์์์ต๋๋ค.
์นด์นด์ค ์ํ์ง๋์ ์คํ์์ค ๋ถ์ ๋๊ตฌ์ ์์กด์ฑ ๋ถ์ ๋ฐฉ์์ ๋น๊ต ๋ถ์ํ์ฌ ๋ฐํํ์ จ์ต๋๋ค. ๋ฐํ ์๋ฃ๋ ์ฌ๊ธฐ์์ ํ์ธํ ์ ์์ต๋๋ค.
๋ํ์ ์ธ ์คํ์์ค ๋ถ์ ๋๊ตฌ์ธ FOSSA, FOSSLight, ORT (OSS Review Toolkit), OLIVE Platform ๋ณ๋ก ์์กด์ฑ ๋ถ์ ๋ฐฉ์์ ํ์ ํ์ฌ ๊ณต์ ํ์์ต๋๋ค.
LG์ ์ ๊น์์๋์ OSORI ํ๋ก์ ํธ์ ๋ํด ์๊ฐํ๋ ์ธ์ ๋ฐํ๋ฅผ ํ์์ต๋๋ค.
OSORI๋ ์คํ์์ค ์ ๋ณด ๋ฐ์ดํฐ๋ฅผ ๊ณต๊ฐํ์ฌ ๋๊ตฌ๋ ์ฝ๊ฒ ์คํ์์ค ์ ๋ณด๋ฅผ ํ์ธํ๊ณ ํ์ํ ์๋ฌด ์ฌํญ์ ์ค์ํ ์ ์๊ฒ ํ๊ธฐ ์ํ ์คํ์์ค ํ๋ก์ ํธ์ ๋๋ค. LG์ ์, ์ผ์ฑ์ ์, ์นด์นด์ค๊ฐ ๋ณด์ ํ ์คํ์์ค ํ๋ก์ ํธ์ ๋ํ ์ฃผ์ ์ ๋ณด, ๋ผ์ด์ ์ค ์ข ๋ฅ, ์ด์ ๋ฐ๋ฅธ ์ฃผ์ ์ค์ ์ฌํญ ๋ฐ ์ ์ฝ ์ฌํญ์ ํญ๋ชฉ๋ณ๋ก ํ ์ด๋ธ์ ๊ตฌ์ฑํ ์ ๋ณด๋ฅผ ๋ฐ์ดํฐ๋ฒ ์ด์คํํ๊ธฐ ์ํ ์คํค๋ง๋ฅผ ์ ์ํ์๊ณ , ์์ผ๋ก ๋ฐ์ดํฐ ์ ์ , ์ด์ Policy ์ ๋ฆฝ, ๊ฐ์ด๋ ํ์ด์ง ๊ตฌ์ถ ๋ฑ์ ๋ก๋๋งต์ ์๊ฐํ์์ต๋๋ค.
FOSSLight๋ LG์ ์์์ ์์ฒด ๊ฐ๋ฐํ์ฌ ์ฌ์ฉํ๊ณ ์๋ ์คํ์์ค ๊ด๋ฆฌ ํตํฉ ์์คํ ์ ๋๊ตฌ๋ ์ฌ์ฉํ ์ ์๋๋ก 2021๋ ์คํ์์ค๋ก ๊ณต๊ฐํ ํ๋ก์ ํธ์ ๋๋ค. LG์ ์์ ๊น๊ฒฝ์ ๋์ 2023๋ FOSSLight Roadmap์ ์๊ฐํ์์ต๋๋ค.
FOSSLight Project๋ 2023๋ ๋ณด์ ์ทจ์ฝ์ ๊ธฐ๋ฅ์ ๊ฐ์ ํ๊ณ , SBOM ๊ธฐ๋ฅ ๊ฐํ, UX๊ฐ์ ๋ฑ์ ๋ก๋๋งต์ ๊ฐ์ง๊ณ ์์ต๋๋ค.
OLIVE Platform์ ์นด์นด์ค์์ ๊ฐ๋ฐํ ์คํ์์ค ๋ผ์ด์ ์ค ๊ฒ์ฆ ์๋น์ค์ด๋ฉฐ, ์นด์นด์ค ๊ณ์ ๋ฟ๋ง ์๋๋ผ GitHub, Google, Facebook ๋ฑ์ ๊ณ์ ๋ง ์์ผ๋ฉด ๋๊ตฌ๋ ๋ฌด๋ฃ๋ก ์ฌ์ฉํ ์ ์์ต๋๋ค.
์นด์นด์ค์ ํฉ์๊ฒฝ ๋์ OLIVE Platform์ ์ฃผ์ ๊ธฐ๋ฅ์ ์๊ฐํ์์ต๋๋ค.
OLIVE Platform์ ์์ค ์ฝ๋ ๋ ธ์ถ์ด ์ฐ๋ ค๋๋ ๊ฒฝ์ฐ์๋ ์์ฌํ๊ณ ์ฌ์ฉํ ์ ์๋ OLIVE CLI ๊ธฐ๋ฅ์ด ์ถ๊ฐ๋์ด ๋ณด์์ ๋ฏผ๊ฐํ ๊ธ์ต๊ถ์์๋ ๋์ ๋ ์ ์์์ต๋๋ค.
onot์ SKํ ๋ ์ฝค๊ณผ ์นด์นด์ค๊ฐ ๊ณต๋ ๊ฐ๋ฐํ ์คํ์์ค ํ๋ก์ ํธ ์ ๋๋ค. SPDX ๊ท๊ฒฉ์ผ๋ก ์์ฑ๋ SBOM์ ์คํ์์ค ๊ณ ์ง๋ฌธ์ผ๋ก ์๋ ๋ณํํ๋ ๋๊ตฌ์ ๋๋ค. ์นด์นด์ค์ ํํ๋ฏผ ๋์ ์ต๊ทผ onot์ ์ถ๊ฐ๋ ์ ๊ท ๊ธฐ๋ฅ์ ๋ํด ์๊ฐํ์์ต๋๋ค. ๋ฐํ ์๋ฃ๋ ์ฌ๊ธฐ์์ ํ์ธํ ์ ์์ต๋๋ค.
onot์ Package ์ ๋ณด๋ฟ๋ง ์๋๋ผ File ์ ๋ณด๋ ์ถ์ถํ๊ฒ ๋์๊ณ , Multi License ํ๊ธฐ๋ ์ง์ํ๊ฒ ๋์์ต๋๋ค. RDF/xml ํํ์ SPDX ๋ฌธ์๋ ์คํ์์ค ๊ณ ์ง๋ฌธ์ ์์ฑํ ์ ์์ผ๋ฉฐ, ํนํ Windows PC์์์ GUI์ ๊ฐ์ ๋ณด๋ค ํธ๋ฆฌํ ์ฌ์ฉ ํ๊ฒฝ์ ์ง์ํ๊ฒ ๋์์ต๋๋ค.
3๋ ์ฌ๋ง์ ์คํ๋ผ์ธ์ผ๋ก ๋ชจ์ธ ๋ชจ์์ ์งง์ ์๊ฐ์ด ์์ฌ์ธ ์ ๋๋ก ์์ฐผ์ต๋๋ค. ๋ฉ์ง ์ฅ์์ ๊ธฐ๋ ํ, ์ถ์ฒจ ์ํ๊น์ง ์ค๋นํด์ค ๋ผ์ธํ๋ฌ์ค ์ด์์ฐ ๋, ๊น๋ํ ๋๊ป ๋ค์ ํ๋ฒ ๊ฐ์ฌ๋๋ฆฝ๋๋ค.
๊ธฐ์ ๋ค์ ์คํ์์ค ๊ด๋ฆฌ ์ ๋ฌด์์ ๋น์ทํ ์ด๋ ค์์ ๊ฒช๊ฒ ๋๋๋ฐ, ์ด๋ฅผ ์ด๋ป๊ฒ ๊ทน๋ณตํ๊ณ ํจ์จํํ์๋์ง๋ฅผ ๊ณต์ ํ๋ ๊ฒ์ ์๋ก์๊ฒ ํฐ ๋์์ด ๋ฉ๋๋ค. OpenChain Korea Work Group์ ์ด๋ฌํ ๊ณต๊ฐ์ ๊ฐ๋ ๊ธฐ์ ์ ๋ด๋น์๊ฐ ์๋ฐ์ ์ผ๋ก ์ฐธ์ฌํ๋ ๋ชจ์์ ๋๋ค. OpenChain Korea Work Group์ ๊ธฐ์ /๊ธฐ๊ด์์ ์คํ์์ค ๊ด๋ฆฌ ์ ๋ฌด๋ฅผ ๋ด๋นํ์๋ ๋๊ตฌ๋ ์ฐธ์ฌํ ์ ์์ต๋๋ค. : ๊ฐ์ ๋ฐฉ๋ฒ
๋์ผ๋ก, OpenChain KWG๋ ๋ถ๊ธฐ๋ง๋ค ์ ๊ธฐ ๋ฏธํ ์ ๊ฐ์ตํ๊ณ ์์ต๋๋ค. ๋ค์ ๋ชจ์์ ์นด์นด์ค์์ ๋ง๋ ์ ์์ ๊ฒ ๊ฐ์ต๋๋ค.
๊ทธ๋๊น์ง ๋ชจ๋ ํ๋ณตํ์ธ์! ๐
๊ธฐ์ ์ด ๊ฐ๋ฐํ๋ ์ ํ ์ํํธ์จ์ด์ 93% ์ด์์ด ์คํ์์ค๋ฅผ ์ฌ์ฉํ๋ค๊ณ ํ ์ ๋๋ก ํ๋ ์ํํธ์จ์ด ๊ฐ๋ฐ์ ์คํ์์ค๋ฅผ ์ฌ์ฉํ๋ ๊ฑด ๊ฑฐ์ ํ์์ ์ ๋๋ค. ๊ทธ๋ฐ๋ฐ, ์ฌ์ฉํ๋ ์คํ์์ค์ 53%๋ ๋ผ์ด์ ์ค ์ปดํ๋ผ์ด์ธ์ค ์ด์๊ฐ ์๊ณ , 81%๋ ๋ณด์ ์ทจ์ฝ์ ์ ๊ฐ๊ณ ์๋ค๋ ๋ณด๊ณ ๊ฐ ์์ต๋๋ค. ๋ณต์กํ ํ๋ ์ํํธ์จ์ด์ ๊ฐ๋ฐํ๊ฒฝ๊ณผ ๋ฐฉ๋ํ Software Supply Chain์ ๊ณ ๋ คํ๋ค๋ฉด, ๊ธฐ์ ์ด ์คํ์์ค๋ก ์ ํ์ ๊ฐ๋ฐํ๋ฉด์ ๋ผ์ด์ ์ค ์ปดํ๋ผ์ด์ธ์ค์ ๋ณด์ ์ทจ์ฝ์ ๋ฆฌ์คํฌ ์ต์ํ๋ฅผ ์ํ ์คํ์์ค ๊ด๋ฆฌ ๋ ธ๋ ฅ์ด ํ์ํ๋ฐ์, Linux Foundation์ OpenChain Project๋ ์ด๋ฌํ ๋ ธ๋ ฅ์ ์ปค๋ฎค๋ํฐ ์ฐจ์์์ ์ฌ๋ฌ ๊ธฐ์ ์ด ๊ณต์ ์ ํ์ ์ผ๋ก ํจ๊ป ํ๊ธฐ ์ํ Project์ ๋๋ค.
2023๋ 3์ 27์ผ, OpenChain Project์ General Manager์ธ Shane Coughlan์ด SKํ ๋ ์ฝค์ ๋ฐฉ๋ฌธํ์ฌ OpenChain Project์ ์ฃผ์ ํ๋, ์คํ์์ค ๊ด๋ จ ๊ตญ์ ํ์ค ๋ฐ ๊ธ๋ก๋ฒ ๋ํฅ์ ๊ดํด ์ค๋ช ํ๋ ์๊ฐ์ ๊ฐ์ก์ต๋๋ค.
์ด ์๋ฆฌ์๋ SKํ ๋ ์ฝค OSRB์ SK๊ทธ๋ฃน ์คํ์์ค ํ์์ฒด ๋ฉค๋ฒ(SKํ๋๋, SK์ด๋์ค, SK(์ฃผ), Supex์ถ๊ตฌํ์ํ ๋ฑ)๊ฐ ์ฐธ์ฌํ์ฌ ๋ค์ํ ์๊ฒฌ์ ๋๋์๋๋ฐ์,
์ด๋ Shane์ OpenChain Project์ ๋ํด ์๊ฐํ๊ณ , ์ด๋ป๊ฒ ๊ธ๋ก๋ฒ ํ๋ ฅ์ ํตํด Software Supply Chain์์์ ์คํ์์ค ๊ด๋ฆฌ ์ด์๋ฅผ ๊ณต๋์ผ๋ก ํด๊ฒฐํด ๊ฐ๋์ง ์ค๋ช ํ์์ต๋๋ค. ์ด ๊ธ์์๋ ์ฃผ์ ๋ด์ฉ์ ์๊ฐํ๋ ค๊ณ ํฉ๋๋ค.
Software Supply Chain ์ด์ ๊ด๋ฆฌ๋ฅผ ์ํด OpenChain Project๋ฅผ ํตํด ์ฌ๋ฌ ๊ธ๋ก๋ฒ ๊ธฐ์ ์ด ํ๋ ฅํ๊ณ ์์ต๋๋ค. : https://www.openchainproject.org/community
OpenChain Project์๋ ๋ค์์ Work Group์ด ์์ผ๋ฉฐ, ๊ฐ Work Group์์๋ ์คํ์์ค ๊ด๋ฆฌ๋ฅผ ์ํ ํ์ค์ ๋ง๋ค๊ณ ์๋ํ ๋๊ตฌ๋ฅผ ํจ๊ป ๊ฐ๋ฐํ๊ณ ์์ต๋๋ค. ๋ํ ๊ตญ๊ฐ๋ณ๋ก Work Group์ด ๊ฒฐ์ฑ๋์ด ์์ต๋๋ค.
๊ฐ์ฅ ๊ฐ์์ ์ธ ๊ฒฐ๊ณผ๋ ์คํ์์ค ๊ด๋ฆฌ๋ฅผ ์ํ ์ต์ด์ ๊ตญ์ ํ์ค์ ๊ฐ๋ฐํ ๊ฒ์ ๋๋ค. 2020๋ 12์, ISO/IEC 5230์ด ์คํ์์ค ์ปดํ๋ผ์ด์ธ์ค๋ฅผ ์ํ ์ ์ผํ ๊ตญ์ ํ์ค์ผ๋ก ๋ฑ๋ก๋์์ต๋๋ค. ISO/IEC 18974๋ ์คํ์์ค ๋ณด์ ๋ณด์ฆ ์ปดํ๋ผ์ด์ธ์ค๋ฅผ ์ํ ์ฌ์ค์์ ํ์ค์ด๋ฉฐ, 2023๋ ํ๋ฐ๊ธฐ์ ISO ํ์ค์ผ๋ก ๊ณต์ ๋ฑ๋ก๋ ์์ ์ ๋๋ค.
์ด๋ค ํ์ค์ ๊ธฐ์ ์ด ์คํ์์ค๋ฅผ ๊ด๋ฆฌํ๋๋ฐ ๊ผญ ํ์ํ ํต์ฌ ์๊ตฌ์ฌํญ์ ์ ์ํ๊ณ ์์ต๋๋ค. ๊ธฐ์ ์ ์ด ํ์ค์ ์๊ตฌ์ฌํญ์ ์ค์ํจ์ผ๋ก Software Supply Chain ๋ด์์ ์คํ์์ค ๊ด๋ฆฌ๊ฐ ์ด๋ค์ง๊ณ ์์์ ํฌ๋ช ํ๊ฒ ๋ํ๋ผ ์ ์์ต๋๋ค.
OpenChain Project์์๋ Self-Certification์ ์ํ Checklist๋ ์ ๊ณตํ๋๋ฐ์. ๊ธฐ์ ์ Checklist ํญ๋ชฉ์ ํ๋ํ๋ ์ค์ํด ๊ฐ๋ฉด์ ๊ธฐ์ ์ ์คํ์์ค ๊ด๋ฆฌ ์์ค์ ๋์ผ ์ ์์ต๋๋ค.
Checklist์ ๋ชจ๋ ํญ๋ชฉ์ ์ค์ํ๋ ๊ธฐ์ ์ด๋ผ๋ฉด, ISO/IEC 5230 ์ค์ ๊ธฐ์ ์ผ๋ก ์ ์ธํ ์ ์๊ฒ ๋ฉ๋๋ค. ISO/IEC 5230์ ์ฑํํ์๋ค๊ณ ์ ์ธํ ๊ธฐ์ ๋ฆฌ์คํธ๋ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ต๋๋ค. LG์ ์, ์นด์นด์ค, ์ผ์ฑ์ ์, ๋ค์ด๋ฒ, SKํ ๋ ์ฝค, NCSOFT, ํ๋์๋์ฐจ๊ทธ๋ฃน ๋ฑ ์ฌ๋ฌ ๊ตญ๋ด ๊ธฐ์ ๋ ๋ณผ ์ ์์ต๋๋ค.
OpenChain Project์์๋ ์คํ์์ค ๊ด๋ฆฌ์ ๋ํ ์จ๋ผ์ธ ์จ๋น๋๋ฅผ ๊ณ์ํ๊ณ ์์ต๋๋ค.
์คํ์์ค ๋ผ์ด์ ์ค ์ปดํ๋ผ์ด์ธ์ค๋ฅผ ์ํ Free Training Course๊ฐ ์ ๊ณต๋๊ณ ์์ผ๋ฉฐ, ์ด์ ์ Badge๋ ์ทจ๋ํ ์ ์์ต๋๋ค.
์ด๋ฌํ Training Course๋ ์ฌ๋ฌ ๊ธฐ์ ์ด ์์ ์ง์ ํน์ Supplier์๊ฒ ์ด์๋ฅผ ์๊ตฌํ๋ ๋ฑ ๋ค์ํ๊ฒ ํ์ฉ๋๊ธฐ๋ ํฉ๋๋ค.
์ค๊ตญ์์๋ OpenChain Project์์ ํ๋ ฅ์ด ํ๋ฐํ ์ผ์ด๋๊ณ ์์ต๋๋ค. ํนํ CAICT์ CESI์ ๊ฐ์ ์ค๊ตญ ์ ๋ถ ๊ธฐ๊ด๊ณผ๋ ํ๋ ฅ ๋ฐฉ์์ ๋ ผ์ํ๊ณ ์์ต๋๋ค.
OpenChain China Work Group์๋ Huawie, Honor ๋ฐ OPPO์ ๊ฐ์ ๊ธฐ์ ๋ ํ๋ฐํ ์ฐธ์ฌํ๊ณ ์์ผ๋ฉฐ, ์ฝ 250๋ช ์ ๋ฉค๋ฒ๋ก ๊ตฌ์ฑ๋์ด ์์ต๋๋ค.
2023๋ 2๋ถ๊ธฐ๋ถํฐ ๋งค ๋ถ๊ธฐ OpenChain๊ณผ CAICT๊ฐ ๊ณต๋ ์ฃผ๊ดํ๋ ์ด๋ฒคํธ๊ฐ ์์ ๋์ด ์์ผ๋ฉฐ, OIN๊ณผ ํจ๊ปํ๋ Asian Legal Network (ALN)๋ ๋ค์ ์์ํ๊ธฐ๋ก ํ์๋ค๊ณ ํฉ๋๋ค.
OpenChain Japan Work Group์ ์ฝ 190๋ช ์ ๋ฉค๋ฒ๊ฐ ์ฐธ์ฌํ๊ณ ์์ต๋๋ค. Fujitsu, Hitachi, NEC, Panasonic, Sony, Toshiba ๋ฐ Toyota๊ฐ ์ง์์ ์ผ๋ก ์ง์ํ๊ณ ์์ผ๋ฉฐ, ๊ฒฉ์๋ก ์ปค๋ฎค๋ํฐ ์ด๋ฒคํธ๊ฐ ๊ฐ์ต๋ฉ๋๋ค.
TODO Group๊ณผ ํ๋ ฅํ์ฌ 2์ฃผ๋ง๋ค OSPO ์ด๋ฒคํธ๋ ๊ฐ์ตํ๊ณ ์์ต๋๋ค.
OpenChain Korea Work Group์ ๊ท๋ชจ๋ ์ด์ ์ธก๋ฉด์์ ์ผ๋ณธ์ ์ด์ด ์ธ๊ณ์์ ๋ ๋ฒ์งธ๋ก ์ํฅ๋ ฅ ์๋ ํ๋ฅญํ Work Group์ ๋๋ค. SKํ ๋ ์ฝค, LG์ ์, ์ผ์ฑ์ ์, ํ๋์๋์ฐจ ๋ฑ ์ฃผ์ ๊ธฐ์ ์ด ์ฐธ์ฌํ๊ณ ์์ผ๋ฉฐ, NIPA์์๋ ํ์ ๋ฑ์ ๋ฐฉ์์ผ๋ก ์ฐธ์ฌํ๊ณ ์์ต๋๋ค.
๊ทธ๋ฌ๋ ๊ธ๋ก๋ฒ ๊ฒฝ๊ธฐ ์นจ์ฒด์์ ํ๊ตญ๋ ์์ ๋กญ์ง ๋ชปํ๋ค๋ ์๊ธฐ๋ ์์ต๋๋ค. ๋ํ, OpenChain Board์ ํ๊ตญ ๊ธฐ์ ๋ฉค๋ฒ๊ฐ ์๋ค๋ ์ ๋ ์์ฝ์ต๋๋ค.
OpenChain Korea Work Group์ด ์ง๊ธ์ฒ๋ผ ์ปค๋ฎค๋ํฐ ๋ฏธํ ๊ณผ ํ๋์ ์ง์ํ๋ค๋ฉด ๊ธฐํ๋ ๊ณ์๋ ๊ฒ์ ๋๋ค. ๊ฐ๋ฅํ๋ค๋ฉด, ์ผ๋ณธ๊ณผ ์ค๊ตญ์ฒ๋ผ ์ ๋ถ์ ์คํ์์ค ์ ์ฑ ์ OpenChain ํ์ค์ ํฌํจ์ํค๊ธฐ ์ํด ๋ ธ๋ ฅํ๊ณ ์ด๋ฅผ ์ํด ์ ๋ถ ๊ธฐ๊ด์ ์ฐธ์ฌ๋ฅผ ์ด์งํ๋ฉด ์ข์ ๊ฒ์ ๋๋ค.
๋์ผ๋ก, OpenChain Board์ ํ๊ตญ ๊ธฐ์ ์ด ์ฐธ์ฌํ๋ค๋ฉด, OpenChain Project์ ์ ๋ต์ ๋ค์์ฑ์ด ์ฆ๋๋๊ณ , ๊ธ๋ก๋ฒ Supply Chain์์์ ์ํฅ๋ ฅ์ ํค์ธ ์ ์์ ๊ฒ์ ๋๋ค.
OpenChain Project๋ ๊ธฐ์ ์ ์คํ์์ค ๊ด๋ฆฌ ์์ญ๋ ์คํ์์ค์ ๊ณต์ ์ ํ์ ๋ฐฉ์์ ์ ์ฉํ์ฌ ๋ชจ๋ ํจ๊ป ์ ์ ๋น์ฉ๊ณผ ๋ฆฌ์์ค๋ก ๋์ ์์ค์ ๋ฆฌ์คํฌ ๊ด๋ฆฌ practice๋ฅผ ๋ฌ์ฑํ๊ธฐ ์ํ ์ปค๋ฎค๋ํฐ์ ๋๋ค. ์ด๋ฌํ ์ทจ์ง์ ๊ณต๊ฐํ๋ ๊ธฐ์ ๋ค์ด ๋ชจ์ฌ ์๋ ๊ณณ์ด OpenChain Korea Work Group์ ๋๋ค. OpenChain Korea Work Group์๋ 100๋ช ์ ๊ฐ๊น์ด ๊ธฐ์ ์ ์คํ์์ค ๋ด๋น์๋ค์ด ๋ฉ์ผ๋ง๋ฆฌ์คํธ์ ๊ฐ์ ํ์ฌ ํ๋ํ๊ณ ์์ต๋๋ค. ๋ง์นจ ์ฝ๋ก๋ ์ดํ 3๋ ๋ง์ ์คํ๋ผ์ธ ๋ชจ์์ด 3์ 28์ผ์ ์์์ต๋๋ค. ๋ค์ ๊ธ์์ ์ด์ ๋ํด ์์ธํ ๋ค๋ฃจ๊ฒ ์ต๋๋ค.
Shane๊ณผ์ ๋ฏธํ ์ธ์ ์ดํ์๋ SKํ ๋ ์ฝค Tech HRํ์ ํ์์ผ๋ก ๋ง์๋ ์ ์ฌ์ ์ฆ๊ฒผ์ต๋๋ค. (์๊ธฐ๋ ๊ฐ์ฌํฉ๋๋ค~ ^^ )
๊ฐ์ฌํฉ๋๋ค.
์๋ ํ์ธ์.
Python ๊ฐ๋ฐ ํ๊ฒฝ ๋ง๋ค๋ฉด์ Anaconda ๋ง์ด ์ฌ์ฉํ์์ง ์๋์? Python์ ๊ฐ๋จํ ์ ๋ฌด ์๋ํ๋ถํฐ ๋ฐ์ดํฐ ๋ถ์, ์ธ๊ณต์ง๋ฅ ํ์ต, ๋ชจ๋ธ๋ง ์์ ๋ฑ์ ๋ง์ด ์ฌ์ฉ๋๊ณ ์๋๋ฐ์, ์ฌ๋ฌ Python ํ๋ก์ ํธ ๊ฐ๋ฐ์ ์ํํ๋ค ๋ณด๋ฉด package ๋ฒ์ ์ด ์ถฉ๋ํ๋ ๋ถํธํจ์ด ์๊ธธ ์ ์์ต๋๋ค. Anaconda๋ ๊ฐ๋ฐ ํ๋ก์ ํธ๋ณ๋ก ๊ฐ์ ํ๊ฒฝ์ ์ ๊ณตํ์ฌ ๋ฒ์ ์ถฉ๋์ ๋ฐฉ์งํ ์ ์๋ค๋ ์ฅ์ ์ด ์์ผ๋ฉฐ, ํํ์ด์ง์์ ์ฝ๊ฒ ๋ค์ด๋ฐ์ ์ค์น๊ฐ ๊ฐ๋จํ์ฌ ๋๋ฆฌ ์ฌ์ฉ๋๊ณ ์์ต๋๋ค.
2020๋ 9์, Anaconda์ฌ๋ ์๋น์ค ์ฝ๊ด(Terms of Service)๋ฅผ ๋ณ๊ฒฝํ์ฌ 200๋ช ์ด์์ ์ง์์ด ์๋ ๊ธฐ์ ๋๋ ์ ๋ถ ์กฐ์ง์ด Anaconda Repository๋ฅผ ์ฌ์ฉํ๋ ๊ฒฝ์ฐ ์ ๋ฃ๋ก ๊ตฌ๋งคํ๊ฒ ํ์์ต๋๋ค.
๋ฐ๋ผ์, 200๋ช ์ด์์ ๊ธฐ์ ์์ ๊ทผ๋ฌดํ๋ ๊ฐ๋ฐ์๋ผ๋ฉด Anaconda ์น์ฌ์ดํธ์์ Pro ์ด์์ ๋ผ์ด์ ์ค๋ฅผ ๊ตฌ๋งคํด์ผ ํฉ๋๋ค.
https://www.anaconda.com/pricing
์กฐ๊ธ ์์ธํ ์ดํด๋ณด๋ฉด, ์ผ๋ฐ์ ์ผ๋ก Anaconda ์ค์น๋ฅผ ์ํด์๋ Anaconda ํํ์ด์ง์์ Anaconda Distribution์ ๋ฌด๋ฃ๋ก ๋ค์ด ๋ฐ์ ์ ์์ต๋๋ค.
https://www.anaconda.com/products/distribution
์ด๋ฅผ ์ค์นํ๋ฉด conda package manager์ ๋๋ถ์ด Python ๋ฐ 150์ฌ๊ฐ์ package๊ฐ ํจ๊ป ์ค์น๋์ด ์์ฝ๊ฒ ๊ฐ๋ฐ ํ๊ฒฝ์ ๊ตฌ์ฑํ ์ ์์ต๋๋ค.
Anaconda์ฌ๋ Anaconda Repository๋ฅผ ํธ์คํ ํ๋ฉฐ 8์ฒ ๊ฐ ์ด์์ ์คํ์์ค package๋ฅผ ์ ๊ณตํ๊ณ , ์ฌ์ฉ์๋ conda install PACKAGENAME ๋ช ๋ น์ด๋ก ์ด๋ค package๋ฅผ ์์ ์ ์ผ๋ก ์ค์น/๊ด๋ฆฌ ํ ์ ์์ต๋๋ค.
๊ทธ๋ฐ๋ฐ, ๋ฐ๋ก ์ด Anaconda Repository์ ์๋น์ค ์ฝ๊ด์ด 2020๋ 9์์ ๋ณ๊ฒฝ๋ ๊ฒ์ด๊ณ , commercial activity ๋ชฉ์ ์ผ ๋์๋ Anaconda Repository์ ๋ฌด๋ฃ ์ฌ์ฉ์ด ๋ถ๊ฐ๋ฅํด์ก์ต๋๋ค.
๋ง์ ๊ฐ๋ฐ์๊ฐ Anaconda Distribution์ ์ฝ๊ฒ ๋ค์ด๋ฐ์์ ์ฌ์ฉํ์ง๋ง ์ด ๊ณผ์ ์์ Anconda Repository๋ฅผ ์ฌ์ฉํ๊ฒ ๋๋๋ฐ์, 200๋ช ์ด์ ๊ธฐ์ ์ ๊ฐ๋ฐ์๋ผ๋ฉด โ์๋ํ์ง๋ ์์์ง๋งโ Anaconda์ ์๋น์ค ์ฝ๊ด์ ์๋ฐํ๊ฒ ๋๋ ๊ฒ์ด๊ณ , ์ด๋ฅผ ๋ฐฉ์งํ๊ธฐ ์ํด์๋ ๊ผญ Anaconda Pro ์ด์์ ๊ตฌ๋งคํ์ ์ผ ํฉ๋๋ค.
์ฐธ๊ณ ๋ก, Miniconda๋ Anaconda์ ๋ง์ฐฌ๊ฐ์ง๋ก conda package manager์ Python ๋ฐ ์ต์ํ์ dependency๋ฅผ ์ค์นํ๋ ์ํํธ์จ์ด ํจํค์ง์ธ๋ฐ์, Miniconda๋ฅผ ์ฌ์ฉํ๋ฉด์๋ ๋ง์ฐฌ๊ฐ์ง๋ก Anaconda Repository์ Accessํ์ฌ package๋ฅผ ๋ค์ด ๋ฐ์ ์ฌ์ฉํ๊ฒ ๋๋ฉฐ, Anaconda์ ๋์ผํ๊ฒ ์ ๋ฃ ๊ตฌ๋งค ๋์์ผ๋ก ๊ฐ์ฃผ๋ ์ ์์ต๋๋ค.
https://docs.conda.io/en/latest/miniconda.html
๊ฒฐ๊ตญ, 200์ธ ์ด์ ๊ธฐ์ ์ ๊ฐ๋ฐ์๊ฐ Anaconda Distribution์ ๋ฌด๋ฃ๋ก ๋ค์ด๋ฐ์์ ์ฌ์ฉํ๋๋ผ๋ ๋น์ฅ ๋น์ฉ์ด ์ฒญ๊ตฌ๋๊ฑฐ๋ ๊ธฐ๋ฅ์ด ๋งํ์ง๋ ์๊ฒ ์ง๋ง, Anaconda์ ์์ ์ ์ธ ๋ฐ์ ์ ์ํด์๋ 200์ธ ์ด์์ ๊ธฐ์ ๊ฐ๋ฐ์๋ ์๋ฐ์ ์ผ๋ก ๊ตฌ๋งคํ์ฌ ์ฌ์ฉํ๋ ๊ฒ์ด ์ข์ ๊ฒ ๊ฐ์ต๋๋ค. (๋ฌผ๋ก ์ด๋ ์๊ฐ ํ์ฌ๋ก ๋ผ์ด์ ์ค ์๋ฐ ํต์ง ๋ฐ ๋น์ฉ ์ฒญ๊ตฌ์๊ฐ ๋ ์์ฌ ์๋ ์์ต๋๋ค. ^^)
Anaconda์ฌ๋ conda๋ผ๋ package manager๋ฅผ ์คํ์์ค๋ก ๊ณต๊ฐํ์ฌ ๊ด๋ฆฌํ๊ณ ์์ต๋๋ค. conda ์์ฒด๋ BSD-3-Clause ๋ผ์ด์ ์ค๋ก ๊ณต๊ฐ๋ ์คํ์์ค์ฌ์ ๊ธฐ์ ์ด ๋ฌด๋ฃ๋ก ์ฌ์ฉํ๋ ๋ฐ ๋ฌธ์ ๋์ง ์์ต๋๋ค.
https://github.com/conda/conda
conda๋ package ์ค์น/๊ด๋ฆฌ๋ฅผ ์ํด ์ค์นํ package๋ฅผ ์ฐพ๊ธฐ ์ํ ์ ์ฅ์ ์์น๊ฐ ํ์ํ๋ฐ์, ์ด๋ฅผ channel์ด๋ผ๊ณ ์นญํฉ๋๋ค. ๊ธฐ๋ณธ channel์ด ๋ฐ๋ก Anaconda Repository์ ๋๋ค. ๊ทธ๋ฐ๋ฐ, commuinity ๊ธฐ๋ฐ์ repository๊ฐ ๋ ์์ต๋๋ค. ๋ฐ๋ก conda-forge์ธ๋ฐ์,
conda๋ฅผ ์ค์นํ๊ณ channel์ conda-forge๋ฅผ ์ถ๊ฐํ ์ ์์ต๋๋ค.
conda config --add channels conda-forge
conda config --set channel_priority strict
์ด๋ ๊ฒ ํ๋ฉด Anaconda Repository๋ฅผ ์ฌ์ฉํ์ง ์๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ์์์ ์ค๋ช ํ ์๋น์ค ์ฝ๊ด์ ์๋ฐํ์ง ์๊ณ conda๋ฅผ ์ฌ์ฉํ ์ ์์ต๋๋ค.
Anaconda์ฌ์ CEO์ธ Peter Wang์ Miniconda๋ฅผ ๋ค์ด ๋ฐ์์ conda config๋ฅผ conda-forge๋ก ๋ณ๊ฒฝํ ๊ฒฝ์ฐ, ๋ฌด๋ฃ๋ก ์ฌ์ฉํ ์ ์๋ค๊ณ ์ง์ ๋ฐํ ๋ฐ ์์ต๋๋ค.
https://www.reddit.com/r/Python/comments/iqsk3y/comment/g4xuabr/
Anaconda Repository๋ฅผ ๊ฐ๋ฆฌํค๋ defaults channel์ ์์ ์ญ์ ํด ๋ฒ๋ฆฌ๋ฉด ๋ณด๋ค ํ์คํ๊ฒ Anaconda Repository ์ฌ์ฉ์ ์ ํํ ์ ์์ต๋๋ค.
conda config --remove channels defaults
์ํ๋๋๋ก channel์ด ๋ณ๊ฒฝ๋์๋์ง๋ ์๋ ๋ช ๋ น์ด๋ก ํ์ธํ ์ ์์ต๋๋ค.
### ๋ณ๊ฒฝ ์
% conda config --show channels
channels:
- defaults
### ๋ณ๊ฒฝ ํ
% conda config --show channels
channels:
- conda-forge
ํ ๊ฑธ์ ๋ ๋์๊ฐ์ Miniforge๋ conda ์ค์น๋ฅผ ์ํ ์ต์์ installer๋ฅผ ์ ๊ณตํ๋ ์คํ์์ค ํ๋ก์ ํธ๋ก, ๊ธฐ๋ณธ ์ค์น ์ channel์ conda-forge๋ฅผ ์ถ๊ฐํฉ๋๋ค. ๋ํ, Miniforge๋ Apple M1์ ํฌํจํ ๋ค์ํ CPU ์ํคํ ์ฒ๋ฅผ ์ง์ํ๋ค๊ณ ๋ ์๋ ค์ ธ ์์ต๋๋ค.
https://github.com/conda-forge/miniforge
๋ฐ๋ผ์, Anaconda ๋์ Miniforge๋ฅผ ์ค์นํ๋ค๋ฉด ๋น๊ต์ ์์ํ๊ฒ ๋ผ์ด์ ์ค ์๋ฐ ์์ด conda package manager๋ก ๊ฐ๋ฐ ํ๊ฒฝ์ ๊ตฌ์ฑํ ์ ์๋ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ณด์ ๋๋ค.
ํ ๊ฐ์ง ํน์ดํ ์ ์ conda-forge ์ด์์๋ ๋ง๋ํ ํธ์คํ ๋น์ฉ์ด ํ์ํ๋ฐ ์ด๋ฅผ Anaconda์ฌ๊ฐ ์ง๋ถํ๊ณ ์๋ค๋ ์ ์ ๋๋ค. Anaconda์ฌ๋ conda-forge๋ฅผ ๊ณ์ ๋ฌด๋ฃ๋ก ์ ์งํ๊ธฐ ์ํด์๋ผ๋ Anaconda Repository์ ์๋น์ค ์ฝ๊ด ๋ณ๊ฒฝ์ ํตํ ์์ต์ด ํ์ํ๋ค๊ณ ์ค๋ช ํฉ๋๋ค.
๊ฒฐ๋ก ์ ์ผ๋ก ๊ฐ๋ฐ ํธ์์ฑ๊ณผ ์์ ์ฑ์ ๊ณ ๋ คํ์ฌ ๊ฐ๊ธ์ Anaconda Pro๋ฅผ ๊ตฌ๋งคํ์ฌ ์ฌ์ฉํ๋ ๊ฒ์ด ์ข๊ฒ ์ต๋๋ค. ๊ตฌ๋งค ์ ๊น์ง ๋ผ์ด์ ์ค ์ด์ ๋ฐฉ์ง๋ฅผ ์ํด Miniconda + conda-forge ์กฐํฉ, ํน์ Miniforge๋ฅผ ๋์์ผ๋ก ๊ณ ๋ คํ ์ ์์ ๊ฒ ๊ฐ์ต๋๋ค. ๐
ํน์ ํ๋ฆฐ ๋ด์ฉ์ด ์๋ค๋ฉด ์๋ ค์ฃผ์๋ฉด ๊ฐ์ฌํ๊ฒ ์ต๋๋ค. ^^
๊ฐ์ฌํฉ๋๋ค.
์คํ์์ค๋ก ์์ํ ์ํํธ์จ์ด ๊ธฐ์ ์ด ๋ผ์ด์ ์ค ์ ์ฑ ์ ๋ณ๊ฒฝํ๋ ์ฌ๋ก๊ฐ ์ฆ๊ฐํ๊ณ ์๋๋ฐ์, ๊ทธ๋์ Apache-2.0์ผ๋ก ์คํ์์ค ๋ผ์ด์ ์ค ์ ์ฑ ์ ์ ์งํด์ค๋ ๋ฏธ๊ตญ์ Lightbend์ฌ๋ 2022๋ 9์, Akka์ ๋ผ์ด์ ์ค๋ฅผ BUSL-1.1 (Business Source License)๋ก ๋ณ๊ฒฝํ๋ค๊ณ ๋ฐํํ์์ต๋๋ค.
Business Source License๊ฐ ๋ฌด์์ธ์ง, Lightbend๊ฐ Akka์ ๋ผ์ด์ ์ค๋ฅผ BSL๋ก ๋ณ๊ฒฝํ ๋ฐฐ๊ฒฝ๊ณผ ๊ทธ ์ํฅ์ ๋ฌด์์ธ์ง์ ๋ํด ์์๋ณด๊ฒ ์ต๋๋ค.
Akka๋ JVM์์ ์ฌ๋ฌ ๊ฐ์ thread๊ฐ ๋์์ ์์ ํ๋ ๋ถ์ฐ ์ ํ๋ฆฌ์ผ์ด์ ์ Actor Model์ ๊ธฐ๋ฐ์ผ๋ก ๋จ์ํํ๋ ํดํท์ผ๋ก live chatting ๋ฑ ์ฃผ๋ก ๊ณ ์ฑ๋ฅ์ด ์๊ตฌ๋๋ ๋ฐฑ์๋ ํ๋ซํผ์ ์ฌ์ฉ๋๋ค๊ณ ํฉ๋๋ค.
๋ฏธ๊ตญ์ Ligntbend ์ฌ๋ 2022๋ 9์ Akka์ ๋ผ์ด์ ์ค๋ฅผ ๋ณ๊ฒฝํ์์ต๋๋ค.
๋ผ์ด์ ์ค ๋ณ๊ฒฝ์ ์ฃผ์ ๋ด์ฉ์ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ต๋๋ค.
Lightbend๋ ์ง๋ ์ญ์ฌ ๋ ๊ฐ Apache-2.0์ผ๋ก Akka ์คํ์์ค ํ๋ก์ ํธ๋ฅผ ์ง์ํด ์์ง๋ง ์ด๋ฅผ ์ง์ํ๊ธฐ๊ฐ ์ด๋ ค์์ก๋ค๊ณ ๋ฐํ์ต๋๋ค.
Over the years, Lightbend has steadily borne more of the support for Akka. With Akka now considered critical infrastructure for many large organizations, the Apache 2.0 model becomes increasingly risky when a small company solely carries the maintenance effort. Balancing the global demands of our corporate community while supporting these needs of a vast open source base is a tremendous weight to bear.
๊ฒฐ๊ตญ Lightbend๋ Apache-2.0 ์คํ์์ค ๋ชจ๋ธ์ ์ง์ํ๋ ๊ฒ์ ํฌ๊ธฐํ๊ณ , BUSL-1.1์ด๋ “Source Available” ๋ผ์ด์ ์ค๋ฅผ ๋์ ํ์ฌ ์ปค๋ฎค๋ํฐ์๋ ์์ค ์ฝ๋๋ฅผ ๊ณต๊ฐํ์ง๋ง, ๊ธฐ์ ์ฌ์ฉ์์๊ฒ๋ ๋ผ์ด์ ์ค ๋น์ฉ์ ์ฒญ๊ตฌํ์ฌ ์์ต์ ์ฐฝ์ถํ๊ณ ์ ํ์์ต๋๋ค. ์คํ์์ค๋ก ์ํํธ์จ์ด๋ฅผ ๊ฐ๋ฐํ๋ ๊ธฐ์ ์ด ์์ต์ฑ์ ํฅ์ํ๊ธฐ ์ํด ๋ผ์ด์ ์ค ์ ์ฑ ์ ๋ณ๊ฒฝํ๋ ์ฌ๋ก๋ 2018๋ ์ดํ ์ฆ๊ฐํ๊ณ ์์ต๋๋ค. MongoDB์ SSPL์ด ๋ํ์ ์ธ ์ฌ๋ก์ด๋ฉฐ, Elasticsearch๋ Elastic License๋ฅผ ๋์ ํ์์ต๋๋ค. ์ด์ ๋ํ ์ธ๋ถ ๋ด์ฉ์ ์ด์ ๊ธ, ‘Elastic License 2.0 (๋ถ์ : ์งํํ๋ ์คํ์์ค ๋ผ์ด์ ์ค)‘์์ ํ์ธํ์ค ์ ์์ต๋๋ค. Lightbend๋ ์ด๋ฌํ ๋ฐฐ๊ฒฝ๊ณผ ์์ต์ฑ์ ๊ณ ๋ คํ์ฌ ๋ผ์ด์ ์ค ๋ณ๊ฒฝ์ ๊ฒฐ์ ํ์๋ค๊ณ ์ถ์ธกํ ์ ์์ต๋๋ค.
BUSL-1.1์ Akka ์ด์ ์๋ ์ฌ๋ฌ ์คํ์์ค์ด์๋ ํ๋ก์ ํธ์ ์ ์ฉ๋ ๋ฐ ์์ต๋๋ค.
BUSL-1.1์ ์คํ์์ค ๋ผ์ด์ ์ค์ ๋ฌด์์ด ๋ค๋ฅผ๊น์?
BUSL-1-1์ ์ผ๋ฐ์ ์ธ ์คํ์์ค ๋ผ์ด์ ์ค์๋ ๋ฌ๋ฆฌ non-production use
์ ํํ์ฌ ๋ณต์ฌ, ์์ , ์ฌ๋ฐฐํฌ ๋ฑ์ ํ ์ ์๋ ๊ถ๋ฆฌ๋ฅผ ๋ถ์ฌํฉ๋๋ค.
The Licensor hereby grants you the right to copy, modify, create derivative works, redistribute, and make non-production use of the Licensed Work.
non-production use
์ ํด๋นํ์ง ์์ ๊ฒฝ์ฐ, Licensor์๊ฒ commercial license๋ฅผ ๊ตฌ๋งคํ ๊ฒ์ ์๊ตฌํฉ๋๋ค.
If your use of the Licensed Work does not comply with the requirements currently in effect as described in this License, you must purchase a commercial license from the Licensor, …
๋ฐ๋ผ์, BUSL-1.1์ด ์ ์ฉ๋ Akka ๋ฒ์ (v2.7 ์ดํ)๋ฅผ ์ฌ์ฉํ๋ ๊ธฐ์ ์ ๋ ์ด์ ๋ฌด๋ฃ๋ก Akka๋ฅผ ์ฌ์ฉํ ์ ์์ผ๋ฉฐ, Lightbend์๊ฒ ์์ฉ ๋ผ์ด์ ์ค๋ฅผ ๊ตฌ๋งคํด์ผ ํฉ๋๋ค.
BUSL-1.1 ๋ ๋ค๋ฅธ ํน์ง์ Change Date
์ Change License
์
๋๋ค. BUSL-1.1์ด ์ ์ฉ๋ ๋ฒ์ ์ ์ํํธ์จ์ด๊ฐ ๋ฆด๋ฆฌ์ฆ๋ ์ดํ Change Date
๊ฐ ์ง๋๋ฉด Change License
๊ฐ ์ ์ฉ๋๋ฉฐ ๋ ์ด์ BUSL-1.1์ด ์ ์ฉ๋์ง ์๊ฒ ๋ฉ๋๋ค.
Effective on the Change Date, or the fourth anniversary of the first publicly available distribution of a specific version of the Licensed Work under this License, whichever comes first, the Licensor hereby grants you rights under the terms of the Change License, and the rights granted in the paragraph above terminate.
Akka์ BUSL-1.1์ ๊ฒฝ์ฐ Change Date
๋ ๋ฆด๋ฆฌ์ฆ ํ 3๋
์ด๋ฉฐ, Change License
๋ Apache-2.0์
๋๋ค.
์๋ฅผ ๋ค์ด, Akka 2.8์ด 2023๋
1์ 1์ผ์ ๋ฆด๋ฆฌ์ฆ๋์๋ค๋ฉด, 3๋
์ด ์ง๋ ํ, 2026๋
1์ 1์ผ๋ถํฐ๋ Apache-2.0์ด ์ ์ฉ๋์ด ๊ธฐ์
๋ ๋ฌด๋ฃ๋ก ์ฌ์ฉ์ด ๊ฐ๋ฅํฉ๋๋ค. BUSL-1.1์ ์ด๋ฌํ Change License
์กฐํญ์ ์ ๊ณตํ์ฌ ์ ๊ท ๋ฒ์ ์ ์ฌ์ฉํ๋ ค๋ฉด ๋์ ๋ด๊ณ ์จ์ผ ํ์ง๋ง ์ค๋๋ ๋ฒ์ ์ ์์ฉ ๋ชฉ์ ์ ์ฌ์ฉ์ด๋ผ๊ณ ํ๋๋ผ๋ ๋ฌด๋ฃ๋ก ์ฌ์ฉํ ์ ์๊ฒ ํ์์ต๋๋ค. ์ด๋ ์ํํธ์จ์ด์ Heavy user์ธ ๋๊ธฐ์
์๋ ๋น์ฉ์ ์ฒญ๊ตฌํ๊ฒ ๋ค๋ ์์ง๋ก ๋ณด์
๋๋ค.
BUSL-1.1์ Licensor๊ฐ ์ผ์ ์กฐ๊ฑด ํ์ ์์ฉ ๋ชฉ์ ์ ์ฌ์ฉ์์๊ฒ ๊ถ๋ฆฌ๋ฅผ ๋ถ์ฌํ ์ ์๋๋ก ํ๋ Additioanl Use Grant
์กฐํญ์ ๊ฐ๊ณ ์์ต๋๋ค.
The Licensor may make an Additional Use Grant, above, permitting limited production use.
๋ฐ๋ผ์, Licensor๋ ํ์์ ๋ฐ๋ผ ์ฌ์ฉ์์ ์์ฉ ๋ชฉ์ ์ ์ํํธ์จ์ด ์ฌ์ฉ์ ํ๋ฝํ ์ ์์ต๋๋ค. ์๋ฅผ ๋ค์ด, Lightbend๋ Play Framework๋ฅผ ์ฌ์ฉํ์ฌ application์ ๊ฐ๋ฐํ๋ ๊ณผ์ ์์ akka๊ฐ ํ์ฉ๋๋ ๊ฒฝ์ฐ๋ akka๋ฅผ ์ฌ์ฉํ ์ ์๋ค๊ณ ํ์ฉํ์์ต๋๋ค.
Additional Use Grant: If you develop an application using a version of Play Framework that utilizes binary versions of akka-streams and its dependencies, you may use such binary versions of akka-streams and its dependencies in the development of your application only as they are incorporated into Play Framework and solely to implement the functionality provided by Play Framework; provided that, they are only used in the following way: Connecting to a Play Framework websocket and/or Play Framework request/response bodies for server and play-ws client.
Lightbend๋ Akka์ ๋ผ์ด์ ์ค ๋ณ๊ฒฝ๊ณผ ๊ด๋ จํ FAQ๋ฅผ ์ ๊ณตํ๊ณ ์๋๋ฐ์, ์ฌ๊ธฐ์๋ ๋ช ๊ฐ์ง ์ฃผ์ํ ๋ด์ฉ๋ง ์๊ฐํ๊ฒ ์ต๋๋ค.
๋จผ์ Akka์ ๊ฐ๊ฒฉํ๋ฅผ ๋ณด๋ฉด ์ฐ๊ฐ ๋งค์ถ์ด 2,500๋ง ๋ฌ๋ฌ ๋ฏธ๋ง์ ์คํํธ์ ํ์ฌ์๋ ๋ฌด๋ฃ๋ก ์ ๊ณต๋ฉ๋๋ค.
์ด์ ๋ฒ์ ์ ๋ผ์ด์ ์ค๋ ๋ณ๊ฒฝ ์์ด Apache-2.0์ ๋๋ค. ๊ทธ๋ฌ๋ ์ถ๊ฐ์ ์ธ ๊ธฐ๋ฅ, ๊ฐ์ ์ฌํญ, non-critical security updates, non-critical bug fix๋ ์ ๊ณต๋์ง๋ ์์ต๋๋ค. 2.6.x ๋ฒ์ ์ ๊ฒฝ์ฐ, ํฅํ 1๋ ๊ฐ, ์ฆ 2023๋ 9์๊น์ง๋ง Apache-2.0์ผ๋ก critical security updates์ critical bug fix๋ง ์ ๊ณต๋ฉ๋๋ค.
Production์ ์ํด ์ฌ์ฉํ๋ ์ํํธ์จ์ด ์ฌ๋ณธ์ ๋ํ ์์ฉ ๋ผ์ด์ ์ค๋ง ์์ผ๋ฉด ๋ฉ๋๋ค.
non-production use
๊ฐ ์๋ production์ Akka๋ฅผ ์ฌ์ฉํ๋ค๋ฉด ์ ๋ถ ๋ถ์ฒ์์๋ ์์ฉ ๋ผ์ด์ ์ค ๊ตฌ๋งค๊ฐ ์๊ตฌ๋ฉ๋๋ค.
Government departments using Akka in production will require a commercial license.
์๋์, ์ด๋ Lightbend์ ์ ์๊ถ์ ์นจํดํ๋ ๊ฒ๋ฟ๋ง ์๋๋ผ Apache-2.0์ ์๋ฐํ๋ ๊ฒ์ ๋๋ค.
No. In this circumstance, you would either violate Lightbendโs copyright by re-releasing the code under Open Source, or you would violate the earlier Akka versionโs Apache license by introducing incompatible BSL code (i.e., code subject to a use limitation not allowed by the Open Source Apache 2.0 license).
๊ธฐ์ ์ ์คํ์์ค ๊ฑฐ๋ฒ๋์ค ์ญํ ์ ๊ฐ์๋ก ์ค์ํด์ง๊ณ ์์ต๋๋ค. ์คํ์์ค๋ฅผ ์ ํ์ ์ฌ์ฉํ๋ฉด์ ์คํ์์ค ๋ผ์ด์ ์ค์ ์๋ฌด๋ฅผ ์ค์ํ์ฌ ์คํ์์ค ๊ณ ์ง, ์์ค ์ฝ๋ ๊ณต๊ฐ ๋ฑ์ ํ๋์ ๊ธฐ์ ์ด ์ง์ผ์ผ ํ ๊ธฐ๋ณธ์ ์ธ ์ปดํ๋ผ์ด์ธ์ค ํ๋์ ๋๋ค. ๊ทธ๋ฐ๋ฐ ์ผ๋ง ์ ๋ถํฐ๋ ์คํ์์ค ๋ผ์ด์ ์ค ์๋ฌด ์ค์๋ฟ๋ง ์๋๋ผ ์คํ์์ค์ด์๋ ์ํํธ์จ์ด๊ฐ BUSL-1.1๊ณผ ๊ฐ์ด ์์ฉ ๊ตฌ๋งค๋ฅผ ์๊ตฌํ๋ ๋ผ์ด์ ์ค๋ก ๋ณ๊ฒฝ๋๋ ์ฌ๋ก๊ฐ ์ฆ๊ฐํ๊ณ ์์ต๋๋ค. ๋ฐ๋ผ์, ์คํ์์ค๋ฅผ ์ฌ์ฉํ์ฌ ์ ํ/์๋น์ค๋ฅผ ๊ฐ๋ฐํ๋ ๊ธฐ์ ์ ์ด๋ฌํ ๋ผ์ด์ ์ค ๋ณ๊ฒฝ ์ํํธ์จ์ด์ ๋ํ ๋น ๋ฅธ ๋์ฒ๊ฐ ํ์ํฉ๋๋ค. ๊ทธ๋ ์ง ์์ ๊ฒฝ์ฐ, ๋ผ์ด์ ์ค ์๋ฐ์ผ๋ก ํฐ ์์ค์ด ๋ฐ์ ๋ ์ ์์์ ๊ธฐ์ตํด์ผ ํฉ๋๋ค.
ํนํ ๊ธฐ์ ์ SBOM(Software Bill of Materials) ๊ด๋ฆฌ ์ฒด๊ณ๋ฅผ ๊ตฌ์ถํ์ฌ, ์ด๋ฒ Akka์ ๊ฐ์ด ๋ผ์ด์ ์ค ๋ณ๊ฒฝ ์ฌ๋ก๋ฅผ ํ์ธํ์์ ๊ฒฝ์ฐ, ๊ธฐ์ ๋ด ์ด๋ ์ ํ/์๋น์ค ํน์ ๋ด๋ถ ์์คํ ์ Akka๊ฐ ์ฌ์ฉ๋๊ณ ์๋์ง, ๊ทธ ๋ฒ์ ์ ๋ฌด์์ธ์ง๋ฅผ ๋ฐ๋ก ํ์ธํ๊ณ , ํ์ํ ์กฐ์น (older version ์ฌ์ฉ, ํน์ ์ฌ์ฉ ๋ผ์ด์ ์ค ๊ตฌ๋งค)๋ฅผ ์ทจํ ์ ์์ด์ผ ํ๊ฒ ์ต๋๋ค.
๊ฐ์ฌํฉ๋๋ค.
์๋ ํ์ธ์, ์ฅํ์ฑ์ ๋๋ค.
SFC(Software Freedom Conservancy)๊ฐ GPL ์๋ฐ์ ์ด์ ๋ก ๋ฏธ๊ตญ์ ์ค๋งํธ TV ์ ์กฐ์ฌ์ธ Vizio์ ์์ก์ ์ ๊ธฐํ์๋๋ฐ์, ์ง๋ 2022๋ 5์ 13์ผ, ์ด์ ๊ด๋ จํ ๋ฏธ๊ตญ ์ฐ๋ฐฉ ๋ฒ์์ ํ๊ฒฐ์ด ์์์ต๋๋ค.
์ด๋ฒ ํ๊ฒฐ์ ๋ฐฐ๊ฒฝ๊ณผ ์์ฌ์ ์ ์๋ฐ ๊ฒํฅ๊ธฐ๋ก ์ ๋ฆฌํด๋ณด์์ต๋๋ค. ์ ๊ฐ ๋ฒ๋ฅ ์ ๋ฌธ๊ฐ๊ฐ ์๋๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ์ฉ์ด๋ ํด์์ ์์ด์ ์ค๋ฅ๊ฐ ์์ ์ ์์ต๋๋ค. ์ฌ๋ฌ ์ ๋ฌธ๊ฐ๋ถ๊ป์ ํผ๋๋ฐฑ ์ฃผ์๋ฉด ๊ณ ๋ง๊ฒ ์ต๋๋ค. ^^
๋จผ์ ์ด ๊ธ์ ์์ฑํ๋ฉด์ ์ฐธ๊ณ ํ references๋ฅผ ๋ฐํ๋๋ค.
์ง๋ 5์ 18์ผ, “๋ฏธ๊ตญ ๋ฒ์ “GPL๋ ๊ณ์ฝ”โฆ์๋น์์ ์ฝ๋ ์๊ตฌ๊ถ ์ธ์ “์ด๋ผ๋ ์ ๋ชฉ์ ๊ธฐ์ฌ๊ฐ ๋์๋๋ฐ์, ๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ ๋ฌธ์ฅ์ ๋ญ๊ฐ ์ค์ํ ๋ง์ธ ๊ฒ ๊ฐ์๋ฐ ์ ํํ ์ด๋ค ์๋ฏธ์ธ์ง ์ ์ดํด๊ฐ ๋์ง ์์์ต๋๋ค.
๊ทธ๋์ ํธ๊ธฐ์ฌ์ ๋ช๋ช ์๋ฃ๋ค์ ์ฐพ์๋ณด์๊ณ , ๋๋ฆ๋๋ก ์ดํดํ ๋ฐ๋ฅผ ์ ๋ฆฌํด ๋ณด์์ต๋๋ค. ์ ์ ๋น์ทํ ๊ณ ๋ฏผ์ด ์์ผ์ จ๋ ๋ถ๋ค๊ป ๋์์ด ๋๊ธธ ๋ฐ๋๋๋ค.
SFC๋ 2021๋ 10์์ Vizio๋ฅผ ์๋๋ก ์์ก์ ์ ๊ธฐํ์์ต๋๋ค. ๋น์ ์์ก ๋ด์ฉ๊ณผ ์ดํ ํ์คํ ๋ฆฌ๋ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ต๋๋ค.
์ด์ ๋ํด Vizio๋ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ด ๋ฐ๋ฐํ์์ต๋๋ค.
๊ทธ๋ ๊ธฐ ๋๋ฌธ์, Vizio๋ ์ฃผ ๋ฒ์์ ์ ๊ธฐ๋ ์ด ์ฌ๊ฑด์ ์ฐ๋ฐฉ ๋ฒ์์์ ๋งก์์ค ๊ฒ์ ์์ฒญ(NOTICE of REMOVAL of ACTION to FEDERAL COURT)ํ์์ต๋๋ค.
๋ง์ฝ ์ด๋ฅผ ์ฐ๋ฐฉ ๋ฒ์์ด ์น์ธํ ๊ฒฝ์ฐ, ๋ฏธ๊ตญ ์ ์๊ถ๋ฒ์ ๋ฐ๋ผ ์ฌ์ฌ๊ฐ ์งํ๋์ด์ผ ํ๊ณ , SFC๋ ์ ์๊ถ์๊ฐ ์๋๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ์๊ณ ๋ก์์ ์๊ฒฉ์กฐ์ฐจ ์๊ฒ ๋ฉ๋๋ค.
SFC๋ ์ด๋ฌํ Vizio์ ์ฃผ์ฅ์ ๋ฐ๋ฐํ๋ฉฐ ์ด ์ฌ๊ฑด์ ๋ค์ ์ฃผ ๋ฒ์์ผ๋ก ํ์กํ๊ธฐ ์ํ ์์ฒญ์(Motion to Remand)๋ฅผ ์ฐ๋ฐฉ ๋ฒ์์ ์ ์ถํ์์ต๋๋ค.
์ฐ๋ฐฉ ๋ฒ์์ SFC์ Motion to Remand๋ฅผ ์น์ธ(ORDER GRANTING PLAINTIFF’S MOTION TO REMAND)ํ์ฌ ์ด ์ฌ๊ฑด์ ์ฃผ ๋ฒ์์ผ๋ก ํ์กํ์์ต๋๋ค.
์ด๋ฒ ์์ก์ ๊ธฐ์กด GPL ์์ก ์ฌ๋ก์๋ ์ฌ๋ฌ ์๋ก์ด ๋ฉด์ด ์์ต๋๋ค. ๋ฏธ๊ตญ์ ์คํ์์ค ์ ๋ฌธ ๋ณํธ์ฌ์ธ Heather Meeker๋ ์ด์ ๋ํด ์๋์ ๊ฐ์ด ์ค๋ช ํ์์ต๋๋ค.
2022๋ 5์ 13์ผ ์ฐ๋ฐฉ ๋ฒ์์์๋ ์ด๋ค ๋ด์ฉ์ ํ๊ฒฐ์ ํ๋์ง ์ดํด๋ณด๊ฒ ์ต๋๋ค.
๋ฒ์์ ์ฐ์ ์ฐ๋ฐฉ ๋ฒ์์์ ํ๋จํด์ผ ํ ์ฃผ์ ๊ด๊ฑด์ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ด ์ค๋ช ํ์์ต๋๋ค.
์ด๋ฒ ํ๊ฒฐ์ ๋ํด SFC๋ ๋ง์ ์ฌ๋์ด GPL์ ์ ์๊ถ ๋ผ์ด์ ์ค๋ก๋ง ๊ธฐ๋ฅํ๋ค๊ณ ์๊ณ ์๋๋ฐ, ์ ์๊ถ ๋ผ์ด์ ์ค ๋ฟ๋ง ์๋๋ผ ๊ณ์ฝ์ผ๋ก์๋ ๊ธฐ๋ฅํ๋ค๋ ๊ฒ์ ๋ณด์ฌ์ค Copyleft license ์ญ์ฌ์์์ ๋ถ์๋ น์ด ๋ ์๊ฐ์ด๋ผ๊ณ ๋งํ์์ต๋๋ค. ๋ํ, SFC๋ ์ด ์์ก์ด GPL์ ์ ์ผ์ ์ํ์๋ก์์ ๊ฐ์ธ ์๋น์์ ๊ถ๋ฆฌ์ ์ด์ ์ ๋ง์ถ ์ต์ด์ ๋ฒ์ ์ฌ๋ก์ด๋ฉฐ, ์ด๋ฐ ์๋น์์ ๊ถ๋ฆฌ๋ฅผ ์ฃผ ๋ฒ์์์ ์ฆ๋ช ํ ๊ธฐํ๋ฅผ ๊ธฐ๋ํ๊ณ ์๋ค๊ณ ๋ฐํ์ต๋๋ค.
์ฌ์ค ์ ๋ ๊ตญ๋ด ๊ธฐ์ฌ๋ง์ (๋์ถฉ) ๋ดค์ ๋๋ SFC๊ฐ ์์ก์์ ์ด๊ฒผ๊ณ , ์ด์ ์ผ๋ฐ ์๋น์๋ ๊ธฐ์ ์ ๋์์ผ๋ก GPL ์์ค ์ฝ๋๋ฅผ ์๊ตฌํ ๋ฒ์ ๊ถ๋ฆฌ๊ฐ ์๊ธด ์ค๋ก ์๊ฐํ๋๋ฐ, ์ด๋ฒ ํ๊ฒฐ ๋ด์ฉ์ ๊ทธ์ ๋ํ ์ต์ข ํ๊ฒฐ์ ํ ๊ฒ์ ์๋์์ต๋๋ค. ์์ผ๋ก ์ฃผ ๋ฒ์์์ ์ด๋ฅผ ์ํ ๋คํผ์ ํ ์ ์๋ ๊ธฐํ๋ฅผ ๋ถ์ฌ ๋ฐ์ ํ๊ฒฐ๋ก ์ดํด๋ฉ๋๋ค.
๋์ผ๋ก, ์ด์ ๊ด๋ จํ Heather Meeker์ ์๊ฒฌ์ ์ข์ ์ฐธ๊ณ ๊ฐ ๋ฉ๋๋ค.
์ด์์ผ๋ก ์ ๋ฆฌ๋ฅผ ๋ง์น๋ฉฐ, ๋ค์ ์ ์ดํด๋์ง ์์๋ ๊ตญ๋ด ๊ธฐ์ฌ๋ฅผ ๋ณด๊ฒ ์ต๋๋ค.
์ด์ ์ดํด๊ฐ ๋๋ ๊ฒ ๊ฐ์ต๋๋ค. ๊ทธ๋ฐ๋ฐ, ์ฌ์ ํ ์ “(์๊ธ๋ฒ์์ผ๋ก)” ํ์กํ๋ค๊ณ ํํํ๋์ง๋ ์ ๋ชจ๋ฅด๊ฒ ์ต๋๋ค. ๋ฏธ๊ตญ ์ง๋ฐฉ๋ฒ์์ ์ฐ๋ฐฉ ๋ฒ์์ ํด๋นํ๊ณ , ์ด ์ฌ๊ฑด์ ์ฃผ ๋ฒ์์ผ๋ก ํ์กํ๋ ๊ฑด๋ฐ, ์ “(์๊ธ๋ฒ์์ผ๋ก)” ํ์กํ๋ค๊ณ ํํํ์๊น์? ์คํ์ผ๊น์, ๋ฏธ๊ตญ์์๋ ์ฃผ ๋ฒ์์ ์๊ธ๋ฒ์์ผ๋ก ํํํ๋์? ์๋๋ฉด ์ ๊ฐ ๋ญ๊ฐ๋ฅผ ์ ๋ชป ์ดํดํ๊ณ ์๋๊ฑธ๋ผ์? ๋ฒ๋ฅ ์ ๋ฌธ๊ฐ ๋ถ์ ์๊ฒฌ ๋ถํ ๋๋ ค๋ด ๋๋ค. :)
๊ฐ์ฌํฉ๋๋ค.
์๋ ํ์ธ์, ์ฅํ์ฑ์ ๋๋ค.
์ด๋์์ค(Inner Source)๋ ์คํ์์ค ๊ฐ๋ฐ๋ฐฉ๋ฒ๋ก ์ ์ฌ๋ด์ ๋์ ํ์ฌ ์กฐ์ง๊ฐ ๊ณต์ ์ ํ์ ์ ๊ทน๋ํํ๊ณ , ๋น ๋ฅธ ๊ฐ๋ฐ ์๋์ ํฌ๋ช ํ ์ปค๋ฎค๋์ผ์ด์ , ์ฝ๋ ํ์ง ํฅ์ ๋ฑ์ ํจ๊ณผ๋ฅผ ๊ธฐ๋ํ๊ธฐ ์ํ ๋ฐฉ๋ฒ์ ๋๋ค.
์ด๋์์ค๋ฅผ ์ํ ๋ฐฉ๋ฒ์ ์ฌ๋ฌ ๋ฌธ์์์ ์ค๋ช ํ๊ณ ์๋๋ฐ์, ์ค๋์ ๋ค์ ์๋ฃ์์ ์ธ๊ธํ๊ณ ์๋ ์ด๋์์ค๋ฅผ ์์ํ๋ ๋ฐฉ๋ฒ๊ณผ ๊ธฐ๋ํจ๊ณผ์ ๋ํด ๊ฐ๋ตํ ์ ๋ฆฌํ์์ผ๋ ์ฐธ๊ณ ํ์๊ธฐ ๋ฐ๋๋๋ค.
๋จผ์ , ์คํ์์ค ๊ฐ๋ฐ๋ฐฉ๋ฒ๋ก ์์ ๊ฐ์กฐํ๋ ์ฃผ์ Practice๋ฅผ ์ดํด๋ณด๊ฒ ์ต๋๋ค. ์ด๋ป๊ฒ ๊ฑฐ๋ํ ์คํ์์ค ํ๋ก์ ํธ๊ฐ ์๋ฐ์ ์ธ ์ฐธ์ฌ์ ์ํด ์ฑ์ฅํด๊ฐ ์ ์์๊น์? ์ ์คํ์์ค ํ๋ก์ ํธ์ ์ฐธ์ฌํ๋ฉด ๊ฐ๋ฐ์ ๊ฐ์ธ์ ์ฑ์ฅ์ ์ด๋ฃฐ ์ ์๋ค๊ณ ํ ๊น์? ์คํ์์ค ํ๋ก์ ํธ์๋ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ ์ฃผ์ Practice๊ฐ ์๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ๋๋ค.
๊ธฐ์ ์ด 1์์ ์ค๋ช ํ ์คํ์์ค Practice๋ฅผ ์ฌ๋ด์ ๋์ ํ๋ ๊ฒ์ ์ด๋์์ค(Inner Source)๋ผ๊ณ ๋ถ๋ฆ ๋๋ค. ์ฐธ๊ณ ๋ก, Inner Source๋ InnerSource Commons ๋ฑ์ ์ปค๋ฎค๋ํฐ์์ ๋ณด๋ค ์ฒด๊ณ์ ์ผ๋ก ๊ธฐ๋ฒ๊ณผ Practice๋ฅผ ๋ฐ์ ์ํค๊ณ ์์ต๋๋ค.
๊ทธ๋ผ ๊ธฐ์ ์ด ์ด๋์์ค๋ฅผ ๋์ ํ๋ฉด ์ด๋ค ํจ๊ณผ๋ฅผ ๊ธฐ๋ํ ์ ์์๊น์?
์ด๋ฒ์๋ ์ด๋์์ค๋ฅผ ๋์ ํ๋ ค๋ ๊ธฐ์ ์ด ๊ณ ๋ คํด์ผ ํ ๊ณผ์ ์ ๋ํด ์์๋ณด๊ฒ ์ต๋๋ค.
์ฌ๋ด์ source code๋ฅผ ๊ณต๊ฐํ๊ณ ๊ณต์ ํ๋ ๊ฒ๋ง์ผ๋ก ์๋์์ค์ ํจ๊ณผ๋ฅผ ๊ธฐ๋ํ ์๋ ์์ต๋๋ค. ๋ฐ๋์ ๋ค์์ ์ฌํญ์ด ํจ๊ป ์๋ฐ๋์ด์ผ ํฉ๋๋ค.
์ฌ๋ด์ ์ด๋์์ค ํ๊ฒฝ์ด ๊ตฌ์ถ๋์์ง๋ง, ๊ฐ๋ฐ์ ์ ์ฅ์์ ๋น์ฅ ํ ๋ด์ ๊ณผ์ ๋ฅผ ์ํํ๋ค ๋ณด๋ฉด ๋ค๋ฅธ ํ์ ์ฝ๋๋ฅผ ๋ณด๊ฑฐ๋ ๊ธฐ์ฌํ๋ ๊ฒ ์๋๊ฐ ๋์ง ์์ ์ ์์ต๋๋ค. ํ์ง๋ง, ๊ฐ๋ฐ์ ์์ ์ ์ฑ์ฅ์ ์ํด์๋ผ๋ ์ด๋์์ค ํ๋ก์ ํธ์ ์ฐธ์ฌํ๋ ๊ฒ์ด ๋์์ด ๋ฉ๋๋ค.
๊ฐ๋ฐ์๊ฐ ์คํ์์ค์ ๊ธฐ์ฌํด์ผ ํ๋ ์ด์ ์ ๋ํด์๋ ๋ค์ ๋ธ๋ก๊ทธ์์๋ ์ธ๊ธํ๊ณ ์์ผ๋ ์ฐธ๊ณ ํ์๊ธฐ ๋ฐ๋๋๋ค. : “๊ฐ๋ฐ์๊ฐ ์คํ์์ค์ ๊ธฐ์ฌํด์ผ ํ๋ ์ด์ ”
๊ฐ์ฌํฉ๋๋ค.
์๋ ํ์ธ์, ์ฅํ์ฑ์ ๋๋ค.
AI๋ ์ฌ์ฉํ์ง ์๋ ๊ธฐ์ ์ด ์์ ์ ๋๋ก ํ๋ ๋น์ฆ๋์ค์ ์ค์ํ ๊ธฐ์ ์ด ๋์์ต๋๋ค. AI ์๋น์ค๋ฅผ ๋ง๋ค๊ธฐ ์ํด์๋ ๋ง์ ์์ data๊ฐ ํ์ํ๋ฐ์, ๊ณต๊ฐ Datasetpublicly available datasets๋ ๋๋ฆฌ ์ฌ์ฉ๋๊ณ ์์ต๋๋ค. ๋ค๋ง ๊ณต๊ฐ Dataset์ด๋ผ๊ณ ํ๋๋ผ๋ ์ ์๊ถ์ด ์๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ์ด๋ฅผ ์์ฉ AI ์๋น์ค์ ์ฌ์ฉํ๋ ค๋ฉด ์ ์๊ถ ์นจํด ๋ฑ ๋ฒ์ ๋ฆฌ์คํฌ๋ฅผ ์ต์ํํ๊ธฐ ์ํด ๋ผ์ด์ ์ค ์ธก๋ฉด์ ํ์ธ์ด ํ์ํฉ๋๋ค.
์ค๋์ ์ด์ ๊ด๋ จํ์ฌ ์ต๊ทผ ๋ฐํ๋ ๋ ผ๋ฌธ์ธ Can I use this publicly available dataset to build commercial AI software?– A Case Study on Publicly Available Image Datasets์ ์๊ฐํ๋ ค๊ณ ํฉ๋๋ค. : https://arxiv.org/abs/2111.02374
“Can I use this publicly available dataset to build commercial AI software? – A Case Study on Publicly Available Image Datasets”
- Gopi Krishnan Rajbahadur, Erika Tuck, Li Zi, Dayi Lin, Boyuan Chen, Zhen Ming (Jack)Jiang, Daniel Morales German
์ด ๊ธ์ ํตํด ๊ณต๊ฐ Dataset์ ํ์ฉํ AI ์๋น์ค๋ฅผ ์ค๋นํ๋ฉด์ ์ ์๊ถ ์นจํด๋ฅผ ์ต์ํํ๊ธฐ ์ํด ์ด๋ค ๋ ธ๋ ฅ๊ณผ ์ ์ฐจ๋ฅผ ๊ฑฐ์ณ์ผ ํ๋์ง์ ๋ํ ์ธ์ฌ์ดํธ๋ฅผ ์ป์ ์ ์๊ธฐ๋ฅผ ๋ฐ๋๋๋ค.
์ด ๋ ผ๋ฌธ์์๋ ๋จผ์ ๊ณต๊ฐ Dataset์ ์ฌ์ฉํ๊ธฐ ์ํ ๋ผ์ด์ ์ค๋ ์คํ์์ค ๋ผ์ด์ ์ค์๋ ๋ฌ๋ฆฌ ๋ช ๊ฐ์ง ์ด๋ ค์ด ๋ฌธ์ ๊ฐ ์๋ค๊ณ ์ค๋ช ํฉ๋๋ค.
์ฌ๊ธฐ์ ์ ๊น GitHub Copilot๊ณผ ๊ด๋ จํ ๋ ผ์์ ๋ํด ์ธ๊ธํ๊ณ ๋์ด๊ฐ๊ฒ ์ต๋๋ค. ์ต๊ทผ ๋ฏธ๊ตญ์ SFCSoftware Freedom Conversancy์์๋ “If Software is My Copilot, Who Programmed My Software?“๋ผ๋ ๊ธ์ ๊ฒ์ฌํ์ฌ Microsoft์ GitHub์ ์ฃผ์ฅ์ ๋ํ์ฌ ๋ฐ๋ฐํ์์ต๋๋ค.
Copilot์ GitHub์ ๊ฐ๋ฐ์์ ์ฝ๋ ์์ฑ์ ๋๊ธฐ ์ํด ๊ณต๊ฐ๋ source code๋ฅผ ํ์ตํ AI ์๋น์ค์ด๋ฉฐ, ์ฌ๊ธฐ์๋ Copyleft software๋ ํฌํจ๋์ด ์์ด์ ๋ฒ์ ์ด์๊ฐ ๋๊ณ ์์ต๋๋ค. ์ด์ ๋ํด GitHub CEO์ธ Nat Friedman์ ์๋์ ๊ฐ์ด ๋ฐ๋ฐํ์๋๋ฐ์,
ํ์ง๋ง, SFC๋ ์ด๋ฌํ GitHub์ ์ ์ฅ์ Copilot ๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ด ์ฌ์ฉ์์๊ฒ ํฐ ํผํด๋ฅผ ์ค ์ ์๋ค๊ณ ๊ฒฝ๊ณ ํ์์ต๋๋ค. ๋ฐ๋ผ์ ๋ค๋ฅธ ์ฌ๋์ ์ ์๊ถ์ ์นจํดํ์ง ์์ผ๋ ค๋ฉด Copilot์ ์ฌ์ฉํ์ง ์๋ ๊ฒ์ด ์ข๋ค๋ ์ ์ฅ์ ํ๋ช ํ์์ต๋๋ค.
๊ทธ๋ฌ๋ฉด์, SFC๋ Microsoft์ GitHub๋ copylefted code๋ก training ํ๋ ๊ฒ์ด โFair Useโ์ธ ์ด์ ์ trained model์ด โwork based on GPLโd softwareโ๊ฐ ์๋์ ์ฆ๋ช ํด์ผ ํ๋ค๊ณ ์ฃผ์ฅํ์์ต๋๋ค.
๋ค์ ์ค๋ ์ดํด๋ณผ ๋ ผ๋ฌธ์ผ๋ก ๋์์ค๊ฒ ์ต๋๋ค. ๋ ผ๋ฌธ์์๋ Dataset๊ณผ ๊ด๋ จํ ๋ฒ๋ฅ ์ค ์ ์๊ถ๋ฒ๊ณผ ๊ณ์ฝ๋ฒ์ ๊ดํด ์ค๋ช ํฉ๋๋ค.
๊ธฐ๋ณธ์ ์ผ๋ก copyright-protected data๋ ์ ์๊ถ ์์ ์๊ฐ ๋ช ์์ ์ผ๋ก ํ์ฉํ์ง ์๋ ํ ์์ ์ ์ผ๋ก ์ฌ์ฉํ๊ฑฐ๋ ๋ฐฐํฌํ ์ ์๋ค. publicly available dataset์๋ ์ ์๊ถ์ด ์๋ data๊ฐ ํฌํจ๋์์ ์ ์๋ค.
๊ณ์ฝ๋ฒ์ ๋ฐ๋ฅด๋ฉด ์ ์๋ฌผ(์: ์ด๋ฏธ์ง, ๋น๋์ค)์ ์ ์๊ถ ์์ ์๋ ๋ค๋ฅธ ์ฌ๋์ด ํฅ์ ํ ์ ์๋ ๊ถ๋ฆฌ์ ๊ทธ๋ฌํ ๊ถ๋ฆฌ๋ฅผ ํฅ์ ํ๊ธฐ ์ํด ์ดํํด์ผ ํ๋ ์๋ฌด๋ฅผ ์ค๋ช ํ๋ ๋ผ์ด์ ์ค๋ฅผ ๋ถ์ฌํ ์ ์๋ค.
๊ฒฐ๊ตญ ๊ณต๊ฐ Dataset์ ์ฌ์ฉํ์ฌ AI ์๋น์ค๋ฅผ ๊ฐ๋ฐํ๋ ๊ธฐ์ ์ (Fair Use๋ก ํ๋จํ ์ ์๋ ๊ฒฝ์ฐ๋ฅผ ์ ์ธํ๋ค๋ฉด) ์ ์๊ถ์นจํด, ๊ณ์ฝ๋ฒ ์๋ฐ ๋ฑ์ ๋ฐฉ์งํ๊ธฐ ์ํ์ฌ ๊ณต๊ฐ Dataset๊ณผ ๊ด๋ จ๋ ๊ถ๋ฆฌ์ ์๋ฌด๋ฅผ ํ์ธํ๊ณ ๋ผ์ด์ ์ค ์ปดํ๋ผ์ด์ธ์ค๋ฅผ ๋ณด์ฅํ๊ธฐ ์ํ ์๊ฒฉํ ์ ๊ทผ ๋ฐฉ์์ด ์ค์ํ๋ค๊ณ ๊ฐ์กฐํฉ๋๋ค.
๊ทธ๋ฐ๋ฐ ์ดํ์ ๋ค์ ์ธ๊ธํ๊ฒ ์ง๋ง ์ฌ์ค ๊ณต๊ฐ Dataset์ ์ฌ์ฉํ๋ฉด์ Dataset, Data Source ๋ฟ๋ง ์๋๋ผ data point ๋ฑ์ ๋ชจ๋ ๋ผ์ด์ ์ค๋ฅผ ํ์ธํ๊ณ ๊ฐ๊ฐ์ ์๋ฌด๋ฅผ ์ค์ํ๋ ๊ฒ์ ๊ฑฐ์ ๋ถ๊ฐ๋ฅ์ ๊ฐ๊น์ต๋๋ค. ๊ณต๊ฐ Dataset์ ์ฌ์ฉํ๊ธฐ ์ํด ์ผ์ ๋ถ๋ถ์ ๋ผ์ด์ ์ค ๋ฆฌ์คํฌ๋ฅผ ๊ฐ์ํ๊ฑฐ๋ Fair Use๋ผ๊ณ ์ฃผ์ฅํ ์ ์๋ ๋ฒ์ ๊ทผ๊ฑฐ๋ฅผ ๋ง๋ จํ๋ ๊ฒ์ด ํ์ค์ ์ธ ๋์ ๋ฐฉ์์ด๋ผ๊ณ ๊ฐ์ธ์ ์ผ๋ก ์๊ฐํฉ๋๋ค.
๊ทธ๋ผ ์ด ๋ ผ๋ฌธ์์ ์ ์ํ๋ ๊ณต๊ฐ Dataset์ ์์ฉ AI ์๋น์ค์ ํ์ฉํ๊ธฐ ์ํ ์๊ฒฉํ ์ ๊ทผ ๋ฐฉ์์ด ๋ฌด์์ธ์ง ์ดํด๋ณด๊ฒ ์ต๋๋ค.
์ด ๋ ผ๋ฌธ์์๋ ๊ณต๊ฐ Dataset์ ์ฌ์ฉํ๋ ค๋ AI engieer๋ ์ ์ฉ๋ ๋ผ์ด์ ์ค๋ฅผ ์๋ณํด์ผ ํ๊ณ , Lawyer๋ ํด๋น ๋ผ์ด์ ์ค์ ๊ถ๋ฆฌ์ ์๋ฌด๋ฅผ ๋ถ์ํ์ฌ ์์ฉ AI ์๋น์ค์ ์ ์ฉํ ์ ์๋์ง ํ๋จํด์ผ ํจ์ ๊ฐ์กฐํฉ๋๋ค.
๋จผ์ , Phase 1์ AI engineer์ ์ํด ๋ผ์ด์ ์ค๋ฅผ ํ์ธํ๋ ๊ณผ์ ์ ๋๋ค. ๋ ผ๋ฌธ์์๋ ์์ธํ ๋ด์ฉ์ ์๋์ ๊ฐ์ด ์ค๋ช ํฉ๋๋ค.
CIFAR-10๋ฅผ ์๋ก ๋ค๋ฉด, ์น์ฌ์ดํธ์ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ด ์ด Dataset์ ์ฌ์ฉํ๊ธฐ ์ํ ์กฐ๊ฑด์ด ์๊ณ , ์ด๋ฅผ ๋ผ์ด์ ์ค๋ผ๊ณ ๊ฐ์ฃผํ ์ ์๋ค.
Please cite it if you intend to use this dataset. “Learning Multiple Layers of Features from Tiny Images, Alex Krizhevsky, 2009."
์ฌ๊ธฐ์ Provenance๋ Dataset์ ์์ถ์ฒ๋ฅผ ์๋ฏธํ๋ค.
์ปดํจํฐ ๋น์ ๋ฐ NLP Dataset์ ํฌํจํ์ฌ ๋ง์ publicly available dataset์ ์ผ๋ฐ์ ์ผ๋ก ์ด๋ฏธ์ง์ ๊ฐ์ data๋ฅผ ํธ์คํ ํ๊ฑฐ๋ ์ธ๊ธฐ ์๋ ์น์ฌ์ดํธ ๋ฑ ๋ค์ํ ์์ค์์ data๋ฅผ ์์งํ์ฌ ์์ฑ๋๋ค. ์ด๋ฌํ Data Source์ ๋ผ์ด์ ์ค๋ Dataset์ ๋ผ์ด์ ์ค์ ๋ค๋ฅด๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ์ถ๊ฐ๋ก ํ์ธํด์ผ ํ๋ค.
์ฌ๊ธฐ๊น์ง๊ฐ Phase 1์ธ๋ฐ, ๊ณต๊ฐ Dataset์ ์ฌ์ฉํ๋ ค๋ AI engineer๊ฐ ํ์ธํด์ผ ํ ๋ด์ฉ์ด ์ ์ง ์์ต๋๋ค. ๋ ํฐ ๋ฌธ์ ๋ ์๋ฌด๋ฆฌ ๋ ธ๋ ฅ์ ๊ธฐ์ธ์ธ๋ค๊ณ ํด๋ ์น์ฌ์ดํธ์์ ๋ผ์ด์ ์ค ์ ๋ณด๋ฅผ ์ ๊ณตํ์ง ์๊ฑฐ๋, ํ๋ฆฐ ์ ๋ณด๋ฅผ ์ ๊ณตํ๋ค๋ฉด AI engineer๊ฐ ํ์ธํ ์ ์๋ ๋ฒ์๋ ์ ํ์ ์ผ ์ ๋ฐ์ ์์ ๊ฒ์ ๋๋ค. ์๋ญ๋ , ๋ ผ๋ฌธ ๋ด์ฉ์ ๋ ์ดํด๋ณด๊ฒ ์ต๋๋ค. ๋ค์์, Phase 2์ด๋ฉฐ, ๋ณํธ์ฌ ๋ฑ ๋ฒ๋ฅ ์ ๋ฌธ๊ฐ์ ์ํด ๋ผ์ด์ ์ค์ ๊ถ๋ฆฌ์ ์๋ฌด๋ฅผ ํ์ธํ๋ ๋จ๊ณ์ ๋๋ค.
์ฌ๊ธฐ์๋ ๋ฒ๋ฅ ์ ๋ฌธ๊ฐ๊ฐ Dataset๊ณผ data์ ๋ผ์ด์ ์ค๋ฅผ ๋ณด๊ณ ๊ถ๋ฆฌ ๋ฐ ์๋ฌด๋ฅผ ์ถ์ถํ๋ค.
๋ฒ๋ฅ ์ ๋ฌธ๊ฐ๋ Enhanced MDL์ ์ ๋ณด๋ฅผ ๊ธฐ๋ฐ์ผ๋ก ์ํ ํ๊ฐ๋ฅผ ์ํํ์ฌ dataset์ ์์ ์ ์ผ๋ก ์ฌ์ฉํ ์ ์๋์ง ๊ฒฐ์ ํ๋ค.
์์ฝํ์๋ฉด CIFAR-10์ ๋ผ์ด์ ์ค๋ ๋ ผ๋ฌธ์ด ์ธ์ฉ๋๋ ํ dataset์ ๋ํ ๋ชจ๋ ๊ถ๋ฆฌ๋ฅผ ํ์ฉํ์ง๋ง, Data Source์ ๋ผ์ด์ ์ค๋ ๋ ์ ํ์ ์ด๋ฏ๋ก, ์ด Dataset์ AI Model์ ํ์ต์ํค๊ฑฐ๋ ๋๋ Dataset ์์ฒด๋ฅผ ์์ ๋๋ ๋ฐฐํฌ๋ฅผ ํฌํจํ ์์ ์ ๋ชฉ์ ์ผ๋ก ์ฌ์ฉ๋ ๊ฒฝ์ฐ ๋ผ์ด์ ์ค ์ปดํ๋ผ์ด์ธ์ค ์๋ฐ์ ์ ์ฌ์ ์ํ์ด ๋ฐ์ํ๋ค.
์ฌ๊ธฐ๊น์ง Phase 2๋ฅผ ๊ฑฐ์น๋ฉด์ ๋ฒ๋ฅ ์ ๋ฌธ๊ฐ์ ์ํด Enhanced MDL ํฌ๋งท์ผ๋ก ๋ผ์ด์ ์ค ๊ถ๋ฆฌ์ ์๋ฌด๋ฅผ ๋ฌธ์ํํ๊ณ ์ด๋ฅผ ํ์ฉํ๋ ๋ฐฉ๋ฒ์ ์ดํด ๋ณด์์ต๋๋ค. Dataset ๋ฟ๋ง ์๋๋ผ Data Source์ ๋ผ์ด์ ์ค๊น์ง ํ์ธํด์ Data Source์ ๋ผ์ด์ ์ค๊ฐ ์์ ์ ์ฌ์ฉ ๋ฑ ์ ํ์ ๊ฐํ๋ฉด Dataset์ ์์ ์ฉ์ผ๋ก ์ฌ์ฉํ๋ ๊ฒ๋ ๋ฆฌ์คํฌ๊ฐ ์์์ ์ค๋ช ํ๊ณ ์์ต๋๋ค.
๋ ผ๋ฌธ์์๋ ์์ ๊ฐ์ ๋ฐฉ์์ผ๋ก ๋ค๋ฅธ Dataset์ ๋ํด์๋ Case Study๋ฅผ ์งํํ์์ต๋๋ค. ๊ทธ ๋ด์ฉ์ ์ดํด๋ณด๊ฒ ์ต๋๋ค.
Case Study์์๋ ์ธ๊ธฐ๋์ ์์ ์ ์ผ๋ก ์ฌ์ฉ๋ ๊ฐ๋ฅ์ฑ์ด ๋์ 6๊ฐ์ ์ด๋ฏธ์ง dataset ์ ํํ์๋ค.
์ด ์ฌ์ฏ ๊ฐ dataset์ ๋ชจ๋ ์ด๋ฏธ์ง์ ๋ํ ๊ฒ์ด๋ฉฐ, ๋ผ์ด์ ์ค๋ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ ํน์ง์ ๊ฐ์ต๋๋ค.
Dataset | Dataset license | Data Source |
---|---|---|
CIFAR-10 | ๋ผ์ด์ ์ค ์ธ๊ธ ์์ (์ธ์ฉ๋ง ์๊ตฌ) | Data Source ๋ค์ |
ImageNet | custom license | Data Source ๋ค์ |
Cityscapes | custom license | ํ๋์ Data Source |
FFHQ | CC-NC-SA-4.0 | Data Source ๋ค์ |
VGGFaces2 | CC-NC-SA-4.0 | Data Source ๋ค์ |
MS COCO | CC 4.0 | Data Source ๋ค์ |
๊ทธ๋ผ ์ด ๋ ผ๋ฌธ์์ ์ฌ์ฏ ๊ฐ์ dataset์ ๋ํ์ฌ ์ฐ๊ตฌ๋ฅผ ์ํํ ๊ฒฐ๊ณผ๋ฅผ ์ดํด๋ณด๊ฒ ์ต๋๋ค.
์ด๋ฏธ์ง Dataset์ ๊ฐ์ฅ ์ผ๋ฐ์ ์ธ ์ฌ์ฉ ์๋๋ฆฌ์ค๋ ๋ค์ ์ธ ๊ฐ์ง๋ก ๋ณผ ์ ์๋ค.
์ด๋ฌํ ์ฌ์ฉ ์๋๋ฆฌ์ค์ ๋ํ ๊ฐ Dataset์ ์ฐ๊ตฌ ๊ฒฐ๊ณผ๋ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ๋ค.
์ด์ ๊ฐ์ด Publicly available datasets๋ ์์ฉ AI software๋ฅผ ๊ตฌ์ถํ๋ ๋ฐ ์ ํฉํ์ง ์์ ์ ์๋ค.
๋ ผ๋ฌธ์์ ์ค๋ช ํ๋ ์์ ๊ฒฐ๊ณผ๋ง์ ๋ณด๋๋ผ๋ ๊ณต๊ฐ Dataset์ ์์ฉ AI ์๋น์ค์ ์ฌ์ฉํ๋ ๊ฒ์ ์ ์ฌ์ ์ธ ๋ผ์ด์ ์ค ์ปดํ๋ผ์ด์ธ์ค ์๋ฐ์ ์ด๋ํ ๊ฐ๋ฅ์ฑ์ด ์์ต๋๋ค. ๊ฒ๋ค๊ฐ ๋ ผ๋ฌธ์์๋ ์ด๋ฒ ์ฐ๊ตฌ์์ ๊ณ ๋ คํ์ง ์์ ๋ถ๋ถ์ด ๋ ์๋ค๊ณ ๋ถ์ฐ ์ค๋ช ํฉ๋๋ค.
์ด ๋ ผ๋ฌธ์์๋ ๋ผ์ด์ ์ค ์๋ฐ ์ธก๋ฉด์ ๋ํด์๋ง ์ฐ๊ตฌํ์๋ค.
์ด ์ฐ๊ตฌ์์๋ Data Source์ ๋ผ์ด์ ์ค๊น์ง๋ง ๊ณ ๋ คํ๊ณ , ๊ฐ๋ณ data point (์: ๊ฐ๋ณ ์ด๋ฏธ์ง)์ ๊ด๋ จ๋ ๋ผ์ด์ ์ค๋ ๊ณ ๋ คํ์ง ์์๋ค.
์ด ์ฐ๊ตฌ์์ ํ์ธํ ๊ฐ Dataset์ ๋ํ provenance๋ lineage๊ฐ ์ ํํ์ง ์์ ์ ์๋ค.
์ด๋ป๊ฒ ์์์ ์ค๋ช ํ data point์ ๋ผ์ด์ ์ค๋ ์ ํํ์ง ์์ ์ ๋ณด๋ก ๋ผ์ด์ ์ค๋ฅผ ํ์ธํ ์ ์๋ ์ด๋ ค์๊น์ง ๊ณ ๋ คํ๋ค๋ฉด ๊ณต๊ฐ Dataset์ ์์ฉ AI ์๋น์ค์ ๋ผ์ด์ ์ค ๋ฆฌ์คํฌ ์์ด ์ฌ์ฉํ๋ ๊ฒ์ ์ ๋ง ๊ฑฐ์ ๋ถ๊ฐ๋ฅํ๋ค๊ณ ๋ด์ผ ํ๋ ๊ฒ ์๋๊ฐ ์ถ์ต๋๋ค. ๊ทธ๋ ๋ค๊ณ AI ์ ํ์ ์ฐ๊ตฌํ๋ ๋ฐ ๊ณต๊ฐ Dataset์ ์์ ๋ฐฐ์ ํ ์๋ ์์ต๋๋ค. GitHub๊ฐ ์ ์๊ถ ์นจํด ์ด์๊ฐ ์์์๋ ๋ถ๊ตฌํ๊ณ Copilot ์๋น์ค๋ฅผ ์ค๋นํ๋ ๊ฒ์ ์ผ์ ๋ถ๋ถ ๋ฒ์ ๋ฆฌ์คํฌ๋ฅผ ๊ฐ์ํ๊ณ , ํ์์ ๋ฐ๋ผ ๋ฒ์ ๋คํผ๋ ์ด์ด๊ฐ๋ ๊ฒ๊ณผ ๊ฐ์ด ๊ธฐ์ ์ด AI ๊ธฐ์ ํ์ฉ์ ์ํด ์ด๋์ ๋์ ์ ์ฌ์ ์ธ ์ ์๊ถ ์นจํด ๋ฆฌ์คํฌ๋ ๋ถ๋ดํ๋ ๊ฒ๋ ๊ณ ๋ คํ ํ์๊ฐ ์์ด ๋ณด์ ๋๋ค. ์ฌ์ค, Dataset์ Machine Learning ํ์ต์๋ง ์ฌ์ฉํ๋ ๊ฒ์ ์ ์๊ถ ์นจํด์ ํด๋นํ์ง ์๋๋ค๋ ๊ฒฌํด๋ ์์ต๋๋ค.
๋ค๋ง, ์์ง ์ด์ ๋ํ ๋ช ํํ ํ๋ก๊ฐ ์๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ๋ฆฌ์คํฌ๊ฐ ์ ํ ์๋ค๊ณ ํ ์๋ ์์ต๋๋ค. (์์ฐธ, ์ ๋ ๋ฒ๋ฅ ๊ฐ๊ฐ ์๋๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ์ด ๋ด์ฉ์ ๋ฒ์ ์ธ ํจ๋ ฅ์ด ์ ํ ์์์ ์๋ ค ๋๋ฆฝ๋๋ค. ^^)
์ ๋ฝ, ์ผ๋ณธ, ๋ฏธ๊ตญ ๋ฑ ํด์ธ์์๋ AI ํ์ต์ ์ํ ๋น ๋ฐ์ดํฐ ์ด์ฉ์ ํ์ฉํ๊ธฐ ์ํด ๋ฒ ๊ฐ์ ์ด ๋์์ผ๋ฉฐ, ์ฐ๋ฆฌ๋๋ผ๋ ์ด๋ฅผ ์ํ ์ ์๊ถ๋ฒ ๊ฐ์ ์์ด ๊ตญํ์ ์์ ๋ ๊ฒ์ผ๋ก ์๊ณ ์์ต๋๋ค. ๊ตญ๋ด ๊ธฐ์ ๋ค์ด ๊ณต๊ฐ Dataset์ ๋ณด๋ค ์์ํ๊ฒ ์ฌ์ฉํ์ฌ AI ๊ธฐ์ ํ์ ์ ๋ฐ์ฐจ๋ฅผ ๊ฐํ ์ ์๋๋ก ์ ๋ถ์์๋ ํ์ํ ๋ฒ์์ ์ ์ํ ์ฒ๋ฆฌํด์ฃผ๋ฉด ์ข๊ฒ ์ต๋๋ค.
๊ฐ์ฌํฉ๋๋ค.
๋๋ถ๋ถ์ ์คํ์์ค ๋ผ์ด์ ์ค๋ ์คํ์์ค๋ฅผ ์คํ์ํค๋ ๊ฒ์๋ ์๋ฌด ์ ํ์ ๋์ง ์์ผ๋ฉฐ, ์คํ์์ค๋ฅผ ์ฌ๋ฐฐํฌํ ๋ ์์ค ์ฝ๋ ๊ณต๊ฐ, ๊ณ ์ง ๋ฑ์ ์๋ฌด ์ค์๋ฅผ ์๊ตฌํฉ๋๋ค. ์ฌ๊ธฐ์ ๋ฐฐํฌ๋ผ๊ณ ํ๋ฉด, ์ํํธ์จ์ด๋ฅผ ํ์ฌํ ์๋ฒ ๋๋ ๋๋ฐ์ด์ค์ ํ๋งค, ์ฑ ๋ง์ผ์ ํตํ ๋ชจ๋ฐ์ผ ์ฑ์ ๋ฐฐํฌ ๋ฑ ์ผ๋ฐ์ ์ผ๋ก ์ํํธ์จ์ด์ ๋ฌผ๋ฆฌ์ ์ธ ์ ๋ฌ์ ์๋ฏธํฉ๋๋ค.
SaaS ์๋น์ค ์ ๊ณต ์ ์ฒด๋ ์๋น์ค๋ฅผ ์ํด ์ํํธ์จ์ด๋ฅผ ๋ฐฐํฌํ์ง ์๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ์คํ์์ค๋ฅผ ์ฌ์ฉํ๋๋ผ๋ ๋ผ์ด์ ์ค ์๋ฌด์์ ๋น๊ต์ ์์ ๋ก์ธ ์ ์์ต๋๋ค. ํ์ง๋ง, AGPL ๋ฑ ๋คํธ์ํฌ๋ฅผ ํตํ ์๋น์ค ์ ๊ณต ์์๋ ๋ผ์ด์ ์ค ์๋ฌด๋ฅผ ์ค์ํ๋ ์คํ์์ค ๋ผ์ด์ ์ค๋ ์๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ์ด์ ๋ํด์๋ ์ฃผ์๊ฐ ํ์ํฉ๋๋ค.
๋ฏธ๊ตญ์ ์ ๋ช ํ ์คํ์์ค ์ ๋ฌธ ๋ณํธ์ฌ์ธ Heather Meeker๋ Open Source Compliance for SaaS Vendors๋ผ๋ ๊ธ์ ๊ฒ์ฌํ์ฌ SaaS ๊ณต๊ธ์ ์ฒด๊ฐ ์ฃผ์ํด์ผ ํ Open Source Compliance์ ๋ํด ์ค๋ช ํ์๋๋ฐ์, ์ค๋์ ์ด ๋ด์ฉ์ ์๊ฐํ๊ฒ ์ต๋๋ค.
Heather๋ ๋จผ์ Client Side Software์ ๋ํด ์ธ๊ธํ์์ต๋๋ค. SaaS Platform์์๋ ๋๋ถ๋ถ์ ์ํํธ์จ์ด๊ฐ ๊ณต๊ธ์ ์ฒด์ Server-side์ ์กด์ฌํ์ง๋ง, ์ผ๋ถ ์ํํธ์จ์ด๋ ์ฌ์ฉ์์ ์ปดํจํฐ(โClient-Sideโ)๋ก ์ ๋ฌ์ด ๋์ด ๋์ํ๊ฒ ๋ฉ๋๋ค.
Heather๋ SaaS ํํ๋ก ์น์ฌ์ดํธ ์ ์ ๊ธฐ๋ฅ์ ์ ๊ณตํ๋ ์๋ํ๋ ์ค๋ฅผ ์๋ก ๋ค์ด ์ค๋ช ํ์์ต๋๋ค. Chrome ๋ธ๋ผ์ฐ์ ๋ก ์๋ํ๋ ์ค์ ์ ์ํ์ฌ ๋ธ๋ก๊ทธ๋ฅผ ์ ์ํ๋ ํ๋ฉด์ ๊ฐ์ ํ๊ฒ ์ต๋๋ค. ๊ฑฐ๊ธฐ์์ control-u(๋งฅ๋ถ ํ๊ฒฝ์์๋ Command + Option + U)๋ฅผ ๋๋ฅด๋ฉด page source code๋ฅผ ๋ณผ ์ ์๋๋ฐ, 3์ฒ ๋ผ์ธ ๊ฐ๋์ ์์ค ์ฝ๋๊ฐ ์๋ ๊ฒ์ ๋ณผ ์ ์์ต๋๋ค(๋ฌผ๋ก ๋ธ๋ก๊ทธ ์์ฑ ๊ธฐ๋ฅ์ ๊ตฌ์ฑํ๋ ๋๋ถ๋ถ์ ์์ค ์ฝ๋๋ WordPress.com ์ธก ์๋ฒ์์ ๊ตฌ๋๋ฉ๋๋ค).
์ด๋ฌํ Client-side์ ์ฝ๋๋ ์ฃผ๋ก ์นํ์ด์ง ๋ด ์ ๋ ฅ โformโ์ ๋ ์ง๋ ์ฃผ์ ๋ฑ์ ๊ฐ์ด ์ ํจํ์ง ์ฌ๋ถ๋ฅผ ์ฒดํฌํ๋ ๋ฑ ๋จ์ํ ๋ก์ง ์ ๋์ ๋๋ค. ์ด๋ฐ small task๋ ๊ตณ์ด ์๋ฒ์ ์ฐ๋ํ๋๋ผ ์๊ฐ์ ์์ํ ํ์๊ฐ ์์ต๋๋ค. ์ด๋ฐ Client-side์ ์ฝ๋๋ ์ฃผ๋ก โscripting languageโ ์ฝ๋์ด๋ฉฐ, ๋๊ฐ HTML, Javascript, CSS ์ ๋๋ค. ์ฌ๊ธฐ์ ์ฃผ๋ชฉํ ์ ์ ์ด๋ฐ ์คํฌ๋ฆฝํธ ์ฝ๋๋ ๋ธ๋ผ์ฐ์ ์์ ๋ณผ ์ ์๋ฏ์ด ํญ์ ์์ค ์ฝ๋ ํํ๋ก ์ ๋ฌ์ด ๋๋ค๋ ๊ฒ๋๋ค. ๊ทธ๋์, LGPL ๊ฐ์ Copyleft ๋ผ์ด์ ์ค๊ฐ ์ ์ฉ๋ ์ฝ๋๋ผ๊ณ ํ๋๋ผ๋ ๋ณ๋๋ก ์์ค ์ฝ๋๋ฅผ ์ ๊ณตํด์ผํ ํ์๊ฐ ์์ต๋๋ค.
Heather๋ ๊ทธ๋๋ ๊ณ ์ง ์๋ฌด๋ ๊ณ ๋ คํด์ผ ํ๋ค๊ณ ์ค๋ช ํ๋ฉด์ ํ๊ฐ์ง ๋ฌธ์ ๋ฅผ ์ ๊ธฐํฉ๋๋ค. ๊ฐ๋ฐ์๋ค์ ์คํ์์ค์ธ HTML/CSS/Javascript๋ฅผ ์ฌ์ฉํ ๋ ๋ก๋ฉ ์๋๋ฅผ ๋น ๋ฅด๊ฒ ํ๊ธฐ ์ํ์ฌ ์ต์ํ์ ์ฝ๋๋ง ๋จ๊ธฐ๊ธฐ๋ฅผ ์ํ๊ณ , ์ด ๋๋ฌธ์ ์ฝ๋ ๋ด ์ ์๊ถ, ๋ผ์ด์ ์ค ํ์ ๋ถ๋ถ์ ์ง์ฐ๋ ๊ฒฝ์ฐ๊ฐ ๋ง๋ค๋ ๊ฒ๋๋ค. ๊ทธ๋ฐ๋ฐ, LGPL๊ณผ ๊ฐ์ Copyleft๊ฐ ์ ์ฉ๋ ์ํํธ์จ์ด๋ฅผ ๋ฐฐํฌํ ๋์๋ ์์ค ์ฝ๋๋ฅผ ์ ๊ณตํด์ผ ํ ๋ฟ๋ง ์๋๋ผ ๋ผ์ด์ ์ค ์ ๋ฌธ๋ ํจ๊ป ์ ๊ณตํด์ผ ํฉ๋๋ค.
- … and distribute a copy of this License along with the Library.
๊ทธ๋ผ LGPL์ธ Javascript ์ฝ๋๋ฅผ Client-side๋ก ์ ๋ฌํ๋ฉด์ ์ด๋ป๊ฒ LGPL ๋ผ์ด์ ์ค ์ ๋ฌธ์ ์ ๋ฌํด์ผ ํ ๊น์?
Heather๊ฐ ์ ์ํ ํ๊ฐ์ง ๋ฐฉ๋ฒ์ผ๋ก๋ SaaS ์์คํ ์ ๋์๋ณด๋์ ๊ฐ์ ํ๋ฉด ๋ด ์คํ์์ค ๊ณ ์ง๋ฅผ ์ํ ํ์ด์ง๋ฅผ ๋ง๋ค๊ณ ์ฌ๊ธฐ์ ๋ผ์ด์ ์ค ์ ๋ฌธ์ ๋ณด์ฌ์ฃผ๋ ๋งํฌ๋ฅผ ํฌํจํ๋ ๊ฒ์ ๋๋ค.
ํ์ง๋ง Heather๋ ์ด ๋ฐฉ๋ฒ๋ 100% ๋ผ์ด์ ์ค ์กฐ๊ฑด์ ์ถฉ์กฑํ๋ค๊ณ ๋ณผ ์ ์์์ง์ ๋ํด์๋ ๋ค์ ์๋ฌธ์ ์ ๊ธฐํฉ๋๋ค. ์ฌ์ค ๋๋ถ๋ถ์ ์คํ์์ค ๋ผ์ด์ ์ค์ ๊ณ ์ง ์๋ฌด ์กฐํญ์ ์น์๋น์ค๊ฐ ์กด์ฌํ๊ธฐ ํจ์ฌ ์ ์ ๋ง๋ค์ด์ก๊ณ , ๋น์์ ํ๋ก๊ทธ๋จ ์ ๋ฌ ๋ฐฉ์๋ง์ ๊ณ ๋ คํ์ฌ ๊ณ ์ง ๋ด์ฉ์ด ์ค์น ํ๋ก๊ทธ๋จ๊ณผ ํจ๊ป ์ ๋ฌ๋ ๊ฒ์ผ๋ก ๊ฐ์ ํ๊ณ ์๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ๋๋ค.
MIT์ ๊ฒฝ์ฐ๋ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ด ์๊ตฌํฉ๋๋ค.
The above copyright notice and this permission notice shall be included in all copies or substantial portions of the Software.
์ด๋ฐ ์กฐํญ์ ๊ณ ๋ คํ๋ฉด, SaaS ์์คํ ๋ด ๋ณ๋์ ์นํ์ด์ง์์ ๋ผ์ด์ ์ค ๊ณ ์ง๋ฅผ ํ๋ ๋ฐฉ๋ฒ๋ ์ถฉ๋ถํ์ง๋ ์๋ค๋ ์ฃผ์ฅ์ด ์์ ์๋ ์์ต๋๋ค. ๋ฌผ๋ก , ์ด๋ฐ ๋ฐฉ๋ฒ์ด๋ผ๋ ์ ๊ณตํ๋ ๊ฒ์ด ์ํ๋ ๊ฒ๋ณด๋ค๋ ํจ์ฌ ๋ซ๊ฒ ์ง๋ง์. ๐
๊ฐ๋ฐ์๋ Client-side๋ก ์ ๋ฌํ๋ ์ฝ๋์ ๋ก๋ฉ ํ์์ ์ต์ํ ํ๊ธฐ ์ํ์ฌ ๊ฐ๊ธ์ ์ฝ๋ ์ฌ์ด์ฆ๋ฅผ ๊ฒฝ๋ํํฉ๋๋ค. ์ด๋ฅผ ์ํด Javascript ์ฝ๋ ๋ด ๋ถํ์ํ ์ฃผ์์ ์ ๊ฑฐํ๊ณ , โwhite spaceโ๋ ์ ๊ฑฐํ๋ ๋ฑ Minify ์ฒ๋ฆฌ๋ฅผ ํฉ๋๋ค.
<script id=โwp-media-utils-js-translationsโ>
( function( domain, translations ) {
var localeData = translations.locale_data[ domain ] ||
translations.locale_data.messages;
localeData[โโ].domain = domain;
wp.i18n.setLocaleData( localeData, domain );
} )( โdefaultโ, { โlocale_dataโ: { โmessagesโ: { โโ: {} } } } );
</script>
์๋ฅผ ๋ค์ด, ์์ ์ฝ๋๋ฅผ Minifyํ๋ฉด ๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ด ๋ณํ๋๊ณ , ๋น์ฐํ ๊ฐ๋ ์ฑ์ ๋จ์ด์ง๊ฒ ๋ฉ๋๋ค.
<scriptid=โwp-media-utils-js-translationsโ>(function(domain,translations){varlocaleData=translations.locale_data[domain]||translations.locale_data.messages;localeData[โโ].domain=domain;wp.i18n.setLocaleData(localeData,domain);})(โdefaultโ,{โlocale_dataโ:{โmessagesโ:{โโ:{}}}});</script>
๊ทธ๋ฐ๋ฐ, ์์ค ์ฝ๋ ๊ณต๊ฐ๋ฅผ ์๊ตฌ ํ๋ ์คํ์์ค ๋ผ์ด์ ์ค์์๋ โ์์ค ์ฝ๋’๋ฅผ ์์ ์ด ์ฉ์ดํ ํํ์ฌ์ผ ํ๋ค๊ณ ์ ์ํ๊ณ ์์ต๋๋ค.
3. … The source code for a work means the preferred form of the work for making modifications to it.
๊ทธ๋ ๋ค๋ฉด, LGPL์ธ Javascript ์ฝ๋๊ฐ Client-side๋ก ์ ๋ฌ๋๋ฉด์ Minified๋๋ค๋ฉด, ์ด๋ ์์ค ์ฝ๋ ์ ๊ณต์ ์๋ฌด๋ฅผ ์ค์ํ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ณผ ์ ์์๊น์? Minified ์ํ๋ก๋ ์ฌ์ฉ์๊ฐ ์์ ์ด ๊ณค๋ํ๊ธฐ ๋๋ฌธ์ Unminify ์ํ์ ๊ฐ๋ ์ฑ ์ข์ ์ฝ๋๋ฅผ ๋ณ๋๋ก ์ ๊ณตํด์ผ ํ๋๊ฑด ์๋๊น์?
์ด์ ๋ํด Heather๋ Minified Javascfript ์ฝ๋๋ผ๋ ๋๋ถ๋ถ์ ๊ฐ๋ฐ ๋๊ตฌ์์๋ ์๋์ผ๋ก white space๋ฅผ ์ฝ์ ํ๋ ๋ฑ์ ๊ฐ๋ ์ฑ์ ํฅ์์์ผ์ฃผ๋ ๊ธฐ๋ฅ์ ์ ๊ณตํ๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ๋ฌธ์ ๊ฐ ๋์ง ์๋๋ค๊ณ ๋งํ๊ณ ์์ต๋๋ค. ์ฆ, Minified Javascript ์ฝ๋๋ฅผ ์ ๋ฌํ๋ ๊ฒ๋ GPL, LGPL์์ ์์ค ์ฝ๋์ ์ ์๋ก ์๊ตฌํ๋ โthe preferred form of the work for making modificationsโ๋ก ๋ณผ ์ ์๋ค๊ณ ์ค๋ช ํ์์ต๋๋ค.
Heather๊ฐ ์ธ๊ธํ SaaS์์์ ๋ ๋ค๋ฅธ ์ ์ฌ์ ์ธ ์ด์๋ ๋คํธ์ํฌ Copyleft ๋ผ์ด์ ์ค์ ๋๋ค. AGPL ๋ฑ ์ผ๋ถ ์คํ์์ค ๋ผ์ด์ ์ค๋ ์ํํธ์จ์ด์ ๋ฌผ๋ฆฌ์ ์ธ ๋ฐฐํฌ๊ฐ ์๋๋ผ๋ ๋คํธ์ํฌ๋ฅผ ํตํด ์ฌ์ฉ์์ ์ํธ ์์ฉ(interacting)ํ ๊ฒฝ์ฐ Server-side ์์ค ์ฝ๋์ ๊ณต๊ฐ๋ฅผ ์๊ตฌํฉ๋๋ค. Heather๋ ์ด๋ฐ ๋ผ์ด์ ์ค๋ฅผ โ๋คํธ์ํฌ Copyleft ๋ผ์ด์ ์ค"๋ผ๊ณ ๋ถ๋ ๋๋ฐ์, ๋ํ์ ์ธ ๋คํธ์ํฌ Copyleft ๋ผ์ด์ ์ค์ธ AGPL-3.0์ 13์กฐ์์ Remote Network Interaction์ ๋ํ ์๋ฌด๋ฅผ ์๋์ ๊ฐ์ด ์ ์ํฉ๋๋ค.
AGPL-3.0
- Remote Network Interaction; Use with the GNU General Public License.
… if you modify the Program, your modified version must prominently offer all users interacting with it remotely through a computer network (if your version supports such interaction) an opportunity to receive the Corresponding Source of your version by providing access to the Corresponding Source from a network server at no charge, through some standard or customary means of facilitating copying of software.
์ฆ, AGPL ์ํํธ์จ์ด๋ฅผ ๋ค์ ๋๊ฐ์ง ๋ฐฉ์์ผ๋ก ์ฌ์ฉํ๋ค๋ฉด, ์์ค ์ฝ๋๋ฅผ ์ ๊ณตํด์ผ ํฉ๋๋ค.
๊ทธ๋ผ, ์์ ํ์ง ์๊ณ ์ฌ์ฉํ๋๊ฑด ์ผ๋ง๋ ์ง ๊ฐ๋ฅํ ๊ฒ ์๋๋๊ณ ๋ฐ๋ฌธํ ์ ์๋๋ฐ์, ๊ฐ๋ฐ์๊ฐ ์ฒ์ AGPL-3.0 ์คํ์์ค๋ฅผ ๋์ ํ๋ ๋จ๊ณ์์๋ ์์ ํ์ง ์๊ณ ์ฌ์ฉํ๋ค๊ณ ํด๋, ์๊ฐ์ด ์ง๋๋ฉด์ ์์ ํด์ผ๋ง ํ๋ ๊ฒฝ์ฐ๊ฐ ๋ฐ์ํ ์ ์์ต๋๋ค. ํ์ง๋ง ์๊ฐ์ด ์ง๋๋ฉด์ ๋๊ตฐ๊ฐ ๋ค๋ฅธ ๊ฐ๋ฐ์๊ฐ AGPL ๋ผ์ด์ ์ค๋ฅผ ๊ณ ๋ คํ์ง ์๊ณ ๊ธฐ๋ฅ์, ์ฑ๋ฅ์, ํธํ์ฑ ๋ฑ์ ์ฌ๋ฌ ์ด์ ๋ก ์์ ์ ๊ฐํ ์ ์์ต๋๋ค. ๋ฐ๋ผ์, ๋๊ตฐ๊ฐ AGPL-3.0 ์คํ์์ค๋ฅผ ์์ ํ์ง ์๊ณ ์ฌ์ฉํ ํ ๋ ๋ผ์ด์ ์ค ์๋ฌด ์ค์๊ฐ ํ์ ์์ ๊ฒ์ด๋ค๋ผ๊ณ ์ฃผ์ฅํ๋ค๋ฉด ๋น์ฅ์ ๊ทธ๋ด๋ฏํด ๋ณด์ด์ง๋ง, ๋ฏธ๋์ ๋ณ๋ ๊ฐ๋ฅ์ฑ๊น์ง ์ฑ ์ ์ง ์๋ ์์ต๋๋ค.
์ฐธ๊ณ ๋ก, Google์ โAGPL Policyโ๋ฅผ ๋ง๋ค์ด์ Google์์๋ AGPLํ์ ์ฝ๋๋ฅผ ์ฌ์ฉํ ์ ์์์ ๋ถ๋ช ํ ํ์์ต๋๋ค.
*WARNING:ย Code licensed under the GNU Affero General Public License (AGPL) MUST NOT be used at Google.
The license places restrictions on software used over a network which are extremely difficult for Google to comply with. Using AGPL software requires that anything it links to must also be licensed under the AGPL. Even if you think you arenโt linking to anything important, it still presents a huge risk to Google because of how integrated much of our code is.ย The risks heavily outweigh the benefits.*
Google์ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ ์ด์ ๋ฃ AGPL Policy๋ฅผ ๋ง๋ค์๋ค๊ณ ์ค๋ช ํฉ๋๋ค.
์ด์ ๊ฐ์ด ๋คํธ์ํฌ ์กฐํญ์ ํฌํจํ๋ ๋ผ์ด์ ์ค๋ AGPL-3.0๋ง๊ณ ๋ ์ฌ๋ฌ ๋ผ์ด์ ์ค๊ฐ ์๋ค๊ณ Heather๋ ์ค๋ช ํฉ๋๋ค.
Heather๋ ๋๋ถ๋ถ์ ํ์ฌ๋ ์ด๋ฌํ ๋คํธ์ํฌ Copyleft ๋ผ์ด์ ์ค๋ฅผ ์ํ๋๊ฐ ๋์ ๋ผ์ด์ ์ค๋ก ๋ถ๋ฅํ๊ณ SaaS ๊ฐ๋ฐ์ ์ฌ์ฉํ์ง ์๋ ์ ์ฑ ์ ๊ฐ๊ณ ์๋ค๊ณ ๋งํ์์ต๋๋ค.
์ฌ์ค, ์ ๋ ์์ ์๋ AGPL-3.0์ ์์ ํ ๊ฒฝ์ฐ์๋ง ์์ค ๊ณต๊ฐ ์๋ฌด๋ฅผ ๋ถ์ฌํ๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ์์ ํ์ง ์๊ณ ์ฌ์ฉํ๋๊ฑด ๋ฌธ์ ๊ฐ ์๋ค๊ณ ์๊ฐํ์ต๋๋ค. ๊ทธ๋์ ๊ตณ์ด ํ์ฌ์์ ์ ์ฑ ์ ์ผ๋ก AGPL-3.0์ ์ฌ์ฉ์ ๋ง์ ํ์๊น์ง๋ ์๋ ๊ฒ ์๋๊ฐ๋ผ๋ ์ ์ฅ์ด์์ต๋๋ค. ๊ทธ๋ฐ๋ฐ, AGPL-3.0 ์คํ์์ค๋ฅผ ๋์ ํ๋ ์๊ธฐ์๋ ์์ ํ์ง ์๊ณ ์ฌ์ฉํ๋ค๊ณ ํ๋๋ผ๋, ์๋ ์ด ์ง๋๋ฉด์๋ ์์ ํ์ง ์๋๋ก ๋ณด์ฅํ ์ ์๋ ์ฒด๊ณ๊ฐ ํ์ฌ ๋ด๋ถ์ ๊ฐ์ถฐ์ ธ ์๋๋ฅผ ๋ดค์๋์๋ ์์ ํ์ง ์๊ฒ ๋ค๋ ๊ฒ์ ์ฅ๋ดํ ์ ์๊ฒ ๋ฉ๋๋ค. ๋ฐ๋ผ์, Google๊ณผ ๊ฐ์ด ๊ธฐ๋ณธ ์ ์ฑ ์ผ๋ก๋ AGPL-3.0 ์คํ์์ค๋ ์ฌ์ฉ์ ์ ํํ๋ ์ ์ฑ ์ ๊ฐ์ ธ๊ฐ๋ ๊ฒ์ด ๋ผ์ด์ ์ค ๊ด๋ฆฌ ์ธก๋ฉด์์ ํฉ๋ฆฌ์ ์ด๋ผ๊ณ ์๊ฐํฉ๋๋ค.
Heather๋ SaaS ํ๋ซํผ์ ์๋ฒ ์ธก ์ฝ๋๋ ๊ฑฐ์ ํญ์ ์ธ์ ๊ฐ๋ ๋ฐฐํฌ๋๋ค๋ ์ ์ ๊ณ ๋ คํ์ฌ ์๋ฒ ์ธก ์ฝ๋์ ๋ํด์๋ ์คํ์์ค ์ปดํ๋ผ์ด์ธ์ค๋ฅผ ๊ณ ๋ คํด์ผ ํ๋ค๊ณ ๋งํฉ๋๋ค. SaaS ์ฝ๋๋ฅผ ๋ฐฐํฌํ๊ฒ ๋๋ ๊ฒฝ์ฐ๋ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ต๋๋ค.
Heather๋ ์ด๋ฌํ ์ํฉ์ด ๋ฐ์ํ ์ ์์์ ๊ณ ๋ คํ์ฌ SaaS ์๋น์ค๋ฅผ ๊ฐ๋ฐํ ๋์๋ ํฅํ ๋ฐฐํฌ๋ ๊ฒฝ์ฐ๋ฅผ ๊ณ ๋ คํ์ฌ GPL ๋๋ AGPL ์คํ์์ค์ ์์ฒด ๊ฐ๋ฐ ์ฝ๋๋ฅผ ๊ฒฐํฉํ๋ ๊ฒ์ ํผํด์ผ ํ๋ค๊ณ ์ค๋ช ํฉ๋๋ค.
๊ณผ๋ํ ์ ์ฑ ์ด๋ผ๋ ๋ณด์๋ ๋ถ๋ค๋ ์์ ๊ฒ ๊ฐ์ง๋ง, ์ถฉ๋ถํ ๊ณ ๋ คํ ๋งํ ์ฃผ์ฅ์ด๋ผ๊ณ ์๊ฐํฉ๋๋ค. ํนํ, ๊ทผ๋์ ๋ค์ด์ ์ฃผ๋ก ์๋ฒ์ ์ฌ์ฉํ๋ ์คํ์์ค๊ฐ ๋ผ์ด์ ์ค๋ฅผ ๋ณ๊ฒฝํ๊ณ ์๋ ์ถ์ธ๋ฅผ ๊ณ ๋ คํ๋ฉด ์๋ฒ์ฉ ํ๋ก๊ทธ๋จ์ ๋ํด์๋ Software BOM์ ํ์ ํ์ฌ ๊ด๋ฆฌํ๋ ์ฒด๊ณ๋ฅผ ๊ฐ์ถ๋ ๊ฒ์ ๊ธฐ์ ์ ๊ผญ ํ์ํ ์ ์ฐจ๊ฐ ๋๊ณ ์์ต๋๋ค.
๊ณผ๊ฑฐ์๋ ๊ธฐ์ ์ ์คํ์์ค ์ปดํ๋ผ์ด์ธ์ค ์ ์ฑ ์์ ์ธ๋ถ๋ก ๋ฐฐํฌํ์ง ์๊ณ ๋ด๋ถ ์๋ฒ์๋ง ์ฌ์ฉํ๋ ์คํ์์ค์ธ ๊ฒฝ์ฐ์๋ ์คํ์์ค ์ ๊ฒ ๋์์์ ์์ ์ ์ธ์ํค๊ธฐ๋ ํ์์ต๋๋ค. ํ์ง๋ง, (1) AGPL๊ณผ ๊ฐ์ ๋คํธ์ํฌ Copyleft ์กฐํญ์ด ์๋ ์คํ์์ค ๋ผ์ด์ ์ค๋ (2) ์คํ์์ค์๋ค๊ฐ ์์ฉ ์ํํธ์จ์ด๋ฌ ๋ผ์ด์ ์ค ์ ์ฑ ์ ๋ณ๊ฒฝํ๋ ์ถ์ธ๋ฅผ ๊ณ ๋ คํ๋ฉด Server-side์ ์ํํธ์จ์ด์ ๋ํด์๋ ๋ผ์ด์ ์ค ์ปดํ๋ผ์ด์ธ์ค ์ธก๋ฉด์ ๊ด๋ฆฌ ์ฒด๊ณ๊ฐ ํ์ํด์ง๊ณ ์์ต๋๋ค. ๊ธฐ์ ์ ์ด๋ฅผ ์ํ ์ ์ฑ , ์ ์ฐจ๋ฅผ ๊ฐ์ ํ๊ณ , Server-side ์ํํธ์จ์ด์ ๋ํ Bill of Materials๋ฅผ ์๋์ผ๋ก ์์ฑํ ์ ์๋ ๋๊ตฌ๋ฅผ ๋์ ํด์ผ ํ ๊ฒ์ ๋๋ค.
This paper was translated by Haksung Jang from the English version available at this white paper. The original author, Heather Meeker, has not reviewed this translation.
Apache Log4j 2์์ ๋ฐ์ํ ์ทจ์ฝ์ (CVE-2021-44228, NVD)์ ํตํด ์ ์ฑ์ฝ๋ ๊ฐ์ผ ๋ฑ ์ถ๊ฐ ํผํด๊ฐ ๋ฐ์ํ ์ ์์ด ์ ์ธ๊ณ์ ์ผ๋ก ๊ธด๊ธ ๋ณด์ ์ ๋ฐ์ดํธ ์กฐ์น (2021.11.10)๊ฐ ์์์ผ๋ฉฐ, ๊ด๋ จ ๋ด์ฉ์ ์ ๋ฆฌํฉ๋๋ค.
Log4j๋ ๋ก๊ทธ๋ฅผ ๋ชฉ์ ์ผ๋ก Java ๊ธฐ๋ฐ์ ์น์๋น์ค์์ ๋๋ถ๋ถ ์ฌ์ฉ๋๋ Apache ์ฌ๋จ์ ์คํ์์ค์ ๋๋ค.
Log4j 2.0-beta9 ๋ถํฐ 2.15.x ์ด์ ๋ฒ์
Labrador Log4Shell ์ฝ๋ ๋ ๋ฒจ ์ ๊ฒ ๋๊ตฌ (๋๋ธ๋ผ๋์ ๊ณ ๋ ค๋ ๋ณด์์ฐ๊ตฌ์ ๊ณต๋ ๊ฐ๋ฐ)
Labrador Log4Shell ํ ์คํธ
$java -jar LabradorLog4ShellDetector.jar -project [path]
์ ๋ถ๋ ์คํ์์ค ์ํํธ์จ์ด์ ๋ณด์ ์์๋ฅผ ๋์ด๋ ๋ฐฉํฅ์ ๊ณ ๋ฏผํ๊ณ ์๋ค. ๊ณผ๊ธฐ๋ถ ๊ด๊ณ์๋ “์คํ์์ค๊ฐ ์๋ ๋ง๋ค ๋ณด๋ ์์ผ๋ก ์ ์ฌ ์ฌ๊ณ ๊ฐ ๋ฐ์ํ ๊ฐ๋ฅ์ฑ์ด ํฌ๋ค"๋ฉฐ “์ฌ์ฉ ์คํ์กฐ์ฌ ๋ฑ ํ์์กฐ์น๋ฅผ ๊ณ ๋ฏผํ๊ณ ์๋ค"๊ณ ๋งํ๋ค.
(๊ธฐ์ฌ๋ด์ฉ ๋ฐ์ท)
NIPA์์ ๊ณต๊ฐ์ํํธ์จ์ด ํ์ฉ์ ์ํ 4์ข ์ ๊ฐ์ด๋๋ฅผ ๋ฐ๊ฐํ์ต๋๋ค. (์ถ์ฒ : https://www.oss.kr/news/show/ef0900db-f5b4-40fb-8745-f1b937fbd8d0)
๊ณต๊ฐ์ํํธ์จ์ด ๊ฐ์ด๋ 4์ข ์ ๋ด์ฉ์ ์๋์ ๊ฐ์ต๋๋ค. ์ฐธ๊ณ ๋ก ๊ธฐ์ ๊ณต๊ฐ์ํํธ์จ์ด ๊ฑฐ๋ฒ๋์ค ๊ฐ์ด๋๋ ํ์ฌ OpenChain KWG ์ด์์ง์ด์ ์ฅํ์ฑ, ์ด์์ฐ, ํฉ๋ฏผํธ๋์ด ์งํ์ ์ฐธ์ฌํ์ต๋๋ค.
๐๊ณต๊ฐ ์ํํธ์จ์ด ๋ผ์ด์ ์ค ๋ค์ด๋ก๋
๊ณต๊ฐ์ํํธ์จ์ด ๋ผ์ด์ ์ค ๊ฐ์ ๋ฐ ์๊ฐ, ์๋ฌด์ฌํญ ์ค์ ๋ฐฉ๋ฒ, ์ ์๊ถ ๋ฐ ํนํ๊ถ ๊ด๋ จ ๊ฒํ ์ฌํญ, ๋ผ์ด์ ์ค ๊ด๋ จ ์ฒดํฌ๋ฆฌ์คํธ, ๊ด๋ฆฌ๋ฐฉ์, ์ฃผ์ ๋ถ์์ฌ๋ก, ์์ฃผํ๋ ์ง๋ฌธ ๋ฑ ๊ธฐ์ ์ด๋ ์กฐ์ง์ ์ ์ฉํ ํต์ฌ ๋ด์ฉ์ ํ์ ํ์ฌ ๋ค์ํ ํ๊ฒฝ์์ ํ์ฉ ๊ฐ๋ฅํ๋๋ก ๊ตฌ์ฑ
๊ณต๊ฐ์ํํธ์จ์ด ๋ผ์ด์ ์ค ๊ฐ์ด๋๋ ๊ธฐ์ ๋ฐ ์กฐ์ง์ ๊ฐ๋ฐ์, ๊ด๋ฆฌ์๋ค์ด ๊ณต๊ฐ์ํํธ์จ์ด ๋ผ์ด์ ์ค์ ๋ํ ์ ๋ฐ์ ์ธ ๊ฐ๋ ๊ณผ ์ฃผ์ ์ค์์ฌํญ์ ๋ํด ๋ณด๋ค ์ฝ๊ฒ ์ดํดํ๊ณ ์ค๋ฌด์ ํ์ฉํ ์ ์๋๋ก ์ ๋ฐ ๊ฒํ ์ฌํญ์ ๋ํ ๊ฐ์ด๋๋ฅผ ์ ๊ณตํ๋ค.โฒ๊ณต๊ฐ์ํํธ์จ์ด ๊ฐ๋ ๋ฐ ์ ์ โฒ๊ณต๊ฐ์ํํธ์จ์ด ๋ผ์ด์ ์ค ๊ฐ๋ ๊ณผ ์๋ฌด์ฌํญ โฒ๊ณต๊ฐ์ํํธ์จ์ด์ ์ ์๊ถ ๋ฐ ํนํ ์ด์ โฒ๊ณต๊ฐ์ํํธ์จ์ด ๋ผ์ด์ ์ค ์๋ฆฝ์ฑ ๋ฐ ๋์ผ ๋ผ์ด์ ์ค โฒ๋ฐฐํฌ ๋ฐฉ์์ ๋ฐ๋ฅธ ๊ณต๊ฐ์ํํธ์จ์ด ๋ผ์ด์ ์ค ์ฒดํฌ๋ฆฌ์คํธ โฒ๊ณต๊ฐ์ํํธ์จ์ด ๋ผ์ด์ ์ค ๊ด๋ฆฌ โฒ๊ณต๊ฐ์ํํธ์จ์ด ๋ผ์ด์ ์ค ๋ถ์์ฌ๋ก โฒ๊ณต๊ฐ์ํํธ์จ์ด ๋ผ์ด์ ์ค ๊ด๋ จ ์ง์์ ๋ํ ๋ด์ฉ์ผ๋ก ๊ตฌ์ฑ๋๋ค.๊ณต๊ฐ์ํํธ์จ์ด๋ฅผ ์ฌ์ฉํ๋ ์ฌ์ฉ์ ๊ด์ ์์๋ ๋์ผํ ๊ณต๊ฐ์ํํธ์จ์ด๋ฅผ ์ฌ์ฉํ๋๋ผ๋ ์ฌ์ฉ ๋ผ์ด์ ์ค์ ์ฌ์ฉํํ, ๋ฐฐํฌ ๋ฐฉ์ ๋ฑ์ ๋ฐ๋ผ ๊ฒํ ๋ฐ ์ ์ฉํด์ผ ํ ์๋ฌด์ฌํญ์ด ์ฐจ๋ณํ๋จ์ ๋ฐ๋ผ ๋ณธ ๊ฐ์ด๋์์๋ ์์ ์ ๊ธฐ์ ์ด๋ ์กฐ์ง์ ์ ์ฉํ ํต์ฌ ๋ด์ฉ์ ํ์ ํ์ฌ ๋ค์ํ ํ๊ฒฝ์์ ํ์ฉํ ์ ์๋๋ก ๊ฐ ๊ตฌ์ฑ ํญ๋ชฉ๋ณ๋ก ์ดํด์ ๋์์ ์ฃผ๋ ๋ณ๋์ ํ๋ ์ ์ํ์๋ค.
๐๊ณต๊ณต ๊ณต๊ฐ์ํํธ์จ์ด ๊ฑฐ๋ฒ๋์ค ๊ฐ์ด๋ ๋ค์ด๋ก๋
๊ฐ์ด๋๊ณต๊ณต๋ถ๋ฌธ์์ ์ ๋ณดํ์ฌ์ ์ โท๊ธฐํ ๋จ๊ณ โท๊ณํ์๋ฆฝ ๋จ๊ณโท์ฌ์ ์ ์ ์ ๋ฐ ๊ณ์ฝ ๋จ๊ณ โท์ฌ์ ์ํ ๋จ๊ณ โท๊ฒ์ฌ ๋ฐ ์ด์ ๋จ๊ณ โท์ฑ๊ณผํ๊ฐ ๋จ๊ณ ๋ฑ ๊ฐ ๋จ๊ณ๋ณ ๊ณต๊ฐ์ํํธ์จ์ด ํ์ฉ ์ ํ์ธํด์ผ ํ ๊ด๋ จ ๋ฒ๋ นยท์ง์นจ, ๊ณ ๋ ค ๋ฐ ์ ๊ฒ ์ฌํญ์ ์ ๊ณต
๊ณต๊ณต ๊ณต๊ฐ์ํํธ์จ์ด ๊ฑฐ๋ฒ๋์ค ๊ฐ์ด๋๋ ๊ตญ๋ด์ธ์ ๊ณต๊ฐ์ํํธ์จ์ด ๊ด๋ จ ์ ์ฑ ๋ํฅ๊ณผ ๊ธฐ์ ๋ํฅ์ ์์งํ์ฌ ๋ถ์ํ ๊ฒฐ๊ณผ๋ฅผ ๋ฐ์ํ๊ณ ๊ตญ๋ด ๊ณต๊ณต๋ถ๋ฌธ์์ ์ ๋ณดํ์ฌ์ ์ ์ถ์งํจ์ ์์ด ๊ณต๊ฐ์ํํธ์จ์ด๋ฅผ ํ์ฉํ๊ณ ๊ด๋ฆฌํ ๋ ํ์์ ์ผ๋ก ํ์ธํด์ผ ํ๋ ๊ด๋ จ ๋ฒ๋ นยท์ง์นจ ๋ฐ ๊ณ ๋ คํด์ผ ํ ์ค๋ฌด ๊ด์ ์ ์ ๋ณด๋ค๊ณผ ์ ๊ทผ๋ฒ์ ์ ๊ณตํ๋ค.๊ฐ ์ฅ์ โฒ์ ๋ณดํ์ฌ์ ๊ณต๊ฐ์ํํธ์จ์ด ๊ด๋ฆฌ ํ์์ฑ โฒ์ ๋ณดํ์ฌ์ ๊ณต๊ฐ์ํํธ์จ์ด ๊ด๋ฆฌ๋ก ๊ตฌ์ฑ๋๋ค.โ์ ๋ณดํ์ฌ์ ๊ณต๊ฐ์ํํธ์จ์ด ๊ด๋ฆฌ ํ์์ฑโ์์๋ ๊ตญ๋ด์ธ ๊ฐ๊ตญ ์ ๋ถ์ ๊ณต๊ฐ์ํํธ์จ์ด ์ ์ฑ ๋ฐ ํ์ฉ ์ฌ๋ก๋ฅผ ์๊ฐํ๊ณ ์ ๋ณดํ์ฌ์ ์ ๊ด๋ จ ๋ฒ๋ น ๋ฐ ์ง์นจ, ํด์ค์๋ฅผ ์ ๋ฆฌํ๊ณ ๊ณต๊ฐ์ํํธ์จ์ด ๊ด๋ฆฌ๋ฅผ ์ํ ๊ด๋ จ์กฐํญ์ ์ค๋ช ํ๋ค.โ์ ๋ณดํ์ฌ์ ๊ณต๊ฐ์ํํธ์จ์ด ๊ด๋ฆฌโ์์๋ โท๊ธฐํ ๋จ๊ณ โท๊ณํ์๋ฆฝ ๋จ๊ณ โท์ฌ์ ์ ์ ์ ๋ฐ ๊ณ์ฝ ๋จ๊ณ โท์ฌ์ ์ํ ๋จ๊ณ โท๊ฒ์ฌ ๋ฐ ์ด์ ๋จ๊ณ โท์ฑ๊ณผํ๊ฐ ๋จ๊ณ ๋ฑ ๋จ๊ณ๋ณ ๊ธฐ๋ณธ ๊ด๋ฆฌ์ ๊ฒ ํ๋ก์ธ์ค ์๊ฐ์ ๋จ๊ณ๋ณ๋ก ์ค๋ฌด๋ด๋น์๊ฐ ์ฐธ๊ณ ํ ์ ์๋ ์ง์นจ ๋ฐ ํด์ค์ ๋ชฉ๋ก์ ์ ๊ณตํ๋ฉฐ ๊ณต๊ฐ์ํํธ์จ์ด ๊ด๋ฆฌ ์ ๊ฒ์ ์ํ ๊ด๋ฆฌ์์ ๋ฐ ๊ฒํ ์ฌํญ ๋ฑ์ ์ ๊ณตํ๋ค.
๐๊ธฐ์ ๊ณต๊ฐ์ํํธ์จ์ด ๊ฑฐ๋ฒ๋์ค ๋ค์ด๋ก๋
๊ธฐ์ ์์ ์ํํธ์จ์ด ๊ฐ๋ฐ ๋ฐ ๊ณต๊ธ ์ ์ค๋ฌด์์ ํ์ฉ ๊ฐ๋ฅํ๋๋ก ๊ณต๊ฐ์ํํธ์จ์ด๋ฅผ ํ์ฉํ๋ ์ธ ๊ฐ์ง ๊ฒฝ์ฐ(์ฌ์ฉ/๊ธฐ์ฌ/๊ณต๊ฐ)๋ก ๊ตฌ๋ถํ์ฌ ์ค๋ช ํ๊ณ , ๋ง์ง๋ง์ผ๋ก๋ ๊ธฐ์ ์ ๊ณต๊ฐ์ํํธ์จ์ด ๊ฑฐ๋ฒ๋์ค๋ฅผ ์ํด ํ์ํ ์กฐ์ง์ ๊ตฌ์ฑ ๋ฐฉ์ ์ ๊ณต
๊ธฐ์ ๊ณต๊ฐ์ํํธ์จ์ด ๊ฑฐ๋ฒ๋์ค ๊ฐ์ด๋๋ ๊ธฐ์ ์์ ๊ณต๊ฐ์ํํธ์จ์ด๋ฅผ ํ์ฉํ ์ํํธ์จ์ด ์ ํ ๋ฐ ์๋น์ค์ ๊ฐ๋ฐ๊ณผ ์ถ์๊ฐ ์ฆ๊ฐํจ์ ๋ฐ๋ผ ๊ณต๊ฐ์ํํธ์จ์ด ๊ธฐ๋ฐ ์ํํธ์จ์ด ๊ฐ๋ฐ ๋ฐ ๊ณต๊ธ ์ ์์ค ๊ด๋ฆฌ ๋ฐ ๊ณต๊ธ ์ ์ฑ , ์ปดํ๋ผ์ด์ธ์ค ํ๋ก์ธ์ค, ๊ด๋ฆฌ ๋๊ตฌ, ์กฐ์ง ๊ตฌ์ฑ ๋ฑ ๊ธฐ์ ์์ ๊ณต๊ฐ์ํํธ์จ์ด ๊ฑฐ๋ฒ๋์ค๋ฅผ ์๋ฆฝ์ ํ์ํ ๊ฐ์ด๋๋ ๋ฌผ๋ก ๊ธฐ์ ์ ์ ์ฅ์์ ์ปค๋ฎค๋ํฐ์ ๊ธฐ์ฌํ๋ ๋ฐฉ๋ฒ, ๊ณต๊ฐํ๋ ๋ฐฉ๋ฒ๋ ํจ๊ป ์ค๋ช ํ๋ค.๊ฐ ์ฅ์ โฒ๊ณต๊ฐ์ํํธ์จ์ด ์ฌ์ฉํ๊ธฐ โฒ๊ณต๊ฐ์ํํธ์จ์ด ๊ธฐ์ฌํ๊ธฐ โฒ๊ณต๊ฐ์ํํธ์จ์ด ๊ณต๊ฐํ๊ธฐโฒOSPO(Open Source Program Office), ๊ณต๊ฐ์ํํธ์จ์ด ํ๋ก๊ทธ๋จ ์ฌ๋ฌด์๋ก ๊ตฌ์ฑ๋๋ค.๊ฐ ์ฃผ์ ๋ ์ดํด๋ฅผ ๋๊ธฐ ์ํด ๊ธฐ์ ๋ฐ ๊ตฌ์ฑ์์ ์ ์ฅ์ ๋ฐ๋ผ ๊ฐ๊ฐ ๊ธฐ์ ํธ๊ณผ ๊ฐ๋ฐ์ ํธ์ผ๋ก ๋๋์ด ์ค๋ช ํ๋ค. ๊ธฐ์ ํธ์ ๊ณต๊ฐ์ํํธ์จ์ด ๋ด๋น์๊ฐ ์ ์ฑ ๊ณผ ํ๋ก์ธ์ค๋ฅผ ๊ตฌ์ถํ๊ธฐ ์ํด ์์์ผ ํ ์ฌํญ์ ์ค์ ์ ์ผ๋ก ๋ค๋ฃจ๊ณ , ๊ฐ๋ฐ์ ํธ์์๋ ๊ธฐ์ ์ ์ํ ๊ฐ๋ฐ์๊ฐ ๊ณต๊ฐ์ํํธ์จ์ด๋ฅผ ํ์ฉํ๋ ๋ฐ์ ํ์ํ ์ฌํญ์ ์ค๋ช ํ๋ค.
๐๊ฐ๋ฐฉํOS ๋์ ๊ฐ์ด๋ ๋ค์ด๋ก๋
์ ๋ฌด์ฉ PC์ ๊ฐ๋ฐฉํOS ์ ํ ์ ํ์ํ ๊ฐ๋ฐฉํOS ์๊ฐ, ์ข ๋ฅ, ๋์ ์ ์ฐจ/๋ฒ์, ์ ์ง๊ด๋ฆฌ, ์ ์ฉ ์ฌ๋ก ๋ฑ ์๊ฐํ์ฌ ์ค๋ฌด๋ด๋น์๊ฐ ๊ฐ๋ฐฉํOS ๋์ ์ ๊ฒํ ํจ์ ์์ด ์ ์ฒด์ ์ธ ์ฌ์ ๊ณํ์ ๋ํ ๊ฐ์ด๋๋ฅผ ์ ์
๊ฐ๋ฐฉํOS ๋์ ๊ฐ์ด๋๋ ๊ณต๊ฐ์ํํธ์จ์ด ๊ด๋ จ ์ ์ฑ ์ค ์ต๊ทผ ๊ตญ๋ด์์ ํ๋ฐํ๊ฒ ๋ ผ์๋๊ณ ์๋ ๊ฐ๋ฐฉํOS ํ์ฐ ์ ์ฑ ๊ณผ ๊ด๋ จํ์ฌ ๊ฐ๋ฐฉํOS๋ฅผ ๋์ ํ๊ณ ์ ํ๋ ๊ธฐ๊ด์ ๊ฐ๋ฐฉํOS์ ๋ํ ์ดํด๋ฅผ ๋๊ณ ๊ฐ๋ฐฉํOS ๋์ ์ ๊ฒํ ๋ฐ ์คํ๊ณผ์ ์ ์ ์ฉํ ์๋ฃ๋ก ํ์ฉ๋ ์ ์๋๋ก ์ค ๋์ ์ฌ๋ก๋ฅผ ๋ฐํ์ผ๋ก ์ค๋ช ํ๋ค.๊ฐ ์ฅ์ โฒ๊ฐ๋ฐฉํOS ๊ฐ์ โฒ๊ฐ๋ฐฉํOS ๋์ ์ฌ๋ก โฒ๊ฐ๋ฐฉํOS ๋์ ์ฌ์ ๊ฒํ ์ฌํญ โฒ๊ฐ๋ฐฉํOS ๋์ ์ฌ์ ์ถ์ง ์ ์ฐจ โฒ๊ฐ๋ฐฉํOS ์ ์ง๊ด๋ฆฌ ํ๋ก์ธ์ค โฒ๊ฐ๋ฐฉํOS ๋์ ๊ฐ์ด๋ ํ์ฉ์ผ๋ก ๊ตฌ์ฑ๋๋ค.๊ฐ๋ฐฉํOS ๋์ ์ ๋ํ ๋ค์ํ ๋ ํผ๋ฐ์ค ๋ชจ๋ธ ๋ฐ ์ฌ๋ก ๋ฑ์ ๋ฐํ์ผ๋ก ์ ์ฒด์ ์ธ ์ฌ์ ๊ณํ์ ๋ํ ๊ฐ์ด๋๋ฅผ ์ ์ํ๊ณ ์ค๋ฌด๋ด๋น์๊ฐ ๊ฐ๋ฐฉํOS ๋์ ์ ๊ฒํ ํจ์ ์์ด ๋์ ์ ์ ์ฐจ์ ๊ณ ๋ ค์ฌํญ์ ์ ๊ณตํ๋ค.
์๋ ํ์ธ์, ์ฅํ์ฑ์ ๋๋ค.
์ง๋ 2021๋ 9์, ์ค๊ตญ๋ด ์ต์ด์ GPL ๊ด๋ จ ํ๊ฒฐ์ด ์์๋ค๋ ์ค๊ตญ ๊ธฐ์ฌ๋ฅผ ํตํด ๊ณต๊ฐ๋์์ต๋๋ค. ๋ฒ์ญ๊ธฐ๋ฅผ ํ์ฉํด ์ดํดํ ๋ด์ฉ์ ์ ๋ฆฌํด๋ณด์์ต๋๋ค.
์ ๊ฐ ๋ฒ๋ฅ ๊ฐ๋ ์๋๊ณ , ์ค๊ตญ์ด๋ ๋ชจ๋ฅด๋ค๋ณด๋ ํ๋ฆฐ ๋ด์ฉ์ด ์์ ์๋ ์์์ ๊ฐ์ํด์ฃผ์๊ธฐ ๋ฐ๋๋๋ค. :)
์ค๋ฅ๋ฅผ ๋ฐ๊ฒฌํ์ ๋ถ์ ์ธ์ ๋ ์๋ ค์ฃผ์๋ฉด ๊ฐ์ฌํ๊ฒ ์ต๋๋ค! (haksung@sk.com)(๊ฐ์์ ๋์์ ์ฃผ์ ํ๊ตญ์ ์๊ถ์์ํ ์ต์ง์ ์ผํฐ์ฅ๋๊ป ๊ฐ์ฌ ๋๋ฆฝ๋๋ค. ^^)
์ถ์ฒ : “้ฆไพ๏ผ่ฟๅ GPL ๅ่ฎฎ่ดไพตๆ๏ผ่ขซๅค่ตๅฟ 50 ไธๅ ” - https://www.oschina.net/news/159435
์ง๋ 2021๋ 4์, ์ค๊ตญ์์ ์ ์๊ถ ์นจํด ๋ถ์์ ๋ํ ๋ฏผ์ฌ 1์ฌ ํ๊ฒฐ์ด ์์์ต๋๋ค. ํผ๊ณ ๊ฐ ์๊ณ ๊ฐ GPL-3.0์ผ๋ก ๊ณต๊ฐํ ์ฝ๋๋ฅผ ์ฌ์ฉํ๋ฉด์ GPL-3.0์ ์๋ฌด์ํญ์ ์ค์ํ์ง ์์์ผ๋ก์จ GPL-3.0์ด ๋ถ์ฌํ ๋ผ์ด์ ์ค ๊ถ๋ฆฌ๊ฐ ์ข ๋ฃ๋๊ณ , ์ด๋ก ์ธํด ์นจํด๊ฐ ๊ตฌ์ฑ๋์๋ค๋ ํ๊ฒฐ์ ๋๋ค. ๋ฒ์์ ์นจํด ์ฌ์ค์ ํ์ธํ๊ณ , ํผ๊ณ ์๊ฒ 500,000 RMB (์ฝ 1์ต ์)์ ๋ฐฐ์๊ธ์ ๋ถ๊ณผํ์์ต๋๋ค.
์ด ๋ถ์์ ์๊ณ ์ ํผ๊ณ , ๊ทธ๋ฆฌ๊ณ ๋ถ์ ๋์ ์ํํธ์จ์ด๋ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ต๋๋ค.
์๊ณ ๋ Jining Luohe Network Technology Co., Ltd ์ด๋ฉฐ, VirtualApp ์ ์๊ถ์์ ๋๋ค.
ํผ๊ณ ๋ ๋ชจ๋ ์ธ ๊ณณ์ ํ์ฌ์ ๋๋ค.
์๊ณ ๋ ๊ฐ์ Android ํ๊ฒฝ์ ์ ๊ณตํ๋ ์ํํธ์จ์ด์ธ VirtualApp์ ๊ฐ๋ฐํ์ฌ ๋ฐฐํฌํ์์ต๋๋ค.
ํ์คํ ๋ฆฌ๋ฅผ ์กฐ๊ธ ๋ ์์ธํ ์ดํด ๋ณด๊ฒ ์ต๋๋ค.
"VirtualApp(์ค๊ตญ๋ช
: Luo box)์ 2017๋
8์์ ์ ์์ผ๋ก ์ค๋ฆฝ๋์์ต๋๋ค.
VirtualApp์ ์์
์ ๋ชฉ์ ์ผ๋ก ์ฌ์ฉํด์ผ ํ๋ ๊ฒฝ์ฐ ๋ฐ๋์ QQ: 10890์ผ๋ก
์ฐ๋ฝํ์ฌ ์์
์ฉ ๋ผ์ด์ ์ค๋ฅผ ๊ตฌ๋งคํ์๊ธฐ ๋ฐ๋๋๋ค.
VirtualApp์ ์ฝ๋๋ฅผ ์์
์ ์ด์ต, ๋ด๋ถ ์ฌ์ฉ์ ์ํด ์์ ์ ์ฝ๋๋ก ์ฌ์ฉํ๊ฑฐ๋
์น์ธ ์์ด ์ํํธ์จ์ด ์์ฅ์ ์
๋ก๋ํ๋ ๊ฒฝ์ฐ ๋น์ฌ์์ ์ง์ ๊ฒฝ์ฐฐ์ ์ ๊ณ (์ ์๊ถ ์นจํด)
ํ์ฌ ๊ทํ์ ํ์ฌ์ ๋ฒ์ ์์ก ๋ฐ ํ์ฌ ์ฑ
์์ด ๋ฐ์ํฉ๋๋ค."
์ฐธ๊ณ ๋ก, VirtualApp์ Lody๊ฐ ์ฃผ์ ๊ธฐ์ฌ์์ด๊ณ , ์ดํ 30์ฌ ๋ช ์ ๊ฐ๋ฐ์๊ฐ ์ถ๊ฐ๋ก ๊ธฐ์ฌํ์์ต๋๋ค.
Dim Sum Desktop์ VirtualApp๊ณผ ๋ง์ฐฌ๊ฐ์ง๋ก ๊ฐ์ ์๋๋ก์ด๋ ํ๊ฒฝ์ ์ ๊ณตํ๋ ์ํํธ์จ์ด์ด๋ฉฐ, ํผ๊ณ Fujian Fengling Chuangjing Technology Co., Ltd.๊ฐ ๊ฐ๋ฐํ์์ต๋๋ค.
ํผ๊ณ ๋ Dim Sum Desktop์ ๊ฐ๋ฐํ๋ฉด์ GitHub์ ๊ณต๊ฐ๋ VirtualApp์ 2017๋ 8์ 16์ผ์ ๋ฒ์ ์ ๋ฐ์์ ํฌํจํ์์ต๋๋ค. ์ด ๋ฒ์ ์ GPL-3.0์ด ์ ์ฉ๋ ์ํ์ด๋ฉด์ (์๋ค๊ฐ ๋ง์ง ์์ง๋ง) ์์ ์ ์ฌ์ฉ์ ๊ธ์งํ๋ค๋ ๋ฌธ๊ตฌ๋ ํฌํจํ๊ณ ์์ต๋๋ค.
2018๋ 9์, ์๊ณ ๋ “Dim Sum Desktop v6.5.8"์ด VirtualApp V1.0์ ์ฝ๋๋ฅผ ์ฌ์ฉํ๊ณ ์์์ ํ์ธํ์์ต๋๋ค.
์๊ณ ๋ 2019๋ ์๋์ ๊ฐ์ ์ฒญ๊ตฌ ์ทจ์ง๋ก ์์ก์ ์ ๊ธฐํ์์ต๋๋ค.
2021๋ 4์, ๋ฒ์์ ์ด ์ฌ๊ฑด์ด ์ปดํจํฐ ์ํํธ์จ์ด์ ์ ์๊ถ ์นจํด์ ๊ดํ ๋ถ์์ด๊ณ ์คํ์์ค์ ๊ด๋ จ๋ ๋ฌธ์ ๋ผ๊ณ ํ๊ฒฐํ๋ฉฐ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ ์์ ์ ๋ํ ์๊ฒฌ์ ์ ์ํ์์ต๋๋ค.
๋ฒ์์ GPL-3.0์ด ๊ณ์ฝ์ ์ฑ๊ฒฉ์ ๋ ๊ณ ๋ผ์ด์ ์ค ์ ๊ณต์์ ์ฌ์ฉ์ ๊ฐ์ ์ ์๊ถ ๊ณ์ฝ์ผ๋ก ํ๋จํ ์ ์์ผ๋ฉฐย ์ค๊ตญ ‘๊ณ์ฝ๋ฒ’์ ์กฐ์ ๋ฒ์์ย ํด๋นํ๋ค๊ณ ํ๋จํ์์ต๋๋ค. ๋๋ถ์ด GPL-3.0 ์๋ฐ์ ๋ํ ๋ถ๋ฒ ํ์ ์ฑ ์์ ์๋์ ๊ฐ์ด ์ค๋ช ํ์์ต๋๋ค.
๋ฒ์์ GitHub์์ ์ฌ๋ฌ ๊ธฐ์ฌ์๊ฐ ๋ง๋ ์ ์๋ฌผ์ ๋ํด ์์ ๊ถ์ ์ฑ๊ฒฉ(์: ๋จ๋ ์ ์๋ฌผ, ๊ณต๋์ ์๋ฌผ, ๊ฒฐํฉ์ ์๋ฌผ ๋ฑ)์ ๋ช ํํ๊ฒ ์ค๋ช ํ์ง๋ ์์์ต๋๋ค. ๋ค๋ง, ์๊ณ ๊ฐ VirtualApp์ ๋ํ ์ ์๊ถ ๋ฑ๋ก์ ํ๋ค๋ ๋ฑ์ ์ด์ ๋ก ์๊ณ ๊ฐ ์ ์๊ถ์ ๊ฐ์ง๋ฉฐ, ๋ค๋ฅธ ๊ธฐ์ฌ์์ ๋์ ์์ด ์์ก์ ์ ๊ธฐํ ๊ถ๋ฆฌ๊ฐ ์๋ค๊ณ ํ๋จํ์ต๋๋ค.
๋ค๋ง, ๋ฒ์์ ์๊ณ ๊ฐ VirtualApp์ Relicenseํ ๊ถ๋ฆฌ๊ฐ ์๋์ง์ ๊ดํด์๋ ํ๋จํ์ง ์์์ต๋๋ค. ๋ํ, ๋ค๋ฅธ ๊ธฐ์ฌ์์ ๊ธฐ์ฌ๋ฌผ๊น์ง ํฌํจํ์ฌ Relicenseํจ์ผ๋ก์จ GPL-3.0์ ์ค์ผ์ํจ ๋ถ๋ถ์ ๊ดํด์๋ ํ๋จํ์ง ์์์ต๋๋ค.
๋ฒ์์ VirtualApp์ “์์ฉ ์ฌ์ฉ ๊ธ์ง ๋ฌธ๊ตฌ"๊ฐ GPL-3.0 (7์กฐ Additional Terms, 10์กฐ Automatic Licensing of Downstream Recipients)์ ์๋ฐํ๋ค๊ณ ์ง์ ํ๋ฉฐ, ์ฌ์ ํ GPL-3.0 ๋ผ์ด์ ์ค๊ฐ ์ฐ์ ํ๋ค๊ณ ํ๋จํ์์ต๋๋ค.
๋ค๋ง, ๋ฒ์์ GPL-3.0 8์กฐ์ “๋ผ์ด์ ์ค ๋ณต์ ์กฐํญ” (์ ์๊ถ์๊ฐ ์๋ฐ ์ฌ์ค์ ์๋ ธ์ ๋ ์๋ฐ ํต์ง๋ฅผ ๋ฐ์ ๊ฒ ์ฒ์์ด๊ณ , 30์ผ ์ด๋ด์ ์๋ฐ ์ฌํญ์ ์์ ์ ๋ผ์ด์ ์ค ์๊ตฌ ๋ณต์)์ ๋ํ ์ธ๊ธ์ ์์์ต๋๋ค. ์ค๊ตญ์ ํ ๋ณํธ์ฌ๋ “์๊ณ ๊ฐ ํผ๊ณ ์๊ฒ ์ฌ์ ์ ์๋ฐ ์ฌ์ค์ ํต์งํ์๋์ง?”, “์ฌ์ ํต์ง ์์ด ๊ทธ๋ฅ ๋ฐ๋ก ์์ก์ ์ ๊ธฐํ ๊ฒ์ ์๋์ง?”, “๊ทธ๋ ๋ค๋ฉด ์์ง ‘30์ผ ๋ด ์์ ์ ๋ผ์ด์ ์ค ์๊ตฌ ํ๋ณต’์ ๊ธฐํ๊ฐ ๋จ์์๋ ๊ฒ์ธ์ง?” ๋ฑ์ด ๊ถ๊ธํ๋ค๊ณ ์ธ๊ธํ๊ธฐ๋ ํ์์ต๋๋ค. (์์ก๊น์ง ๊ฐ๋ ์๊ฐ ํต์งํ ๊ฑธ๋ก ๋ด์ผํ์ง ์์๊น์?)
์๊ณ ๋ ํผ๊ณ ์ ์ด์ต์ ๊ธฐ๋ฐํ ์ํด๋ฐฐ์์ก ์ฐ์ ์ ์์ฒญํ์์ต๋๋ค. ํ์ง๋ง ๋ฒ์์ ๋ฒ์ ์ํด๋ฐฐ์๊ธ(statutory damages)์ ๊ทผ๊ฑฐํ์ฌ ๋ฐฐ์๊ธ์ ์ ํ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ณด์ ๋๋ค.
50๋ง ์์์ ์ ์๊ถ ์นจํด ๋ฒ์ ์ํด๋ฐฐ์์ก์ ์ต๊ณ ์ก ์์ค์ด๋ผ๊ณ ํฉ๋๋ค.
๊ทธ๋์ ์ค๊ตญ์ ์ ์๊ถ๋ฒ ์๋ฐ์ ๊ด๋ํ๋ค๋ ์ธ์์ด ๋ง์๋๋ฐ, ์๋ฌธ์ ๊ธฐ๋ฐ์ผ๋ก ํ ์คํ์์ค ๋ผ์ด์ ์ค์ ๋ฒ์ ํจ๋ ฅ์ ์ธ์ ํ๊ณ , ๋ผ์ด์ ์ค ์๋ฐ์ ์ ์๊ถ ์นจํด๋ก ํ๊ฒฐํ ์ ์ด ์ธ์์ ์ด์์ต๋๋ค. ๊ธฐ์ ์ ์คํ์์ค ๋ผ์ด์ ์ค ์๋ฌด๋ฅผ ์ค์ํ๊ธฐ ์ํ ์ ์ฑ ๊ณผ ํ๋ก์ธ์ค๋ฅผ ๊ฐ์ถ์ด์ผ ์ด๋ฌํ ๋ถ์์ ํ๋ง๋ฆฌ๋ ์ํ์ ์ต์ํ ํ ์ ์์ ๊ฒ์ ๋๋ค.
ํผ๊ณ ๋ ์ฌ๊ฑด์ ๋๋ฒ์์ ์๊ณ ํ ๊ฒ์ผ๋ก ์๋ ค์ก์ต๋๋ค. ํผ๊ณ ๊ฐ ํญ์์ฌ์์ ์ด๋ค ์ฃผ์ฅ์ ํด๋๊ฐ์ง ๊ถ๊ธํฉ๋๋ค. :)
์๋ ํ์ธ์.
๋ฏธ๊ตญ์ ์ ๋ช ํ ์คํ์์ค ๋ผ์ด์ ์ค ์ ๋ฌธ ๋ณํธ์ฌ์ธ P. McCoy Smith๋ ์ต๊ทผ JOLTSJournal of Open Law, Technology & Society์ GPLv2๊ฐ ‘์ค์น์ ๋ณด’๋ฅผ ์๊ตฌํ๋๊ฐ๋ฅผ ์ฃผ์ ๋ก ๊ธ์ ๊ฒ์ฌํ์์ต๋๋ค.
์ง๋ 2021๋ 3์, SFCSoftware Freedom Convervancy์ ๋ธ๋ก๊ทธ์ “Understanding Installation Requirements in GPLv2“๋ผ๋ ์ฃผ์ ๋ก GPLv2์์๋ ์ค์น ์ ๋ณด ์ ๊ณต์ ์๊ตฌํ๋ค๋ ๊ธ์ด ์ฌ๋ผ์์๋๋ฐ, ์ด์ ๋ํ ๋ถ์๊ณผ GPLv3์ ‘์ค์น ์ ๋ณด’ ์๊ตฌ ์ฌํญ์ GPLv2์์๋ ํด๋นํ์ง ์๋๋ค๋ ์๊ฒฌ์ ์์ธํ ๊ทผ๊ฑฐ๋ฅผ ๋ค์ด ์ค๋ช ํ์์ต๋๋ค.
์ฌ๊ธฐ์๋ ์๋ฌธ์ ๋ฒ์ญํ๋ Readability๋ฅผ ๊ณ ๋ คํ๊ณ ๋ ์์ ์ดํด๋ฅผ ๋๊ธฐ ์ํด ๊ฐ๋ฅํ ๋ฐฐ๊ฒฝ ์ค๋ช ์ ์ถ๊ฐํ์ฌ ์์ฑํ์์ต๋๋ค.
ํน์, ์ค๋ฅ๋ฅผ ๋ฐ๊ฒฌํ์๊ฑฐ๋ ์ถ๊ฐ ์๊ฒฌ์ด ์์ผ์ ๋ถ๋ค์ ์ธ์ ๋ ์ฐ๋ฝํด์ฃผ์ธ์. haksung@sk.com
๊ฐ์ฌํฉ๋๋ค. :)
This paper was translated by Haksung Jang from the English version available at this article. The original author, P. McCoy Smith, has not reviewed this translation.
GPLv3GNU General Public License version 3 ์์ ์ถ๊ฐ๋ ์ฃผ์ ํน์ง ์ค ํ๋๋ ์ํํธ์จ์ด ๋ฐฐํฌ ์ ์์ค ์ฝ๋๋ฟ๋ง ์๋๋ผ ‘์ค์น ์ ๋ณด’๋ฅผ ์ ๊ณตํด์ผ ํ๋ค๋ ์๊ตฌ์ฌํญ์ด๋ค. ์ด๋ GPLv2์ ์กด์ฌํ๋ loophole (Tivoization)์ ํด๊ฒฐํ๊ธฐ ์ํด GPLv3์ ์๋กญ๊ฒ ์ถ๊ฐ๋์๋ค. ๊ทธ๋ฐ๋ฐ ์ต๊ทผ์ ์ด ์ค์น ์ ๋ณด ์๊ตฌ ์ฌํญ์ด GPLv2์์๋ ์๊ตฌํ๋ค๊ณ ๋ด์ผํ๋ค๋ ์ฃผ์ฅ์ด ์ ๊ธฐ๋์๋ค.
์ด ๊ธ์์๋ GPLv3์ ‘์ค์น ์ ๋ณด’ ์๊ตฌ ์ฌํญ์ ํฌํจํ๊ฒ ๋ ์ญ์ฌ์ ๊ทผ๊ฑฐ๋ฅผ ๊ฒํ ํ๊ณ , ์ด ์๊ตฌ ์ฌํญ์ GPLv2๊ฐ ์๋, GPLv3์์ ์๋กญ๊ฒ ์ ์ฉ๋ ๊ฒ์์ ์ค๋ช ํ๋ค. ๋ํ, GPLv2 ํ ์คํธ ๋ถ์์ ํตํด์๋ ๊ฐ์ ๊ฒฐ๊ณผ๋ฅผ ๋์ถํ๋ค.
1991๋ FSFFree Software Foundation์์ ๊ณต๊ฐํ GPLv2GNU General Public License, version 21์ Copyleft (ํน์ Reciprocal) ๋ผ์ด์ ์ฑ ๋ฐฉ์์ ์ฑํํ์๋ค. Copyleft ๋ฐฉ์์ ์ ํด์ง ์๊ธฐ์ ์ง์ ๋ ๋ฐฉ์๋๋ก ์์ค ์ฝ๋๋ฅผ ๊ณต๊ฐํ๊ณ , ์ํํธ์จ์ด๋ฅผ ์ฌ๋ฐฐํฌํ ๋์๋ ๋์ผํ ๋ผ์ด์ ์ค ์ ์ฉ์ ์๊ตฌํ๋ค. ์ด๋ ์ํํธ์จ์ด๊ฐ “free"๋ก ์ ์ง๋๋๋ก ๋ณด์ฅํ๋ ์ต๊ณ ์ ์๋จ์ด๋ฉฐ, ์ด๋ ์ค๋๋ ์๋ ์ฌ์ ํ ๋ง์ ์ฌ๋์๊ฒ ์ธ์ ๋๊ณ ์๋ค2. ์ฌ๊ธฐ์ “free"๋ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ๋ค3.
๊ทธ๋ผ์๋ ๋ถ๊ตฌํ๊ณ 2005๋ , FSF๋ GPLv2๋ฅผ ์ถ์ํ ๋น์ ๊ณ ๋ คํ์ง ๋ชปํ4 ๋ฒ๋ฅ ์ 5 ๊ทธ๋ฆฌ๊ณ ๊ธฐ์ ์ 6 ๋ฌธ์ ๋ฅผ ํด๊ฒฐํ๊ธฐ ์ํด ๋ผ์ด์ ์ค ๋ณ๊ฒฝ์ ํ์์ฑ์ ์ธ์ํ์๋ค. ์ด์ ๋ฐ๋ผ FSF๋ 2006๋ 7๋ถํฐ 2007๋ ๊น์ง GPL์ ์ ๊ท ๋ฒ์ ์ ๋ง๋ค๊ธฐ ์ํด ๋๊ท๋ชจ์ ํ์ ๊ณผ ๋ค๊ตญ์ ๋ ธ๋ ฅ์ ์์ํ์์ผ๋ฉฐ, 2007๋ 6์ 29์ผ GPLv3๋ฅผ ๊ณต๊ฐํ์๋ค8.
GPLv2๊ฐ ๊ด๋ฒ์ํ๊ฒ ์ฌ์ฉ๋๋ 15๋ ๋์ ์ ๊ธฐ๋ ๋ฌธ์ ์ ์ฐ๋ ค๋ฅผ ํด๊ฒฐํ๊ธฐ ์ํด GPLv3์๋ ์๋ง์ ๊ธฐ๋ฅ์ด ์ถ๊ฐ๋์๋ค. ๊ทธ์ค์์๋ ๊ฐ์ฅ ์ฃผ๋ชฉํ ๋งํ (๊ทธ๋ฌ๋ฉด์๋ ๊ฐ์ฅ ๋ ผ๋์ด ๋๋9) ๋ถ๋ถ์ (1) ‘์ค์น ์ ๋ณด’๋ฅผ ์ ์ํ ์กฐํญ๊ณผ (2) GPLv3์ ๋ฐ๋ผ ๋ผ์ด์ผ์ค๊ฐ ๋ถ์ฌ๋ ์ํํธ์จ์ด๋ฅผ ‘์ ๋ฌconvey10‘ํ ๋ ์ด๋ค ์ํฉ์์ ์ค์น ์ ๋ณด๋ฅผ ์ ๊ณตํด์ผ ํ๋์ง๋ฅผ ๋ช ์ํ ์กฐํญ์ด๋ค. GPLv3์์์ ‘์ค์น ์ ๋ณด’ ์๊ตฌ ์ฌํญ์ด GPLv2์์ ์๊ตฌํ๋ ์์๋ฅผ ์ด๋ ์ ๋ ํฌํจํ๋์ง, ์ด๋ ๊ฒ์ ํฌํจํ์ง ์๋์ง๋ฅผ ์ดํดํ๋ ค๋ฉด ๋ ๋ผ์ด์ ์ค์์์ ํํ๊ณผ ์ญ์ฌ์ ๋ํ ์์ธํ ๊ฒํ ๊ฐ ํ์ํ๋ค.
GPLv3, Section 611(GPLv3 ์ฝ๋๋ฅผ “Non-Source Form์ผ๋ก Convey"์ ์๋ฌด ์ฌํญ ๋ช ์)์์๋ ‘์ค์น ์ ๋ณด’๋ฅผ ์ํด ํน๋ณํ ๊ณต๊ฐํด์ผ ํ ์๋ฌด๋ฅผ ์ ์ํ๋ค.
โโInstallation Informationโ ... means any methods, procedures, authorization keys, or other
information required to install and execute modified versions of a covered work ... from a
modified version of its Corresponding Source. The information must suffice to ensure that the
continued functioning of the modified object code is in no case prevented or interfered with
solely because modification has been made.โ
GPLv3์ ‘์ค์น ์ ๋ณด’ ์ ์์์ ์ฃผ๋ชฉํ ๋งํ ๊ฒ์ ‘์ธ์ฆํคauthorization key’ ๋ฐ ‘๊ธฐํ ์ ๋ณด’๋ฅผ ๊ตฌ์ฒด์ ์ผ๋ก ์ธ๊ธํ ์ ์ด๋ค. ์ด๋ GPLv3๋ฅผ ๋ง๋๋ ํ๋ก์ธ์ค๊ฐ ์์๋ ๋น์ FSF๊ฐ ์ฐ๋ คํ๋ GPLv2 ์ํํธ์จ์ด์ ํน์ ๋จ์ฉ ์ฌ๋ก๋ฅผ ํด๊ฒฐํ๊ธฐ ์ํ์ฌ ํฌํจ๋ ๊ฒ์ด๋ค12.
GPLv3์ ‘์ค์น ์ ๋ณด’ ์๋ฌด์ ๋ํ ์์ธํ ์๊ตฌ ์ฌํญ์ด๋ GPLv3์์ ์ค์น ์ ๋ณด ์ ๊ณต์ ์๊ตฌํ๋ ๋ฐฉ๋ฒ๊ณผ ์๊ธฐ๋ ์ด ๊ธ์ ์ฃผ์ ๋ฅผ ๋ฒ์ด๋๋ค13. ๊ทธ๋ผ์๋ ๋ถ๊ตฌํ๊ณ ์ค์น ์ ๋ณด ์๋ฌด๊ฐ GPLv2์์๋ ํด๋นํ๋ค๊ณ ์ฃผ์ฅํ ์ ์๋ ์ ์ฌ ๋ถ๋ถ์ ๋ฌด์์ธ์ง, ์ค์น ์ ๋ณด ์๋ฌด๊ฐ GPLv3์๋ง ์๋ ๊ณ ์ ํ ๋ถ๋ถ์์ ์ ์ฆํ๋ ๊ทผ๊ฑฐ๋ ๋ฌด์์ธ์ง, ๋ ์ด๋ฐ ๋ด์ฉ์ด ์ด๋ค ๊ณผ์ ์ ํตํด ์ฑํ๋์๋์ง์ ๋ํ ์ผ๋ฐ์ ์ธ ์ดํด๊ฐ ํ์ํ๋ค. ๋ฐ๋ผ์ GPLv3์ ‘์ค์น ์ ๋ณด’ ์๋ฌด๊ฐ ์ถ๊ฐ๋์๋ ์ญ์ฌ์ ๋ฐฐ๊ฒฝ๊ณผ GPLv3์ ์ถ๊ฐ๋ ํน์ ํํ์ด ๋ฌด์์ธ์ง, ํด๋น ํํ์ด GPLv2์ ์ธ๊ธ๋ ์๋ฌด๋ค๊ณผ ์ด๋ป๊ฒ ๋ค๋ฅธ์ง ์ดํดํ๋ ๊ฒ์ด ์ค์ํ๋ค.
2006๋ ๊ฒฝ GPL์ ์๋ก์ด ๋ฒ์ ์ธ GPLv3๊ฐ ์ ์๋์์ ๋ฌด๋ ต, FSF๋ ‘software freedom’ ๊ฐ๋ ์ ์ ์ฌ์ ์ผ๋ก ํผ์ํ ์ ์๋ ๊ดํ์ ๋ํ ์ฐ๋ ค๋ฅผ ๋ํ๋์๋ค. FSF๋ ์ด ๊ดํ์ ‘Tivoization14‘์ด๋ผ๊ณ ๋ช ๋ช ํ์์ผ๋ฉฐ, ๋น์ FSF๋ DVRdigital video recorder ํ์ฌ์ธ TiVo๊ฐ ์ฌ์ฉ์์ ์์ ๋ฅผ ์นจํดํ๋ค๊ณ ๋ณด์๋ค.
2000๋ ๋ ์ค๋ฐ, TiVo์ ํน์ DVR ํ๋์จ์ด ๋๋ฐ์ด์ค์๋ GPLv2 ๋ผ์ด์ ์ค์ธ Linux ์ปค๋์ด ์ค์น๋์ด ์์๋ค. ์ด ๋๋ฐ์ด์ค์๋ TiVo ํ๋์จ์ด ์ฅ์น์ ์ค์นํ Linux ์ปค๋ ๋ฒ์ ์ ํ์ธํ๋ ๋ฉ์ปค๋์ฆ์ด ํฌํจ๋์ด ์์๋ค. ์ด ์ ํจ์ฑ ๊ฒ์ฌ ๋ฉ์ปค๋์ฆ์ ์ฒดํฌ์ฌ ๋๋ ์ํธํ ํด์ ํจ์๋ฅผ ์ฌ์ฉํ์ฌ ์ฅ์น์ ์ค์น๋ ์ปค๋ ๋ฒ์ ๊ณผ ๋น๊ตํ์๊ณ , ์ค์นํ๋ ค๋ ๋ฒ์ ์ด ํน์ ์ฒดํฌ์ฌ ๋๋ ์ํธํ ํด์15์ ์ผ์นํ์ง ์์ผ๋ฉด ํด๋น ๋ฒ์ ์ Linux ์ปค๋ ์ค์น๋ฅผ ๊ฑฐ๋ถํ์๋ค. ์ด๋ฌํ ๋ฐฉ์์ผ๋ก TiVo ๋๋ฐ์ด์ค๋ (ํ๋์จ์ด ์ ์กฐ์ ์ฒด๋ก์จ ๋ด์ฅ๋ ์ฒดํฌ์ฌ ๋๋ ํด์๊ฐ์ ๋ํ ํ์ํ ์ ๋ณด๋ฅผ ๊ฐ์ง ์ ์ผํ ์ฃผ์ฒด์ธ) TiVo๋ง ๋๋ฐ์ด์ค์ Linux ์ปค๋์ ์ธ์ฆ๋ ๋ฒ์ ์ ์ค์นํ ์ ์๋๋ก ํ์ฉํ์๋ค. TiVo ๋๋ฐ์ด์ค ์ฌ์ฉ์(์: ๋๋ฐ์ด์ค๋ฅผ ๊ตฌ์ ํ ๊ณ ๊ฐ)๊ฐ ๋๋ฐ์ด์ค์ ์ค์น๋ ์ปค๋์ ์์ค ์ฝ๋๋ฅผ ๊ฐ์ ธ์์ ํด๋น ์ปค๋์ ์์ ํ ํ ์ฌ์ค์นํ๋ ค๋ฉด ์์ ๋ ์ปค๋๋ก๋ ์ฒดํฌ์ฌ ๋๋ ํด์๊ฐ ๋ฌ๋ผ์ง๊ฒ ๋๋ฏ๋ก ์์ ๋ ์ปค๋์ด ๋ค์ ์ค์น ๋๋ ์คํ๋์ง ์๊ฒ ๋์๋ค16.
์ด์ ๋ฐ๋ผ FSF๋ 2006๋ , GPLv2 ์ํํธ์จ์ด์ ์์ ๋ฒ์ ์ ๊ธฐ์กด ์ฅ์น์ ์ฌ์ค์นํ ์ ์๋ค๋ ๊ฒ์ ์ฌ์ฉ์๊ฐ ์ํํธ์จ์ด์ ๋ํด ๊ฐ์ ธ์ผ ํ๋ ์์ ๋ฅผ ์นจํดํ๋ ๊ฒ์ผ๋ก ์ฌ๊ฒผ๊ณ , ์ด ๊ดํ์ ๋งค์ฐ ๊ฒฝ๋ฉธ์ ์ธ ์ฉ์ด๋ก ์ค๋ช ํ๋ ๊ฒ์ ์ฃผ์ ํ์ง ์์๋ค.
ย ย ย ย ย ย โA tyrant is a malicious device that refuses to allow users to install a different operating system or a modified operating system. These devices have measures to block execution of anything other than the โapprovedโ system versions.โ17
FSF๋ ‘Tivoization’์ (์์ ํ ๋ฐ์ด๋๋ฆฌ๋ฅผ ์ฌ์ค์นํ ์ ์๊ฒ ํ๋) ๊ดํ์ ๋ํด ์ค๋ซ๋์ ๋ฐ๋ํด ์์ง๋ง, GPLv3 ์ด์ ์์ฑ ์ค, FSF์ ํ์ฅ, ์์ ๋ณํธ์ฌ ๋ฐ Executive Director์ ์ฑ๋ช ์ ํตํด ์ด๋ฌํ ๊ดํ์ด GPLv2์์๋ ํ์ฉ๋ ์ ์๋ค๋ ์ ๋ ๋ถ๋ช ํ ํ๋ค.
ย ย ย ย ย ย โ[T]he Tivo itself is the prototype of [T]ivoisation. The Tivo contains a small GNU/Linux operating system, thus, several programs under the GNU GPL[v2]. And, as far as I know, the Tivo company does obey GPL version 2. โฆ [T]he trouble begins because the Tivo will not run modified versions, the Tivo contains hardware designed to detect that the software has been changed and shuts down.โ18
ย ย ย ย ย ย โTiVo is a provider of hardware and software โฆ. Our concern with them is that they have rights as users, but they should respect the rights of the users to whom they sell. Having a personal video recorder โฆ which won’t run software if you modify the box โฆ is not user-respecting conduct. (TiVo) complied with GPL 2 by the skin of its teeth.โ19
ย ย ย ย ย ย โTiVoization is described by Peter Brown [Executive Director of FSF in 2006-07 during drafting of GPLv3] as circumventing GPL2 โin spirit, not technically.โโ20
์ด๋ฌํ ์ฐจ์ด(‘Tivoization’์ ๊ธ์งํ๋ GPLv3์ ํ์ฉํ๋ GPLv2๊ฐ์ ์ฐจ์ด)๋ Linux Kernel์ ์ ์์์ธ Linus Torvalds๊ฐ GPLv3์ผ๋ก ๋ผ์ด์ ์ค๋ฅผ ๋ณ๊ฒฝํ์ง ์๊ณ ‘GPLv2 only’๋ก ์ ์งํ๊ฒ ๋ ๊ฒฐ์ ์ ์ธ ์ด์ ์๋ค.
ย ย ย ย ย ย โโThe FSF is trying to make some things no longer permissible under the GPLv3 that the GPLv2 left open, and I just happen to think that those things were better off being left open.โโ21
ย ย ย ย ย ย โโI don’t think the GPL v3 conversion is going to happen for the kernel, since I personally don’t want to convert any of my code.โ โฆ โI think it’s insane to require people to make their private signing keys available, for example. I wouldn’t do it,โ [Torvalds] said.โ22
ย ย ย ย ย ย โ[If] you can not install or run your changes on somebody elseโs hardware โฆ it in no way changes the fact that you got all the source code, and you can make changes (and use their changes) to it. That requirement has always been there, even with plain GPLv2. You have the source. The difference? The hardware may only run signed kernels. The fact that the hardware is closed is a hardware license issue. Not a software license issue. Iโd suggest you take it up with your hardware vendor, and quite possibly just decide to not buy the hardware. Vote with your feet. โฆ [I]tโs important to realize that signed kernels that you canโt run in modified form under certain circumstances is not at all a bad idea in many cases.โ23
GPLv3์ ‘์ค์น ์ ๋ณด’ ์๊ตฌ์ฌํญ์ ๋ํด Torvalds์ ์๊ฒฌ์ ์ฌ๋ฌ ์ฃผ์ ์ปค๋ ๊ฐ๋ฐ์๋ค์ ์ํด ์๋์ ๊ฐ์ด ๊ณต์ ๋์๋ค24. Torvalds๋ 10๋ ์ด ์ง๋ ํ์๋ ์ผ๊ด๋ ์ ์ฅ์ ์ ์งํ์ผ๋ฉฐ, ์ด๋ ์ค๋๋ ๊น์ง Linux Kernel์ด ‘GPLv2 only’ ๋ผ์ด์ ์ค๋ฅผ ์ ์งํ๊ณ ์๋ ์ด์ ์ค ํ๋์ด๋ค25.
ย ย ย ย ย ย โI give you source code, you give me your changes back; weโre even. โฆ Thatโs my take on GPL version 2 and itโs that simple. โฆ Version 3 extended that in ways that I personally am really uncomfortable with. Namely I give you source code, that means if you use that source code, you canโt use it on your device unless you follow my rules. And to me thatโs a violation of everything version 2 stood for. And I understand why the FSF did it, because I know what the FSF wants, but to me itโs not the same license at all. So I was very upset, and made it very clear, and this was months before version 3 was actually published.โ26
FSF๋ GPLv3๋ฅผ ๋ง๋ค๊ณ ๊ณต๊ฐํ๋ ๊ณผ์ ์์ GPLv2์๋ ๋ฌ๋ฆฌ GPLv3์์๋ ‘Tivoization’์ ๋ง์ ์ ์๋ ๋ด์ฉ์ ์ถ๊ฐํ๊ณ ์์์ ๋ถ๋ช ํ ํ์๋ค.
ย ย ย ย ย ย โThere are several primary areas where version 3 is different from version 2. One is in regard to [T]ivoisation.”27
ย ย ย ย ย ย โThe Tivo includes some GPL-covered software. โฆ[Y]ou can get the source code for that, as required by the GPL โฆ and once you get the source code, you can modify it, and there are ways to install the modified software in your Tivo and if you do that, it won’t run, period. Because, it does a check sum of the software and it verifies that it’s a version from them and if it’s your version, it won’t run at all. So this is what we are forbidding, with the text we have written for GPL version three. It says that the source code they must give you includes whatever signature keys, or codes that are necessary to make your modified version run.โ28
FSF๋ (GPLv3์ด ์ฒ์ ์ ์๋์์ ๋๋ถํฐ ์ด ๊ธ์ด ๋ฐํ๋๋ ๋ ๊น์ง ๊ณ์ํด์) ์ค์ ๋ก GPLv3์๋ GPLv2์ ํฌํจ๋ ์ด๋ค ์๊ตฌ ์ฌํญ๋ณด๋ค ๊ด๋ฒ์ํ ‘์ค์น ์ ๋ณด’ ์๊ตฌ ์ฌํญ์ ๋ํ ์ ์๊ฐ ์์์ ๋ถ๋ช ํ ํ์๋ค.
ย ย ย ย ย ย โGPLv2 did not address the use of technical measures to take back the rights that … GPL[v2] granted, because such measures did not exist in 1991 [when GPLv2 was written], and would have been irrelevant to the forms in which software was then delivered to users. โฆ GPLv3 must address these issues: free software is ever more widely embedded in devices that impose technical limitations on the user’s freedom to change it.โ29
ย ย ย ย ย ย โDoes GPLv2 have a requirement about delivering installation information?…
ย ย ย ย ย ย โGPLv3 explicitly requires redistribution to include the full necessary โInstallation Information.โ GPLv2 doesn’t use that term, but it does require redistribution to include scripts used to control compilation and installation of the executable with the complete and corresponding source code. This covers part, but not all, of what GPLv3 calls โInstallation Information.โ Thus, GPLv3’s requirement about installation information is stronger.โ30
Richard Stallman์ ์ํํธ์จ์ด ๊ฐ๋ฐ์์๊ฒ GPLv2์ ๊ธฐ์กด ๋ฌธ์ ๋ฅผ ํด๊ฒฐํ๊ธฐ ์ํด ๋ผ์ด์ ์ฑ ์ ์ฑ ์ GPLv3์ผ๋ก “upgrade"ํ ๊ฒ์ ํธ์ํ์๊ณ , ๊ฐ๋ฐ์๊ฐ GPLv3์ผ๋ก ์ ํํด์ผ ํ๋ ์ฒซ ๋ฒ์งธ ์ด์ ๋ก ์ค์น ์ ๋ณด ์๊ตฌ ์ฌํญ์ด ์๋กญ๊ฒ ๋์ ๋์์์ ์ธ๊ธํ์๋ค.
ย ย ย ย ย ย โโKeeping a program under GPLv2 won’t create problems. The reason to migrate is because of the existing problems which GPLv3 will address.
ย ย ย ย ย ย โOne major danger that GPLv3 will block is tivoization. Tivoization means computers (called โappliancesโ) contain GPL-covered software that you can’t change, because the appliance shuts down if it detects modified software. The usual motive for tivoization is that the software has features the manufacturer thinks lots of people won’t like. The manufacturers of these computers take advantage of the freedom that free software provides, but they don’t let you do likewise.31
1991๋ ๊ณต๊ฐ๋ GPLv2์ ๊ฐ์ Copyleft ๋ผ์ด์ ์ค์ ๊ฐ์ฅ ์ฃผ๋ชฉํ ๋งํ ํน์ง ์ค ํ๋๋ GPLv2์ ์กฐ๊ฑด์ ๋ฐ๋ผ ๋ผ์ด์ ์ค๊ฐ ๋ถ์ฌ๋ ์ฝ๋๋ฅผ ๋ฐฐํฌdistribute[s]32ํ๋ ๋ชจ๋ ๊ฐ์ธ์ด๋ ๋จ์ฒด๋ ‘์์ค ์ฝ๋’33๋ฅผ ์ ๊ณตํด์ผ ํ๋ ์๋ฌด๊ฐ ์๋ค๋ ๊ฒ์ด๋ค. GPLv2์ Section 3์ GPLv2ํ์ ์ฝ๋๊ฐ object ํน์ executable code form์ผ๋ก ๋ฐฐํฌ๋๋ ๊ฒฝ์ฐ ๋ฐ๋์ ์ ๊ณตํด์ผ ํ๋ ‘์์ค ์ฝ๋’์ ๊ตฌ์ฑ ์์๋ฅผ ๊ตฌ์ฒด์ ์ผ๋ก ์ ์ํ๋ค34.
โThe source code for a work means the preferred form of the work for making modifications to it.
For an executable work, complete source code means all the source code for all modules it
contains, plus any associated interface definition files, plus the scripts used to control
compilation and installation of the executable.โ
์์ค ์ฝ๋๋ฅผ ์ ๊ณตํด์ผ ํ๋ ์๋ฌด์ ๋ํ ์ค๋ช ์ ์ฃผ๋ก ์ปดํจํฐ ํ๋ก๊ทธ๋๋ฐ์์์ ‘์์ค ์ฝ๋’๊ฐ ๋ฌด์์ธ์ง์ ๋ํ ์ผ๋ฐ์ ์ธ ์์๊ณผ ์ฐ๊ฒฐํด์ ์ดํดํ ์ ์๋ค.
ย ย ย ย ย ย โSource Code: โฆ The form in which a computer program (software) is written by the programmer. Source code is written in some formal programming language which can be compiled automatically into object code or machine code or executed by an interpreter.โ35
GPLv2์๋ ๋ํ ๋ผ์ด์ ์ค์ ‘์์ค ์ฝ๋’ ์ ์์ ํด๋นํ๋ ๋ค๋ฅธ ๋ ํญ๋ชฉ๋ ํฌํจํ๊ณ ์๋ค.
GPLv2์ ๊ณต๊ฐ ์๋ฌด๊ฐ GPLv3์ ๊ณต๊ฐ ์๋ฌด์ ์ด๋ป๊ฒ ๋ค๋ฅธ์ง ์ดํดํ๊ธฐ ์ํด์๋ ์ด๋ฌํ ์กฐํญ์ ์๋ฏธ๋ฅผ ๊ฒํ ํ๋ ๊ฒ์ด ํ์ํ๋ค.
์์์ ๋ ผ์ํ ๋ฐ์ ๊ฐ์ด, executable code ๋ฐฐํฌ์ ๋ํ GPLv3์ ๊ณต๊ฐ ์๋ฌด์๋ ‘Corresponding Source’36์ ‘์ค์น ์ ๋ณด’37๊ฐ ๋ชจ๋ ํฌํจ๋๋ค.
โ[A]ll the source code needed to generate, install, and (for an executable work) run the object
code and to modify the work, including scripts to control those activities.โ
โ[A]ny methods, procedures, authorization keys, or other information required to install and
execute modified versions of a covered work ... from a modified version of its Corresponding
Source.โ
GPLv3์ ์๋ ์ด์์์๋ “Corresponding Source"์ ์ ์ ๋ด์ ์ธ์ฆํค๋ฅผ ์ ๊ณตํด์ผ ํ๋ ์๋ฌด๊ฐ ํฌํจ๋์ด ์์๋ค38. ๊ทธ๋ฌ๋ ์ธ์ฆํค์ ๊ฐ์ ๋ฐ์ดํฐ๋ฅผ ์์ค ์ฝ๋์ ํผ์ฉํ์ฌ ์ ์ํ๋ ๊ฒ์ ๋ํ ๋ฐ๋ ์๊ฒฌ์ด ์์๊ณ , ์ด์ ๋ฐ๋ผ FSF๋ ์ธ์ฆํค ์๊ตฌ ์ฌํญ์ ๋ค๋ฅธ section์ผ๋ก ์ฎ๊ฒผ๋ค.
ย ย ย ย ย ย โWe have moved the technical restrictions provisions from section 1, where they formed part of the definition of Corresponding Source, to section 6, where they are presented as a condition on the right to convey object code works. Some critics of the provisions in our earlier drafts focused on what they regarded as an inappropriate equation of cryptographic keys with source code. Placing the requirements in section 6 should make their purpose and reasonableness more evident.โ39
๋ฐ๋ผ์, GPLv3์ ์ด์ ๋ณ๊ฒฝ ๋จ๊ณ์์ FSF๋ ‘์ค์น ์ ๋ณด’ ์๊ตฌ ์ฌํญ์ด GPLv2์ ์กด์ฌํ๋ค๊ฐ GPLv3์๋ ํฌํจ๋ ‘Corresponding Source Code’ ์๋ฌด๋ฅผ ๋์ด์๋ ๋ณ๋์ ์๋ฌด์์ ์ธ์ํ๊ณ ์ธ์ ํ ๊ฒ์ด๋ค.
GPLv2์ ์์ค ์ฝ๋ ๊ณต๊ฐ ์๋ฌด๋ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ๋ค40.
โFor an executable work, complete source code means all the source code for all modules it
contains, plus any associated interface definition files, plus the scripts used to control
compilation and installation of the executable.โ
GPLv2์ ‘corresponding source code’ ์๊ตฌ ์ฌํญ ๋ด์์ GPLv3์ ‘์ค์น ์ ๋ณด’ ์๊ตฌ ์ฌํญ๊ณผ ์ ์ฌํ ๋ถ๋ถ์ด ์๋ค๋ฉด, ์ด๋ ๋ณ๋๋ก ๋ช ์๋ ์๋์ ๋ ๊ฐ์ง ํญ๋ชฉ์ ๋ํ ๊ฒ์ด๋ค.
‘interface definition file’์ ์ปดํจํฐ ํ๋ก๊ทธ๋๋ฐ์์ ํํ๊ฒ ์ฌ์ฉ๋๋ ์ฉ์ด์ด๋ค(GPLv2์์๋ ์ด ์ฉ์ด์ ๋ํ ๋ ์์ธํ ์ ์๊ฐ ์๋ค). ํน์ ์ํํธ์จ์ด์ ํ๋ก๊ทธ๋๋ฐ ์ธํฐํ์ด์ค์ ๋ํ attribute์ definition์ ํฌํจํ๋ ๋ณ๋์ ํ์ผ๋ก ํด์ํ ์ ์๋ค41. GPLv2์ ์ด๋ฌํ ์๊ตฌ ์ฌํญ์ด ์์ ๋ ๋ฐ์ด๋๋ฆฌ์ ์ค์น ๋๋ ์คํ์ ํ์ฉํ๋๋ฐ ํ์ํ ์ธ์ฆํค๋ ์ฒดํฌ์ฌ ๋๋ ๊ธฐํ ์ ๋ณด๋ฅผ ์ ๊ณตํด์ผ ํ๋ ์๋ฌด๋ฅผ ๋ถ๊ณผํ๋ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ณด์ด์ง๋ ์๋๋ค. ๋์ , ๋ฐฐํฌํ ๋ฐ์ด๋๋ฆฌ์ ๋ํ ์ธํฐํ์ด์ค๋ฅผ ์ดํดํ๋๋ฐ ํ์ํ ์ ๋ณด๋ฅผ ๊ณต๊ฐํ ๊ฒ์ ์๊ตฌํ๋ ๊ฒ์ด๋ค(์ด๋ ๊ณต๊ฐ๋ ์์ค ์ฝ๋๋ง์ผ๋ก๋ ์์๋ด๊ธฐ ์ด๋ ต๊ธฐ ๋๋ฌธ).
๋ฐ๋ฉด์, ๋ ๋ฒ์งธ ํญ๋ชฉ์ธ executable์ ์ปดํ์ผํ๊ณ ์ค์นํ๋๋ฐ ์ฌ์ฉ๋๋ script๋ ๋ถ๋ช GPLv2 ๋์ executable์ ์ค์น์ ๊ด๋ จ๋ ์๋ฃ์ด๋ค. ๋ค๋ง, ์ด ์๊ตฌ ์ฌํญ์ ์ปดํจํ ์์ ์ผ๋ฐ์ ์ผ๋ก ์๋ฏธํ๋ ‘script’ ์์ฒด์ ๋ํ ๊ฒ์ด๋ค.
ย ย ย ย ย ย โA computer script is a list of commands that are executed by a certain program or scripting engine. Scripts may be used to automate processes on a local computer โฆ. Script files are usually just text documents that contain instructions written in a certain scripting language. โฆ [W]hen opened by the appropriate scripting engine, the commands within the script are executed.โ42
ย ย ย ย ย ย โScript[:] โฆ a sequence of instructions or commands for a computer to execute โฆ especially โฆ one that automates a small task (such as assembling or sorting a set of data).โ43
Installation script44๋ ์ผ๋ฐ์ ์ผ๋ก ํน์ ์ฅ์น์ ํน์ ํ๋ก๊ทธ๋จ์ ์ค์นํ๋ ํ๋ก์ธ์ค๋ฅผ ์๋ํํ๋๋ฐ ์ฌ์ฉํ๋ ์๊ณ ๊ฐ๋จํ ํ๋ก๊ทธ๋จ์ด๋ค45.
๋ฐ๋ผ์, ํ ์คํธ ํด์์ ๊ด์ ์์, GPLv2์ โscripts used to control โฆ installation of the executableโ ์ ๊ณต ์๋ฌด๊ฐ GPLv2 executable code๋ฅผ ์ค์นํ๋๋ฐ ํ์ํ ์ฒดํฌ์ฌ, ํด์, ์น์ธ/์๋ช ํค, ๋๋ ๊ธฐํ ์ซ์ ๋ฐ์ดํฐ๋ฅผ ํฌํจํ์ฌ ์ ๊ณตํ๋ ๊ฒ์ผ๋ก ํด์๋ ์ ์๋ค๋ ๊ฒ์ ์์ฌ์ ์ฌ์ง๊ฐ ์์ด ๋ณด์ธ๋ค. ์ด๋ฌํ ๋ฐ์ดํฐ๋ ‘script’์ ๋ํ ์ผ๋ฐ์ ์ธ ๋ฒ์์ ์ํ์ง ์๋๋ค.
์ฐจ๋ผ๋ฆฌ ์ด๋ณด๋ค ํฅ๋ฏธ๋ก์ด ํด์์์ ๋ฌธ์ ๋ผ๊ณ ํ๋ค๋ฉด, ์ด๋ค ํํ๋ก๋ executable์ ์ ํจ์ฑ ๊ฒ์ฆ์ ์ํ ์ค์น ํ๋ก๊ทธ๋จ์ ์คํํ๋ ํ์จ์ด๊ฐ ํ๋์จ์ด ๋๋ฐ์ด์ค ์์ฒด์ ํฌํจ๋ ๊ฒฝ์ฐ์ด๋ค(์๋ฅผ ๋ค์ด, executable์ ์์ ์ ๊ฐํ์ ๊ฒฝ์ฐ, ์ ํจํ์ง ์์ ๊ฒ์ผ๋ก ํ๋จํ์ฌ ์ค์น๋ฅผ ์ ํ์ํค๋ ๊ธฐ๋ฅ). ํ์ง๋ง ์ด๋ฐ ๊ฒฝ์ฐ๋ผ๊ณ ํ๋๋ผ๋ GPLv3์ ์ด์ ์์ฑ ๋ฐ ๊ณต๊ฐ ๊ณผ์ ๋์ FSF์ Linux Kernel ๊ฐ๋ฐ์ ๋ชจ๋๊ฐ ์ค๋ ๊ธฐ๊ฐ ๋์ ์ผ๊ด๋๊ฒ GPLv2ํ์์๋ (TiVo์ ๊ฐ์ด PROM-loaded information์ ์ฌ์ฉํ ๊ฒฝ์ฐ ๋ฑ) ์ด๋ ํ ์ค์น ์ ํจ์ฑ ๊ฒ์ฌ๋ ํ์ฉ๋๋ค๋ ์ ์ฅ์ ๊ณ ์ํ์์ ๊ณ ๋ คํ๋ฉด, ํ์จ์ด์์ ์ฆ์ ๊ฒ์ฌํ๋ ๊ธฐ๋ฅ์ด ์๋๋ผ๋ ์ด๊ฒ์ด GPLv2์ ‘scripts used to โฆ installation of the executable’ ์๊ฑด์ ์ํด ์ค์น ์ ๋ณด๋ฅผ ์ ๊ณตํด์ผ ํ๋ค๊ณ ์ฃผ์ฅํ๊ธฐ๋ ์ด๋ ค์ธ ๊ฒ์ด๋ค.
์ด๋ค์ด๋ GPLv3์ ์ ์ฒด ‘์ค์น ์ ๋ณด’ ์ ์ ๋ถ๋ถ์ GPLv2์ ์์ค ์ฝ๋ ์๋ฌด ๋ถ๋ถ ๋ด์ backportingํ๋ ค๊ณ ํ๊ธฐ๋ ํ๋๋ฐ, ์ด๋ฐ ๋ ธ๋ ฅ์ ์ญ์ฌ์ , ํ ์คํธ ํด์์ ์ผ๋ก ์๋ชป๋ ๊ฒฐ๊ณผ๋ฅผ ์ด๋ํ๋ค. ์์ ํ ์ ์ฒด ‘์ค์น ์ ๋ณด’ ์ ์๋ฅผ GPLv2์ Section 3์ ํฌํจํ๋ค๊ณ ๊ฐ์ ํด๋ณด์. ๊ทธ๋ฐ๋ฐ ๊ทธ๋ ๊ฒ ํ๋ ์๊ฐ ๋๋ ๋ง์ ๋น ์ง๊ฒ ๋๋ค. GPLv3์ ‘์ค์น ์ ๋ณด’ ์๊ตฌ ์ฌํญ์ ์๋ฌด๊ฐ ์ ์ฉ๋๋ ๋์์ด ํน์ ์ ํ์ผ๋ก ํ์ ๋์ด ์๋ค. ๋ฐ๋ก ‘User Product’46์ด๋ค. GPLv3์์์ ‘์ค์น ์ ๋ณด’ ์ ๊ณต ์๊ตฌ ์ฌํญ์ ์ค์ง ‘User Product’์๋ง ์ ์ฉ๋๋ฉฐ ๋ค๋ฅธ ์ ํ์๋ ์ ์ฉ๋์ง ์๋๋ค47.
โIf you convey an object code work under this section in, or with, or specifically for use in,
a User Product ... the Corresponding Source conveyed under this section must be accompanied by the
Installation Information.โ
๋ฐ๋ฉด์ GPLv2์๋ ์์ค ์ฝ๋ ์๋ฌด๊ฐ ์ ์ฉ๋๋ ์ ํ ์ ํ์ ๋ํ ์ ์๋ ์ ํ์ด ์๋ค. ‘User Product’์ด๋ ์ง ์๋๋ ์ง ๋ชจ๋ GPLv2์ ์๋ฌด์ ๋ฐ๋ผ ์์ค ์ฝ๋๋ฅผ ์ ๊ณตํด์ผ ํ๋ค. ๋ฐ๋ผ์, GPLv3์ ์์ ํ ‘์ค์น ์ ๋ณด’ ์๋ฌด ์ ์๊ฐ GPLv2์ ๊ธฐ์กด ๊ณต๊ฐ ์๋ฌด๋ฅผ ๋ํ์ดํ๊ฑฐ๋ ๋ช ํํ ํ๋ ๊ฒ์ ๋ถ๊ณผํ๋ค๋ฉด GPLv3์ ์ด๋ฌํ ๊ณต๊ฐ ์๋ฌด๊ฐ ์กด์ฌํ ์ ์๋ ์ํฉ์ ์ค์ฌ๋ฒ๋ฆฌ๊ฒ ๋ ๊ฒ์ด๋ค. ๊ทธ๋ ๋ค๋ฉด ๊ฒฐ๊ณผ์ ์ผ๋ก GPLv3์ GPLv2์ ๋นํด ๋ ์ ์ ๋ฒ์์ ์ผ๋ถ ์ํํธ์จ์ด๋ง ์ ์ฉ๋๋ ๊ฒ์ด ๋๋ฌธ์ ‘software freedom’ ์ธก๋ฉด์์ ๋ฒ์๊ฐ ์ถ์๋ ๊ฒ์ด ๋๋ค. ์ด๋ฌํ ํด์์ ์ต์ด GPLv3์ ๋ง๋ค๊ณ ์ ํ๋ ๋ชฉํ์ ์ ๋ฐ๋๊ฐ ๋๋ ๊ฒ์ด๋ค.
ย ย ย ย ย ย โAs a free software license … this license [GPLv3] intrinsically disfavours technical attempts to restrict users freedom to copy, modify, and share copyrighted works. Each of [the licenses] provisions shall be interpreted in light of this specific declaration of the licensor’s intent. We wish courts all over the world to understand that our intent [in creating GPLv3] is to maximise freedom, not to restrict it, and that everything should be so understood when effect is given to its termsโ48
๋ค์ ๋งํ์ง๋ง, GPLv3๋ ‘์ค์น ์ ๋ณด’ ์๋ฌด ์์ฒด๊ฐ GPLv2์ ๊ณต๊ฐ ์๋ฌด๋ฅผ ๋์ด ‘freedom’์ ํ์ฅํ๋ ๊ฒฝ์ฐ์ฌ์ผ ์๋์ ์ทจ์ง๋๋ก freedom์ ๊ทน๋ํํ ์ ์๋ค. ๊ทธ๋ ์ง ์๋ค๋ฉด, GPLv2 ์๋ฌด๊ฐ ์คํ๋ ค ํน์ ์ ํ ์ ํ์ ๊ตญํ๋์ง ์๊ธฐ ๋๋ฌธ์, User Product์ ๋ํด์๋ง ์๋ฌด๋ฅผ ๋ถ๊ณผํ๋ GPLv3๋ ‘freedom’ ๋ฒ์๋ฅผ ์ถ์ํ ๊ฒ์ด ๋๋ค๋ ํด์์ ๋๋ ๋ง์ ๋น ์ง๊ฒ ๋๋ค.
์์์ ์์ธํ ์ค๋ช ํ ๋ฐ์ ๊ฐ์ด, ํ ์คํธ ๋ถ์๊ณผ ๊ณผ๊ฑฐ ๊ธฐ๋ก์ ๊ฒํ ํ ๊ฒฐ๊ณผ, GPLv3์ ‘์ค์น ์ ๋ณด’ ์๋ฌด๋ GPLv2์ ์์ค ์ฝ๋ ์๋ฌด์๋ ์กด์ฌํ์ง ์๋ ๊ฒ์ด๋ฉฐ, ์ด๋ค ๋ฐฉ์์ผ๋ก๋ ์ด๋ฅผ GPLv2์ backportํ ์ ์์์ ๋ช ํํ๋ค. ์ด๋ฌํ ์ฌ์ค์๋ ๋ถ๊ตฌํ๊ณ , ์ต๊ทผ ๊ณผ๊ฑฐ ๊ธฐ๋ก์ ๋ณ๊ฒฝํ๊ณ , GPLv2์ ์๊ตฌ ์ฌํญ์ ์ฌํด์ํ์ฌ, GPLv2์ ์์ค ์ฝ๋ ์๋ฌด๋ฅผ GPLv3์ ‘์ค์น ์ ๋ณด’ ์๊ตฌ ์ฌํญ๊ณผ ๋์ผ์ํ๋ ค๋ ๋ ธ๋ ฅ์ด ์๋ค.
ย ย ย ย ย ย โGPLv2 ยง3 requires that the source code include โmeta-materialโ like scripts, interface definitions, and other material that is used to โcontrol compilation and installationโ of the binaries.โ49
ย ย ย ย ย ย โGPLv2 included a clear obligation to provide โthe scripts used to control โฆ installationโ that function for the GPLv2’d works. GPLv2 assures, to the purchaser of an embedded product, their absolute right to receive the information necessary to install a modified version of the GPLv2’d works. โฆ The GPLv2 was designed to assure bug-fixing. Furthermore, the drafters knew that, on embedded systems and devices, you need to know how to install those fixes. Scripts can be technical [artefacts] like shell scripts, but can also be merely a recipe and/or guidance โ written instructions that explain how to succeed at install.โ50
์ด๋ฌํ ์ง์ ์์์ ๊ฐ์ด GPLv3์ (executable์ ์ค์นํ๊ณ ์คํํ๊ธฐ ์ํ ์ ๋ณด, recipe, ๊ฐ์ด๋, ์ค๋ช ๋ฑ) ‘์ค์น ์ ๋ณด’ ์๊ตฌ ์ฌํญ ๊ฐ๋ ์ GPLv2์ ํฌํจํด์ GPLv2์์๋ ์ค์น๋ฅผ ์ํ ‘script’๋ฅผ ์ ๊ณตํ๊ฒ ํ๋ ค๋ ๋ ธ๋ ฅ์ด ํ์ฌ ์งํ ์ค์ด๋ค. ์ด๋ฌํ ๋ ธ๋ ฅ์ ๋ชจ๋ GPLv2์ ์ค์ ์๊ตฌ ์ฌํญ์ ๋ฐ๋๋๋ ํ ์คํธconter-textual์ผ ๋ฟ๋ง ์๋๋ผ ๋ฐ์ญ์ฌ์ ์ด๋ค. ๋ค์ ๋งํ์ง๋ง GPLv2 ์ ์์ฑ์๋ GPLv2๋ก๋ Tivo์๊ฒ ์์ ํ executable์ Tivo ๋๋ฐ์ด์ค์ ๋ค์ ์ค์นํ๊ธฐ ์ํ ํ์ ์ ๋ณด์ ์ ๊ณต์ ์๋ฌดํํ ์ ์์์ ์ธ์ ํ์๋ค51.
GPLv2์ ๋ํ ๋ฐ์ญ์ฌ์ ์ด๊ณ ํ ์คํธ๋ก ๋ท๋ฐ์นจ๋์ง ์๋ ํด์์ด ์ด๋๊น์ง๋ ๋จ์ํ ์ด๋ก ์ ๋ ผ์์ธ์ง, ์๋๋ฉด ์ปดํ๋ผ์ด์ธ์ค ์์ก์ ๊ฒฐ๊ณผ๋ก ์ฌํ์์์ ์ต์ข ์ ์ผ๋ก ํ๋จ์ ๋ฐ์ ๊ฒ์ธ์ง๋ ๋๊ณ ๋ด์ผ ํ ์ผ์ด๋ค. (์์์ ์์ธํ ์ค๋ช ํ) GPLv3 ์ด์์ ๋ง๋ค๋ฉด์ ์์ฑ๋ ๋ง์ ์ง์ ๊ณผ GPLv2์ ์ค์ ํํ๋ค์ด GPLv2์ ์์ค ์ฝ๋ ์๋ฌด์ ๋ฒ์์ ๋ํ ๋ชจ๋ ๊ฒฐ์ ์ ๊ทผ๊ฑฐ๊ฐ ๋ ๊ฒ์ด๋ค.
P. McCoy Smith is Founding Attorney at Lex Pan Law (www.lexpan.law), a full-service intellectual property law firm in Portland, Oregon, U.S.A., that has a sub-speciality in free and open source licensing, as well as Founder at Opsequio (www.opsequ.io), an software licence compliance consultancy. As a member of GPLv3 Discussion Committee B, he was an active participant in the debate over, and revision of, the โInstallation Informationโ requirement in that licence.
Licence and Attribution
This paper was published in the Journal of Open Law, Technology, & Society, Volume 12, Issue 1 (April 2021). It originally appeared online at https://www.jolts.world
This article should be cited as follows:
Smith, P. McCoy (2021) ‘Does GPLv2 Include an โInstallation Informationโ Obligation? A Textual & Historical Analysis’, Journal of Open Law, Technology & Society, 12(1), pp 21 โ 31
DOI: 10.5033/jolts.v12i1.149ใ ใ
Copyright ยฉ 2021 P. McCoy Smith.
This article is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 CC-BY available at
GNU Operating System, โGNU Library General Public License, version 2.0,โ (June, 1991) https://www.gnu.org/licenses/old-licenses/lgpl-2.0.html (accessed March 8, 2021). ↩︎
Although GPLv3 was designed to eventually supplant GPLv2, in the 14 years since GPLv3 was published, the use of GPLv3, by some measures, is roughly equal in measure to the use of GPLv2; GPLv3โs relative use is also declining while GPLv2 remains steady state. Johnson, Patricia, โOpen Source Licenses in 2021: Trends and Predictions,โ WhiteSource (January 28, 2021) https://resources.whitesourcesoftware.com/blog-whitesource/open-source-licenses-trends-and-predictions (accessed March 30, 2021). ↩︎
See GNU Operating System, โWhat is free software? The Free Software Definition,โ https://www.gnu.org/philosophy/free-sw.en.html (accessed March 8, 2021). ↩︎
Free Software Foundation, โRationale for 1st discussion draft,โ http://gplv3.fsf.org/gpl-rationale-2006-01-16.html (accessed March 22, 2021). ↩︎
One example of a change in the law that the authors of GPLv3 felt needed to be addressed in that license was the adoption in 1996 of the WIPO Copyright Treaty (WCT), and the passage in 1998 of its counterpart in the United States, the Digital Millennium Copyright Action (DMCA), particularly the provisions against circumvention of ’technological protection measures’, See WCT Article 11; 17 U.S.C. ยง 1201 (1998). GPLv3, ยง 3 directly addresses these additions to copyright law. ↩︎
The technology in TiVo’s devices, preventing reinstallation of modified binaries on devices running GPLv2 software, was one example of technology developed long after the GPLv2 licence was drafted that was of concern to the drafters of GPLv3. Subsequent to the release of GPLv3, millions, if not billions, of devices continue to be distributed with a GPLv2-licensed Linux kernel that prevent the reinstallation of modified binaries. GPLv3 also addressed the outmoded language around distribution of source code in GPLv2, and GPLv3 โ in Section 6 โ added several additional mechanisms for fulfilling source code obligations more consistent with current mechanisms for software distribution. See GPLv3, ยง 6(d)-(e). ↩︎
Irish Free Software Organization, โTranscript of Opening session of first international GPLv3 conference,โ (January 16th 2006) http://www.ifso.ie/documents/gplv3-launch-2006-01-16.html (accessed March 22, 2021). ↩︎
GNU Operating System, โGNU General Public License, version 3,โ (โGPLv3โ) (June 29, 2007) https://www.gnu.org/licenses/gpl-3.0.html (accessed March 22, 2021). ↩︎
Burnette, Ed, โTivo and GPL: Beauty and the Beast?,โ ZDNet, (October 2, 2006) https://www.zdnet.com/article/tivo-and-gpl-beauty-and-the-beast/ (accessed March 29, 2021). ↩︎
โConveyโ is the activity defined in GPLv3 as triggering source code disclosure obligations. GPLv3, n. 6, ยงยง 4-6. ↩︎
GPLv3, n. 6 above, ยง 6. ↩︎
See โTranscript of Opening Session of First International GPLv3 Conference,โ (January 16th 2006) http://www.ifso.ie/documents/gplv3-launch-2006-01-16.html (accessed May 5, 2021) at 0h 03m 59s ↩︎
Perhaps the most notable feature of the โInstallation Informationโ requirement, and an important feature in understanding how that requirement differs from the source code obligations in GPLv2, is that the โInstallation Informationโ requirement of GPLv3 applies only to a specified subset of products โ โUser Productsโ upon which GPLv3 might be installed. See GPLv3, n. 6 above, at ยง 6. ↩︎
The Computer Language Company, โTivoization,โ The Free Dictionary by Farlex https://encyclopedia2.thefreedictionary.com/Tivoization (accessed April 2, 2021). ↩︎
Checksums and cryptographic hashes are techniques used to determine whether a received binary file is identical to, or deviates from, an expected binary file. Various techniques are used to generate a numerical value associated with the digits in the expected file to generate a value; that value is then compared at the receiving end to a stored representation of the same value. In this way, any changes to the binary file, even so much as changing one bit from โ0โ to โ1โ or vice versa, will produce a different value which will not match the stored value, thus indicating at the received binary file is not identical to the expected binary file. See Fisher, T., โWhat Is a Checksum?โ Lifewire (June 14, 2021) https://www.lifewire.com/what-does-checksum-mean-2625825 (accessed June 14, 2021). ↩︎
Miller, Todd, โUsing large disks with TiVo,โ Sudo Project (2008) https://web.archive.org/web/20120206023943/http://www.gratisoft.us/tivo/bigdisk.html (accessed April 2, 2021) (โit is not possible to replace the kernel on a Series2 TiVo since the PROM requires that the kernel be cryptographically signed with a key from TiVoโ). Note that although most of the commentary about the Series 2 TiVo devices of the mid-2000s indicate that they would not allow modified GPLv2 binaries to install or execute, at least one commentator has stated that that device allowed such binaries to be installed and run, but only prevented execution of non-GPLv2 proprietary code on that device. See Kuhn, Bradley & Webster, Behan, โSafely Copylefted Cars: Reexamining GPLv3 Installation Information Requirements,โ Linux Foundation Events (2017) at 13 https://events19.linuxfoundation.org/wp-content/uploads/2017/11/Safely-Copylefted-Cars-Reexamining-GPLv3-Installation-Information-Requirements-ALS-Bradley-Kuhn-Behan-Webster-1.pdf (accessed April 9, 2021) ↩︎
GNU Operating System, โProprietary Tyrants,โ https://www.gnu.org/proprietary/proprietary-tyrants.html (accessed April 2, 2021). ↩︎
Stallman, Richard, โTranscript of Richard Stallman at the 5th international GPLv3 conference,โ (November 21, 2006) https://fsfe.org/activities/gplv3/tokyo-rms-transcript#tivoisation (accessed April 2, 2021). ↩︎
Shankland, Stephen, โDefender of the GPL,โ CNet (January 19, 2006) https://www.cnet.com/news/defender-of-the-gpl/ (accessed April 2, 2021). ↩︎
Byfield, Bruce, โGPLv2 or GPLv3?: Inside the Debate,โ Datamation (June 17, 2007) https://www.datamation.com/trends/gplv2-or-gplv3-inside-the-debate/ (accessed April 9, 2021). ↩︎
Bennett, Amy, โLinux creator Torvalds still no fan of GPLv3,โ Computerworld (July 28, 2006) https://www.computerworld.com/article/2820022/linux-creator-torvalds-still-no-fan-of-gplv3.html (accessed April 7, 2021). ↩︎
Shankland, Stephen, โTorvalds rules out GPL3 for Linux,โ ZDNet UK (January 27, 2006) https://web.archive.org/web/20080424051024/http:/news.zdnet.co.uk/software/0,1000000121,39249370,00.htm (accessed April 7, 2021). ↩︎
Barr, Joe, โTorvalds versus GPLv3 DRM restrictions,โ Linux.com (February 2, 2006) https://www.linux.com/news/torvalds-versus-gplv3-drm-restrictions/ (accessed April 8, 2021). ↩︎
Bottomley, James, et al., โKernel developers’ position on GPLv3,โ LWN.net (September 22, 2006) https://lwn.net/Articles/200422/ (accessed April 8, 2021). See also Bottomley, James, et al., ‘The Dangers and Problems with GPLv3,’ (September 15, 2006) https://lore.kernel.org/lkml/1158941750.3445.31.camel@mulgrave.il.steeleye.com (accessed May 27, 2021). ↩︎
Linux kernel licensing notice, https://elixir.bootlin.com/linux/latest/source/COPYING (accessed April 8, 2021). ↩︎
Deb Conf, โLinus Torvalds says GPL v3 violates everything that GPLv2 stood for,โ YOUTUBE (accessed May 5, 2021, at 0h 0m 34s) https://www.youtube.com/watch?v=PaKIZ7gJlRU. ↩︎
Stallman, Richard, โTranscript of Richard Stallman at the 3rd international GPLv3 conference,โ (June 22, 2006) https://fsfe.org/activities/gplv3/barcelona-rms-transcript.en.html#tivoisation (accessed April 2, 2021). ↩︎
Stallman, Richard, โTranscript of Richard Stallman speaking on GPLv3 in Torino,โ (March 18, 2006) https://fsfe.org/activities/gplv3/torino-rms-transcript.en.html#drm (accessed April 2, 2021). ↩︎
Free Software Foundation, โOpinion on Digital Restrictions Management,โ (August, 2006) http://gplv3.fsf.org/drm-dd2.html (accessed March 17, 2021). ↩︎
GNU Project, โFrequently Asked Questions About the GNU Licenses,โ https://www.gnu.org/licenses/gpl-faq.html#InstInfo (accessed April 7, 2021) ↩︎
Stallman, Richard M. โWhy Upgrade to GPL Version 3,โ (May 31, 2007) http://gplv3.fsf.org/rms-why.html (accessed May 6, 2021). ↩︎
GPLv3 uses the term โconvey,โ n. 8 above, whereas GPLv2 uses the term โdistribute,โ to articulate acts that trigger, among other things, obligations to provide source. Although there are subtle differences between the two terms, they are intended to cover the same acts. GNU Project, โFrequently Asked Questions About the GNU Licenses,โ https://www.gnu.org/licenses/gpl-faq.html#ConveyVsDistribute (accessed March 29, 2021). ↩︎
Brown, Neil, โGNU GPL 2.0 and 3.0: obligations to include licence text, and provide source code,โ JOLTS vol. 2, no. 1 (2010) DOI: 10.5033/ifosslr.v2i1.31 (accessed March 30, 2021). ↩︎
GPLv2, n. 1 above, ยง 3. ↩︎
โSource Code,โ Computer Dictionary of Information Technology https://www.computer-dictionary-online.org/definitions-s/source-code.html (accessed March 30, 2021). ↩︎
GPLv3, n. 6 above, ยง 1. ↩︎
GPLv3, n. 6 above, ยง 6. ↩︎
Free Software Foundation, โGPLv3 First Discussion Draft,โ ยง1 (January 16, 2006) http://gplv3.fsf.org/gpl-draft-2006-01-16.html (accessed June 14, 2021). ↩︎
Free Software Foundation, โGPLv3 Third Discussion Draft Rationale,โ (March 28, 2007) http://gplv3.fsf.org/gpl3-dd3-rationale.pdf/download (accessed June 14, 2021). ↩︎
GPLv2, n. 1 above, ยง 3. ↩︎
E.g., Microsoft, โInterface Definition (IDL) File,โ Windows Developer Documentation (May 31, 2018) https://docs.microsoft.com/en-us/windows/win32/midl/interface-definition-idl-file (accessed April 8, 2021); de St. Germain, H. James, โInterfaces in Object Oriented Programming Languages,โ University of Utah Computing Department https://www.cs.utah.edu/~germain/PPS/Topics/interfaces.html (accessed April 8, 2021). ↩︎
Christensson, Per, โScript Definition,โ” TechTerms. (2006) https://techterms.com/definition/script (accessed April 8, 2021). ↩︎
โScript,โ Merriam-Webster.com Dictionary, Merriam-Webster https://www.merriam-webster.com/dictionary/script (accessed April 8, 2021). ↩︎
GPLv2โs requirement to provide โcompilationโ scripts are not analysed in this article; compilation is part the process of converting source code into executable code, and is not related to the subsequent activities of installing, or executing, that executable code. ↩︎
Arthur, Ty, โHow to Write a Simple Script to Install a Program,โ Techwalla https://www.techwalla.com/articles/how-to-write-a-simple-script-to-install-a-program (accessed April 8, 2021) ↩︎
โUser Productsโ in GPLv3 are subject to a rigorous definition which excludes a large class of products which can, and currently do, use code licensed under one of the GPL family of licences: โA โUser Productโ is either (1) a โconsumer productโ, which means any tangible personal property which is normally used for personal, family, or household purposes, or (2) anything designed or sold for incorporation into a dwelling. โฆ A product is a consumer product regardless of whether the product has substantial commercial, industrial or non-consumer uses, unless such uses represent the only significant mode of use of the product.โ GPLv3, n. 6 above, at Section 6. ↩︎
GPLv3, n. 6 above, at Section 6. ↩︎
Transcript of Opening Session of First International GPLv3 Conference, see n.10 above, at 0h 23m 30s. ↩︎
Kuhn, Bradley, et al., โCopyleft and the GNU General Public License: A Comprehensive Tutorial and Guide,โ Copyleft.org at ยง 5.2 (2003-2018) https://copyleft.org/guide/comprehensive-gpl-guidech6.html#x9-460005.2 (accessed April 9, 2021). ↩︎
Gingerich, Denver, โUnderstanding Installation Requirements in GPLv2,โ Software Freedom Conservancy (March 25, 2021) https://sfconservancy.org/blog/2021/mar/25/install-gplv2/ (accessed April 9, 2021). ↩︎
See above nn. 17 and 22-23. ↩︎
์๋ ํ์ธ์!
2021๋ 4์, ๋ ์ผ์ ์ ๋ช ํ ์คํ์์ค ๋ณํธ์ฌ์ธ Till Jaeger๋ Dockerfile์ด ์์ฑํ๋ Docker image๋ด ํฌํจ๋ ์คํ์์ค์ ๋ํ ๋ผ์ด์ ์ค ์ปดํ๋ผ์ด์ธ์ค ์ฑ ์์ ๋๊ตฌ์๊ฒ ์๋๊ฐ์ ๋ํ ๊ธ์ ๋ฐํํ์์ต๋๋ค. Till์ ๋ ์ผ๋ฒ๊ณผ ์ ๋ฝ ์ฐํฉ ์ฌ๋ฒ ์ฌํ์CJEU์ ํ๋ก๋ฅผ ๊ทผ๊ฑฐ๋ก Dockerfile ์ ๊ณต์๊ฐ ๋ผ์ด์ ์ค ์๋ฌด๋ฅผ ์ค์ํด์ผ ํ๋ค๊ณ ์ค๋ช ํ์์ต๋๋ค.
์ฌ๊ธฐ์๋ Till์ ์์ด ์๋ณธ์ ๊ตญ๋ฌธ์ผ๋ก ๋ฒ์ญํ์์ต๋๋ค. ์ดํด๋ฅผ ๋๊ธฐ ์ํด ์ด๋ฏธ์ง๋ฅผ ์ถ๊ฐํ์๊ณ , ๊ตฐ๋ฐ๊ตฐ๋ฐ ๊ฐ์ธ ์๊ฒฌ์ ์ธ์ฉ๊ตฌ(๋์๋ง)๋ก ์์ฑํ์์ต๋๋ค.
- ๋ฒ์ญ ์ค๋ฅ๋ ๋ฌธ์๋ ์ด๋ฉ์ผ๋ก ์ฐ๋ฝ์ฃผ์๊ธฐ ๋ฐ๋๋๋ค. : haksung@sk.com
- ๊ฐ์์ ๋์ ์ฃผ์ ์นด์นด์ค์ Sean์๊ฒ ๊น์ด ๊ฐ์ฌ๋๋ฆฝ๋๋ค. ^^
This paper was translated by Haksung Jang from the English version available at the Distribution of Dockerfiles: . The original document is licensed under CC-BY-4.0. The original author, Till Jaeger, has not reviewed this translation.
์ปจํ ์ด๋ ๊ธฐ์ ์ Target ์์คํ ๊ณผ ๊ด๊ณ ์์ด ํตํฉ ์ํํธ์จ์ด ๋ฐฐํฌ๋ฅผ ๊ฐ๋ฅํ๊ฒ ํ๋ค. ์ด๋ฐ ์ฅ์ ์ผ๋ก Docker๋ฅผ ์ด์ฉํ๋ ๋ฐฐํฌ๊ฐ ์ ์ ๋ ์ธ๊ธฐ๋ฅผ ์ป๊ณ ์๋ค. ๊ทธ๋ฐ๋ฐ ์ด๋ FOSS ๋ผ์ด์ ์ค ์ปดํ๋ผ์ด์ธ์ค์ ๋ํ ์๋ก์ด ์๋ฌธ์ด ์ ๊ธฐ๋์๋ค. Docker ํ๊ฒฝ์์๋ “Docker image” ํํ์ ์ ์ฒด ์ํํธ์จ์ด๋ฅผ ๋ฐฐํฌํ๋ ๊ฒ๋ฟ๋ง ์๋๋ผ, Dockerfile๋ง์ ๋ฐฐํฌํ ์๋ ์๋ค. Dockerfile์ ์คํฌ๋ฆฝํธ ํ์ผ๊ณผ ์ ์ฌํ ํํ๋ก ์ธ๋ถ Repository๋ก๋ถํฐ ์ํํธ์จ์ด๋ฅผ ๋ค์ด๋ก๋๋ฐ๊ฒ ํ๋ ์ผ์ข ์ ๋ช ๋ น๋ง์ ํฌํจํ๊ณ ์๋ค. ์ด๋ฌํ ๋ถ์ฐํ ๋ฐฐํฌdecentralized distribution์ ํํ๋ ๋ผ์ด์ ์ค ์ปดํ๋ผ์ด์ธ์ค๋ฅผ ๋๊ฐ ์ฑ ์์ ์ ธ์ผ ํ๋์ง์ ๋ํ ์๋ฌธ์ ์ ๊ธฐํ์๋ค. ์ด ๊ธ์์๋ ํ๋ฆฌ ๋ผ์ด์ ์ค๋ฅผ ์ค๋ช ํ๊ธฐ ์ํ ์ถ๋ฐ์ ์ผ๋ก ์ ๋ฝ ์ ์๊ถ๋ฒ์ ๋ฐ๋ฅธ “๋ฐฐํฌdistribution“์ ๊ฐ๋ ์ ์ค๋ช ํ๋ค. ์ฐ๊ตฌ๋ฅผ ํตํด ์ ์๊ถ๋ฒ ์๋ฏธ์์์ ๋ฐฐํฌ๊ฐ ํญ์ ๋ฌผ๋ฆฌ์ ์ธ ๋ฐฐํฌ์ฌ์ผ ํ๋ ๊ฒ์ ์๋๋ผ๋ ์ ์ด ๋ฐํ์ก๋ค.
์ด ๊ธ์ OSADLOpen Source Automation Development Lab๋ก๋ถํฐ ์๊ธ ์ง์์ ๋ฐ๊ณ , ๊ณต๋์ผ๋ก ์์ฑํ์๋ค.
Docker ๊ธฐ์ ๊ณผ ๊ด๋ จ๋ FOSS ๋ผ์ด์ ์ค ์ปดํ๋ผ์ด์ธ์ค ๋ฌธ์ ๋ ์ต๊ทผ ๋ช ๋ ๋์ ์ฃผ์ ์ฐ๊ตฌ ๋์์ด ๋์๋ค. ํนํ Docker์ ๊ธฐ์ ์ ํ ๋๋ฅผ ์ค๋ช ํ๊ณ ๊ด๋ จ๋ ๋ผ์ด์ ์ค ์ปดํ๋ผ์ด์ธ์ค ๋ฌธ์ ๋ฅผ ์ ๊ธฐํ Armijn Hemel์ ๋ฐฑ์์ธ โDocker Containers for Legal Professionalsโ1๋ ๊ด๋ฒ์ํ ๋ถ์ ๋ด์ฉ์ ์ ๊ณตํ๋ค. Hemel์ Dockerfile์ ์์ ์๊ฐ ์ด๋ฅผ ์ฌ์ฉํ๊ธฐ ์ํ์ฌ ์ ์ผ์๋ก๋ถํฐ ์์ค ํ์ผ์ ๋ค์ด๋ก๋๋ฐ๊ฒ ๋๋๋ฐ, ์ด๋ ๋ค์ด๋ฐ๋ ์ํํธ์จ์ด ์ปดํฌ๋ํธ์ ๋ํ ๋ผ์ด์ ์ค ์ปดํ๋ผ์ด์ธ์ค ์ฑ ์์ ๋๊ตฌ์๊ฒ ์๋๊ฐ์ ๋ํด ๊ณต๊ฐ์ ์ผ๋ก ์ง๋ฌธ์ ์ ๊ธฐํ์๋ค.
๊ฑฐ์ ๋ชจ๋ FOSS ๋ผ์ด์ ์ค๋ ๋ผ์ด์ ์ค ์๋ฌด ์ค์๋ฅผ “๋ฐฐํฌdistribution” (๋๋ GPL-3.0์ “์ ๋ฌconveying“์ ์ฐ๊ฒฐ์ํจ๋ค. ๋๋ถ๋ถ์ ๋ผ์ด์ ์ค๋ ๋ผ์ด์ ์ค ๋ด์์ “๋ฐฐํฌ” ๋๋ “์ ๋ฌ"์ด ๋ฌด์์ธ์ง์ ๋ํด ์ถ๊ฐ๋ก ์ ์ํ์ง๋ ์๊ธฐ ๋๋ฌธ์, “๋ฐฐํฌ"์ ์ ์๋ ์ ์ฉ๋๋ ์ ์๊ถ๋ฒ์ ๋ฐ๋ผ ํ๋จํด์ผ ํ๋ค2.
๋๋ถ๋ถ์ ์คํ์์ค ๋ผ์ด์ ์ค๋ ์คํ์์ค๋ฅผ “์ฌ๋ฐฐํฌ"ํ๋ ์์ ์ ์ค์ํด์ผ ํ ๋ผ์ด์ ์ค ์๋ฌด ์ฌํญ์ ์๊ตฌํฉ๋๋ค. ์ฆ, ์คํ์์ค๋ฅผ ์ฌ๋ฐฐํฌํ์ง ์๋๋ค๋ฉด ๋ผ์ด์ ์ค ์๋ฌด ์ค์๊ฐ ์๊ตฌ๋์ง ์์ต๋๋ค. “๋ฐฐํฌ"์ ๋ฒ์๋ฅผ ์ด๋๊น์ง๋ก ํ๋จํด์ผ ํ ์ง๋ ํด๋น ์ง์ญ์ ์ ์ฉ๋๋ ์ ์๊ถ๋ฒ์ ๋ฐ๋ผ ํด์ํด์ผ ํฉ๋๋ค.
๋ผ์ด์ ์ค ์ปดํ๋ผ์ด์ธ์ค์ ๋ํ ์ค์์ฑ ๋๋ฌธ์ “๋ฐฐํฌ"๋ผ๋ ์ฉ์ด๋ ๊ณ์ํด์ ๋ฒ์ ์ธ ๋ถ์ ๋์์ด ๋๊ณ ์๋ค. Heather Meeker๋ ๋ฏธ๊ตญ ์ ์๊ถ ๊ด์ ์์ ์คํ์์ค ๋ผ์ด์ ์ค์์์ ๋ฐฐํฌ๋ฅผ ์ฃผ์ ๋ก ๊ธ์ ์์ฑํ์๋ค3. ๋ง์ ์คํ์์ค ๋ผ์ด์ ์ค๊ฐ ๋ฏธ๊ตญ ์ ์๊ถ๋ฒ์ ๋ฐฐ๊ฒฝ์ผ๋ก ์์ฑ๋์์ง๋ง, ์ ๋ฝ ๋ฒ์์ CJEU(์ ๋ฝ ์ฐํฉ ์ฌ๋ฒ ์ฌํ์)Court of Justice of the European Union์์ ์ ๊ตํ๊ฒ ์ค๋ช ํ “๋ฐฐํฌ"์ ๋ํ ์ ์๋ฅผ ๋ฐํ์ผ๋ก ํ๊ฒฐํ ๊ฒ์ผ๋ก ์์ํ๋ค.
์ด ๊ธ์์๋ ๋จผ์ Docker์ ๊ธฐ์ ์ ์ธ ๊ธฐ๋ณธ ์ฌํญ์ ๋ํ ๊ฐ์์ ์ ๋ฝ ์ ์๊ถ๋ฒ์ ๋ฐ๋ฅธ “๋ฐฐํฌ"๋ผ๋ ์ฉ์ด์ ๋ํ ํด์์ ์ ๊ณตํ๋ค. ์ด์ด์ Dockerfile์ ๋ฐฐํฌํ ๋ ๋ผ์ด์ ์ค ์ปดํ๋ผ์ด์ธ์ค๋ฅผ ๋๊ฐ ์ฑ ์์ ธ์ผ ํ๋๋์ ๋ํด ๋ ผ์ํ๊ฒ ๋ค.
Docker๋ ์ปจํ ์ด๋์ ํ๋ก๊ทธ๋จ์ ์ค์นํ๊ณ ๋ฐฐํฌํ๋ ๊ธฐ์ ์ด๋ค. ๋ชจ๋ Dependency๊ฐ ํ๋์ ๊ธฐ์ Unit์ ์กด์ฌํ๊ณ , ํธ์คํธ ์์คํ ๊ณผ ๋๋ถ๋ถ ๋ ๋ฆฝ์ ์ด๋ผ๋ ์ฅ์ ์ด ์๋ค. Hypervisor๋ฅผ ํตํ ๊ฐ์ํ์ ๋ฌ๋ฆฌ Docker ์ปจํ ์ด๋์๋ ์ด์ ์ฒด์ ์ปค๋์ด ํฌํจ๋์ด ์์ง ์๋ค. ๋์ ํน์ ์ด์ ์ฒด์ ๋ช ๋ น์ ์ฌ์ฉํ๋ฉด ์ปจํ ์ด๋์ ํ์ผ ์์คํ ํธ๋ฆฌ๊ฐ ์ปจํ ์ด๋์ ๋ชจ๋ ํ๋ก๊ทธ๋จ์ ๋ํ ๋ฃจํธ ๋๋ ํฐ๋ฆฌ๋ก ํ์๋๋ค. ๋ฐ๋ผ์ ์ปจํ ์ด๋ ์ธ๋ถ์ ๋๋จธ์ง ํ์ผ ์์คํ ์ ์ปจํ ์ด๋ ํ๋ก๊ทธ๋จ์์ ๋ณด์ด์ง ์๊ฒ ๋๋ค. Docker ์ปจํ ์ด๋์๋ Unix ๊ณ์ด ์ด์ ์ฒด์ ๊ฐ ํ์ํ๋ฉฐ ์ฃผ๋ก Linux ์ปค๋๊ณผ ํจ๊ป ์ฌ์ฉํ๋๋ก ๋์ด ์๋ค.
์ฌ์ ์ ๊ตฌ์ฑ๋ ์ปจํ ์ด๋๋ “Docker image"๋ก ๋ฐฐํฌ๋ ์ ์์ผ๋ฉฐ, ๊ธฐ๋ณธ ํ๋ก๊ทธ๋จ ์ธ์ ์ ํ๋ฆฌ์ผ์ด์ , ํ๋ก๊ทธ๋จ ์ฝ๋๋ก์์ Dependency, ํ์ํ ๊ฒฝ์ฐ ์ ํธ๋ฆฌํฐ ๋ฐ ๊ตฌ์ฑ ํ์ผ๋ ํฌํจํ ์ ์๋ค. Docker image๋ ๊ฐ๋ณ์ ์ผ๋ก ๋ฐฐํฌ๋ ์ ์์ง๋ง “Docker Hub"์ ๊ฐ์ ๊ณต์ฉ Repository๋ฅผ ํตํด์๋ ๋ฐฐํฌ๋ ์ ์๋ค. ์ด๋ C ๋ผ์ด๋ธ๋ฌ๋ฆฌ, Package Manager, Shell ๋ฐ ๋๋ ํฐ๋ฆฌ ํธ๋ฆฌ์ ๊ฐ์ ํ์ ์์คํ ๊ตฌ์ฑ ์์๋ฅผ ํฌํจํ๊ณ ํน์ Linux ๋ฐฐํฌ๋ฅผ ์ฐธ์กฐํ๋ ์ด๋ฅธ๋ฐ “Base Image"์๋ ํด๋น๋๋ค. ์ด Base image ์์, ์ถ๊ฐ ๊ธฐ๋ฅ์ ๊ฐ๋ณ ๋ณด๊ด ํ์ผ๋ก ๋ณ๋๋ก ๋ฐฐํฌ๋ ์ ์์ง๋ง ์๋ก ๋น๋๋์ด ์์ ํ Docker image๋ฅผ ํ์ฑํ๋ ์ด๋ฅธ๋ฐ “๋ ์ด์ด"๋ก ์ถ๊ฐ๋ ์ ์๋ค.
“Dockerfile"์ ์คํฌ๋ฆฝํธ์ ์ ์ฌํ๊ฒ Docker image๋ฅผ ๋ง๋ค๊ธฐ ์ํ ๋จ๊ณ๋ณ ๋ช ๋ น์ ํฌํจํ๋ ํ ์คํธ ํ์ผ์ด๋ค. Dockerfile์ ์ผ๋ฐ์ ์ผ๋ก Dockerfile ์์ฒด์๋ง ์ ์ฉ๋๋ ์์ฒด ๋ผ์ด์ ์ค๋ฅผ ๊ฐ์ง ์ ์์ผ๋ฉฐ, ์ด ๋ผ์ด์ ์ค๋ Docker ์ปจํ ์ด๋์ ํฌํจ๋๋ ํ๋ก๊ทธ๋จ์๋ ์ ์ฉ๋์ง ์๋๋ค.
Docker ์ปจํ ์ด๋์ฉ ๊ด๋ฆฌ ์ํํธ์จ์ด์ธ “Docker ์์ง"์ Dockerfile์ ๋ช ๋ น์ ์์ฐจ์ ์ผ๋ก ์ฒ๋ฆฌํ์ฌ Docker image๋ฅผ ์์ฑํ๋ค. ์ผ๋ฐ์ ์ผ๋ก, Base image๋ ๊ฐ๋ณ ๋ ์ด์ด๋ฅผ ์ํ ๊ฐ ์ปดํฌ๋ํธ๋ ๋ด๋ถ ๋๋ ์ธ๋ถ ์ ์ฅ์์์ ๋ค์ด๋ก๋๋๋ค. ์ด๋ ์ ๊ณต์๊ฐ Dockerfile์ ์ ๊ณตํ๋๋ผ๋ ๋ฌผ๋ฆฌ์ ์ธ ํ๋ก๊ทธ๋จ ์ฝ๋๋ฅผ ์ ๋ฌํ์ง ์๋ ๊ฒ์ด ๊ฐ๋ฅํจ์ ์๋ฏธํ๊ณ , ์ด๋ฐ ์ผ์ ์ค์ ๋ก ๊ด๋ก์ ์ด๋ค. ๊ณ ๊ฐ์ ์ ๋ฌ๋ฐ์ Dockerfile์ ๊ฐ์ง๊ณ ์์ฒด์ ์ผ๋ก ๊ณต๊ฐ ์ ์ฅ์๋ก๋ถํฐ ์ ์ฒด ํน์ ์ผ๋ถ ํ๋ก๊ทธ๋จ ์ฝ๋๋ฅผ ๋ฐ์์์ Docker ์ปจํ ์ด๋๋ฅผ ๊ตฌ์ถํ ์ ์๋ค.
์ฌ๊ธฐ์ ์ด๋ฌํ Dockerfile์ ์ฌ์ฉํ์ฌ ๋น๋ํ Docker image์ ํฌํจ๋ FOSS์ ๋ผ์ด์ ์ค ์๋ฌด๋ฅผ Dockerfile ์ ๊ณต์๊ฐ ์ค์ํด์ผ ํ๋์ง ์ฌ๋ถ์ ์ด๋ค ๋ผ์ด์ ์ค ์๋ฌด๋ฅผ ์ค์ํด์ผ ํ๋์ง์ ๋ํ ์๋ฌธ์ด ์ ๊ธฐ๋ ์ ์๋ค.
๊ฑฐ์ ๋ชจ๋ FOSS ๋ผ์ด์ ์ค๋ ์ ์๊ถ๋ฒ์ ๋ฐ๋ผ ์ํํธ์จ์ด๋ฅผ ๋ฐฐํฌdistributing ๋๋ ์ ๋ฌconveying ํ์๋ฅผ ์ํ ์กฐ๊ฑด์ผ๋ก ๋ผ์ด์ ์ค ์๋ฌด ์ค์๋ฅผ ์๊ตฌํ๋ค. ์ฆ, ํ๋ก๊ทธ๋จ์ ์ฌ๋ณธ์ ์ ์ผ์์๊ฒ ์ ๋ฌํ ๋ ๋ผ์ด์ ์ค ์๋ฌด๋ฅผ ์ค์ํด์ผ ํ๋ค. ์ผ๋ถ ๋ผ์ด์ ์ค๋ “๋ฐฐํฌdistribution“์ ๋ํ ์ ์๋ฅผ ๋ผ์ด์ ์ค ๋ด์ ํฌํจ(์: GPL-3.0์ “์ ๋ฌconvey“์ด๋ผ๋ ์ฉ์ด ์ ์๋ฅผ ํฌํจํจ)ํ์ง๋ง, ๋๋ถ๋ถ์ ๋ผ์ด์ ์ค๋ ์ด์ ๋ํด ์ ์ํ์ง ์๊ณ ์๋ค. ๋ฐ๋ผ์, ํด๋นํ๋ ์ ์๊ถ๋ฒ์ด ๋ฐฐํฌ๋ฅผ ์ด๋ป๊ฒ ํด์ํ๋๊ฐ๋ฅผ ์ฐธ์กฐํ๋ ๊ฒ์ด ์ผ๋ฐ์ ์ด๋ค. ๋
์ผ์์๋ ๋
์ผ ์ ์๊ถ๋ฒ์ ยง69c no 3 UrhG์์ ๋ฐฐํฌ๋ฅผ “Verbreitung
“๋ผ๋ ์ฉ์ด๋ก ์ฌ์ฉํ์ฌ “์ปดํจํฐ ํ๋ก๊ทธ๋จ์ ์๋ณธ ๋๋ ์ฌ๋ณธ์ ๋ฐฐํฌํ๋ ๋ชจ๋ ํํ(์๋ ํฌํจ)“๋ผ๊ณ ์ ์ํ๋ค. ์ฌ๊ธฐ์ “Verbreitung
“์ ยง17 (1) UrhG์์์ ๊ฐ์ด ์ปดํจํฐ ํ๋ก๊ทธ๋จ ๋ง๊ณ ๋ ์ผ๋ฐ์ ์ธ ์ ์๋ฌผ์ ์ฌ์ฉํ ์ ์๋ ๊ถ๋ฆฌ๋ฅผ ์ ๊ณตํ๋ ๊ฒ์ผ๋ก ์ดํดํ ์ ์๋ค.
“๋ฐฐํฌ๊ถright of distribution์ ์ ์๋ฌผ์ ์๋ณธ ๋๋ ์ฌ๋ณธ์ ์ผ๋ฐ ๋์ค์๊ฒ ์ ์offerํ๊ฑฐ๋ ์ ํตํ ์ ์๋ ๊ถ๋ฆฌ์ด๋ค”
โThe right of distribution is the right to offer the original or copies of the work to the public or to put it into circulation.โ
์ด๋ ์ปดํจํฐ ํ๋ก๊ทธ๋จ์ ๋ฒ์ ๋ณดํธ์ ๊ดํ ์ ๋ฝ ์ํ ๋ฐ ์ด์ฌํ์ ์ง์นจ 2009/24/EG 4์กฐDirective 2009/24/EG of the European Parliament and of the Council์ ๋น์ถ์ด ํด์๋์๋ค4. ๋ ์ผ ๋ฐ ์ ๋ฝ ์ต๊ณ ๋ฒ์์ธ ๋ ์ผ ์ฐ๋ฐฉ ์ฌ๋ฒ ์ฌํ์German Federal Court of Justice, Bundesgerichtshof (BGH)์ ์ ๋ฝ ์ฐํฉ ์ฌ๋ฒ ์ฌํ์Court of Justice of the European Union (CJEU)๋ ์๋ง์ ๋ฒ์ ํ๊ฒฐ์์ ๋ฐฐํฌ๊ถ์ ํด์ํ๋ ๋ฐ ๋์์ด ๋๋ ๊ธฐ์ฌ๋ฅผ ํ๋ค. ์ด์ ๋ํด์๋ ์๋์์ ์์ธํ ์ค๋ช ํ๋ค.
์ด ์น์ ์์๋ ๋จผ์ ์ ์๊ถ๋ฒ์ ๋ฐ๋ฅธ ๋ฐฐํฌ๊ฐ ํ๋ก๊ทธ๋จ ์ฝ๋์ ๋ฌผ๋ฆฌ์ ์ธ ์ ์ก์ ๋ฐ๋์ ์๊ตฌํ๋์ง ์ฌ๋ถ์ ๋ํด ์ดํด๋ณธ๋ค. ์ดํ์๋ Docker image์ ๋ค์ํ ๊ตฌ์ฑ ์์, ์ฆ, Base image, ํ๋ก๊ทธ๋จ ๋ผ์ด๋ธ๋ฌ๋ฆฌ, ํจ์น ๋ฐ ์ ๋ฐ์ดํธ์ ๊ดํด ์ค๋ช ํ๋ค.
์๋์ ์ฒซ๋ฒ์งธ ๊ฒฝ์ฐ๋ฟ๋ง ์๋๋ผ ๋๋ฒ์งธ ๊ฒฝ์ฐ๋ “๋ฐฐํฌ"์ ๋ํ ์ฑ ์์ Dockerfile ์ ๊ณต์์๊ฒ ์๋ค.
๋ ์ผ๊ณผ EU์ ์ต๊ณ ๋ฒ์์ด ๋ค์์ ๋๊ฐ์ง๋ฅผ ๋ชจ๋ ๊ณ ๋ ค๋์ด์ผ ํ๋ค๋ ํ๊ฒฐ์ ์์ฃผ ํ์์ ์ฃผ๋ชฉํ์.
์ด๋ฌํ ์ธก๋ฉด์๋ ํนํ CJEU๊ฐ “ํ์์ ์ญํ essential role“์ด๋ผ๊ณ ๋ถ๋ฅด๋ ์กฐ์ง์ ํต์ organizational control๋ฅผ ํฌํจํ๋ค5. ํ๊ฐ์ง ์๋ ๋ ์ผ ์ฐ๋ฐฉ ์ฌ๋ฒ ์ฌํ์BGH์ “์ธํฐ๋ท ๋ผ๋์ค ์์ ๋ น์ ์๋น์ค” ํ๊ฒฐ์ด๋ค. ์ด ํ๊ฒฐ์ ์ธํฐ๋ท ์๋น์ค์ ์ํ ๋์งํธ ๋ผ๋์ค ๋ฐฉ์ก๊ตญ์ ์์ ์๋ ๋ น์์ด ํด๋ผ์ด์ธํธ์ ๊ฐ์ธ ๋ณต์ฌ๋ณธ์ธ์ง (ํ๊ฐ) ํน์ ์๋น์ค ์ ๊ณต์์ ๋ณต์ฌ๋ณธ์ธ์ง์ (๋ฌดํ๊ฐ) ๋ํด ๋ค๋ฃฌ๋ค. ์ด์ ๋ํด BGH๋ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ด ๋ช ์ํ์๋ค6.
“์ด๋ฌํ ๋งฅ๋ฝ์์, ๊ฒฐ์ ์ ์ธ ์์๋ ์ ์กฐ์ฌ๊ฐ ‘๋ณต์ ๊ธฐ๊ธฐ๋ฅผ ๋์ taking the place of the reproduction device‘ํ์ฌ ์๋๋ฐฉ์ ‘ํ์ํ ๋๊ตฌnecessary tool‘๋ก ํ์ํ๋ ๊ฒ์ ๊ตญํ๋๋์ง (์ด ๊ฒฝ์ฐ ๋ณต์ ๋ ๊ตฌ๋งค์์๊ฒ ๊ท์๋์ด์ผ ํจ) ๋๋ ์ฌ์ ์ด์ฉ์ผ๋ก ์ ๋นํ๋ ์ ์์ ์ ๋์ ๋ฒ์์ ๊ฐ๋๋ก ์ ์๊ถ ์นจํด ์ฌ์ฉ์ ์๊ตฌํ๋์ง (์ด ๊ฒฝ์ฐ ๋ณต์ ๋ ์ ์กฐ์ฌ์ ๊ท์๋์ด์ผ ํจ) ์ฌ๋ถ์ด๋ค. ๊ท๋ฒ์ ํ๋จ์ ๊ทผ๊ฑฐํ ์ด๋ฒ ์กฐ์ฌ์์๋ ๋ น์ ๊ณผ์ ์ ๋ํ ์กฐ์ง์ ์ฃผ๋๊ถorganizational sovereignty์ ๊ณ ๊ฐ์ด ๊ฐ์ก๋์ง ์ฌ๋ถ๋ ํ๋จํด์ผ ํ๋ค.
โIn this context, the decisive factor is whether the manufacturer is limited to โtaking the place of the reproduction deviceโ and acting as a โnecessary toolโ of the other party - in which case the reproduction is to be attributed to the purchaser - or whether he opens up a copyright-relevant use to an extent and intensity that cannot be reconciled with the considerations that justify the privileges of private use - then the reproduction is to be attributed to the manufacturer. Within the framework of this examination, which is based on normative standards, it must also be determined whether the client has organizational sovereignty over the recording process.โ
์ธํฐ๋ท ๋ผ๋์ค ์์ ๋ น์ ์๋น์ค์ ๋ํ ์ธ๋ถ ๋ด์ฉ์ ํ๊ตญ์ ์๊ถ์์ํ์ 2019๋ ์๋ฃ7๋ฅผ ์ฐธ๊ณ ํ ์ ์์ต๋๋ค.
์ด ํ๊ฒฐ์ ์๊ณ ๋ ์๋ฐ ์ ์์์ธ ๋ ์ผ ์๋ ๋ฎค์ง(Sony Music)์ด๋ฉฐ, ํผ๊ณ ๋ ์ธํฐ๋ท ๋ผ๋์ค์์ ๋ฐฉ์ก๋๋ ์์ ์ ๋ น์ํ์ฌ ์ ๊ณตํ๋ ์๋น์ค๋ฅผ ์ด์ํ๋ MusicMonster.FM์ ๋๋ค.
๋ ์ผ ๋ฒ์์ ํผ๊ณ ์ ์๋น์ค๋ ๋ณต์ ๋ฅผ ์ํ ๊ธฐ์ ์ ์๋จ์ ๋จ์ํ ์ ๊ณตํ๋ ๊ฒ์ ๋์ด์๊ณ ์ฌ์ ์ด์ฉ์ผ๋ก ์ ๋นํ๋๋ ๋ฒ์๋ฅผ ์ด๊ณผํ๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ํผ๊ณ ๊ฐ ๋ณต์ ๋ฐ ๊ณต์ค์ ๊ทผ์ ํ์์์ด๊ณ , ํผ๊ณ ๊ฐ ์๊ณ ์ ๋ณต์ ๊ถ๊ณผ ์ ์ก๊ถ์ ์นจํดํ์๋ค๊ณ ํ๊ฒฐํ์์ต๋๋ค.
CJEU๋ ์ ์๊ถ ์นจํด ํ์์ ๊ด๋ จํ์ฌ ๋๊ฐ “ํ์์ ์ญํ essential role“์ ํ์๋์ง์ ๋ํ ๋ช ๊ฐ์ง ํ๋จ์ ๊ทผ๊ฑฐ๋ก ์ผ์๋ค. ์ด๋ ํนํ ยง17 UrhG(๋ ์ผ ์ ์๊ถ๋ฒ)์์ ๋ช ๋ฐฑํ๊ฒ ๋๋ฌ๋๋ค. UrhG๋ ๋จ์ํ “์ ์offer” ํ์, ์ฆ ๋ฌผ๋ฆฌ์ ๋ฐฐํฌ์ ์ค๋น ํ์preparatory act of a physical distribution๋ ๋ฐฐํฌ ํ์act of distribution๋ผ๊ณ ์ง์ ํ์๋ค8.
“์ด๋ฌํ ์ ํฉ์ ๊ณ ๋ คํ์ ๋, ๋ฒ์์ ์ผ๋ฐ ๋์ค์๊ฒ ๋ฐฐํฌํ๋ ๊ฒ์ ์ ์ด๋ ๋งค๋งค ๊ณ์ฝ ์ฒด๊ฒฐ๋ถํฐ ๊ณต๊ณต์ ๊ตฌ์ฑ์์๊ฒ ์ ๋ฌํ๊ธฐ๊น์ง์ ์ผ๋ จ์ ํ์๋ค๋ก ๊ตฌ์ฑ๋๋ค๋ ๊ฒ์ ๊ตฌ์ฒด์ ์ผ๋ก ๋ฐ๊ฒฌํ์๋ค. ์ด๋ฌํ ์ํฉ์์ ํ๋งค์trader๋ ๋ฐฐํฌ ์ ์๋ฌผ์ (์ ์๊ถ์ผ๋ก ๋ณดํธํ๋ ํ์๊ตญ์) ์ผ๋ฐ ๋์ค์๊ฒ๋ก ๋ฐฐํฌ๋ฅผ ์ ๋ฐํ ์์ ์ด (๋๋ ์์ ์ ๋์ ํ์ฌ ๋๊ตฐ๊ฐ) ์ํํ ๋ชจ๋ ํ์์ ๋ํ ์ฑ ์์ด ์๋ค. โฆ
์ด๋ฌํ ์ผ๋ จ์ ํ์์๋ ์ ์offer์ ํ๊ธฐ ์ํ ๊ถ์ ๋๋ ํด๋น ๋ฌผ๊ฑด์ ํ๋งค๋ฅผ ๋ชฉ์ ์ผ๋ก ์ทจํด์ง ๋ณดํธ ๋์์ ๋ํ ๊ตฌ์๋ ฅ์ด ์๋ ๊ด๊ณ ๋ ํฌํจํ๋ค. โฆ
์ ์ ํ ๊ณ ๋ ค์ฌํญ์ ๋น์ถ์ด๋ณผ ๋, ์ธ๊ธ๋ ์ง๋ฌธ์ ๋ํ ๋๋ต์ผ๋ก๋ 2001/29์ ์ง์นจ ์ 4์กฐ ์ 1ํญ์ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ ์๋ฏธ๋ก ํด์ํด์ผ ํ๋ค. ์ ์๊ถ ๋ณด์ ์์๊ฒ ์ ์๋ฌผ ๋ฐฐํฌ๋ฅผ ์ํ ๋ ์ ์ ๊ถ๋ฆฌ๋ฅผ ํ์ฉํ๊ณ , ์ด๋ ์ ์ผ์๊ฐ ํด๋น ์ ์๋ฌผ ์๋ณธ ๋๋ ์ฌ๋ณธ์ ํ๋งค ์ ์์ด๋ ๊ด๊ณ ํ๋ ๊ฒ์ ๋ฐฉ์งํ ์ ์๋ค. ์ด๋ ํด๋น ์ ์๋ฌผ์ ์ ์๊ถ์ผ๋ก ๋ณดํธํ๋ ํ์๊ตญ์ ์๋น์๋ฅผ ๋์์ผ๋ก ๊ด๊ณ ํ๋ ํ ํด๋น ๊ด๊ณ ๋ก ์ธํด EU ๊ตฌ๋งค์๊ฐ ๋ณดํธ ๋์ ์ ์๋ฌผ์ ๊ตฌ๋งคํ๊ฒ ๋์๋ค๋ ์ฌ์ค์ด ์ ์ฆ๋์ง ์์ ๊ฒฝ์ฐ์๋ ๋ง์ฐฌ๊ฐ์ง์ด๋ค.”
“Taking that context into account, the Court specifically found that distribution to the public is characterised by a series of acts going, at the very least, from the conclusion of a contract of sale to the performance thereof by delivery to a member of the public. A trader in such circumstances bears responsibility for any act carried out by him or on his behalf giving rise to a distribution to the public in a Member State where the goods distributed are protected by copyright. โฆ As regards an invitation to submit an offer, or a non-binding advertisement for a protected object, those also fall under the series of acts taken with the objective of making a sale of that object. โฆ In the light of the foregoing considerations, the answer to the questions referred is that Article 4(1) of Directive 2001/29 must be interpreted as meaning that it allows a holder of an exclusive right to distribute a protected work to prevent an offer for sale or a targeted advertisement of the original or a copy of that work, even if it is not established that that advertisement gave rise to the purchase of the protected work by an EU buyer, in so far as that that advertisement invites consumers of the Member State in which that work is protected by copyright to purchase it."
CJEU์ ์ด ํ๊ฒฐ๊ณผ ๋ค๋ฅธ ํ๊ฒฐ๋ค์ ๊ธฐ์ ์ ์ผ๋ก ๋ฐฐํฌํ๋ ๊ฒ๋ฟ๋ง ์๋๋ผ, ๋ฐฐํฌ๋ฅผ ์ํ ์ค๋น ํ์๋, ์ ์ด๋ ๋ฐฐํฌ์๊ฐ ๋ฐฐํฌ ๊ณผ์ ์์ “ํ์์ ์ญํ "์ ํ๋ ๊ฒฝ์ฐ๋ผ๋ฉด, ๋ฐฐํฌ๊ฐ ๋ ์ ์๋ค๋ ๊ฒ์ ๋ณด์ฌ์ค๋ค. Dockerfile์ ๊ฒฝ์ฐ๊ฐ ์ ํํ ๊ทธ๋ ๋ค. Dockerfile์ (์๋๋ ์ฉ๋์ ๋ฐ๋ผ) Dockerfile์ ์์ ์์๊ฒ ์์ ํ ๊ธฐ๋ฅ์ ์์คํ complete functioning system์ ์ ์กํ๊ธฐ ์ํด ์กฐ์ง๋ ๋ช ๋ น์ ์ ๊ณตํ๊ธฐ ๋๋ฌธ์ Dockerfile ์ ๊ณต์๋ Docker image์ ํฌํจ๋ ์ํํธ์จ์ด์ ๋ฐฐํฌ์ ํ์์ ์ธ ์ญํ ์ ํ๋ ๊ฒ์ด๋ค. ์ด๋ฐ ์ ์์, ์กฐ์ง์ ํต์ ๊ถorganizational control์ ๊ฐ์ง ๊ฒ์ Dockerfile ์ ๊ณต์์ด๋ค. ๋ฐ๋ผ์, Dockerfile ์ ๊ณต์๋ ์ด๋ฌํ ํํ๋ก ๋ฐฐํฌ๋๋ (Docker image์ ํฌํจ๋ ) FOSS์ ๋ผ์ด์ ์ค ์๋ฌด๋ฅผ ์ค์ํด์ผ ํ๋ค.
Dockerfile์ ์ ๊ณต์๊ฐ Dockerfile์ด ์ฐธ์กฐํ๋ ์ํํธ์จ์ด๋ฅผ ๋ฐฐํฌํ๋ค๋ ์ฌ์ค์ด, Base image๋ ๋ ์ด์ด๋ฅผ ๋ค์ด๋ก๋ํ ์ ์๋ ์ ์ฅ์์ ์ด์์๋ ๊ฐ๊ฐ ํ๋ก๊ทธ๋จ ์ฝ๋์ ๋ฐฐํฌ ํ์๋ฅผ ์ํํ๊ฑฐ๋ “๊ณต๊ฐ์ ์ผ๋ก ์ด์ฉํ ์ ์๊ฒ ํ๋ค"๋ ์ฌ์ค๊ณผ ์ถฉ๋ํ๋๊ฑด ์๋๋ค9. ์ด๋ ๋๋ถ๋ถ์ Base image๋ ๋ ์ด์ด๋ ํน์ ์ปจํ ์ด๋๋ฅผ ์ํด์๋ง์ด ์๋๋ผ ์ผ๋ฐ์ ์ธ ๋ค์ด๋ก๋๋ ์ ๊ณตํ๊ธฐ ๋๋ฌธ์ด๋ค. ์ผ๋ฐ์ ์ธ ๋ค์ด๋ก๋์ ๊ฒฝ์ฐ, ์ ์ฅ์ ์ด์์๊ฐ ์๋ ์ ์ฅ์๋ฅผ ํตํด Base image๋ ๋ ์ด์ด๋ฅผ ์ ๊ณตํ๋ ๊ฐ์ธ ๋๋ ๋จ์ฒด๊ฐ ๋ฐฐํฌ(๋๋ ๋์ค๊ณผ์ ํต์ ) ํ์๋ฅผ ์ ์ฌ์ ์ผ๋ก ์ํํ๋ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ณผ ์ ์๋ค.
์ถ๊ฐ ๋ ์ด์ด๋ฅผ ์ฌ์ฉํ๋ฉด ์ด๋ฏธ ์ค์น๋ ํ๋ก๊ทธ๋จ๋ ์์ ํ ์ ์๋ค. ์ด ๊ฒฝ์ฐ, Docker ์ปจํ ์ด๋๋ ์์ ๋์ง ์์ ํ๋ก๊ทธ๋จ์ ํ ๋ ์ด์ด์ ํฌํจํ๊ณ ์์ ํ ํ๋ก๊ทธ๋จ์ ๋ค๋ฅธ ๋ ์ด์ด์ ํฌํจํ์ฌ ์์ ๋ ํ๋ก๊ทธ๋จ์ด ์คํ๋๋๋ก ํ๋ค. ์ด๋ฌํ ์ํฉ์์๋ Dockerfile์๋ ์ ์ฉ๋ ์์ ์ฌํญ์ด ์ ์๋์ด ์๊ธฐ ๋๋ฌธ์ Dockerfile ์ ๊ณต์๋ “ํ์์ ์ญํ "์ ์ฑ ์์ ๋งก์์ผ ํ๋ค. ๋ฐ๋ผ์, Dockerfile ์ ๊ณต์๊ฐ ์์ ์ฌํญ์ ๋ํ ๋ผ์ด์ ์ค ์๋ฌด๋ฅผ ์ค์ํด์ผ ํ๋ค.
์ด๋ ๋ ๋ฒ์ ์ด ๋ชจ๋ ์์ ์์๊ฒ ๋ฐฐํฌ๋๊ธฐ ๋๋ฌธ์ (์์ ๋ ๋ฒ์ ๋ง ์ค์ ์ฌ์ฉ๋๋๋ผ๋) ์์ ๋ ๋ฒ์ ๋ฟ๋ง ์๋๋ผ ์ ๋ฒ์ ์๋ ์ ์ฉ๋๋ค๋ ์ฌ์ค์ ์ฃผ์ํด์ผ ํ๋ค10. ํ๋ก๊ทธ๋จ์ด ์ ๋ ์ด์ด์ ์ํด ์ ๊ฑฐ๋๋๋ผ๋ Docker image์ ๋ฌผ๋ฆฌ์ ์ผ๋ก ์ฌ์ ํ ํฌํจ๋ ๊ฒฝ์ฐ์๋ ๋ง์ฐฌ๊ฐ์ง์ด๋ค.
์ด ์น์ ์ ์คํ์์ค ๋ผ์ด์ ์ค๋ ์คํ์์ค ์ํํธ์จ์ด๋ฅผ ์ฌ์ฉํ๋ ๋ฐ ํ์ํ์ง๋ง ๋ผ์ด์ ์ค ๋ฒ์์ ํฌํจ๋์ง ์๋ ๋ ๋ฆฝ ํ๋ก๊ทธ๋จ์ ๋ํ ์ฌ์ฉ ๊ถํ์ ๋ถ์ฌํ๋ ๋ฐ๊น์ง๋ ํ์ฅ๋์ง ์๋๋ค๋ ์ ์์ ์ถ๋ฐํ๋ค. ์ ํ๋ฆฌ์ผ์ด์ ์ ์คํํ๋ ๋ฐ ํ์ํ ์ด์ ์ฒด์ ๋๋ ์น ์๋ฒ๊ฐ ๋ํ์ ์ธ ์์ ๋๋ค. ์ด์ ๊ฐ์ด ์ ํ๋ฆฌ์ผ์ด์ ์คํ์ ํ์ํ ๋ ๋ฆฝ ํ๋ก๊ทธ๋จ์ “์์คํ ์๊ตฌ ์ฌํญ"์ด๋ผ๊ณ ํ๊ฒ ๋ค. Dockerfile์ ๋ฐฐํฌํ๋ ์ ๊ณต์๋ Docker ์์ง ๋๋ Linux ์ปค๋๊ณผ ๊ฐ์ ์์คํ ์๊ตฌ ์ฌํญ์ ๋ํ ๋ผ์ด์ ์ค ์๋ฌด๋ ์ค์ํ ์ฑ ์์ด ์๋ค. ์ด๋ฐ ์์คํ ์๊ตฌ ์ฌํญ์ Dockerfile์์ ์ฐธ์กฐํ์ง๋ ์๋๋ค.
์ฐธ๊ณ ๋ก, GPL-2.0 3์กฐ์์๋ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ด ์ปดํ์ผ๋ฌ, ์ปค๋ ๋ฑ ์ด์ ์ฒด์ ์ ์ฃผ์ ์ปดํฌ๋ํธ๋ ์์ค ์ฝ๋ ๊ณต๊ฐ ๋ฒ์์ ํฌํจ๋์ง ์๋๋ค๋ ์์ธ๋ฅผ ๋๊ณ ์์ต๋๋ค.
“3. However, as a special exception, the source code distributed need not include anything that is normally distributed (in either source or binary form) with the major components (compiler, kernel, and so on) of the operating system on which the executable runs, unless that component itself accompanies the executable."
Base image๋ ์์คํ ์๊ตฌ ์ฌํญ์ผ๋ก ๊ฐ์ฃผํ ์ ์์๊น? ์ผ๋ฐ์ ์ผ๋ก Base image์ ํฌํจ๋๋ ํ๋ก๊ทธ๋จ์ Docker ์ปจํ ์ด๋์์ ์คํ๋๋ ์ ํ๋ฆฌ์ผ์ด์ ๊ณผ ๋ ๋ฆฝ์ ์ด๋ค. Base image์ ํฌํจ๋ ํ๋ก๊ทธ๋จ์ด ์์ ๋์ง ์์ ํํ๋ก ์ฌ์ฉ๋๋ ํ, Dockerfile์ ๋ค์ด๋ก๋ ๋ช ๋ น์ด ํฌํจ๋์ด ์๋ค๊ณ ํด๋ Dockerfile ์ ๊ณต์๊ฐ Base image์ ์ ๊ณต์๋ ์๋๊ธฐ ๋๋ฌธ์ Base image๋ ์์คํ ์๊ตฌ ์ฌํญ์ผ๋ก ๊ฐ์ฃผํ ์ ์๋ค. ๋ํ, Repository ์ด์์๊ฐ ์ก์ธ์ค๋ฅผ ๊ฑฐ๋ถํ๋ค๋ฉด ๋ ์ด์ ๋ค์ด๋ก๋๊ฐ ๋ถ๊ฐ๋ฅํ๋ค. ์ด๋ฐ ์ฌ์ค์ ๋น์ถ์ด๋ณผ๋ Base image๋ Dockerfile ์ ๊ณต์์ ํต์ ๋ฅผ ๋ฒ์ด๋๋ค. ํจ์น์ ๊ฒฝ์ฐ์๋ ๋น์ทํ์ง๋ง ํจ์น์ ์์คํ ์๊ตฌ ์ฌํญ์ ๋ค๋ฅด๊ฒ ์ฒ๋ฆฌํด์ผ ํ๋ค.
์ปดํจํฐ ํ๋ก๊ทธ๋จ์ ์ผ๋ฐ์ ์ผ๋ก ๋ค๋ฅธ ๋ ๋ฆฝ ํ๋ก๊ทธ๋จ๊ณผ ์๋ํ๋ค. ์ด๋ ๋ค๋ฅธ ํํ์ ์ ์๋ฌผ๊ณผ ๊ตฌ๋ณ๋๋ ํน์ง์ด๋ค. ์๋ฅผ ๋ค์ด ๋๋ถ๋ถ์ ์ ํ๋ฆฌ์ผ์ด์ ์ ์ด์ ์ฒด์ ์์ด ์คํ๋์ง ์๋๋ค. ํ์ง๋ง ์ด๋ฌํ ์ ํ๋ฆฌ์ผ์ด์ ์คํ์ ์ํด ์์คํ ์๊ตฌ ์ฌํญ์ ์ค์นํด์ผ ํ๋ค๊ณ ํด์ ์ ํ๋ฆฌ์ผ์ด์ ์ ๊ณต์๊ฐ ์์คํ ์๊ตฌ ์ฌํญ ๋ฐฐํฌ์ ํ์์ ์ญํ essential role์ ํ๋ค๋ ๊ฒ์ ์๋ฏธํ์ง๋ ์๋๋ค.
์ด๋ฐ ์ํฉ์ ๋ค์ด๋ก๋ ๋งํฌ์ ๋ค์ ๋น์ทํ๋ค. ์ ์๊ถ์ด ์๋ ์ ์๋ฌผ์ ๋ค์ด๋ก๋ํ๋ ๋งํฌ๊ฐ ์ ์๊ถ๋ฒ์ด ์ ์ฉ๋๋ ๊ด๋ จ ํ์๋ฅผ ๊ตฌ์ฑํ๋์ง, ์ฆ ๋์ค์๊ฒ ์ ๋ฌํ๋ ํ์(๋ฐ๋ผ์ ์ ์๊ถ ์นจํด๋ฅผ ์ด๋ํ ๊ฐ๋ฅ์ฑ์ด ์์)์ ํด๋นํ๋์ง ์ฌ๋ถ์ ๋ํ ๋ฌธ์ ๊ฐ EU์์ ์น์ดํ๊ฒ ๋ ผ์๋๊ณ ์๋ค. CJEU๋ ์ด์ ๋ํ์ฌ ์ผ๋ จ์ ๋ณตํฉ์ ์ธ ๊ธฐ์ค์ ์ค์ ํ์๋ค11. ์ด ๊ธฐ์ค์ ํนํ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ ์ฌ๋ก๋ณ ์ง๋ฌธ์ ์ ์ํ๋ค. : ์๋ก์ด ๊ตฌ๋งค์ ๊ทธ๋ฃน์ ๊ณต๊ฐ๋์ด ์๋์ง ์ฌ๋ถ, ์๋๋ ์ฉ๋๊ฐ ์์ ์ ๋ชฉ์ ์ธ์ง ์ฌ๋ถ, ํด๋น ํ์๊ฐ ์ ์์ ์ค์ํ ์ญํ ์ ํ๋์ง ์ฌ๋ถ, ์ ์์ด ๋ถ๋ฒ์ธ์ง ์ฌ๋ถ. ์ด๋ ๊ฒ ์ฌ๋ก๋ณ๋ก ๋ค๋ค์ผํ๋ฉฐ ํฌ๊ด์ ์ธ ํ๋จ์ ๊ฑฐ์ ๋ถ๊ฐ๋ฅํ๋ค. ์ฌ์ค ํ์๊ตญ์์๋ ์ด๋ฌํ ๊ธฐ์ค์ ๊ณ ๋ คํ๋ ๊ฒฝ์ฐ๊ฐ ํํ์ง ์์๋ค. ๊ทธ๋ผ์๋ ์ด๋ฐ ๊ธฐ์ค์ ๋ง๋ ๊ฑด ์๋ง๋ ์ธํฐ๋ท ์ ์๊ถ์ ๋ฒ์ ์ํฉ์ ๋ ์ ์กฐํ์ํค๋ ค๋ CJEU์ ๋ฐ๋ ๋๋ฌธ์ผ ๊ฒ์ด๋ค.
์ง๊ธ๊น์ง ์ ์๋ ๊ฒฌํด์ ๋ฐ๋ฅด๋ฉด, Base image์ Repository ์ด์์์ ์ ๊ณต์๋ Base image์ ๋ฐฐํฌ์ ํ์์ ์ธ ์ญํ ์ ํ๋ ๋ฐ๋ฉด, Dockerfile์ด ๋จ์ง ์ฐธ์กฐํ๋ Base image๋ ์์คํ ์๊ตฌ ์ฌํญ์ ์ฝ๊ฒ ์ทจ๋ํ๊ฒ ํ๊ธฐ ์ํ ๊ฒ์ด๋ค. ๊ทธ๋ฌ๋ฏ๋ก, Repository์ ์ด์์๊ฐ ์ผ๋ฐ ๋์ค์๊ฒ ์ ๋ฌํ๋ ํ์๋ฅผ ์ํํ๋ ๊ฒ์ด๊ณ , Repository ์ด์์๋, ์ต์ํ ์ด๋ฌํ ์ ๊ณต์ด ํฉ๋ฒ์ ์ด๋ผ๋ฉด, ํฌํจ๋ FOSS์ ๋ผ์ด์ ์ค ์๋ฌด๋ฅผ ๋จ๋ ์ผ๋ก ์ค์ํด์ผ ํ๋ค.
์์์ ์ธ๊ธํ ํด์์ ๋ณธ ์ฐ๊ตฌ ์ ์์ ๋ฒ์ ์๊ฒฌ์ด๋ค. ์ผ๋ฐ์ ์ผ๋ก ์ปดํจํฐ ํ๋ก๊ทธ๋จ ๋ฐ ํนํ Dockerfile์ ๋ํ ์ด๋ฌํ ํน์ ์ํฉ์ ๊ดํ ํ๋ก๋ ์๋ค. ๋ค๋ฅธ ํด์๋ค๋ ๋ถ๋ช ๋ ผ์์ ์ฌ์ง๊ฐ ์๋ค(ํนํ Base image๋ฅผ ํฌํจํ๋ ๋ชจ๋ ์ฐธ์กฐ ๋ ์ด์ด๊ฐ Dockerfile์ ์ ๊ณต์์ ์ํด ๋ฐฐํฌ๋๋ ๊ฒฝ์ฐ).
ํ๊ฐ์ง ์ธ๊ธํด์ผ ํ ์ฌํญ์ ํ์ฌ ์๋ง์ Repository ์ด์์๋ค์ด FOSS์ ๋ผ์ด์ ์ค ์๋ฌด๋ฅผ ์ฌ๋ฐ๋ฅด๊ฒ ์ค์ํ์ง ์๊ณ ์์ผ๋ฉฐ (์: GPL ๋ฐ LGPL ๊ตฌ์ฑ ์์์ ์์ค ์ฝ๋๋ฅผ ์ ์ ํ๊ฒ ์ ๊ณตํ์ง ์์), ์ด๋ ์ ์๊ถ ์นจํด์ ์ฑ ์์ด ์๋ค๋ ์ ์ด๋ค. ์ด ๊ฒฝ์ฐ, ๋ง์ฝ Dockerfile์ ์ ๊ณต์๊ฐ ๋ผ์ด์ ์ค ์๋ฐ์ ์๊ณ ์๋ค๋ฉด ํน์ ์๊ณ ์์ด์ผ ํ๋ค๋ฉด, ๋ผ์ด์ ์ค๋ฅผ ์๋ฐํ๋ ์ฐธ์กฐ๋ฅผ ํฌํจํ๋ Dockerfile์ ์ ๊ณตํ๋ ๊ฒ์ ๋ ๋ฆฝ์ ์ธ ๋ฐฐํฌ ํ์๋ก ๊ฐ์ฃผ๋๊ฑฐ๋ ์ต์ํ ๊ธฐ์ฌ ์ ์๊ถ ์นจํด(์ฆ, ๋ผ์ด์ ์ค ์๋ฐ์ ๋ํ ์ ๋ ๋๋ ๋ฐฉ์กฐ)๋ก ๊ฐ์ฃผ๋ ์ ์๋ค. ๋ฐ๋ผ์ Dockerfile ์ ๊ณต์๋ ์ง์ ๋ Repository์์ ์ ๊ณตํ๋ Base image๊ฐ ๋ผ์ด์ ์ค๋ฅผ ์ค์ํ๋์ง ์ฌ๋ถ๋ฅผ ๊ฒํ ํด์ผ ํ๋ค12.
Docker image๋ฅผ ๋จ์ํ ์กฐ์ง ๋ด๋ถ์๋ง ์ฌ์ฉํ๋ ค๋ ์์ ์๋ผ๋ฉด, FOSS ํ๋ก๊ทธ๋จ์ ๋จ์ํ ์คํ์ ์ ํ๋์ง ์๊ธฐ ๋๋ฌธ์, ๋ฌธ์ ์์ด ์ฌ์ฉํ ์ ์๋ค. ์๋ฅผ ๋ค์ด, GPL-2.0 4์กฐ์์๋ ์ด๋ฅผ ๋ช ํํ ๋งํ๊ณ ์๋ค13. ๊ทธ๋ฌ๋, ์์ ์๊ฐ Docker image๋ฅผ ์ฌ๋ฐฐํฌํ๋ ค๊ณ ํ๋ค๋ฉด, Dockerfile์ ๋ฐฐํฌ๊ฐ ์ ์๊ถ์ ์นจํดํ๋ ๊ฒฝ์ฐ๋ผ๋ฉด ๋ฐฐํฌ๊ถ์ด ์์ง๋๋ ๊ฒ์ด ์๋๊ธฐ ๋๋ฌธ์, ์ฌ๋ฐฐํฌํ๋ ค๋ ์์ ์๋ ๋ผ์ด์ ์ค ์กฐ๊ฑด์ ์ปดํ๋ผ์ด์ธ์ค๋ฅผ ๋ณด์ฅํด์ผ ํ๋ค(์๋์ 4.6์ ์ฐธ์กฐ).
ํ๋ก๊ทธ๋จ๊ณผ ์ฐ๊ฒฐ๋ ๋ผ์ด๋ธ๋ฌ๋ฆฌ์ ๊ฒฝ์ฐ, ์ด๋ฌํ ๋ผ์ด๋ธ๋ฌ๋ฆฌ๊ฐ ๋ ๋ฆฝ์ ์ธ ํ๋ก๊ทธ๋จ์ผ๋ก ๊ฐ์ฃผ๋๋์ง ๋๋ ๋งํฌ๋ ํ๋ก๊ทธ๋จ์ ์ผ๋ถ๊ฐ ๋๋๊ฑด์ง์ ๋ํด์๋ ์ฝ๊ฐ์ ์๊ฒฌ ์ฐจ์ด๊ฐ ์๋ค14. ์ด๋ฌํ ๋งฅ๋ฝ์์ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ด ๊ตฌ๋ถํ ์ ์๋ค.
GPL-2.0 ์น์ 3 ๋ฐ GPL-3.0 ์น์ 1 (3)์๋ ๋ผ์ด์ ์ค ์๋ฌด ์ค ์์ค ์ฝ๋๋ฅผ ์ ๊ณตํด์ผ ํ๋ ๋ฒ์ ๋ด์ “์์คํ ๋ผ์ด๋ธ๋ฌ๋ฆฌ"๋ ๋ฉด์ ํ๋ ์กฐํญ์ด ํฌํจ๋์ด ์๋ค15. ๋ฐ๋ผ์ Dockerfile์ด Docker ์ปจํ ์ด๋์์ ์์ ๋์ง ์์ ์ด๋ฌํ ์์คํ ๋ผ์ด๋ธ๋ฌ๋ฆฌ๋ฅผ ์ฌ์ฉํ๋ผ๋ ๋ช ๋ น์ ํฌํจํ๋ ๊ฒฝ์ฐ, ์ด๋ฌํ ์์คํ ๋ผ์ด๋ธ๋ฌ๋ฆฌ์ ๋ํ ๋ผ์ด์ ์ค ์๋ฌด๋ ์ค์ํ ํ์๊ฐ ์๋ค. ๊ทธ๋ฌ๋ฏ๋ก ์ด๋ฌํ ์์คํ ๋ผ์ด๋ธ๋ฌ๋ฆฌ์ ๋ฒ์ ์ธ ์ํฉ์ Base image์ ์ ์ฉ๋๋ ์ํฉ(์ 4.3 ์ฐธ์กฐ)๊ณผ ๋์ผํ๋ฉฐ, ์ด๋๋ ๋ฐฐํฌ๋ฅผ ์ํ ํ์์ ์ธ ์ญํ ์ด Dockerfile ์ ๊ณต์์๊ฒ ์๋ ๊ฒ์ ์๋๋ค.
๊ทธ๋ฌ๋ Dockerfile์ด ์ ์ผ์ Repository์์ (์์คํ ๋ผ์ด๋ธ๋ฌ๋ฆฌ ์ด์ธ์) ๋ผ์ด๋ธ๋ฌ๋ฆฌ๋ฅผ ๋ค์ด๋ก๋ํ๊ณ ์ด ๋ผ์ด๋ธ๋ฌ๋ฆฌ๊ฐ Docker ์ปจํ ์ด๋ ๋ด์์ GPL-3.0 ๋๋ AGPL-3.0 ์ ํ๋ฆฌ์ผ์ด์ ๊ณผ ๋งํฌํ๋ ๋ ์ด์ด๋ฅผ ์ง์ ํ๋ ๊ฒฝ์ฐ๋ผ๋ฉด, ์ด๋ฌํ ๋ผ์ด๋ธ๋ฌ๋ฆฌ์ ๋ํด์๋ ๊ฐ๊ฐ ๋งํฌํ๋ ์ ํ๋ฆฌ์ผ์ด์ ์ ๋ผ์ด์ ์ค(GPL-3.0 ๋๋ AGPL-3.0) ์๋ฌด๋ฅผ ์ค์ํด์ผ ํ๋ค. ์๋ฅผ ๋ค์ด ๋ผ์ด๋ธ๋ฌ๋ฆฌ์ ์์ค ์ฝ๋๋ฅผ ๋ฐ๋์ ์ ๊ณตํด์ผ ํ๋ค (cf. section 1 GPL-3.0: โCorresponding Source includes …, and the source code for shared libraries and dynamically linked subprograms that the work is specifically designed to require, …โ). ์ด๋ GPL-2.0์๋ ๋์ผํ๊ฒ ์ ์ฉ๋๋ค. ๋ผ์ด๋ธ๋ฌ๋ฆฌ์ ๋ฌผ๋ฆฌ์ ๋ฐฐํฌ์ ๊ฒฝ์ฐ์ ๋ง์ฐฌ๊ฐ์ง๋ก (๋ผ์ด์ ์ค ์ถฉ๋ ๋ฌธ์ ๊ฐ ์๋ค๋ฉด) ํด๋น ๋ผ์ด์ ์ค ์กฐ๊ฑด์ ์ค์ํด์ผ ํ๋ค. ์ฆ, ๋ถ์ฐํ ๋ฐฐํฌ ํ๋ก์ธ์คdecentralized distribution process๋ก ์นดํผ๋ ํํธ ์๊ตฌ ์ฌํญ์ ํํผํ ์ ์๋ค.
Dockerfile ์ ๊ณต์๋ ํ๋ก๊ทธ๋จ ๋ผ์ด๋ธ๋ฌ๋ฆฌ๋ฅผ Dependency๋ก ์ ํํ๋ ์กฐ์ง์ ์ ์ด๊ถorganizational control์ ๊ฐ์ก๊ธฐ ๋๋ฌธ์ Dockerfile ์ ๊ณต์๊ฐ ํ๋ก๊ทธ๋จ ๋ผ์ด๋ธ๋ฌ๋ฆฌ๋ฅผ ๋ฐฐํฌํ๋ค๊ณ ํ๋จํ ์ ์๋ค. ๋ฐ๋ผ์, ํ๋ก๊ทธ๋จ ๋ผ์ด๋ธ๋ฌ๋ฆฌ์ ๋ฐฐํฌ ํ๋ก์ธ์ค์์ Dockerfile ์ ๊ณต์๊ฐ ํ์์ ์ธ ์ญํ essential role์ ํ๋ค.
์ ๋ฐ์ดํธ ์ฒ๋ฆฌ๋ Dockerfile ์ ๊ณต์๊ฐ ์ ๋ฐ์ดํธ๋ฅผ ์ ์ดํ๋์ง ์ฌ๋ถ์ ๋ฐ๋ผ ๋ฌ๋ผ์ง๋ค. Dockerfile ์ ๊ณต์(๋๋ ๋๋ฆฌ์ธ)๊ฐ ์ง์ Repository์ ์ ๋ฐ์ดํธ๋ฅผ ์ ๋ก๋ํ์ฌ Dockerfile์ ์์ ์๊ฐ ์ด๋ฅผ ๋ฐ์์ฌ ์ ์๊ฒ ํ์๋ค๋ฉด Dockerfile ์ ๊ณต์๊ฐ ์ ๋ฐ์ดํธ๋ฅผ ๋ฐฐํฌํ๋ค๊ณ ๋ณผ ์ ์๋ค. ๋ฐ๋ฉด, Repository ์ด์์์ ํต์ ํ์ ์ ๋ฐ์ดํธ๊ฐ ์ ๊ณต๋๋ค๋ฉด (์ : Dockerfile์ด “์ต์ ๋ฒ์ "์ ์ฐธ์กฐํ๋ ๊ฒฝ์ฐ) ์ด๋ Dockerfile ์ ๊ณต์๊ฐ ๋ฐฐํฌํ๋ ๊ฒ์ด ์๋๋ค. ์ด ๊ฒฝ์ฐ, Dockerfile ์ ๊ณต์๊ฐ ํ๋ก๊ทธ๋จ ๋ฒ์ ์ ์ ํํ๊ณ Dockerfile ๋ด์ ๋ช ๋ช ํ๋ ๊ฒ๊ณผ๋ ๋์กฐ์ ์ผ๋ก, Dockerfile ์ ๊ณต์๋ ์ ๋ฐ์ดํธ์ ๋ด์ฉ์ ๊ด๋ จํด์ ์ํฅ์ ๋ฏธ์น์ง ์๋๋ค.
๋ผ์ด์ ์ค ์๋ฌด๋ ๋ฐฐํฌ (๋๋ ๋์ค์๊ฒ ์ ๋ฌ) ์์ ์ ์ค์ํด์ผ ํ๋ค. ๊ฐ์ ์ผ๋ จ์ ๋ฐฐํฌ ๋จ๊ณ์์ Dockerfile์ ์ ๋ฌ๊ณผ ๊ฐ์ ์ค๋น ํ์๋ ์ด๋ฏธ ๋ฐฐํฌ๋ก ๊ฐ์ฃผ ๋ ์ ์์ผ๋ฏ๋ก, ์๊ฒฉํ ๋งํด์, Dockerfile ์ ๋ฌ ์ ๋ผ์ด์ ์ค ์๋ฌด๋ฅผ ์ดํํด์ผ ํ๋ค. ๊ทธ๋ฌ๋ Repository์์ ๋ค์ด๋ก๋ ํ๋ ์์ ์ ๋ผ์ด์ ์ค ์๋ฌด๋ฅผ ์ค์ํ๋ ๊ฒ๋ ์ถฉ๋ถํ๋ค๋ ๋ฐฉ์์ผ๋ก ์คํ์์ค ๋ผ์ด์ ์ค๋ฅผ ํด์ํ ์ ์๋ค. ํนํ Dockerfile ๋ฐฐํฌ ์, ๋ค์ด๋ก๋๋๋ ๋ ์ด์ด์ ์ด๋ค ํ๋ก๊ทธ๋จ ์ฝ๋๊ฐ ํฌํจ๋๋์ง ๋ช ํํ์ง ์๋ค๋ ์ ๋ ์ด๋ฌํ ํด์์ ๋ท๋ฐ์นจํ๋ค. ์๋ฅผ ๋ค์ด ํ๋ก๊ทธ๋จ ๋ฒ์ ์ “latest"๋ก ์ง์ ํ ๊ฒฝ์ฐ๊ฐ ๊ทธ๋ ๋ค.
ํ์ง๋ง, ๋ง์ฝ ๊ด๋ จ Repository์์ ๋ผ์ด์ ์ค ์๋ฌด๋ฅผ ์์ ํ ์ถฉ์กฑํ์ง ์๋๋ค๋ฉด, Dockerfile ์ ๊ณต์๋ ๋ ๋ฆฝ์ ์ผ๋ก ๋ผ์ด์ ์ค ์๋ฌด๋ฅผ ์ค์ํ๊ณ ํ์ํ ํ์ ์ ๋ณด(์ : ๋ผ์ด์ ์ค ํ ์คํธ, ์ ์๊ถ ๊ณ ์ง, ์์ค ์ฝ๋ ์ ๊ณต)๊ฐ ํฌํจ๋ ํ์ผ์ ํจ๊ป ์ ๊ณตํ๋ ๊ฒ์ด ์ข๋ค.
Till Jaeger has been a partner at JBB Rechtsanwรคlte since 2001 (www.jbb.de). He is a Certified Copyright and Media Law Attorney and advises large and medium-sized IT businesses as well as government authorities and software developers on matters involving contracts, licensing and IP rights.
One particular focus of Till Jaeger’s work is on the legal issues created by free and open source software (FOSS). He is co-founder of the Institute for Legal Aspects of Free & Open Source Software, ifrOSS (www.ifross.org), contributing to its work with academic publications, lectures and seminars in the fields of software law and copyright law.
Till Jaeger is a lecturer at the Humboldt University Berlin in the subjects of IT law and IP law and general counsel of Open Source Automation Development Lab (OSADL) eG.
He represented the gpl-violations.org project in several lawsuits to enforce the GPL and has published articles and books related to legal questions of Free and Open Source Software (among them Jaeger/Metzger, Open Source Software - Rechtliche Rahmenbedingungen der Freien Software, 5th ed. Munich 2020, and Van den Brande/Coughlan/Jaeger - The International FOSS Law Book, 2nd ed. Munich 2014). He was member of the Committee C in the GPLv3 drafting process.
Licence and Attribution
This paper was published in the Journal of Open Law, Technology, & Society, Volume 12, Issue 1 (April 2021). It originally appeared online at http://www.jolts.world
This article should be cited as follows:
Jaeger, Till (2021) ‘Distribution of Dockerfiles: Who is responsible for FOSS License Compliance?’, Journal of Open Law, Technology, & Society, 12(1), pp 13 โ 20 DOI: 10.5033/jolts.v12i1.147
Copyright ยฉ 2021 Till Jaeger
This article is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 CC-BY available at
Hemel, Armijn, (2020), โDocker Containers for Legal Professionals,โ [pdf] Available at: https://www.linuxfoundation.org/wp-content/uploads/Docker-Containers-for-Legal-Professionals-Whitepaper_042420.pdf [Accessed 16 February 2021]. See also Peterson, Scott, (2020), โMaking compliance scalable in a container world.โ Available at: https://opensource.com/article/20/7/compliance-containers [Accessed 16 February 2021]. ↩︎
Sec. 0 GPL-3.0 provides as follows: โTo โconvey’โ a work means any kind of propagation that enables other parties to make or receive copies.โ and โTo โpropagateโ a work means to do anything with it that, without permission, would make you directly or secondarily liable for infringement under applicable copyright law, except executing it on a computer or modifying a private copy.โ ↩︎
Meeker, Heather (2012), โThe Gift that Keeps on Giving โ Distribution and Copyleft in Open Source Software Licensesโ, JOLTS, 4(1), pp 29 โ 40, [DOI: 10.5033/ifosslr.v4i1.66]. ↩︎
Directive 2009/24/EC on the legal protection of computer programs (codified version). Available at: https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/HTML/?uri=CELEX:32009L0024 [Accessed 16 February 2021]. ↩︎
See the โOpinion of Advocate General Saugmandsgaard รe in the joined Cases Cโ682/18 and Cโ683/18 (Frank Peterson v Google LLC et al), ECLI:EU:C:2020:586. Available at: https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/HTML/?uri=CELEX:62018CC0682 [Accessed 16 February 2021]. ↩︎
BGH (German Federal Court of Justice), judgment of 2020-03-05 - I ZR 32/19 โ Internet radio recorder. Available at: https://openjur.de/u/2202077.html [Accessed 16 February 2021]. ↩︎
๋ ์ผ ์ง๋ฐฉ๋ฒ์, ์ธํฐ๋ท ๋ผ๋์ค ์์ ๋ น์ ์๋น์ค(stream ripping) ์ ๊ณต์๋ ๋ณต์ ๊ถ๊ณผ ์ ์ก๊ถ์ ์นจํดํ๋ค : http://www.copyright.or.kr/information-materials/trend/the-copyright/download.do?brdctsno=44381&brdctsfileno=15929 ↩︎
CJEU of 2015-05-13, C-516/13 โ Dimensione Direct Sales and Labianca. Available at: https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/PDF/?uri=CELEX:62013CJ0516&qid=1607613372933&from=EN [Accessed 16 February 2021]. ↩︎
Please not that the โRight of communication to the public of works and right of making available to the publicโ in Art. 3 are independent rights from the โdistribution rightโ in Art. 4 Directive 2001/29/EC. Available at: https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/HTML/?uri=CELEX:32001L0029 [Accessed 16 February 2021]. ↩︎
See Hemel Armijn, ibid n. 1, p. 19. ↩︎
As the CJEU, judgment of 14 June 2017 in case C-610/15 โ Stichting Brein (The Pirate Bay) itself declares: โIn order to determine whether a user is making a โcommunication to the publicโ within the meaning of Article 3(1) of Directive 2001/29, it is necessary to take into account several complementary criteria, which are not autonomous and are interdependent. Consequently, those criteria must be applied both individually and in their interaction with one another, since they may, in different situations, be present to widely varying degrees.โ Available at: http://curia.europa.eu/juris/liste.jsf?language=en&T,F&num=c-610-15 [Accessed 16 February 2021]. ↩︎
For efforts of Red Hat to improve the situation see Peterson, S., ibid. ↩︎
“However, parties who have received copies, or rights, from you under this License will not have their licenses terminated so long as such parties remain in full compliance.” ↩︎
See for more details Jaeger, Till and Metzger, Aaxel, Open Source Software, 5th edition, 2020, 64 et seq; Meeker, Heather, Open Source for Business, A practical Guide to Open Source Software Licensing, 3rd edition 2020, 119 et seq; Working Paper on the legal implication of certain forms of Software Interactions (a.k.a linking), Available at: https://www.ifosslr.org/public/LinkingDocument.odt [Accessed 16 February 2021]. ↩︎
The definition in section 1 GPL-3.0 reads as follows: โThe โSystem Librariesโ of an executable work include anything, other than the work as a whole, that (a) is included in the normal form of packaging a Major Component, but which is not part of that Major Component, and (b) serves only to enable use of the work with that Major Component, or to implement a Standard Interface for which an implementation is available to the public in source code form. A โMajor Componentโ, in this context, means a major essential component (kernel, window system, and so on) of the specific operating system (if any) on which the executable work runs, or a compiler used to produce the work, or an object code interpreter used to run it.โ ↩︎
This paper was translated by Haksung Jang from the English version available at the OSPO Definition. The original document is licensed under CC-BY-SA-4.0.
์๋ ํ์ธ์!
TODO Group1์ Talk Openly, Develop Openly๋ฅผ ํ๋ฐฉํ๋ฉฐ ํ์ ์ ํตํด ์ฑ๊ณต์ ์ธ ์คํ์์ค ํ๋ก์ ํธ์ ํ๋ก๊ทธ๋จ์ ๋ง๋ค์ด๊ฐ๊ณ ์ ํ๋ Linux Foundation ์ฐํ์ ๊ทธ๋ฃน2์ ๋๋ค. TODO ๊ทธ๋ฃน์์๋ ์คํ์์ค ๊ฐ์ด๋3, ๋๊ตฌ4 ๋ฑ์ ํจ๊ป ๋ง๋ค์ด์ ๊ณต๊ฐํ๋ฉฐ ์คํ์์ค์ ๊ด์ฌ ์๋ ๋๊ตฌ๋ ํ์ฉํ ์ ์๊ฒ ํ๊ณ ์์ต๋๋ค.
๊ธฐ์ ๋ฑ์ ์กฐ์ง์ด ์คํ์์ค๋ฅผ ํจ๊ณผ์ ์ผ๋ก ๊ด๋ฆฌํ๊ณ ์ฌ์ฉํ๊ธฐ ์ํด์๋ OSPOOpen Source Program Office๋ฅผ ์ค๋ฆฝํ์ฌ ๊ฐ๋ฐ์ ๊ต์ก, ์ปดํ๋ผ์ด์ธ์ค ๋ณด์ฅ, ์ปค๋ฎค๋ํฐ ์ฐธ์ฌ ๋ฐ ๊ตฌ์ถ, ์คํ์์ค ๊ณต๊ฐ, ์ฝ๋ ์ ๊ฒ ๋ฑ์ ํ๋์ด ํ์ํ๋ค๊ณ ํฉ๋๋ค. ์ด ๊ธ์์๋ OSPO๊ฐ ๋ฌด์์ด๊ณ , ์ด๋ค ์ญํ ์ ํ๋์ง์ ๋ํด TODO Group์์ ์ ์ํ ๊ธ5์ ์ฎ๊ฒผ์ต๋๋ค.
OSPOOpen Source Program Office๋ ์กฐ์ง์ ์คํ์์ค ์ด์์ ์ํด ์กฐ์ง์ ์ค์์ ์ญ๋์ ์ง์คํ๋๋ก ์ค๊ณ๋์๋ค. ์ฌ๊ธฐ์๋ ์คํ์์ค์ ์ฌ์ฉ, ๋ฐฐํฌ, ์ ํ, ๊ฒ์ฌ ๋ฐ ๊ด๋ จ ์ ์ฑ ์๋ฆฝ๋ฟ๋ง ์๋๋ผ ๊ฐ๋ฐ์ ๊ต์ก, ์ปดํ๋ผ์ด์ธ์ค ๋ณด์ฅ๊ณผ ์กฐ์ง์ ์ด์ต์ด ๋๋ ์ปค๋ฎค๋ํฐ ์ฐธ์ฌ์ ๊ตฌ์ถ์ ์ด์งํ๋ ํ๋์ด ํฌํจ๋ ์ ์๋ค.
๋ชจ๋ ์ฐ์ ์ ๊ฑธ์ณ ์ ์ฉํ ์ ์๋ ์คํ์์ค ํ๋ก๊ทธ๋จ์ ๊ตฌ์ถํ๊ธฐ ์ํ ๊ด๋ฒ์ํ ํ ํ๋ฆฟ์ ์์ง๋ง, ์ฌ๊ธฐ์์๋ ์ผ๋ฐ์ ์ธ OSPO์ ๊ธฐ๋ฅ์ ์ธ ๊ฐ์ง๋ก ๋ถ๋ฅํด๋ณด์๋ค.
์ด๋ ๊ฒ ์ธ ๊ฐ์ง๋ก ๋ถ๋ฅํด๋ณด๋ ๊ฐ๊ฐ ๋๋ ค์Fear, ์ฌ๋
๊ธฐ์ ์ ์ฃผ๋ ๊ด์ฌ์ฌ๋ ๋ฒ์ ์ธ ์ปดํ๋ผ์ด์ธ์ค์ด๋ค. ๋ฐ๋ผ์, OSPO๋ ๊ธฐ์ ์ ์คํ์์ค ๋ผ์ด์ ์ค ์ปดํ๋ผ์ด์ธ์ค ํ๋ก์ธ์ค๋ฅผ ๊ตฌ์ถํ๊ณ ๊ด๋ฆฌํ๋ค. ์ผ๋ฐ์ ์ผ๋ก ์ํํธ์จ์ด๋ฅผ ๋ฐฐํฌํ๋ ๊ธฐ์ ์ ์ด ๋ฌธ์ ์ ๊ฐ์ฅ ๊ด์ฌ์ด ๋ง์ผ๋ฉฐ, ์ด๋ฌํ ๋ฒ์ ์ํ์ ์ํํ๊ธฐ ์ํด OSPO์ ์ค๋ฆฝ์ ์์ํ๋ค.
OSPO๋ ๋ฒ์ ์ํ ๊ด๋ฆฌ๋ฅผ ์ํด ๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ ์ฑ ์์ ๊ฐ์ง๋ค.
OSPO๋ ์คํ์์ค ํ๊ฒฝ์์ ์ฝ๋ ๊ด๋ฆฌ์ ๋ํ ๊ฐ์ด๋์ ์ ์ฑ ์ ์ ๊ณตํจ์ผ๋ก์จ ์์ง๋์ด๋ง ๊ธฐ๋ฅ์ ๊ฐ์ ํ๋ค. ์ํํธ์จ์ด ์์ง๋์ด๊ฐ ๋ง์ ๊ธฐ์ ์ OSPO๋ฅผ ์์ง๋์ด๋ง ์ ์ฑ ๊ณผ ์์ ๋ฐฉ์์ ์ง์คํ๋ค.
์ด์ ๊ด๋ จํ OSPO์ ์ฑ ์์ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ๋ค.
์ผ๋ถ ๊ธฐ์ ์ ์คํ์์ค์ ๊ดํ ์ฌ์ ์ ์ด์ต์ ์ด์ ์ ๋ง์ถ๋ค. OSPO๋ฅผ ํ์ฉํ์ฌ ์์ฉ ๋ฒค๋๋ฅผ ์ฌ์ฉํ ์ง ์๋๋ฉด ์คํ์์ค ๋ฒค๋๋ฅผ ์ฌ์ฉํ ์ง์ ๋ํ ์ ๋ต์ ์๋ฆฝํ๋ค. ๋ฐ๋ฉด ์ผ๋ถ ๊ธฐ์ ๊ธฐ์ ์ ์์ ์ OSPO (๋ฐ ์คํ์์ค ํ๋ก์ ํธ)๋ฅผ ํ์ฉํ์ฌ ๊ณ ๊ฐ์ด ์์ ์ ์์ฉ ์ ํ์ ๊ตฌ๋งคํ๋๋ก ์ ๋ํ๋ค.
์ด์ ๊ด๋ จํ OSPO์ ์ฑ ์์ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ๋ค.
์ด์ฒ๋ผ ๊ฐ OSPO๋ ๊ธฐ์ ๋น์ฆ๋์ค, ์ ํ ๋ฐ ๋ชฉํ์ ๋ง๊ฒ ๊ตฌ์ฑ๋๋ค.
TODO Group์ ๊ธฐ์ ์ด OSPO๋ฅผ ์ค๋ฆฝํ๊ณ ์ด์ํ๊ธฐ ์ํ ๊ฐ์ด๋๋ฅผ ์ ๊ณตํฉ๋๋ค.
TODO Group์ Microsoft, Faceboo, Uber ๋ฑ ์คํ์์ค๋ฅผ ํจ๊ณผ์ ์ผ๋ก ํ์ฉํ๋ ๊ธฐ์ ๋ค์ด ์ด๋ป๊ฒ OSPO๋ฅผ ์ด์ํ๊ณ ์๋์ง, ๊ฐ ๊ธฐ์ ์ ์ฌ๋ก๋ฅผ ์ทจํฉํ์ฌ ๊ณต๊ฐํ์์ต๋๋ค.
SKํ ๋ ์ฝค์ OSPO์ ๋ํ ๊ธ์ ์๊ฐ ํ๋ฉฐ ๊ธ์ ๋ง์นฉ๋๋ค. : SKํ ๋ ์ฝค OSPO19
๊ฐ์ฌํฉ๋๋ค.
TODO Group : https://todogroup.org/ ↩︎
TODO Group Member : https://todogroup.org/members/ ↩︎
TODO guides : https://todogroup.org/guides/ ↩︎
Repolinter : https://github.com/todogroup/repolinter ↩︎
Open Source Program Office (OSPO) Definition and Guide : https://github.com/todogroup/ospodefinition.org ↩︎
How to Create an Open Source Program : https://todogroup.org/guides/create-program) ↩︎
Measuring Your Open Source Program : https://todogroup.org/guides/measuring) ↩︎
Tools for Managing Your Open Source Program : https://todogroup.org/guides/management-tools)[ ↩︎
Autodesk’s OSPO : https://bit.ly/3mVdi0I) ↩︎
Capital One’s OSPO : https://bit.ly/3sxbf4e ↩︎
Comcast’s OSPO : https://bit.ly/2RAIw1A ↩︎
Facebook’s OSPO : https://bit.ly/3gkwOmg ↩︎
Microsoft’s OSPO : https://bit.ly/3eajxKm ↩︎
Red Hat : https://bit.ly/3xfk3iW ↩︎
Salesforce’s OSPO : https://bit.ly/3akfzgR ↩︎
SAP’s OSPO : https://bit.ly/32sVznS ↩︎
Uber’s OSPO : https://bit.ly/2Qcxwar ↩︎
Yahoo/Verizon Media’s OSPO : https://bit.ly/3mYRmBP ↩︎
SKํ ๋ ์ฝค OSPO : https://sktelecom.github.io/about/ospo ↩︎
This paper was translated by Haksung Jang from the English version available at this white paper. The original author, Heather Meeker, has not reviewed this translation.
์๋ ํ์ธ์.
๋ฏธ๊ตญ์ ์คํ์์ค ์ ๋ฌธ ๋ณํธ์ฌ์ธ Heather Meeker๊ฐ 2021๋ 3์ 11์ผ ๊ณต๊ฐํ Elastic License์ ๋ํ White Paper๋ฅผ ๊ธฐ๋ฐ์ผ๋ก ์๋์ ๊ธ์ ์์ฑํ์์ต๋๋ค. ๋๋ถ๋ถ ์๊ธ์ ๋ฒ์ญํ๋ ๋ฐฉ์์ด๋ฉฐ, ์ ์๊ฒฌ์ ์ธ์ฉ๊ตฌ๋ก ์ถ๊ฐํ์์ต๋๋ค.
์ฐธ๊ณ ๋ก, Heather Meeker๋ ์ด ๋ฐฑ์๋ฅผ ์์ ์ ๊ฐ์ธ์ ์ธ ๊ฒฌํด์์ ๋ํ๋ด๋ฉด์๋ ์ผ๋ถ Elastic์ ์๊ธ ์ง์์ด ์์๋ค๊ณ ๋ฐํ์ต๋๋ค. ๊ทธ๋์์ธ์ง, ์๊ธ์ Elastic License์ ํธ์์ ์ธ ์ ์ฅ์ ๋ณด์ ๋๋ค.
(์กฐ๊ธ ์ฐพ์๋ณด๋, Elastic License 2.0์ Heather Meeker๊ฐ ์์ฑํ์๊ตฐ์.)
์ฌํํผ ์๋๊ฐ ๋ณํ๋ฉฐ ์ํํธ์จ์ด ๋ฐฐํฌ ๋ฐฉ์์ด ๋ฐ๋๋ ์ํฉ์ ๋ฐ๋ผ ์์ฉ ์คํ์์ค ๊ธฐ์ ๋ค์ด ๊ฐ๋ฐ๊ณผ ์ฌ์ ์ ๋ณํํ๊ธฐ ์ํด ์ด๋ค ๋ผ์ด์ ์ค ๋ชจ๋ธ์ ๋์ ํด์ผ ํ ์ง ๊ณ ๋ฏผํด์ผ ํ๊ณ , Elastic License๊ฐ ๋์จ ๋ฐฐ๊ฒฝ์ ๋ํ ํ ์ธก๋ฉด์ ์ดํดํ๋ ๋ฐ ๋์์ด ๋๋ ๊ธ์ด๋ผ ์๊ฐํฉ๋๋ค. ๊ธ์ ์ค๋ฅ๊ฐ ์๋ค๋ฉด ์ธ์ ๋ ์ฐ๋ฝํด์ฃผ์ธ์. :-)
์ต๊ทผ, 2021๋ 2์, Elastic์ ์ํํธ์จ์ด ์ ํ์ Elastic License 2.0์ด๋ผ๋ ์๋ก์ด ๋ผ์ด์ ์ค๋ฅผ ๋์ ํ์๋ค. ์ด ๋ผ์ด์ ์ค ๋ชจ๋ธ์ Elasticsearch, Kibana ๋ฑ ์ฃผ์ ์ํํธ์จ์ด ์ ํ๊ตฐ์ ์ ์ฉ๋์๋ค. ์ด๋ฐ ๋ณํ์ ๋ชฉ์ ๊ณผ ์๋ฏธํ๋ ๋ฐ๊ฐ ๋ฌด์์ธ์ง ์์๋ณด์.
Elastic License 2.0์ ๊ฐ๋ฐฉํ ๊ฐ๋ฐ ๋ชจ๋ธOpen Development Model๋ก ์ฌ์ ํ๋ ๊ธฐ์ ์ด ์ทจํ ์ ์๋ ๋ํ์ ์ธ ๋ผ์ด์ ์ค ๋ชจ๋ฒ ์ฌ๋ก์ด๋ค. Elastic License 2.0์ ์คํ์์ค ๋ผ์ด์ ์ค๋ ์๋์ง๋ง, ์ํํธ์จ์ด์ ์ฌ์ฉ, ๊ณต์ ๋ฐ ๋ณ๊ฒฝ์ ์์ ์ ์ปค๋ฎค๋ํฐ์ ํด๋ฅผ ๋ผ๋ ํ๋ ๋ฐฉ์ง ๊ฐ์ ๊ณต์ ํ ๊ท ํ์ ์ ์งํ๋ ๋ฐ ํ์ํ ์ต์ํ์ ์ ํ ์ค์ ์ ๋ชฉํ๋ก ํ๋ค.
Elastic License 2.0๊ณผ ๊ฐ์ ์๋ก์ด ๋ผ์ด์ ์ค์ ์ถ์ธ๋ฅผ ์ดํดํ๋ ค๋ฉด ์คํ์์ค ๋ผ์ด์ ์ค ์ด๋์ด ์ด๋ป๊ฒ ์ฑ์ฅํ๋์ง ์ดํด๋ณด๋ ๊ฒ์ด ๋์์ด ๋๋ค.
์คํ์์ค์ ์์ ์ํํธ์จ์ดFree Software ์ด๋์ ์ํํธ์จ์ด๊ฐ ์ฌ์ ํ๋๋ ๊ฒ์ ๋ํ ๊ฐ๋ฐ์์ ์ฐ๋ ค์์ ์์๋์๋ค. ์ด๋ฌํ ์ฐ๋ ค์ ๋ถ์จ๋ ๋น์ ๊ฐ์ฅ ์ธ๊ธฐ์๋ ์ด์์ฒด์ ์ธ ์ ๋์ค์๋ค. ์ ๋์ค์ ๊ฐ๋ฐ์ฌ์ธ AT&T Bell Labs์ 1956๋ ์ ๋์๋ นconsent decree์ ๋ฐ๋ผ ์ ๋์ค ๋ฐ C์ธ์ด๋ฅผ ํฌํจํ๋ ์ฐ๊ตฌ ํ๋ก์ ํธ๋ก ์ด์ต ์ป๋ ๊ฒ์ ๊ธ์ง1 ๋นํ์ผ๋ฉฐ, ์ด๋๋ฌธ์ ์๋ ๊ฐ ๋งค์ฐ ๊ด๋ํ ์กฐ๊ฑด์ ๋ผ์ด์ ์ค๋ก ์ ๋์ค๋ฅผ ๋ฐฐํฌํ์๋ค. ํ๊ณ, ์ฐ๊ตฌ์, ๊ฐ๋ฐ์๋ค์ ์ ๋์ค๋ฅผ ์์ /๊ฐ์ ํ์ฌ ๊ณต์ ํ๊ธฐ ์์ํ๊ณ , ์ ๋์ค๋ ๊ณง ์ด์์ฒด์ ๋ถ์ผ์ ์ ๋๊ฐ ๋์๋ค. ํ์ง๋ง, 1983๋ ๋์๋ น์ด ํด์ ๋์ AT&T๋ ์ ๋์ค์ ์์ ์ฌํญ ๊ณต์ ๋ฅผ ํ์ฉํ์ง ์๋ ์กฐํญ์ ์ ์ฉํ์๋ค. ์ด์ ๋ฐ๋ผ ๊ฐ ์ ์ฒด๋ณ๋ก ๊ฐ์ ์์ ํ ์ด์์ฒด์ ๋ฅผ ์ฌ์ฉํ๋ฉฐ ์ ๋์ค๋ ๋ง์ ํธํ๋์ง ์๋ ์ข ๋ฅ๋ก ์ชผ๊ฐ์ก๊ณ , ์ฌ์ฉ์๋ค์ ๋ ์ด์ ํ์ ํ ์ ์๊ฒ ๋์๋ค.
์ ๋์ค๊ฐ ์ฌ์ ํ๋๋ฉด์ ์์ ์ํํธ์จ์ด ์ด๋, ๊ทธ๋ฆฌ๊ณ ์ด์ด์ ์คํ์์ค ์ด๋์ด ์๊ฒจ๋ฌ์ผ๋ฉฐ, ์ด๋ค์ ์ธํ๋ผ ์ํํธ์จ์ด๊ฐ ํ์๋๋ ์ํฉ์ด ๋ค์ ๋ฐ์ํ๋ ๊ฒ์ ๋ฐฉ์งํ๋ ค๊ณ ํ์๋ค. ์ด ์ด๋์ ์ ๋์ค๋ฅผ ๋์ฒดํ๋ ์์ ์ํํธ์จ์ด์ธ ๋ฆฌ๋ ์ค๋ฅผ ์ค์ฌ์ผ๋ก ์ด๋ฃจ์ด์ก์ผ๋ฉฐ ๊ณง ๋ชจ๋ ์ํํธ์จ์ด๋ ์์ free(๋ฌด๋ฃfree ๋งฅ์ฃผ์์์ Free๊ฐ ์๋๋ผ ์ธ๋ก ์ ์์ free์์์ Free)๋ก์์ผ ํ๋ค๋ ์ฒ ํ์ ๊ธฐ๋ฐํ ๋ ํฐ ์ด๋์ผ๋ก ๋ฐ์ ํ์๋ค. ์ด๋ฌํ ์ด๋์ ํ ์์๋ ์์ค ์ฝ๋์ ๋ํ ์ ๊ทผ, ๊ฐ์ ๋ฐ ๋ณ๊ฒฝ ์ฌํญ์ ๋ง๋ค๊ณ ๊ณต์ ํ ์ ์๋ ๊ถ๋ฆฌ์ด๋ค. ์ด๋ฌํ ์์น๋ค์ GNU General Public License (GPL)์์ ๊ตฌํ๋์์ผ๋ฉฐ, ์ด์ ๋ฐ๋ผ ๋ฐ์ด๋๋ฆฌ ๋ฐฐํฌ์๋ค์ ํด๋น ์์ค ์ฝ๋๋ฅผ ๊ณต์ ํด์ผ ํ๋ค.
์๊ฐ์ด ํ๋ฅด๊ณ , 2000๋ ๋ ์ด๋ฐ ์ธํฐ๋ท ๋ถ์ ํ์ ์ด ์คํ์์ค ๋ผ์ด์ ์ค๋ ๋์ฑ ์ธ๊ธฐ๋ฅผ ์ป๊ฒ ๋์๋ค. GPL๊ณผ ๊ฐ์ ์ผ๋ถ ๋ผ์ด์ ์ค๋ ๋ณต์กํ ๋ฒ์ ์ฐ๋ ค๋ฅผ ๋ถ๋ฌ์ผ์ผํค๊ธฐ๋ ํ์ง๋ง, ๊ธฐ์ ์ด ํ์ ํ ์ ์๋ ๊ธฐ๋ฐ์ ๋ง๋ จํ์๋ค. 2000๋ ์ดํ ์คํ์์ค์ ์ด๋ฅผ ํตํด ๊ฐ๋ฅํด์ง ํ์ ์ ๋ชจ๋ ๊ธฐ์ ๋ถ๋ฌธ์ ์ฑํ๋์๋ค. ์ค๋๋ , ์คํ์์ค๋ ์ ์์๊ฑฐ๋e-commerce์ ํต์ฌ ๊ธฐ์ ์ด๋ฉฐ, ๊ธฐ์ ๋ค์ ์ํํธ์จ์ด ์ธํ๋ผ๋ฅผ ์ํ ์ง์ํด์ ํ๋ ฅํ๋ค.
GPL๊ณผ ๊ฐ์ ๋ผ์ด์ ์ค๋ ๋ณ๊ฒฝ ์ฌํญ์ ๊ณต์ ๋ฅผ ์๊ตฌํ๋ค. ๋ฐ์ด๋๋ฆฌ ๋ฐฐํฌ์ ๋ํ ์์ค ์ฝ๋ ๊ณต์ ์กฐ๊ฑด์ ๋ถ๊ณผํ๋ค. ๋ฐ๋ฉด์ “๊ฐ์ธ ๋ณต์ฌ๋ณธ"์ ๋ง๋ค์ด์ ์ฌ์ฉํ๋ ๊ฑด ๋ณ๊ฒฝ ์ฌํญ์ ๊ณต์ ํ ํ์๊ฐ ์๋ค. ์ด๋ฌํ ์กฐ๊ฑด์ ๋น์ ๋๋ถ๋ถ์ ์ํํธ์จ์ด๋ฅผ ์ง์ ์ค์นon-premiseํ๋ ๋ฐฉ์์ด์๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ๊ณต์ ๋ฅผ ๊ฐ์ ํ๋ ๋ฐ ํจ๊ณผ์ ์ด์๋ค. ๊ทธ๋ฌ๋ 2000๋ ๋ ์ด๋ถํฐ ์ํํธ์จ์ด๋ ํผ๋ธ๋ฆญ ํด๋ผ์ฐ๋๋ก ์ด๋ํ๊ธฐ ์์ํ์๊ณ , ๋ ์ด์ ์ํํธ์จ์ด๋ฅผ ๋ฐฐํฌํ ํ์๊ฐ ์์๋ค. ๊ณ ๊ฐ์ ๋ก์ปฌ ์ฌ๋ณธ์ ์ป์ง ์๊ณ ๋ ์ํํธ์จ์ด๋ฅผ ์ฌ์ฉํ ์ ์๊ฒ ๋์๋ค.
ํด๋ผ์ฐ๋ ์๋น์ค ์ฌ์ ์ด ์ปค์ง๋ฉด์, ์ด๋ฌํ ํจ๋ฌ๋ค์์ ๋ณํ๋ ์คํ์์ค ์ปค๋ฎค๋ํฐ์ ๊ธฐ๋์น์ AWSAmazon Web Services์ ๊ฐ์ ํด๋ผ์ฐ๋ ์๋น์ค ๊ณต๊ธ ์ ์ฒด ์ฌ์ด์ ๊ธด์ฅ๊ฐ์ ์กฐ์ฑํ์๋ค. ํด๋ผ์ฐ๋ ์๋น์ค ๊ณต๊ธ ์ ์ฒด๋ ๊ฐ์ ์ฌํญ์ ๊ณต์ ํด์ผ ํ๋ ๋ฒ์ ์๋ฌด์์ ์์ ๋ก์ ๋ค. ๊ตฌ๊ธ์ด ๊ฒ์ ์๋น์ค ๊ฐํ๋ฅผ ์ํด Linux์ ์์กดํ๋ ๊ฒ์ผ๋ก ์ ์๋ ค์ก๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ์ด๋ฅผ “๊ตฌ๊ธ ๋ฃจํํLoophole“์ด๋ผ๊ณ ๋ ๋ถ๋ ๋ค. ์ด์ ๋์ํ๊ธฐ ์ํด ์์ ์ํํธ์จ์ด ์ปค๋ฎค๋ํฐ๋ Affero GPL (AGPL)์ด๋ผ๋ GPL์ ๋ถ๋ถ ๋ณ๊ฒฝํ ํํ์ ๋ผ์ด์ ์ค๋ฅผ ๋ง๋ค์๋ค. AGPL 3.0์ GPL 3.0๊ณผ ๊ฑฐ์ ๋์ผํ์ง๋ง ๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ ์๊ฒฉ ๋คํธ์ํฌ ์ํธ ์์ฉRemote Network Interaction ์กฐํญ์ ํฌํจํ๋ค.
[I]f you modify the Program, your modified version must prominently offer
all users interacting with it remotely through a computer network โฆ
an opportunity to receive the Corresponding Source of your version by
providing access to the Corresponding Source from a network server at no
charge, through some standard or customary means of facilitating copying
of softwareโฆ.
์ด ์๋ก์ด ๋ผ์ด์ ์ค๋ GPL์ด ๋ฆฌ๋ ์ค ๋ฐฐํฌ์ ๋ํด ํ๋ ๊ฒ์ฒ๋ผ ํด๋ผ์ฐ๋ ์๋น์ค ๊ณต๊ธ ์ ์ฒด๊ฐ ์์ค ์ฝ๋ ๊ฐ์ ์ฌํญ์ ๊ณต์ ํ๋๋ก ๊ฐ์ ํ๊ธฐ ์ํ ๊ฒ์ด๋ค.
AGPL์ ์ฒซ ๋ฒ์งธ ๋ฆด๋ฆฌ์ค๋ถํฐ ๋ ผ๋์ด ์์๋ค. 2007๋ , GPL 3.0 ์ด์ ์์ฑ์ด ๋ง๋ฌด๋ฆฌ๋์ด ๊ฐ๋ ๊ณผ์ ์์ ์ผ๋ถ ์์ฑ์๋ค์ GPL์ ๋คํธ์ํฌ ์นดํผ๋ ํํธCopyleft ๋ชจ๋ธ๋ก ๋ณ๊ฒฝํ๊ธฐ๋ฅผ ์ํ์๋ค. ํ์ง๋ง ์ปค๋ฎค๋ํฐ๋ GPL 3.0์ “๋ฃจํํ"์ ๊ทธ๋๋ก ์ ์งํ๊ธฐ๋ก ๊ฒฐ์ ํ๊ณ , ๋ช ๋ฌ ํ, ์ด์ ๋ํ ๋์์ผ๋ก AGPL์ ๋ด๋์๋ค. ๊ทธ๋ฌ๋ AGPL์ ๋๋ฆฌ ์ฑํ๋์ง ์์๋ค. ๋งค์ฐ ์ธ๊ธฐ ์๋ ๋ถ์ฐ ๋ฐ์ดํฐ๋ฒ ์ด์ค ์ ํ์ธ MongoDB๊ฐ ์ ์ผ๋ฌด์ดํ AGPL์ “ํฌ๋ฌ ์ฑkiller app“์ด๋ค. ๊ธฐ์ ๋ค์ ์ฒ์์๋ AGPL์ ์ดํดํ๊ณ ๋ฐ์๋ค์ด๊ธฐ ์ด๋ ค์ํ์ง๋ง, ๋๋ถ๋ถ ์ฌ์ฉ์๋ ์ํํธ์จ์ด๋ฅผ ๋ณ๊ฒฝํ๊ฑฐ๋ ์๋น์ค๋ก ์ ๊ณตํ์ง ์์๊ธฐ ๋๋ฌธ์ AGPLํ์ ์ํํธ์จ์ด๋ฅผ ์ฌ์ฉํ๊ฒ ๋ค๋ ํฉ๋ฆฌ์ ์ธ ๊ฒฐ์ ์ ๋ด๋ฆด ์ ์์๋ค.
AGPL 3.0์ Remote Network Interaction ์กฐํญ์ ํ๋ก๊ทธ๋จ์ ๋ณ๊ฒฝํ์์ ๋์ ํํ์ฌ ๋ณ๊ฒฝ ์ฌํญ์ ์์ค ์ฝ๋๋ฅผ ์ปดํจํฐ ๋คํธ์ํฌ๋ฅผ ํตํ ์๊ฒฉ ์ฌ์ฉ์์๊ฒ ์ ๊ณตํด์ผ ํฉ๋๋ค. ์ฆ, ๋ณ๊ฒฝํ์ง ์๋๋ค๋ฉด ์์ค ์ฝ๋ ๊ณต๊ฐ ์๋ฌด๊ฐ ๋ฐ์ํ์ง ์์ต๋๋ค.
MongoDB๋ “๋์ผ ๋ผ์ด์ ์ค” ๋น์ฆ๋์ค ๋ชจ๋ธ๋ก AGPL์ ์ฌ์ฉํ์๋ค. ์ฌ์ฉ์licensee์๊ฒ AGPL ๋๋ ์์ฉ ์ํํธ์จ์ด ๋ผ์ด์ ์ค ์ค ํ๋๋ฅผ ์ ํํ๊ฒ ํ์๋ค. ์ฌ์ฉ์๋ AGPL์ ์๊ตฌ์ฌํญ์ ์ค์ํ๊ณ ์ถ์ง ์๊ฑฐ๋ ์ค์ํ๊ธฐ ์ํ ๋ฒ์ ์ธ ๊ฒํ ์กฐ์ฐจ ๊ด์ฌํ๊ณ ์ถ์ง ์๋ค๋ฉด ์์ฉ ๋ผ์ด์ ์ค๋ฅผ ์ ํํ์๋ค. ์ด๋ฌํ ๋์ผ ๋ผ์ด์ ์ค ๋น์ฆ๋์ค ๋ชจ๋ธ์ ์๋ GPL๊ณผ ์์ฉ ๋ผ์ด์ ์ค๋ฅผ ์ ํํ๊ฒ ํ๋ ๋ฐฉ์์ผ๋ก ๊ฐ๋ฐ๋์์ผ๋ ์๊ฐ์ด ์ง๋๋ฉด์ GPL ๋์ ๋ณด๋ค ์นดํผ๋ ํํธ ๋ฒ์๋ฅผ ํ์ฅํ AGPL์ด ์ฌ์ฉ๋์๋ค. MongoDB์ ์ด ๋ผ์ด์ ์ค ๋ชจ๋ธ์ ์๋นํ ์ฑ๊ณต์ ์ด์๋ค. AGPL์ ๊ฐ์ฅ ๊ฐ๋ ฅํ ์นดํผ๋ ํํธ ๋ผ์ด์ ์ค์๊ธฐ ๋๋ฌธ์ MongoDB๊ฐ ์์ ์ ์ธ ํ์์ ์ถ์งํ๋ ๋ฐ ์ ์ฉํ์๋ค. ํํธ, AGPL์ ๋ง๋ ์ด๋ค์ AGPL์ด MongoDB์ ์ฌ์ ์๋จ์ผ๋ก ์ฌ์ฉ๋๋ ๋ชจ์ต์ด ์ ํดํ ๊ฐ์ทจtoxic shakedown๋ผ๋ฉด์ ๋นํํ๊ธฐ๋ ํ์๋ค. ์ฌํํผ, ๊ทธ๋ ๊ฒ ๊ฐ๋ ฅํ๋ค๊ณ ํ๊ฐ ๋ฐ๋ AGPL์ ์์ค ์ฝ๋ ๊ณต์ ์กฐ๊ฑด๋ ํด๋ผ์ฐ๋ ๊ณต๊ธ ์ ์ฒด๊ฐ ์คํ์์ค๋ฅผ ๋๊ท๋ชจ๋ก ์์ ์ ์ธ ์ฌ์ฉ์ ํ๋ฉด์ ๊ฐ๋ฐ์๋ ์ปค๋ฎค๋ํฐ์ ์๋ฌด๊ฒ๋ ๋๋๋ ค ์ฃผ์ง ์๋ ํ์๋ฅผ ๋ง๊ธฐ์๋ ์ถฉ๋ถํ์ง ์์๋ค.
ํด๋ผ์ฐ๋ ์ด์ฉ์ด GPL ๋ชจ๋ธ์ “ํ๊ดดbroken“์์ผฐ๋ ๊ฒ์ฒ๋ผ, 2010๋ ๋ ํด๋ผ์ฐ๋ ์ปดํจํ ์ด ๋ฐ์ ํ๋ฉด์ AGPL ๋์ผ ๋ผ์ด์ ์ค ๋ชจ๋ธ๋ ์๋ฐ์ ๋ฐ๊ธฐ ์์ํ์๋ค. ์ด๋ฒ์๋ ๋ฌธ์ ๊ฐ ๋ฌ๋๋ค. GPL ๋๋ AGPL์ ๋ฒ์๋ ํ๋์ ๋จ์ผ ์คํ ๊ฐ๋ฅ ํ๋ก๊ทธ๋จsingle program executable๊น์ง๋ง ํ์ฅ๋๋ค. ์ด “๊ธฐ๋ฅ"์ ์ ์๊ถ ๋ผ์ด์ ์ค๊ฐ ๋จ์ผ ์ ์๋ฌผ์ ๋ํด์๋ง ์ฌ์ฉ ์กฐ๊ฑด์ ์ง์ ํ ์ ์๋ค๋ ์ด๋ก ์ ๋ฐ๋ผ GPL์์ ์๋์ ์ผ๋ก ์ค๊ณ๋ ๊ฒ์ด์๋ค. ์ฆ, GPL์ ํ์ ์ ์๋ฌผderivative work์ ๋ํ ์์ค ์ฝ๋ ๊ณต์ ์๊ฑด์ ๊ฐ์ง๋ง, ์งํฉ ์ ์๋ฌผcollective work์ ๋ํด์๋ ์๋๋ค. ๋ฒ์ ์ผ๋ก ์ด ๋ ๊ฐ์ ๊ฒฝ๊ณ๋ ์๋นํ ๋ถ๋ถ๋ช ํ์ง๋ง GPL์ด ์ธ๊ธฐ๋ฅผ ์ป์ผ๋ฉด์ ๋จ์ผ ํ๋ก๊ทธ๋จ์ด๋ ํ๋์ ์คํ ๊ฐ๋ฅํ ํ๋ก์ธ์ค๋ผ๊ณ ์ ์ํ๋ ๊ฒ์ด ์ผ๋ฐ์ ์ธ ๊ดํ์ด ๋์๋ค. ์์ ์ํํธ์จ์ด์ฌ๋จFree Software Foundation์ GPL FAQ์์ ์ค๋ซ๋์ ์ด๋ฐ ์์น์ ์ฃผ์ฅํด์๋ค.
ํ์ง๋ง ํด๋ผ์ฐ๋ ์๋น์ค๊ฐ ๋ฐ์ ํ๋ฉด์ ๋ ๊ฐ์ง ์ผ์ด ๋ฐ์ํ์๋ค. ์ฒซ์งธ, ์ํํธ์จ์ด ์์ง๋์ด๋ง์ ํด๋ผ์ฐ๋ ๊ตฌํ์ ๋์ฑ ์ง์คํ๊ฒ ๋์๋ค. ํด๋ผ์ฐ๋ ๊ณต๊ธ ์ ์ฒด๋ ํ๋ ํด๋ผ์ฐ๋ ํ๊ฒฝ์์ ์คํํ๊ธฐ ์ํ ์ํํธ์จ์ด๋ฅผ ๊ฐ์ ํ๊ฑฐ๋ ์์ ํด์ผ ํ๋ ๋ฐ๋ฉด, ์ํํธ์จ์ด ์์ง๋์ด๋ง์ด ๋ฐ์ ํ๋ฉด์ ํด๋ผ์ฐ๋ ๊ณต๊ธ ์ ์ฒด๋ ๊ธฐ์กด ์คํ์์ค ์ํํธ์จ์ด๋ฅผ “ํ๋ฌ๊ทธ ์ค๋ ํ๋ ์ดplug and play“ํํ๋ก ์ฌ์ฉํ ์ ์๊ฒ ๋์๋ค. ๊ทธ๋ฌ๋ค ๋ณด๋ ํด๋ผ์ฐ๋ ๊ณต๊ธ ์ ์ฒด๋ ํ์ ์ ์ฃผ์ฒด๋ฅผ ์ฃผ์ ์คํ ํ์ผ์ด ์๋ ๊ณณ์ผ๋ก ๋ณํํ ์ ์์๋ค. ๊ทธ๋ค์ ์ํํธ์จ์ด๋ฅผ ๊ด๋ฆฌ, ๋ชจ๋ํฐ๋ง ๋ฐ ๋ฐฐํฌํ๊ธฐ ์ํ ์ํํธ์จ์ด๋ฅผ ์ถ๊ฐ๋ก ๊ฐ๋ฐํ์ผ๋ฉฐ, ์ด๋ฌํ ํ์ ์ ํด๋ผ์ฐ๋ ์๋น์ค๋ฅผ ํค์ธ ์ ์์๋ค. AGPL์ ํด๋ผ์ฐ๋ ๊ณต๊ธ ์ ์ฒด์ ์ด๋ฌํ ๊ฐ์ ์ฌํญ์ ๋ํด์๋ ์ด๋ฅผ ๊ณต์ ํ๋๋ก ๊ฐ์ ํ๋ ๋ฐ ์๋ฌด๋ฐ ๋์์ด ๋์ง ์์๋ค.
์ด๋ ๊ฒ ์คํ์์ค ์์ฉ ๊ธฐ์ ๋ค์ ๋ํ ํด๋ผ์ฐ๋ ๊ณต๊ธ ์ ์ฒด๊ฐ ๋ฌด๋ฃ๋ก ๊ฐ๋ค ์ฐ๊ธฐ ์ข์ ์์ ์ฒ๋ผ ๋์ด ๋ฒ๋ ธ๋ค. ํนํ “ํ๋ซํผ ์ํํธ์จ์ด” ๋๋ ๋ฏธ๋ค์จ์ด (์ปดํจํฐ ์คํ์์ ์ต์์ ๊ณ์ธก์ธ ์์ฉ ํ๋ก๊ทธ๋จ๊ณผ ์ด์ ์ฒด์ ์ ์ค๊ฐ์ ์๋ ์ํํธ์จ์ด)์์ ๋ฌธ์ ๋ ๋ ์ฌ๊ฐํ์๋ค. ์ด ๋ฒ์ฃผ์ ์ํํธ์จ์ด๋ ์ต์ ์ปดํจํ ์ ํ์์ ์ด๋ฉฐ ํด๋ผ์ฐ๋ ๊ตฌํ์ ๋งค์ฐ ์ ์ฉํ๋ค.
์ด ๋๋ฌธ์ ๋น์ฆ๋์ค ์ธ๊ณ์์ ํด๋ผ์ฐ๋ ๊ณต๊ธ ์ ์ฒด์ ์คํ์์ค ์ฌ์ฉ์ ๋ํ ๋นํ์ด ์ ๊ธฐ๋์๋ค. Bain Capital์ Salil Deshpande๋ 2018๋ “๋ถ๋ช ํ ์ด๊ฒ์ ๋ถ๋ฒ์ ์๋๋ค. ๊ทธ๋ฌ๋ ์ฐ๋ฆฌ๋ ์ด๊ฒ์ด ์๋ชป๋์๊ณ , ์คํ์์ค ์ปค๋ฎค๋ํฐ์ ์ง์ ๊ฐ๋ฅ์ฑ์ ๋์์ด ๋์ง ์๋๋ค๊ณ ์๊ฐํ๋ค"๋ผ๊ณ ํ์๋ค. ๋ ๋ค๋ฅธ ์ ๋ฌธ๊ฐ๋ “AWS๋ ์คํ์์ค์ ์ํฌ๋ ์ค๊ฑด์ ๊ฑด๋๋ฆฌ๊ณ ์๋ค. ๋ค๋ฅธ ์ฌ๋์ ์ ์๋ฌผ์ ๋ฌด๋ฃ๋ก ๊ฐ์ ธ๋ค๊ฐ ์ด์ ๋ํ ์ ๊ทผ ๊ถํ์ ์๋ํ๋ ์ฌ์ ์ ํ๋ ๊ฒ์ด๋ค.“๋ผ๊ณ ํ์๋ค. ๋ฌธ์ ๋ ๋ชจ๋ ์ฃผ์ ์คํ์์ค ๋ผ์ด์ ์ค๋ ์ด๋ฐ ๋ฐฉ์์ผ๋ก ์ํํธ์จ์ด๋ฅผ ์ฌ์ฉํ๋ ๊ฒ์ ์ ์งํ์ง ์๋๋ค๋ ๊ฒ์ด๋ค.
์ฃผ์ ์คํ์์ค ๋ผ์ด์ ์ค๊ฐ ์์ฑ๋์๋ ์์ ์๋ AWS์ “Program as a Service” ํํ์ ํ๋ก๊ทธ๋จ์ด ์์์ผ๋, ์ด์ ๋ํ ์กฐ๊ฑด๋ ๊ณ ๋ คํ์ง ์์์ ํ ์ง์.
์คํ์์ค ์์ฉ ๊ธฐ์ ๋ค์ ์คํ์์ค ํ๋ก๊ทธ๋จ์ ๊ฐ๋ฐํด์ ๋์ผ ๋ผ์ด์ ์ค ๋ชจ๋ธ (GPL or ์์ฉ)๋ก ์ฌ์ ์ ํ๊ณ ์์๋๋ฐ, ํด๋ผ์ฐ๋ ์ ๊ณต ์ ์ฒด์์ ์ด ์คํ์์ค ํ๋ก๊ทธ๋จ์ ๊ทธ๋๋ก ๊ฐ์ ธ๋ค๊ฐ ํด๋ผ์ฐ๋ ์๋น์ค๋ก ์ ๊ณตํ๋ ์ฌ์ ์ ํ๊ณ , ์๊ธฐ๋คํํ ๋ ์๋ฌด๋ฐ ์ด์ค๋ ์๊ฒจ์ฃผ์ง ์์ผ๋, ์ฌ์ ๋๋ ๊ฐ๋ฐ ์ธก๋ฉด์์ ๋ชจ๋ ์ข์ง ์์ ์ํฅ์ ๋ฏธ์ณค์ ๊ฒ์ ์ถฉ๋ถํ ์ถ์ธกํ ์ ์์ต๋๋ค.
ํด๋ผ์ฐ๋ ๊ณต๊ธ ์ ์ฒด๊ฐ MongoDB๋ฅผ Amazon DocumentDB๋ Azure Cosmos DB๋ก ์๋น์คํ๋ฉฐ ๊ณ ๊ฐ์ ํ๋ณดํ๋๊ฒ ๋ํ์ ์ธ ์๋ผ๊ณ ๋ณผ ์ ์์ ๊ฒ ๊ฐ์ต๋๋ค.
์คํ์์ค ์์ฉ ๊ธฐ์ ๋ค๊ณผ ํฌ์์๋ค์ ์ด๋ฐ ์คํ์์ค ๋ชจ๋ธ์ ํ๊ณ ๋๋ฌธ์ ๊ณ ๋ฏผ์ด ๋์๋ค. GPL, AGPL ๋ฑ ์ด๋ค ๋ผ์ด์ ์ค๋ ์ ์๊ถ๋ฒ์ ์ฌ์ฉํ์ฌ ํด๋ผ์ฐ๋ ๊ณต๊ธ ์ ์ฒด๊ฐ ๋ณ๊ฒฝ ์ฌํญ์ ๊ณต์ ํ๋๋ก ๊ฐ์ ํ ์ ์์๋ค. ๋ํ AWS, Azure ๋๋ Google Cloud์ ๊ฐ์ ๋๊ท๋ชจ ๊ณ ๊ฐ ๊ธฐ๋ฐ์ ๊ฐ์ง ํด๋ผ์ฐ๋ ๊ณต๊ธ ์ ์ฒด๋ ๋ฒํผ ํด๋ฆญ์ผ๋ก ์ํํธ์จ์ด๋ฅผ ์ฝ๊ฒ ์ถ๊ฐํ ์ ์๊ฒ ํ์ฌ ๊ณ ๊ฐ๊ณผ “๋๋ํ” ๊ด๊ณ๋ฅผ ์ ์งํ์๋ค. ์ผ๋ถ ์คํ์์ค ๊ฐ๋ฐ์ฌ๋ ์์ฒด ํด๋ผ์ฐ๋ ์๋น์ค๋ฅผ ์ ๊ณตํ์ง๋ง, ์ํํธ์จ์ด๋ฅผ ๋ฌด๋ฃ๋ก ์ฌ์ฉํ๋ ๋ํ ํด๋ผ์ฐ๋ ๊ณต๊ธ ์ ์ฒด์ ๊ฒฝ์ํ๋ ๊ฑด ๋๋ฌด ์ด๋ ต๋ค๋ ๊ฑธ ์๊ฒ ๋์๋ค. ์คํ์์ค ๊ฐ๋ฐ์ฌ์ ์๋น์ค๊ฐ ๋ ์ฐ์ํ ๊ฒฝ์ฐ์๋, ๊ธฐ์กด ํด๋ผ์ฐ๋ ๊ณ์ ์์๋ ๋จ์ง “์ฒดํฌ๋ฐ์ค๋ฅผ ์ ํ"ํ์ฌ ์ํํธ์จ์ด ์ ํ๊ตฐ์ ์ถ๊ฐํ๋ ๊ฒ๊ณผ๋ ๋ฌ๋ฆฌ, ์๋ก์ด ์๋น์ค๋ฅผ ์ฌ์ฉํ๊ธฐ ์ํ ๊ฑฐ๋ ๋น์ฉtransaction cost์ด ๋ฐ์ํ๋ค๋ ์ ์ด ๊ณ ๊ฐ์ด ๋ฑ์ ๋๋ฆฌ๊ฒ ํ์๋ค.
2018๋ ์ ๊ณ๋ ๋ํ๊ตฌ๋ฅผ ์ฐพ์๋ค. AWS๊ฐ ์คํ์์ค ํ๋ซํผ ์ํํธ์จ์ด๋ฅผ ํธ์คํ ํ๋ฉด์ ๊ณ์ ์ธ๊ธฐ๋ฅผ ์ป์ ์คํ์์ค ๊ฐ๋ฐ์ฌ๋ค์ ํ๋์ ๋์๊ธฐ ์์ํ์๋ค. ๋ผ์ด์ ์ค๋ฅผ ๋ณ๊ฒฝํ์๋ค.
์คํ์์ค ๊ฐ๋ฐ์ฌ๋ค์ ๋ ๊ฐ์ง ๋ค๋ฅธ ๊ฒฝ๋ก๋ฅผ ํตํด ๋ฌด์ ์ฌ์ฉ ๋ฌธ์ ์ ๋์ํ์๋ค.
์ด ๋ ๋ฒ์ฃผ ๋ชจ๋ ์ด์ ์๋ ์ ์๋์ง ์์๋ ํํ์ด๋ค. ๋ ๋ค MySQL ๋ฐ MongoDB ์์์ ๊ฐ์ ๋์ผ ๋ผ์ด์ ์ค ๋ชจ๋ธ์ ์ง์ํ๊ธฐ ์ํ ๊ฒ์ด๋ค.
๋งค์ฐ ๊ฐํ ์นดํผ๋ ํํธ ์ ๊ทผ ๋ฐฉ์์ 2018๋ SSPLServer Side Public License์ ๋ง๋ MongoDB์ ์ํด ์๋๋์๋ค.
1. Offering the Program as a Service.
If you make the functionality of the Program or a modified version
available to third parties as a service, you must make the Service
Source Code available via network download to everyone at no charge,
under the terms of this License. Making the functionality of the
Program or modified version available to third parties as a service
includes, without limitation, enabling third parties to interact
with the functionality of the Program or modified version remotely
through a computer network, offering a service the value of which
entirely or primarily derives from the value of the Program or
modified version, or offering a service that accomplishes for users
the primary purpose of the Program or modified version.
"Service Source Code" means the Corresponding Source for the Program
or the modified version, and the Corresponding Source for all programs
that you use to make the Program or modified version available as a
service, including, without limitation, management software, user
interfaces, application program interfaces, automation software,
monitoring software, backup software, storage software and hosting
software, all such that a user could run an instance of the service
using the Service Source Code you make available. [emphasis added].
์ด ๋ผ์ด์ ์ค๋ ๋ฌด์ ์ฌ์ฉ ๋ฌธ์ ์ ๋์ํ๊ธฐ ์ํ ์คํ์์ค ์๋ฃจ์ ์ ๋ง๋ค๊ธฐ ์ํด ์์ฑ๋์๋ค. ์์ค ์ฝ๋ ๊ณต์ ์๊ตฌ ์ฌํญ์ AGPL์ ์๊ตฌ ์ฌํญ๋ณด๋ค ํจ์ฌ ๊ด๋ฒ์ํ๋ค. ์ด๋ฌํ ์๊ตฌ ์ฌํญ์ ๋ฒ์๋ ๋ถ์ฐ ์ํํธ์จ์ด์ ๋ํด์๋ GPL ์๊ตฌ ์ฌํญ๊ณผ ์ ์ฌํ๊ฒ ์๋ํ๋๋ก ์ค๊ณ๋์๋ค. MongoDB๋ SSPL ๋๋ ์์ฉ ๋ผ์ด์ ์ค์ ๋ฐ๋ผ ์ํํธ์จ์ด๋ฅผ ์ฌ์ฉํ ์ ์๋ ๋์ผ ๋ผ์ด์ ์ค ๋ชจ๋ธ์ ์ ์ฉํ์๋ค.
MongoDB๋ SSPL์ OSIOpen Source Initiative์ ์น์ธ๋ฐ๊ธฐ ์ํด ์ ์ถํ์๋ค. ์๊ฐ์ ๊ฐ์ ๋ ผ์ ๋์ ์น์ธ์ ๋ฐ์ง๋ ๋ชปํ์์ง๋ง, MongoDB๋ ๋์ผ ๋ผ์ด์ ์ค ๋ชจ๋ธ์ ์คํ์์ค ์ ํ์ง๋ก SSPL์ ๊ณ์ ์ฌ์ฉํ๊ณ ์๋ค. ์ด ๋ผ์ด์ ์ค๊ฐ ์คํ์์ค ์ ์Open Source Definition์ ์ ํฉํ์ง ์์ ์ด์ ์ ๋ํ ๋ ผ์๋ ๋ณต์กํ์ผ๋ฉฐ, ์ด ์ ์๋ฅผ ์ถฉ์กฑํ๋ ๊ฒ๋ง์ด ์ ์ผํ ๊ธฐ์ค์ ์๋์๋ค. ์์ฝํ์๋ฉด, ์ด๋ ๊ฒ ๊ด๋ฒ์ํ ์์ค ๊ณต์ ์๊ตฌ ์ฌํญ์ ๊ฐ์ง ๋ผ์ด์ ์ค๊ฐ “์ํํธ์จ์ด ์์ ๋ฅผ ๋ณด์ฅ“ํ ์ง๊ฐ ๋ถ๋ช ํ์ง ์์๋ค.
๋ค๋ฅธ ์ฌ๋๋ค์ ๋ ๋ค๋ฅธ ๊ฒฝ๋ก๋ฅผ ๋ฐ๋๋ค. ์ผ๋ถ ํ์ฌ๋ Salil Deshpande๊ฐ ์ฃผ๋ํ Commons Clause๋ฅผ ์ฑํํ์ผ๋ฉฐ, ์ด๋ค ํ์ฌ๋ Elastic์ด Elastic License 1.0์ ๋ง๋ ๊ฒ์ฒ๋ผ Redis, Confluent, CockroachDB์ ๊ฐ์ ์์ฒด ๋ผ์ด์ ์ค๋ฅผ ์ ์ํ์๋ค. SSPL๊ณผ๋ ๋ฌ๋ฆฌ, ์ด ๋ผ์ด์ ์ค๋ค์ ์คํ์์ค ์ ์๋ฅผ ์ถฉ์กฑ์ํค๊ธฐ ์ํ ๊ฒ์ด ์๋์๋ค. ๋์ , ์ด๋ค์ ๋ฌด์ ์ฌ์ฉ์ ๊ฒจ๋ฅํ ์ ํ ์กฐ๊ฑด์ ๊ฐ๊ณ ์๋ค.
์ ์ด๋ ๊ฒ ๋ ๊ฐ์ง ๊ฒฝ๋ก๋ก ๊ฐ๋ ธ์๊น? ์ด๋ Freedom Zero, “์ด๋ค ๋ชฉ์ ์ผ๋ก๋ ์ํ๋ ๋๋ก ํ๋ก๊ทธ๋จ์ ์คํํ ์ ์๋ ์์ "์ ๊ด๋ จ์ด ์๋ค2.
์คํ์์ค ๋๋ ์์ ์ํํธ์จ์ด ๋ผ์ด์ ์ค์ ์ฃผ์ ํน์ง์ ๋ผ์ด์ ์ค ์ ์ฝ์ด๋ ์ ํ์ด ์๋ค๋ ๊ฒ์ด๋ค3. ์ผ๋ฐ์ ์ธ ์์ฉ ์ํํธ์จ์ด ๋ผ์ด์ ์ค์ ๋น๊ตํด๋ณด์. ๊ฐ์ธ์ฉ์ผ๋ก ์ฌ์ฉํ๊ฒ ๋ค๋ ๋ผ์ด์ ์ค ์กฐ๊ฑด์ ํด๋ฆญํ์ฌ ์๋ฝํ๋ ํํ์ ์ต์ข ์ฌ์ฉ์ ๋ผ์ด์ ์คEnd User license Agreement๋ ์ํํธ์จ์ด๋ฅผ ์ฌ์ฉํ๋ ๊ฒ๋ง ํ์ฉํ๋ฉฐ, ๋ณ๊ฒฝํ๊ฑฐ๋ ๋ฐฐํฌํ ์ ์๋ค. ์ํฐํ๋ผ์ด์ฆ ๋ผ์ด์ ์ค๋ ์ํํธ์จ์ด๋ฅผ ์ฌ์ฉํ ์ ์๋ ์ฌ์ฉ์, ์๋ฒ ๋๋ ๋ฌผ๋ฆฌ์ ์์น์ ์์ ๋ํ ์ ํ์ ์ค์ ํ๊ณ , ๊ธฐ์ ์ ํด๋น ์ฌ์ฉ์ ๊ฐ์ํด์ผ ํ๋ค. ๊ทธ๋ฌ๋ ์คํ์์ค ๋ผ์ด์ ์ค์๋ ๊ทธ๋ฌํ ์ ํ์ด ์๋ค. ๋ฐ๋ผ์, ์์ค ์ฝ๋๋ฅผ ๋ฌด๋ฃ๋ก ์ ๊ณตํ๋ค๊ณ ํ๋๋ผ๋ ์์ ์ ์ฌ์ฉ ๋ถ๊ฐ์ ๊ฐ์ ์ ํ์ ๊ฐ๊ณ ์๋ค๋ฉด ์ ์์ ์คํ์์ค๊ฐ ์๋๋ค.
์ฆ, ๋ชจ๋ ๋ผ์ด์ ์ค ์ ํ์ ์คํ์์ค ๋ฒ์ฃผ์์ ๋ฒ์ด๋๊ฒ ํ๋ค.
2018๋ ์ดํ ๋ฐ์ํ ๋ผ์ด์ ์ค ๋ณ๊ฒฝ์ ๋ฌผ๊ฒฐ ๊ฐ์ด๋ฐ ์ถ์๋ ๋ชจ๋ ๋ผ์ด์ ์ค๋ ๊ฑฐ์ ๋น์ทํ ์ ํ์ ๊ฐ๊ณ ์๋ค. ๊ฐ๊ฐ ๊ณ ์ ํ ์กฐ๊ฑด์ด ์์ง๋ง, ์ด๋ค์ ๋ชจ๋ ์ฌ์ฉ์๊ฐ ์ํํธ์จ์ด๋ฅผ ๋ฌด๋ฃ๋ก ์ฌ์ฉํ ์ ์๋๋ก ํ์ฉํ๋ ๋์์ ๊ฒฝ์ ํธ์คํ ์๋น์ค ์ ๊ณต์ ์ํ ์ํํธ์จ์ด ์ฌ์ฉ์ ๊ธ์งํ๋ ๋ฐ ์ด์ ์ ๋ง์ถ๊ณ ์๋ค.
2021๋ ์ด, Elasticsearch๋ ์ด ๋ ๊ฐ์ง ๊ฒฝ๋ก๋ฅผ ๋ชจ๋ ๋ฐ๋ฅด๋ ํ๋์ ๊ธธ์ ๊ฐ์ฒํ์๋ค. SSPL๊ณผ ์๋ก์ด Elastic License 2.0 (ELv2)์ด๋ผ๋ ๋ ๊ฐ์ง ๋ฌด๋ฃ ์ ํ์ง๋ฅผ ์ ๊ณตํ์ฌ ์ํํธ์จ์ด ์ ํ๊ตฐ์ ์ฌ์ฉํ ์ ์๊ฒ ํ์๋ค.
์๋ก์ด Elastic 2.0 ๋ผ์ด์ ์ค๋ ์งง๊ณ (ํ ํ์ด์ง์ ๋ถ๊ณผ) ์ฌ์ด ์ธ์ด๋ก ์์ฑ๋์์ผ๋ฉฐ ์คํ์์ค ๋ผ์ด์ ์ค์ ๊ฑฐ์ ๋ชจ๋ ์์ ๋ฅผ ํ์ฉํ๋ค. ์ํํธ์จ์ด ์์ ์๋ ์ํํธ์จ์ด๋ฅผ ์์ ๋กญ๊ฒ ์ฌ์ฉ, ๋ณ๊ฒฝ ๋ฐ ์ฌ๋ฐฐํฌ ํ ์ ์๋ค. ์ ์ ์ํํธ์จ์ด ๋ผ์ด์ ์ค๋ฅผ ์ฝ์ด๋ณธ ์ ์ด ์๋๋ผ๋ ์ด ๋ผ์ด์ ์ค๋ ํ๋ฒ ์ฝ์ด๋ณผ ๊ฐ์น๊ฐ ์๋ค.
์ฌ๊ธฐ์๋ ๋ ๊ฐ์ง ์ฃผ์ ์ ํ์ด ์๋ค.
You may not provide the software to third parties as a hosted or
managed service, where the service provides users with access to
any substantial set of the features or functionality of the software.
You may not move, change, disable, or circumvent the license key
functionality in the software, and you may not remove or obscure
any functionality in the software that is protected by the license key.
์ฒซ ๋ฒ์งธ ์ ํ์ ๋ฌด์ ์ฌ์ฉ ๋ฌธ์ ๋ฅผ ํด๊ฒฐํ๋ ๋ฐ ์ด์ ์ด ๋ง์ถฐ์ ธ ์๋ค. ์ด๋ก์จ ์ด ์ ํ์ ์๋ฐํ์ฌ ์ํํธ์จ์ด๋ฅผ ์ฌ์ฉํ๋ฉด ์ํํธ์จ์ด์ ๊ถํ์ ์นจํดํ๊ฒ ๋๋ค.
๋ ๋ฒ์งธ ์ ํ์ ์ํํธ์จ์ด ๋ผ์ด์ ์ค ํค์ ํดํน์ ๊ธ์งํ๊ธฐ ์ํ ๊ฒ์ด๋ค. ์ด๋ฌํ ์ ํ์ ์ํํธ์จ์ด ๋ผ์ด์ ์ค์์๋ ์ค๋์ ๋ถํฐ ์ผ๋ฐ์ ์ด์์ผ๋, ์์ค ๊ณต๊ฐ ๋ผ์ด์ ์ค์์๋ ์ด์ ๋ง ์ฌ์ฉ๋๊ธฐ ์์ํ์๋ค. ์ด ์กฐํญ์ ํตํด ๊ฐ๋ฐ์๋ ์ ๋ฃ ์๋น์ค๋ฅผ ELv2ํ์ ์ํํธ์จ์ด์ ์ํธ ์์ฉํ๊ฒ ํ๊ฑฐ๋, ์ ๋ฃ ๊ธฐ๋ฅ์ ์ํ ์ํํธ์จ์ด ๊ตฌ์ฑ ์์ ์ผ๋ถ๋ฅผ ๋ณดํธํ ์ ์๊ฒ ๋์๋ค.
์ด ๋ผ์ด์ ์ค์ ๋ค๋ฅธ ์กฐํญ๋ค์ ๋งค์ฐ ๊ฐ๋จํ๋ฉฐ ์คํ์์ค ๋ผ์ด์ ์ค๋ฅผ ์ฝ์ ์ฌ๋์ด๋ผ๋ฉด ๋๊ตฌ๋ ์ต์ํ ๊ฒ์ด๋ค.
Elasticsearch๋ ์ฌ์ฉ์์๊ฒ SSPL๊ณผ Elastic License ์ค ํ๋๋ฅผ ์ ํํ ์ ์๊ฒ ํ๋ ํน์ดํ ๊ฒฝ๋ก๋ฅผ ํํ์๋ค. ์ค๋๋ ๋ง์ ๊ธฐ์ ์ด “์คํ ์ฝ์ดopen core” ๋ชจ๋ธ์ ์ฌ์ฉํ๊ณ ์์ผ๋ฉฐ, ์ค์ ๋ก Elasticsearch๋ ์ ์๋ ์ด ๋ชจ๋ธ์ ์ฌ์ฉํ์๋ค. ๋์ ์ฐจ์ด๋ ๋ฏธ๋ฌํ๋ค๊ณ ํ ์ ์๋ค. ์คํ ์ฝ์ด ๋ชจ๋ธ์ (๋๋ถ๋ถ Apache 2.0๊ณผ ๊ฐ์ ํ์ฉ์ ์ธpermissive) ์คํ์์ค ๋ผ์ด์ ์ค๋ก ํต์ฌ ์ํํธ์จ์ด๋ฅผ ์ ๊ณตํ๋ค. ๊ทธ๋ฐ ๋ค์ ์ ํ๋ ๋ผ์ด์ ์ค๋ก ๋๋ ์๋น์ค๋ก๋งas a service ์ถ๊ฐ ๊ธฐ๋ฅ(๋๊ฐ ๊ธฐ์ ์ด ๋๊ท๋ชจ๋ก ๋ฐฐํฌํ๋ ๋ฐ ์ ์ฉํ ๊ธฐ๋ฅ)์ ์ ๊ณตํ๋ค. ๊ทธ๋ฌ๋ Elasticsearch๋ ๋์ผํ ์ํํธ์จ์ด๋ฅผ ๋ ๊ฐ์ ๋ค๋ฅธ ๋ผ์ด์ ์ค๋ก ์ฌ์ฉํ ์ ์๋ ๋์ผ ๋ผ์ด์ ์ค ๋ชจ๋ธ์ ๊ณ ์ํ์๋ค. ์ด ๋์ผ ๋ผ์ด์ ์ค ๋ชจ๋ธ์ MySQL์ ์ํด ๊ฐ์ฒ๋์๊ณ , ์ผ๋ฐ์ ์ผ๋ก ๋ฌด๋ฃ ๋ผ์ด์ ์ค ์ ํ์ง๋ก GPL, AGPL ๋๋ SSPL๊ณผ ๊ฐ์ ์นดํผ๋ ํํธ ๋ผ์ด์ ์ค๋ฅผ ์ฌ์ฉํ๋ค. ๊ทธ๋ฌ๋ ์ด ๋ชจ๋ธ์ ์คํ์์ค ๋ผ์ด์ ์ค์ ํด๋ผ์ฐ๋ ์๋น์ค ๊ฐ์ ์ถฉ๋ ๋๋ฌธ์ ์ต๊ทผ ๋ช ๋ ๋์ ์ธ๊ธฐ๊ฐ ์๋คํด์ก๋ค.
Elastic์ ์ ํ์ SSPL๊ณผ Elastic License 2.0์ ๋ ๊ฐ์ง ๋ฌด๋ฃ ๋ผ์ด์ ์ค ์ ํ๊ถ์ ์ ๊ณตํ์๋ค๋ ์ ์์ ๋์ฑ ์ด๋ก์ ์ด์๋ค. ๋์ผ ๋ผ์ด์ ์ค๋ ์ผ๋ฐ์ ์ผ๋ก ํ๋์ ๋ฌด๋ฃ ์ต์ ๋ง ์ ๊ณตํ๋ค. ์ด๋ฌํ ์ด๋ก์ ์ธ ๋ฐฉ๋ฒ์ ํตํด Elasticsearch๋ ๊ฑฐ์ ๋ชจ๋ ์ฌ์ฉ์๊ฐ ์ํํธ์จ์ด๋ฅผ ๋ฌด๋ฃ๋ก ์ฌ์ฉํ ์ ์๋๋ก ํ๋ ์ ์ฐ์ฑ์ ๊ฐ์กฐํ์๋ค.
Elastic License 2.0๋ ์ค์ง ํด๋ผ์ฐ๋ ์๋น์ค ๊ณต๊ธ ์ ์ฒด์์ Elasticsearch๋ฅผ ์๊ธฐ๋ค ํด๋ผ์ฐ๋ ์๋น์ค๋ก ์ ๊ณตํ๋ ๊ฒ๋ง์ ๋ง๊ฒ ๋ค๋ ์์ง์ธ ๊ฒ ๊ฐ์ต๋๋ค.
๊ฒฐ๊ตญ AWS๋ Elasticsearch ์๋น์ค๋ฅผ ๊ณ์ํ๊ธฐ ์ํด Elasticsearch๋ฅผ Forkํ๊ณ , ์ด๋ฅผ Open Distro for Elasticsearch๋ผ๊ณ ๋ช ๋ช ํ๋ฉฐ Apache License 2.0์ ์ ์ฉํ๊ณ , ์ปค๋ฎค๋ํฐ๋ฅผ ํค์๊ฐ๊ธฐ๋ก ํ์ต๋๋ค.
๋๊ฐ ์คํ์์ค์ ์ง์๊ฐ๋ฅ์ฑ๊ณผ ๋ฐ์ ์ ๊ธฐ์ฌํ๊ณ ์๋ ๊ฒ์ผ๊น์?
Elasticsearch๋ ์ฌ์ฉ์์ ๊ฐ๋ฐ์ ๋ชจ๋์๊ฒ ๊ณต์ ํ๊ณ ์ง์ ๊ฐ๋ฅํ ๋น์ฆ๋์ค ๋ชจ๋ธ์ ์ ์งํ๋ฉด์ ๊ฐ๋ฅํ ํ ๊ฐ๋ฐฉ์ฑ์ ์ ์งํ๊ธฐ ์ํด ์๋ก์ด ๋ผ์ด์ ์ค ๋ชจ๋ธ๋ก ์ ํํ์๋ค. ๊ทธ๋ ๊ฒ ํจ์ผ๋ก์จ ์์ค ๊ณต๊ฐ ์ด๋source-available movement์ ์ฐธ์ฌํ ๋ค๋ฅธ ์ฐธ์ฌ์๋ค์ ๋ชฉํ์ ์ถ๊ตฌํ๋ ๋ฐ๋ฅผ ๋ผ์ด์ ์ค ์์ฑ ์ ๋ฐ์ํ์๋ค.
๋ผ์ด์ ์ค ๋ณ๊ฒฝ์ ๋ํ FAQ์์ ์์ฝํ ๋ฐ์ ๊ฐ์ด Elastic์ ๋ผ์ด์ ์ค ๋ณ๊ฒฝ์ ๊ณ ๊ฐ์ด๋ ์ปค๋ฎค๋ํฐ ์ฌ์ฉ์ ์์ ์ํฅ์ ๋ฏธ์น์ง ์์ ๊ฒ์ผ๋ก ์์๋๋ค. ๋๋ถ๋ถ์ ์ฌ์ฉ์๋ Elastic์ ์ํํธ์จ์ด๋ฅผ ๊ธฐ๋ฐ์ผ๋ก ์ ํ๋ฆฌ์ผ์ด์ ์ ๊ตฌ์ถํ๋ค. ์ด๋ “์ 3์์๊ฒ ํธ์คํ ๋๋ ๊ด๋ฆฌ ์๋น์คas a hosted or managed Service๋ก ์ ๊ณต"ํ๋ ๋น์ฆ๋์ค๊ฐ ์๋๊ธฐ ๋๋ฌธ์ด๋ค.
๋ํ, Elastic์ Elastic License 2.0์ ์์ฑํ๋ ๋ฐ ๋ฆฌ์์ค๋ฅผ ํฌ์ ํจ์ผ๋ก์จ ๋ผ์ด์ ์ค ์์ฑ ๊ธฐ์ ์ ๋ฐ์ ์ ์ถ๊ตฌํ์๋ค. ์ด๋ค ์๋ฏธ์์ ์์ค ๊ณต๊ฐ ๋ผ์ด์ ์ค๋ ์ํํธ์จ์ด๋งํผ ์ค๋๋์๋ค. ์ฌ์ค, ๋ฐ์ด๋๋ฆฌ ์ ์ฉ ๋ผ์ด์ ์ค๋ 1980๋ ๋ PC / Mac ํ๋ซํผ ํ์คํ์ ์ฐ๋ฌผ์ด์๋ค. ๊ทธ ์ด์ ์๋ ๊ฑฐ์ ๋ชจ๋ ์ํํธ์จ์ด๊ฐ ์์ค ์ฝ๋ ํ์์ผ๋ก ๋ผ์ด์ ์ค ๋์๋ค. ๊ทธ๋ฌ๋ ์๊ฐ์ด ์ง๋จ์ ๋ฐ๋ผ ๋ผ์ด์ ์ค์ ๋ฐฐํฌ ํ์๊ณผ ๋ฐฉ๋ฒ์ ํฌ๊ฒ ๋ฌ๋ผ์ก๋ค.
Elastic License 2.0์ ์ด๋ฌํ ์ถ์ธ์ ์ ์ ์ด๋ค. ํ์์ ์ผ๋ก๋ ์คํ์์ค ๋ผ์ด์ ์ค์ ๊ฐ์ฅ ์ธ๊ธฐ ์๋ ๊ฐ๋จํ๊ณ ์ง๊ด์ ์ธ ์์ฑ ๋ฐฉ์๊ณผ ํ ํ๋ฆฟ์ ์ฑํํ์๋ค. ๋ํ ๋ผ์ด์ ์ค ํค ๋ณด์กด ์กฐํญ์ ํตํด ๊ณต๊ธ ์ ์ฒด๊ฐ ๋ฌด๋ฃ ๋ฐ ์ ๋ฃ ๊ธฐ๋ฅ์ ๋ชจ๋ ๊ฐ์ถ ์ํํธ์จ์ด์ ๋ํ ๋ผ์ด์ ์ค๋ฅผ ์ฝ๊ฒ ์ฌ์ฉํ ์ ์๋๋ก ์ง์ํ๋ค.
์์ญ ๋ ์ ์ ๋์ค์์ ๋ถ๋ฆฌ๋ ์๋ง์ ํธํ๋์ง ์์ ๋ ์ ๋ฒ์ ๊ณผ ๋ง์ฐฌ๊ฐ์ง๋ก ๋ ์ ๋ผ์ด์ ์ค๋ ์ ๊ฐ๊ฐ์ ์กฐํญ๊ณผ ์กฐ๊ฑด์ผ๋ก ๋์ง๋์ง ๋ถ์ฌ์ง ๋๋๊ธฐ์ด๋ค. ์ผ๋ฐ ์๋น์ ์ํํธ์จ์ด ์ ํ์ ๋ํ ๋จ์ํ ์ต์ข ์ฌ์ฉ์ ๋ผ์ด์ ์ค์กฐ์ฐจ๋ ์ผ๋ฐ์ ์ผ๋ก ๋๋ฌด ๊ธธ๊ณ ๋ํดํ์ฌ ๋๋ถ๋ถ์ ์ฌ์ฉ์๋ ์ดํดํ ์ ์๋ค. ์๋ฌด๋ ๊ทธ๊ฒ์ ์ฝ์ง ์๋๋ค๋ ๋ง๋ ๋ง๋ค. ๊ทธ๋ฌ๋ ์ด๋ฌํ ๋ณต์ก์ฑ์ ๋๋ถ๋ถ ๋ถํ์ํ๋ค. ์คํ์์ค ๋ผ์ด์ ์ค, ํนํ ํ์ฉpermissive ๋ผ์ด์ ์ค๋ ์ด๋ฅผ ๊ตํ์ผ๋ก ์ผ์๋ค. ๊ฐ๋จํ ์ผ๋ จ์ ๊ท์น์ผ๋ก๋ ์ถฉ๋ถํด์ผ ํ๋ฉฐ ์ดํดํ๊ธฐ ์ฌ์ธ์๋ก ์ฌ์ฉ์๊ฐ ์ด๋ฅผ ์กด์คํ ๊ฐ๋ฅ์ฑ์ ๋์์ง๋ค.
Elastic License 2.0์ ์งง๊ณ ๊ฐ๋จํ๋ฉฐ ์ดํดํ๊ธฐ ์ฌ์ธ ๋ฟ๋ง ์๋๋ผ ์ฌ๋๋ค์ด ์ด๋ฅผ ํ ํ๋ฆฟ์ผ๋ก ์ฌ์ฉํ ์๋ ์๋ค. ๋ฌด์ ์ฌ์ฉ ๋ฐฉ์ง ๋ ผ์์ด ์์๋ ํ, ๋ง์ฐฐ์ด ์๋ ๋ฐฉ์์ผ๋ก, ํฉ๋ฆฌ์ ์ธ ์ ํ์ ๊ฐ์ง๋ฉฐ, ๊ฐ๋จํ๊ณ ์ดํด ๊ฐ๋ฅํ ๋ผ์ด์ ์ค์ ๋ํ ์์๊ฐ ์ฆ๊ฐํ๊ณ ์๋ค. ๊ทธ๋ฌ๋ ๋๋ถ๋ถ์ ์๊ท๋ชจ ์ํํธ์จ์ด ํ์ฌ๋ ์์ฒด์ ์ผ๋ก ๋ผ์ด์ ์ค๋ฅผ ์์ฑํ ๋ฆฌ์์ค๊ฐ ์๋ค. ๋ง์ ์ํํธ์จ์ด ์คํํธ์ ์ด Elastic License 2.0๊ณผ Confluent Community License์ ๊ฐ์ ๋ผ์ด์ ์ค๋ฅผ ๊ทธ๋ค์ด ์ฑํํ ์ ์๋ ๋ชจ๋ธ๋ก ์ฐพ๊ณ ์๋ ๊ฒ์ ๋๋ผ์ด ์ผ์ด ์๋๋ค.
์ด ๋ถ์ผ๋ Fair Code๊ฐ ์ด์ ๋ํ ํ์ค์ ๋ง๋ค๋ฉด์ ๋์คํ๋์๋ค. Fair Code๋ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ด ๋งํ๋ค.
Fair-code is not a software license.
It describes a software model where software:
* is generally free to use and can be distributed by anybody
* has its source code openly available
* can be extended by anybody in public and private communities
* is commercially restricted by its authors
์ด ๊ณํ์ ์์ง ์ด๊ธฐ ๋จ๊ณ์ ์์ง๋ง, ์ด๋ก์จ ์ฌ์ฉ์์ ๊ฐ๋ฐ์ ๋ชจ๋์๊ฒ ๊ณต์ ํ ํจ๋ฌ๋ค์์ ํ์์ฑ์ ์ ๊ณ๊ฐ ์ธ์ํ๊ธฐ ์์ํ๊ณ ์์ผ๋ฉฐ, ์คํ์์ค ์์ฉ ๊ธฐ์ ์ด ์คํ์์ค ๋ชจ๋ธ๋ณด๋ค ๋ ์ ์ฐํ ๋ฐฉ์์ผ๋ก ๋ ์ฌ์ด์ ๊ท ํ์ ๋ง์ถ ์ ์๋๋ก ํ๊ณ ์์์ ๋ถ๋ช ํ๋ค. ํ ์ ๋ฌธ๊ฐ๋ ์ต๊ทผ์ ๋ผ์ด์ ์ค ๋ฐ์ ์ “์คํ์์ค ์ดํ ์๋“๋ผ๊ณ ๋ถ๋ฅด๊ธฐ๊น์ง ํ์๋ค. ํ์ง๋ง ์ค์ ๋ก๋ ์ด๋ฌํ ์์ค ๊ณต๊ฐ ๋ผ์ด์ ์ค๋ ๋น์ฆ๋์ค ๋ฐ ๋ผ์ด์ ์ค ๋ชจ๋ธ์ด ๊ณ์ ๋ฐ์ ํจ์ ๋ฐ๋ผ ์ผ๋ฐ์ ์ผ๋ก ์คํ์์ค ๋ผ์ด์ ์ค์ ํจ๊ป ์ฌ์ฉ๋๋ค. ๋ฐ๋ผ์ ๋ ๋ชจ๋ธ์ ์๊ฒฉํ ๋์ฒดํ์ด ์๋๋ผ ๋ณด์ํ์ด๋ค.
๋ ๋ค๋ฅธ ํ์คํ๋ ๋ผ์ด์ ์ค ์ต์ ๋ ์๋ค. 2020๋ , ํ ๋ณํธ์ฌ ๊ทธ๋ฃน์ PolyForm Project๋ฅผ ์์ํ์ฌ ์์ค ๊ณต๊ฐ ๋ผ์ด์ ์ค ํ ํ๋ฆฟ ๋ชจ์์ ์์ฑํ์๋ค. ์ด๋ฌํ ๋ผ์ด์ ์ค๋ ์คํ์์ค ๋ผ์ด์ ์ค์ ๋ ์ ๋ผ์ด์ ์ค ๋ชจ๋์ ๊ฒฝํ์ด ์๋ ๋ณํธ์ฌ์ ์ํด ์ํธ ๋ฆฌ๋ทฐ๋์๋ค. ๊ฐ๋ฐฉํ ์ฝํ ์ธ ๋ผ์ด์ ์ฑ์ ์ํ Creative Commons์ ๋ง์ฐฌ๊ฐ์ง๋ก ๋น์์ ์ , ํ๊ฐ ์ ์ฉ, ๊ฒฝ์ ๋ฐฉ์ง ๋ผ์ด์ ์ค ๋ฑ์ ์ต์ ๋ฉ๋ด๋ฅผ ์ ๊ณตํ๋ค. Elastic License 2.0๊ณผ ๊ฐ์ด ๋ชจ๋ ๋ฌด๋ฃ๋ก ์์ค ์ฝ๋์ ๋ํ ์ ๊ทผ์ ์ ๊ณตํ๋ฉฐ ํ์ํ ํนํ ๋ผ์ด์ ์ค๋ฅผ ๋ถ์ฌํ๋ค. PolyForm Perimeter ๋ฐ PolyForm Shield๋ ์ ์กฐ๋ผ๊ณ ํ ์ ์๋ Confluent Community License์ ์ ์ฌํ๋ฉฐ, Elastic License 2.0์ ์ด๋ฌํ ์ถ์ธ์ ๋ฐ๋ผ ์ฌ์ฉ ๊ฐ๋ฅํ ์ต์ ์ ๋ฐ์ ์์ผฐ๋ค.
์ง๋ฌธ์ด ์๊ฑฐ๋ ๋ ์์ธํ ๋ด์ฉ์ ์์๊ฐ๊ณ ์ถ๋ค๋ฉด ๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ ๋ช ๊ฐ์ง ์๋ฃ๋ฅผ ์ฐธ์กฐํ๋ผ.
“The rise of open source IPOs” https://coss.media/rise-of-the-open-source-ipo/. This article tracks some of the spectacular business successes of open source companies.
“The After Open Source Era Has Started” https://monetize.substack.com/p/open-source-eras . This article discusses the sea change represented by companies moving to source available licenses.
US House of Representatives Committee on the Judiciary’s report on investigation into competition in digital markets, spearheaded by the Subcommittee on Antitrust, Commercial and Administrative Law. https://www.documentcloud.org/documents/7222836-Investigation-of-Competition-in-Digital-Markets.html. Note the mention of Elasticsearch on page 326.
“Modification of Final Judgment,” August 24, 1982, filed in case 82-0192, United States of America v. Western Electric Company, Incorporated, and American Telephone and Telegraph Company, U.S. District Court for the District of Columbia web.archive.org/web/20060827191354/members.cox. ↩︎
The Free Software Definition is similar to the Open Source Definition, but shorter and clearer. ↩︎
Open source licenses can contain conditions, such as notices or source code sharing. But these are not limitations that tell you what you cannot do with software, they only require that if you elect to do certain things, you also must do others. ↩︎
Enterprise Software ๊ฐ๋ฐ ๋ฐ ์ปจ์คํ ์ ํ๋ EPAM ์์๋ Github ์ฌ์ฉ๋์ ์ธก์ ํ์ฌ OSCI (Open Source Contributor Index) ์ด๋ผ๋ ๋ญํน ์๋น์ค๋ฅผ ์ ๊ณตํ๊ณ ์์ต๋๋ค. ๊ณต๊ฐ์ ์ผ๋ก ํ์ฉ ๊ฐ๋ฅํ Github ์ปค๋ฐ ์ด๋ฒคํธ ๋ฐ์ดํฐ๋ฅผ ์ฌ์ฉํ์ฌ ์์ ์กฐ์ง์ ๊ตฌ์ฑ์๋ค์ ๊ธฐ์ฌ๋ฅผ ์ธก์ ํฉ๋๋ค. ๋ํ, ์ฐ๊ตฌ๊ธฐ๊ด ๋ฐ ๋ฌด๋ฃ ์ด๋ฉ์ผ ๊ณต๊ธ์์ ๊ธฐ์ฌ๋ ํฌํจ๋์ง ์์๋ค๊ณ ํฉ๋๋ค. 10๊ฐ ์ด์์ ์ปค๋ฐ์ ์ํํ ๊ธฐ์ฌ์๊ฐ ๋์์ด๋ฉฐ, ์์ฒด ์ฐ๊ตฌํ ์๊ณ ๋ฆฌ์ฆ์ ์ํด ํ๋๋ ์ ์๋ฅผ ์ธก์ ํ๋ค๊ณ ํฉ๋๋ค. ์๊ณ ๋ฆฌ์ฆ์ OSCI Github ์ ๊ณต๊ฐ๋์ด ์์ต๋๋ค.
https://solutionshub.epam.com/osci
๋ถ์ ์ ์์ ๋ฐ๋ฅด๋ฉด ๊ตฌ๊ธ์ด ์ ๋์ ์์นํด ์์ผ๋ฉฐ, ๋ง์ดํฌ๋ก์ํํธ, ๋ ๋ํ์ด ๊ฐ๊ฐ ๋ค์ ์์๋ฅผ ์ฐจ์งํ์ต๋๋ค. ํ๊ตญ ๊ธฐ์ ์ผ๋ก๋ ์ผ์ฑ์ด 29์, LG ์ ์๊ฐ 71์์ ๋ญํฌ ๋์ด ์์ต๋๋ค.
OSCI๋ฅผ ํตํด ์์ง๋ ๋ฐ์ดํฐ๋ก ์ถ์ถ๋ ์คํ์์ค ๋ผ์ด์ ์ค ์ฌ์ฉ์กฐ์ฌ ๋ ์ฃผ๋ชฉํด ๋ณผ๋ง ํฉ๋๋ค. Google Big Query ๊ฐ์ ํด์ ์ด์ฉํ์ฌ ์ธก์ ์ ๊ฐ๋ฅํ์ง๋ง ์ด๋ทฐ์ง ์ ๊ฑฐ ๋ฑ ์ ํจํ ๋ฐ์ดํฐ ํํฐ๋ง ์๋์ด์ ์ ๋ขฐ๋๊ฐ ๋ฎ์ํธ์ด์๋๋ฐ, OSCI๋ฅผ ๊ตฌ์ถํ๋ฉด์ ์๋ฏธ์๋ Github ์ ์ฅ์๋ค์ ๋์์ผ๋ก ํต๊ณ๋ฅผ ๋ธ ๊ฑฐ๋ผ ์ ์ฉํ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ณด์ ๋๋ค.
2018 ๋ ์ด๋ถํฐ 2020 ๋ ์ค๋ฐ๊น์ง GitHub์์ ์์ฑ ๋ ์๋ก์ด ๊ณต์ฉ ๋ฆฌํฌ์งํ ๋ฆฌ์ ๋ผ์ด์ ์ค ์ ํ์ ์กฐ์ฌํ์ผ๋ฉฐ, ์ธ๊ธฐ์๋ ์คํ ์์ค ํธ์คํ ํ๋ซํผ์ ํจํด์ ๋น๊ตํ๊ธฐ ์ํด GitLab์์ 1 ๋ ๊ฐ์ ๋ฐ์ดํฐ๋ ํจ๊ป ์ฐ๊ตฌํ๋ค๊ณ ํฉ๋๋ค.
GitHub์์ ์์ฑ ๋ ๋ฆฌํฌ์งํ ๋ฆฌ ์๊ฐ ์ง๋ 2 ๋ ๋ฐ ๋์ ๊ธ๊ฒฉํ๊ฒ ์ฆ๊ฐํ๊ณ ์์์ ๋ณด์ฌ์ค๋๋ค. ์ด๋ฌํ ์คํ์์ค์ ์ฆ๊ฐ์ธ๋ ํนํ ์ฃผ๋ชฉํด์ผ ํ๋ ํธ๋๋์ ๋๋ค.
2018 ๋ ์ด๋ถํฐ ์์ฑ ๋ ์ ์ฅ์๋ฅผ ์ดํด๋ณด๋ฉด ๋ช ๊ฐ์ง ์ถ์ธ๊ฐ ๋๋๋ฌ์ง๋๋ค.
๋ผ์ด์ ์ค ํ์ผ์ด์๋ ๋ฆฌํฌ์งํ ๋ฆฌ๋ฅผ ์ ์ธํ๋ฉด, ๋ฆฌํฌ์งํ ๋ฆฌ์ ์ ๋ฐ ์ด์์ด Apache 2.0 ๋๋ MIT ๋ผ์ด์ ์ค๋ฅผ ์ฌ์ฉํฉ๋๋ค. ๋ฆฌํฌ์งํ ๋ฆฌ์ 1/3์ ํน์ ํํ์ ์ฌ์ฉ์ ์ง์ ๋ผ์ด์ ์ค ํ ์คํธ๋ฅผ ์ฌ์ฉํ๋ฉฐ ๋๋จธ์ง 13 %์๋ BSD ๋ฐ Gnu Public License์ ๋ณํ์ด ๊ฐ์ฅ ์ผ๋ฐ์ ์ธ ๋ค์ํ ๋ผ์ด์ ์ค๊ฐ ํฌํจ๋์ด ์์ต๋๋ค.
GitHub์ ์กฐ์ธ์๋ ๋ถ๊ตฌํ๊ณ ๋ผ์ด์ ์ค ํ์ผ์์ด ์์ฑ ๋ ๋ฆฌํฌ์งํ ๋ฆฌ. ๋ฐ์ดํฐ๋ ๋ง์ ๊ฐ๋ณ ๊ธฐ์ฌ์๋ค์ด ์คํ ์์ค ํ๋ก์ ํธ์ ๋ผ์ด์ ์ค ํ์ผ์ ํฌํจํ๋ ๊ฒ์ ์ค์์ฑ์ ์ดํดํ์ง ๋ชปํ๊ณ ์์์ ์์ฌํฉ๋๋ค.
์์ ์กฐ์ง์ ๋ํ ๊ทธ๋ํ๋ GitHub์์ ๋ถ์ ํ ๋ชจ๋ ๋ฆฌํฌ์งํ ๋ฆฌ์ ๋น๊ตํ์ฌ ๋ค๋ฅธ ์ฐจํธ๋ฅผ ๋ณด์ฌ์ค๋๋ค. Apache 2.0์ ์ง๊ธ๊น์ง ๊ฐ์ฅ ๋ง์ด ์ฌ์ฉ๋๋ ๋ผ์ด์ ์ค์ด๊ณ ๊ทธ ๋ค์์ผ๋ก ์ฌ์ฉ์ ์ง์ ๋ผ์ด์ ์ค ํ ์คํธ๊ฐ ์์ต๋๋ค. MIT ๋ผ์ด์ ์ค๋ ์๋นํ ์ธ๊ธฐ๋ฅผ ์ป์ ์ ์ผํ ๋ค๋ฅธ ํ์ค ๋ผ์ด์ ์ค์ ๋๋ค. ์นดํผ ๋ ํํธ ๋ผ์ด์ ์ค๋ ๊ฑฐ์ ์ฌ์ฉ๋์ง ์์ต๋๋ค. ๋ง์ง๋ง์ผ๋ก, ๋ผ์ด์ ์ค ํ์ผ์ด์๋ ๋ฆฌํฌ์งํ ๋ฆฌ ์๊ฐ ์ ์ง ์์ต๋๋ค. ์ํ์ ์๋์ผ๋ก ์ฐ๊ตฌ ํ ํ์๋ ๋๋ถ๋ถ ์ฝ๋๊ฐ ์๋ ์ ์ฅ์ (์์ ๋๋ ๋ฌธ์)์ ๋๋ค.
์์ 5๊ฐ ๊ธฐ์ ์ ๊ฐ๊ฐ ๊ฐ๋ณ์ ์ผ๋ก ์ดํด๋ณด๋ฉด ๊ทธ ๊ฒฐ๊ณผ๊ฐ ํฅ๋ฏธ๋กญ๊ณ ๊ธฐ์ ์ ํธ๋๊ฐ ์๋ก ๋ค๋ฆ ๋๋ค.
Apache๋ Google, IBM ๋ฐ Red Hat์์ ๊ฐ์ฅ ์ ํธํ๋ ๋ผ์ด์ ์ค์ ๋๋ค. Microsoft์์ ๋๋ถ๋ถ์ ๋ผ์ด์ ์ค๋ ์ฌ์ฉ์ ์ง์ ํ ์คํธ์ด๋ฉฐ MIT๊ฐ ๋ค์์ผ๋ก ์ ํธ๋๋ ํ์ค ๋ผ์ด์ ์ค ์ ํ์ ๋๋ค. ์ฌ์ฉ์ ์ง์ ๋ผ์ด์ ์ค ํ ์คํธ ์ค ์ผ๋ถ๋ฅผ ์๋์ผ๋ก ๊ฒํ ํ ๊ฒฐ๊ณผ ์ค์ ๋ก MIT (์ฝ๋ ์ ์ฅ ์์ฉ) ๋ฐ CreativeCommons (๋ฌธ์ ์ฉ)๊ฐ ์ข ์ข ์์์ ๋ฐ๊ฒฌํ์ต๋๋ค.
๋์กฐ์ ์ผ๋ก Intel์ ํจ์ฌ ๋ ๋ค์ํ ๋ผ์ด์ ์ค ์ ํ์ ์ฌ์ฉํ๋ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ณด์ด๋ฉฐ Apache๊ฐ ๊ฐ์ฅ ์ ํธ๋๊ณ ์ฌ์ฉ์ ์ง์ ๋ผ์ด์ ์ค ํ ์คํธ์ 3-Clause BSD๊ฐ ๊ทธ ๋ค๋ฅผ ๋ฐ๋ฆ ๋๋ค. Intel ์ฉ ๋ฆฌํฌ์งํ ๋ฆฌ์ ์ฌ์ฉ์ ์ง์ ๋ผ์ด์ ์ค ํ ์คํธ์ ๋ํ ์๋ ์ฐ๊ตฌ๋ Apache 2.0, 3-Clause BSD ๋ฐ ๊ธฐํ ํ์ค ๋ผ์ด์ ์ค ์ ํ์ ๊ธฐ๋ฐ์ผ๋ก ํ ํผํฉ ํ ์คํธ๋ฅผ ๋ณด์ฌ์ค๋๋ค.
2019 ๋ 2 ๋ถ๊ธฐ๋ถํฐ 2020 ๋ 1 ๋ถ๊ธฐ ๋ง๊น์ง 12 ๊ฐ์ ๋์ GitHub ๊ฒฐ๊ณผ์ ๋งค์ฐ ๋ค๋ฅธ ํจํด์ด ๋ํ ๋ฌ์ต๋๋ค. ํนํ ์ด ๊ธฐ๊ฐ์ ์์ฑ ๋ ๊ณต์ฉ ์ ์ฅ์์ 77.7 %๋ ๋ผ์ด์ ์ค ํ์ผ์ด ์์ต๋๋ค. ์ด๊ฒ์ ๊ฐ๋ฐ์๊ฐ ์คํ ์์ค ๋ผ์ด์ ์ค ์ ํ์ ํ์์ฑ๊ณผ ๊ฐ์น๋ฅผ ๋ค์ ํ๋ฒ ์ธ์ํ์ง ๋ชปํ๋ค๋ ๊ฒ์ ์๋ฏธํฉ๋๋ค. ๋ํ GitLab๊ณผ GitHub์์ ์คํ ์์ค ํ๋ก์ ํธ๋ฅผ ๋ง๋๋ ์ฌ์ฉ์์ ์ผ๋ถ ์ฐจ์ด๋ฅผ ๋ฐ์ ํ ์ ์์ผ๋ฉฐ ๊ธฐ์ ์ฌ์ฉ์ ๋นํด ๊ฐ๋ณ ์ฌ์ฉ์ด ๋ ๋ง์ต๋๋ค.
๋ผ์ด์ ์ค ํ์ผ์ด์๋ ๋ฆฌํฌ์งํ ๋ฆฌ๋ฅผ ์ ์ธํ๋ฉด ์๋ ์ด๋ฏธ์ง๋ MIT๊ฐ 37 %๋ก ๊ฐ์ฅ ์ธ๊ธฐ๊ฐ ๋ง์๊ณ , ์ฌ์ฉ์ ์ง์ ๋ผ์ด์ ์ค ํ ์คํธ๊ฐ 21 %, GPL 3.0์ด 17 %, Apache 2.0์ด 10 %๋ก ๊ทธ ๋ค๋ฅผ์ด์์ต๋๋ค. GitLab์์ ์์ฝํ๋ฉด ํ์ฉ ๋ผ์ด์ ์ค ์ ํ์ด ๋ค์ ๊ฐ์ฅ ๋ง์ด ์ฌ์ฉ๋๋ ์ ํ์ด์ง๋ง MIT๊ฐ ๋ฆฌ๋์ด๋ฉฐ Apache 2.0 ์ฌ์ฉ๋์ GitHub๋ณด๋ค ํจ์ฌ ์ ์ต๋๋ค. ์นดํผ ๋ ํํธ ๋ผ์ด์ ์ค๋ GitLab๊ณผ GitHub์์ ๋น์ทํ๊ฒ ์ ์ ์ ์ ์จ์ ๊ฐ์ง๊ณ ์์ต๋๋ค.
๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ ๋ง์ ํฅ๋ฏธ๋ก์ด ๊ฒฐ๊ณผ๋ฅผ ๋ณด์ฌ์ค๋๋ค.
์ง๋ 2020๋ 12์ 15์ผ, OpenChain ๊ท๊ฒฉ 2.1์ด ๊ตญ์ ํ์ค์ธ ISO/IEC 5230:2020๋ก ๊ณต์ Publication ๋์์ต๋๋ค.
์ด์ ๋ํ ์์ธํ ์ฌํญ์ ๋ค์ ๊ธฐ์ฌ๋ฅผ ์ฐธ๊ณ ํ์๊ธฐ ๋ฐ๋๋๋ค. : https://www.einpresswire.com/article/532735099/iso-iec-5230-2020
Kakao ์คํ์์ค ๊ธฐ์ ํํธ์์๋ ์ฌ๋ด ๊ฐ๋ฐ์๋ฅผ ์ํ ์คํ์์ค ๊ต์ก์๋ฃ๋ฅผ ๋๊ตฌ๋ ์ด๋ํ ์ ์๋๋ก ๊ณต๊ฐํ์์ต๋๋ค.
๊ต์ก์๋ฃ๋ ๋ค์ ํ์ด์ง์์ ๋ค์ด๋ก๋ ๋ฐ์ ์ ์์ต๋๋ค.
NCSOFT์์๋ ์คํ์์ค์ ๊ณต์ ์ ์ ์ ๋ฐ๋ผ ์ฌ๋ด ์คํ์์ค ๊ต์ก์๋ฃ๋ฅผ ๋๊ตฌ๋ ์ฌ์ฉํ ์ ์๋๋ก ๊ฐ์ ๊ต์(PPT)๊ณผ ๊ฐ์ ์คํฌ๋ฆฝํธ๋ฅผ GitHub์ ๊ณต๊ฐํ์์ต๋๋ค.
์ํํธ์จ์ด๋ฅผ ๊ฐ๋ฐ/๋ฐฐํฌํ๋ ๊ธฐ์ ์์ ์ฌ๋ด ์คํ์์ค ๊ต์ก์ ์ค๋นํ๋ฉด์ ์ด ๊ต์์ ์ง์ ์ฌ์ฉํ๊ฑฐ๋, ํ์ํ ๋ถ๋ถ์ ๋ฐ์ท/์์ ํ์ฌ ์ฌ์ฉํ ์ ์์ต๋๋ค.
๊ต์ก์๋ฃ์ ๋ํ ์์ ๊ณผ ๋ณด์์ GitHub์ ํตํด ๋๊ตฌ๋ ์ฐธ์ฌํ ์ ์์ต๋๋ค.
๊ต์ก์๋ฃ์ ๊ฐ์ ์คํฌ๋ฆฝํธ๋ ๋ค์ ํ์ด์ง์์ ๋ค์ด๋ก๋ ๋ฐ์ ์ ์์ต๋๋ค.
Name | Company | |
---|---|---|
Peter Jiho Han | NCSOFT | yulica37@ncsoft.com |
Dasom Han | NCSOFT | dasom12@ncsoft.com |
์ด ์ฑ ์ Ibrahim Haddad๊ฐ ์ ์ ํ๊ณ Linux Foundation์์ ๋ฐ๊ฐํ์์ต๋๋ค.
๊ธฐ์ ์์ ์คํ์์ค ์ปดํ๋ผ์ด์ธ์ค ํ๋ก๊ทธ๋จ์ ๊ตฌ์ถํ ๋ ๊ณ ๋ คํด์ผ ์ฌํญ๋ค์ ์์ธํ ์ค๋ช ํ๋ฉฐ ๋ค์ ๋งํฌ์์ ๋๊ตฌ๋ ๋ค์ด๋ก๋ ๊ฐ๋ฅํฉ๋๋ค. : Download
NCSOFT์์๋ ์ด ์ฑ ์ ์ฃผ์ ๋ด์ฉ์ ํ๊ธ๋ก ์์ฝํ์๊ณ ์ ์์ธ Ibrahim์ผ๋ก๋ถํฐ ํ๊ฐ๋ฅผ ๋ฐ์ ํ ๊ตญ๋ด ๊ธฐ์ ์ ์คํ์์ค ๋ด๋น์๋ค์ด ์ฐธ๊ณ ํ ์ ์๋๋ก ๊ณต๊ฐํ์์ต๋๋ค.
ํนํ, ์ด๋ฅผ GitHub์ ๊ณต์ ํ์ฌ ๋๊ตฌ๋ ์ฐธ๊ณ ํ๊ณ , ๊ฐ์ ํ์ฌ ๊ณ์ ๋ฐ์ ์ํฌ ์ ์๊ฒ ํ์์ต๋๋ค.
Name | Company | Role | |
---|---|---|---|
Dasom Han | NCSOFT | dasom12@ncsoft.com | Maintainer |
Peter Jiho Han | NCSOFT | yulica37@ncsoft.com | Contributor |
OpenChain Korea Work Group ์น์ฌ์ดํธ์ ๋ธ๋ก๊ทธ๋ ์คํ์์ค์ ๊ดํ ๊ธ์ ๊ณต์ ํฉ๋๋ค.
OpenChain Korea Work Group์ ๋ฉค๋ฒ๋ผ๋ฉด ๋๊ตฌ๋ ๊ธ์ ์์ฑํ ์ ์์ต๋๋ค.
๋ค์ ํ์ด์ง์ ๊ฐ์ด๋๋ฅผ ์ฐธ๊ณ ํ์๊ธฐ ๋ฐ๋๋๋ค. : ๋ธ๋ก๊ทธ ์์ฑ ๋ฐฉ๋ฒ
Text can be bold, italic, or strikethrough. Links should be blue with no underlines (unless hovered over).
There should be whitespace between paragraphs. There should be whitespace between paragraphs. There should be whitespace between paragraphs. There should be whitespace between paragraphs.
There should be whitespace between paragraphs. There should be whitespace between paragraphs. There should be whitespace between paragraphs. There should be whitespace between paragraphs.
There should be no margin above this first sentence.
Blockquotes should be a lighter gray with a border along the left side in the secondary color.
There should be no margin below this final sentence.
This is a normal paragraph following a header. Bacon ipsum dolor sit amet t-bone doner shank drumstick, pork belly porchetta chuck sausage brisket ham hock rump pig. Chuck kielbasa leberkas, pork bresaola ham hock filet mignon cow shoulder short ribs biltong. Bacon ipsum dolor sit amet t-bone doner shank drumstick, pork belly porchetta chuck sausage brisket ham hock rump pig. Chuck kielbasa leberkas, pork bresaola ham hock filet mignon cow shoulder short ribs biltong. Bacon ipsum dolor sit amet t-bone doner shank drumstick, pork belly porchetta chuck sausage brisket ham hock rump pig. Chuck kielbasa leberkas, pork bresaola ham hock filet mignon cow shoulder short ribs biltong.
Bacon ipsum dolor sit amet t-bone doner shank drumstick, pork belly porchetta chuck sausage brisket ham hock rump pig. Chuck kielbasa leberkas, pork bresaola ham hock filet mignon cow shoulder short ribs biltong.
On big screens, paragraphs and headings should not take up the full container width, but we want tables, code blocks and similar to take the full width.
Lorem markdownum tuta hospes stabat; idem saxum facit quaterque repetito occumbere, oves novem gestit haerebat frena; qui. Respicit recurvam erat: pignora hinc reppulit nos aut, aptos, ipsa.
Meae optatos passa est Epiros utiliter Talibus niveis, hoc lata, edidit. Dixi ad aestum.
This is a blockquote following a header. Bacon ipsum dolor sit amet t-bone doner shank drumstick, pork belly porchetta chuck sausage brisket ham hock rump pig. Chuck kielbasa leberkas, pork bresaola ham hock filet mignon cow shoulder short ribs biltong.
This is a code block following a header.
What | Follows |
---|---|
A table | A header |
A table | A header |
A table | A header |
There’s a horizontal rule above and below this.
Here is an unordered list:
And an ordered list:
And an unordered task list:
And a “mixed” task list:
And a nested list:
Definition lists can be used with Markdown syntax. Definition terms are bold.
Tables should have bold headings and alternating shaded rows.
Artist | Album | Year |
---|---|---|
Michael Jackson | Thriller | 1982 |
Prince | Purple Rain | 1984 |
Beastie Boys | License to Ill | 1986 |
If a table is too wide, it should scroll horizontally.
Artist | Album | Year | Label | Awards | Songs |
---|---|---|---|---|---|
Michael Jackson | Thriller | 1982 | Epic Records | Grammy Award for Album of the Year, American Music Award for Favorite Pop/Rock Album, American Music Award for Favorite Soul/R&B Album, Brit Award for Best Selling Album, Grammy Award for Best Engineered Album, Non-Classical | Wanna Be Startin’ Somethin’, Baby Be Mine, The Girl Is Mine, Thriller, Beat It, Billie Jean, Human Nature, P.Y.T. (Pretty Young Thing), The Lady in My Life |
Prince | Purple Rain | 1984 | Warner Brothers Records | Grammy Award for Best Score Soundtrack for Visual Media, American Music Award for Favorite Pop/Rock Album, American Music Award for Favorite Soul/R&B Album, Brit Award for Best Soundtrack/Cast Recording, Grammy Award for Best Rock Performance by a Duo or Group with Vocal | Let’s Go Crazy, Take Me With U, The Beautiful Ones, Computer Blue, Darling Nikki, When Doves Cry, I Would Die 4 U, Baby I’m a Star, Purple Rain |
Beastie Boys | License to Ill | 1986 | Mercury Records | noawardsbutthistablecelliswide | Rhymin & Stealin, The New Style, She’s Crafty, Posse in Effect, Slow Ride, Girls, (You Gotta) Fight for Your Right, No Sleep Till Brooklyn, Paul Revere, Hold It Now, Hit It, Brass Monkey, Slow and Low, Time to Get Ill |
Code snippets like var foo = "bar";
can be shown inline.
Also, this should vertically align
with this
and this.
Code can also be shown in a block element.
foo := "bar";
bar := "foo";
Code can also use syntax highlighting.
func main() {
input := `var foo = "bar";`
lexer := lexers.Get("javascript")
iterator, _ := lexer.Tokenise(nil, input)
style := styles.Get("github")
formatter := html.New(html.WithLineNumbers())
var buff bytes.Buffer
formatter.Format(&buff, style, iterator)
fmt.Println(buff.String())
}
Long, single-line code blocks should not wrap. They should horizontally scroll if they are too long. This line should be long enough to demonstrate this.
Inline code inside table cells should still be distinguishable.
Language | Code |
---|---|
Javascript | var foo = "bar"; |
Ruby | foo = "bar"{ |
Small images should be shown at their actual size.
Large images should always scale down and fit in the content container.
Add some sections here to see how the ToC looks like. Bacon ipsum dolor sit amet t-bone doner shank drumstick, pork belly porchetta chuck sausage brisket ham hock rump pig. Chuck kielbasa leberkas, pork bresaola ham hock filet mignon cow shoulder short ribs biltong.
Bacon ipsum dolor sit amet t-bone doner shank drumstick, pork belly porchetta chuck sausage brisket ham hock rump pig. Chuck kielbasa leberkas, pork bresaola ham hock filet mignon cow shoulder short ribs biltong.
Bacon ipsum dolor sit amet t-bone doner shank drumstick, pork belly porchetta chuck sausage brisket ham hock rump pig. Chuck kielbasa leberkas, pork bresaola ham hock filet mignon cow shoulder short ribs biltong.
Bacon ipsum dolor sit amet t-bone doner shank drumstick, pork belly porchetta chuck sausage brisket ham hock rump pig. Chuck kielbasa leberkas, pork bresaola ham hock filet mignon cow shoulder short ribs biltong.
Bacon ipsum dolor sit amet t-bone doner shank drumstick, pork belly porchetta chuck sausage brisket ham hock rump pig. Chuck kielbasa leberkas, pork bresaola ham hock filet mignon cow shoulder short ribs biltong.
Bacon ipsum dolor sit amet t-bone doner shank drumstick, pork belly porchetta chuck sausage brisket ham hock rump pig. Chuck kielbasa leberkas, pork bresaola ham hock filet mignon cow shoulder short ribs biltong.
Bacon ipsum dolor sit amet t-bone doner shank drumstick, pork belly porchetta chuck sausage brisket ham hock rump pig. Chuck kielbasa leberkas, pork bresaola ham hock filet mignon cow shoulder short ribs biltong.
Bacon ipsum dolor sit amet t-bone doner shank drumstick, pork belly porchetta chuck sausage brisket ham hock rump pig. Chuck kielbasa leberkas, pork bresaola ham hock filet mignon cow shoulder short ribs biltong.
This is the final element on the page and there should be no margin below this.
Here’s an image (featured-sunset-get.png
) that includes a byline and a caption.
The front matter of this post specifies properties to be assigned to all image resources:
resources:
- src: "**.{png,jpg}"
title: "Image #:counter"
params:
byline: "Photo: Riona MacNamara / CC-BY-CA"
To include the image in a page, specify its details like this:
The image will be rendered at the size and byline specified in the front matter.
SKํ ๋ ์ฝค์ด โ์คํ์์คโ ํ์ฉ์ ์ํ ์ฒด๊ณ์ ๊ด๋ฆฌ(์ปดํ๋ผ์ด์ธ์ค) ์์คํ ์ ๊ฐ์ท์์ ๊ตญ์ ์ ์ผ๋ก ์ธ์ ๋ฐ์๋ค.
SKํ ๋ ์ฝค(๋ํ์ด์ฌ ๋ฐ์ ํธ, www.sktelecom.com)์ ๊ตญ์ ํ์คํ๊ธฐ๊ตฌ(ISO, Interna-tional Organization for Standardization)๋ก๋ถํฐ ์คํ์์ค ์ปดํ๋ผ์ด์ธ์ค ๊ด๋ จ ํ์ค์ธ์ฆ(ISO/IEC 5230)์ ํ๋ํ๋ค๊ณ 9์ผ ๋ฐํ๋ค.
์์ธํ ๋ด์ฉ์ ๊ธฐ์ฌ ์๋ฌธ์์ ํ์ธํ์ธ์. : https://news.sktelecom.com/147961
์ผ์ฑ์ ์๊ฐ โ์คํ์ฒด์ธ(OpenChain) ํ๋ก์ ํธโ์ ํ์ค ์ค์ ๊ธฐ์ ์ผ๋ก ๊ตญ์ ์ธ์ฆ(ISO/IEC 5230:2020)์ ํ๋ํ๋ค.
โ์คํ์ฒด์ธ ํ๋ก์ ํธโ๋ 2016๋ ๋ฏธ๊ตญ์ ๋น์๋ฆฌ๋จ์ฒด์ธ ๋ฆฌ๋ ์ค ์ฌ๋จ(Linux Foundation)์ ์ฃผ๋๋ก ์์๋์ผ๋ฉฐ, ํจ๊ณผ์ ์ด๊ณ ์ผ๊ด์ฑ ์๋ ์คํ์์ค ์ปดํ๋ผ์ด์ธ์ค ์ฒด๊ณ๋ฅผ ๊ฐ์ถ๊ณ ์๋ ๊ธฐ์ ๋ค์๊ฒ ์ธ์ฆ์ ๋ถ์ฌํ๋ค.
โ์คํ์ฒด์ธ ํ๋ก์ ํธโ๋ ์คํ์์ค ์ปดํ๋ผ์ด์ธ์ค ์ญ๋ ํ๊ฐ ํญ๋ชฉ์ผ๋ก ๊ฐ ๊ธฐ์ ์ โฒ์ฌ๋ด ์ ์ฑ ๊ณผ ์์คํ ์ ์ ์ ์ฑ โฒ๋ด๋น ์กฐ์ง๊ณผ ์ธ๋ ฅ์ ์ ๋ฌธ์ฑ โฒ์ฌ๋ด ๊ตฌ์ฑ์์ ๊ต์ก ์ํ ์ฌ๋ถ ๋ฑ์ ๋ํด ๊ธฐ์ค ์ถฉ์กฑ ์ฌ๋ถ๋ฅผ ์ฌ์ฌํ๋ค.
์ผ์ฑ์ ์๋ ์ด๋ฒ ์ธ์ฆ ํ๋์ผ๋ก ์คํ์์ค ํ์ฉ ์ญ๋์ ์ธ์ ๋ฐ์ ์์ฌ ์ํํธ์จ์ด์ ๊ณต์ ๋ ฅ์ ๋์ผ ๊ฒ์ผ๋ก ๊ธฐ๋ํ๊ณ ์๋ค.
์์ธํ ๋ด์ฉ์ ๊ธฐ์ฌ ์๋ฌธ์์ ํ์ธํ์ธ์. : ์ผ์ฑ์ ์, ์คํ์์ค ๊ตญ์ ํ์ค ์ธ์ฆ ํ๋
์ต๊ทผ LG์ ์๊ฐ ์์ฒด ๊ฐ๋ฐํด 2014๋ ๋ถํฐ ์ด์ํด์ค๊ณ ์๋ ์คํ์์ค SW๊ด๋ฆฌ ๋๊ตฌ์ธ โํฌ์ค๋ผ์ดํธ(FOSSLight ; Free and Open Source Software Light)โ๋ฅผ ๊ณต๊ฐํด ์ฃผ๋ชฉ์ ๋ฐ๊ณ ์๋ค. ํฌ์ค๋ผ์ดํธ๋ ๊ฐ๋ฐ์์ SW๋ฅผ ๋ถ์ํด ์คํ์์ค๋ฅผ ์ฌ์ฉํ๋์ง, ์คํ์์ค ์ฌ์ฉ ์กฐ๊ฑด์ด๋ ์๋ฌด์ฌํญ์ ์ค์ํ๋์ง ๋ฑ์ ๊ฒ์ฆํด ์ฃผ๋ ํด์ด๋ค.
โํฌ์ค๋ผ์ดํธโ๋ผ๋ ์ด๋ฆ์ผ๋ก ์ธ๋ถ์ ๊ณต๊ฐํ๋ฉด์ ์์ ์ฑ๊ณผ ๊ธฐ๋ฅ์ ํ๋ํ๋ ํํธ ๊ธ๋ก๋ฒ ์ธ์ง๋๋ฅผ ๋์ผ ์ ์๊ฒ ํ ๊ณํ์ด๋ค. ํฌ์ค๋ผ์ดํธ์๋ โ์ธ์์ ๋น์ ๋ฐํ์ค ์คํ์์คโ๋ผ๋ ์๋ฏธ๊ฐ ๋ด๊ฒผ๋ค.
์์ธํ ๋ด์ฉ์ ๊ธฐ์ฌ ์๋ฌธ์์ ํ์ธํ์ธ์. : https://n.news.naver.com/article/138/0002105818
โํ ๋ฌ์ด ๊ฑธ๋ฆฌ๋ ์นด์นด์คํก ์คํ์์ค ๊ด๋ฆฌ ์์ ์ ์ฌ๋ฆฌ๋ธ๋ฅผ ์ฌ์ฉํ๋ฉด ํ๋ฃจ ์ดํ์ด๋ฉด ์ถฉ๋ถํ ๊ฒ์ด๋ค.โ
์นด์นด์ค์ ํฉ์๊ฒฝ ์คํ์์ค๊ธฐ์ ํํธ์ฅ์ ์คํ์์ค ๊ด๋ฆฌ ์๋น์ค ‘์ฌ๋ฆฌ๋ธ’์ ์ ์ ๋ฒ์ ์ ๋ํด ์๊ฐํ๋ฉฐ ์์ ๊ฐ์ด ๋งํ๋ค.
์ฌ๋ฆฌ๋ธ๋ ๋ณต์กํ ์คํ์์ค ๋ผ์ด์ ์ค ๊ด๋ฆฌ๋ฅผ ์๋ํํ๋ ๊ฐ๋ฐ ์ง์ ๋๊ตฌ๋ค. ์๋์ผ๋ก ์ํํธ์จ์ด๋ฅผ ๋ถ์ํด ์คํ์์ค๋ฅผ ์ฌ์ฉํ๋์ง, ์คํ์์ค ์ฌ์ฉ ์กฐ๊ฑด์ด๋ ์๋ฌด์ฌํญ ๋ฑ์ ๋ชฉ๋ก๋ณ๋ก ์ ๋ฆฌํด ์ ๊ณตํ๋ค.
์์ธํ ๋ด์ฉ์ ๊ธฐ์ฌ ์๋ฌธ์์ ํ์ธํ์ธ์. : https://zdnet.co.kr/view/?no=20210628143239
SKํ ๋ ์ฝค์ด ์คํํธ์ ยท๋ํ ๋ฑ ์ธ๋ถ ๊ฐ๋ฐ์๋ค๊ณผ ์ํตํ๋ ์คํ ์ปค๋ฎค๋ํฐ๋ฅผ ๋ก ์นญํ๋ฉฐ SK์ ICT ์ญ๋์ ์ ๊ทน ๊ณต์ ์ ๋์ ๋ค.
โ๋ฐ๋ณด์ โ์ ๊ฐ๋ฐ์๋ค์ ์ํ ์๊ฐ์ ๋ฐ๋ค(Developerโs Ocean)๋ผ๋ ๋ป์ผ๋ก, ๊ฐ๋ฐ์๋ค์ด ์ง์๊ณผ ๊ฒฝํ์ ๊ณต์ ํ๋ ์ปค๋ฎค๋ํฐ๋ฅผ โ๋ฐ๋คโ์ ๋น์ ํ๋ค.
์์ธํ ๋ด์ฉ์ ๊ธฐ์ฌ ์๋ฌธ์์ ํ์ธํ์ธ์. : https://www.fntimes.com/html/view.php?ud=202106140855478693645ffc9771_18